×

Powěsć

Failed loading XML...

Budyšin (SN/CoR). Budyske wokrjesne zarjadnistwo je wčera we wothłosowanju z Němsko-Serbskim ludowym dźiwa­dłom rozsudźiło, Budyske 25. lětnje dźiwadło koronapandemije dla wotprajić a zdobom hrajnu dobu skónčić. „To wotpowěduje wotprajenjam kulturnych zarjadowanjow po cyłym Swobodnym staće Sakskej“, rěka w zdźělence NSLDź. „Hač do dźensnišeho smy wšitke móžnosće přepruwowali, lětnje dźiwadło pod datymi wuměnjenjemi a po postajenjach přewjesć. Bohužel podarmo“, tam dale steji. Detektiwnu stawiznu wokoło „Sherlock Holmesa“ a dr. Watsona přestorča tuž na klětuše lětnje dźiwadło. Přiwšěm w dźiwadle za kulisami dale dźěłaja. Přihotuja jewišćowe wobrazy, kostimy, klanki a maski za přichodnu sezonu, dźiwadźelnicy probuja. „Najebać za nas ćežki rozsud hladamy optimistisce na nowu hrajnu dobu“, rjekny intendant NSLDź Lutz Hillmann, „jara so wjeselimy zaso za publikum hrać směć a městnosć zetkawanja a diskusije być a zo móžemy aktu­alne temy, emocije a podawki na jewišću wobjednawać.“ Hrajna doba 2020/ 2021 započnje so w septembrje.

Són spušćić dyrbjał

pjatk, 08. meje 2020 spisane wot:
Tróšku dopomina mje situacija na sceniski wjeršk dźiwadłoweje hry: Runje w tym wokomiku, hdyž Sakska pod wěstymi wuměnjenjemi kulturne zarjadowanja kaž koncerty a dźiwadło powšitkownje zaso dowoli, ma NSLDź lětnje dźiwadło wotprajić kaž tež sezonu zakónčić. Hač do poslednjeje minuty je intendant Lutz Hillmann wojował, kónc hrajneje doby wotwobarać. Jako předsyda sakskeho krajneho zwjazka w Němskim jewišćowym towarstwje je ministerstwu namjet předpołožił, z kotrymi naprawami bychu předstajenja před – mjeńšim – publikumom zaso móžne byli, a je intensiwne rozmołwy ze zamołwitymi w Drježdźanach kaž tež w Budyšinje wjedł. Njebě jenički, kiž njeje són lětnjeho dźiwadła spušćić chcył, kaž wuspěšna předań pokaza. Realistam wšak bě jasne: Před koronawirusom smy wšitcy jenacy, a hdyž wšitke kulturne ­zarjadowanja wotprajeja, da tež lětnje dźiwadło. Cordula Ratajczakowa

7. meje 1945 bě dwanaće armejow 1. ukrainskeje fronty pod rozkazowarstwom maršala Iwana S. Konjewa, mjez nimi bě tež 2. pólska armeja, druhi dźeń w nadběhu. Frontowa linija započa so pola Lubanja w Šleskej, wjedźeše sewjernje Zhorjelca pola Niederneuendorfa přez Łužisku Nysu, wottam dale přez ­Nisku, Mikow, Zuborničku, Minakał, ­Njeswačidło, južne Delany, Njedźichow a Rólany do Großenhaina a Elsterwerdy. Dohromady wopřiješe frontowa linija wjace hač 500 kilometrow.

Po kapitulaciji Berlina a rozbiću wojerskeje skupiny Frankfurt-Gubin wróćichu so tam wojowace armeje 1. ukrainskeje fronty zaso na juh. 3. a 4. gardowa tankowa armeja poda so podłu Łobja do směra na Drježdźany, při čimž jeju jednotki tež přećiwo tam hišće stejacym němskim zakitowarjam wojowachu. 6. meje wuswobodźichu tankisća Mišno.

Klětu budu po cyle nowych pućach kročić

štwórtk, 07. meje 2020 spisane wot:

Němska mjeńšinowa nowina w Danskej Der Nordschleswiger ma wot februara 2021 jenož hišće dwutydźensce wuchadźeć

Hłowne předsydstwo Zwjazka němskich Sewjeroschleswigčanow (BDN) je so­ srjedź februara na ćežki kompromis dojednało: Hinak hač planowane, němsku mjeńšinowu nowinu Der Nordschleswiger wudawać jako mě­sač­nik, su so rozsudźili, zo ma wona po di­gitalizaciji jako dwutydźenska nowina wuchadźeć.

Filmowy festiwal Nysa (NFF) so lětsa tuchwi­lu płaćiwych wobmjezowanjow pandemije dla w meji njewotměje. Nětko­ je jón zarjadowace towarstwo Kunstbauerkino nowy termin připowědźiło. Tradicionalne zetkanje łužiskich filmowcow pak potrjechene njeje.

Wulke Hendrichecy (SN/bn). „Přećeljo a přećelki filma a fanojo kina w Němskej, Pólskej a Čěskej njetrjebaja so festiwala lětsa dospołnje wzdać. Wot 24. do 27. septembra chcemy, dalokož wobstejnosće to potom dowola, trochu přikrótšenu wariantu wuhotować“, zdźěli za zjawnostne dźěło NFF zamołwity Michael Lippold. Město tydźenja chcedźa swjedźeń nazymu w běhu štyrjoch dnjow zwoprawdźić. Redukowany program ma mjez druhim wubědźowanja wo najlěpše hrajne, dokumentarne a krótkofilmy, mytowanje dobyćerjow z „Rybičkami Ny­sy“­, fokusowy rjad „Films for Future“ kaž tež bliže njewopisane ramikowe zarja­dowanja wopřijeć. Přinoški chcedźa wo­spjet na wjacorych hrajnišćach třikrajoweho róžka pokazać. „Hač smě potom tež publikum přez mjezy, wšak dźensa hišće prajić njemóžemy.“

Park błudźenkow w morju kćenjow

srjeda, 06. meje 2020 spisane wot:
Wochožanski park błudźenkow je wot póndźele wopytowarjam zaso přistupny. Dotal je nimale sto hosći z wokoliny składnosć wužiwało a so po 20 hektarow wulkej krajinowej zahrodźe wuchodźowało. W dobje korony postajeny wotstawk dodźeržeć jim tu scyła ćežko njeje. Hižo wotdaloka wita jich tuchwilu kćějacy floks (Polster­phlox). Runje tak móžachu prěni hosćo z Wojerec a Kamjenca wonjacy łyknowc­ (Seidel­bast) w mnohich barbach a wioletnu bimbawku (Kuhschelle) wobdźiwać. Za­poz­dźeny start do noweje sezony chcedźa z prěnim lětušim zarjadowanjom w parku zwjazać. Budźe to hudźbna zabawa na Bože spěće. Foto: Joachim Rjela

Fota hdy a hdźe

srjeda, 06. meje 2020 spisane wot:

Budyšin (SN/bn). „Prawo na swójskim wobrazu“ bě hesło wčerawšeho zhromadneho webinara policajskeje direkcije Zhorjelc, ludoweje uniwersity Wojerecy a Budyskeje wotnožki Sakskeho wukubłanskeho a wupruwowanskeho kanala. Něhdźe 30 wobdźělnikow sćěhowaše na internetnym seminaru přednošk hłowneho policajskeho mištra Daniela Hänscha, powołansce zaběraceho so z prewenciju na polu digitalnych medijow.

Centralne prašenje webinara bě, komu fotografija słuša a štó smě koho pod kotrymi wobstejnosćemi docyła fotografować a wobraz ewentuelnje wozjewić. „Zasadnje je kóždy fotograf mějićel swojeje twórby. Za priwatnu potrjebu smě kóždy w zjawnym rumje podawki dokumen­tować. Wobsteji-li wotpohlad, wobrazy na někajke wašnje zjawnje spřistupnić, je wurazna, najlěpje pisomna dowolnosć portretowanych wosobow trěbna.“

5. meje před 75 lětami wudyri w čěskej stolicy Praha zběžk přećiwo němskemu wójsku a zarjadow okupantow w tak mjenowanym protektoraće. Hižo dny do toho dóńdźe we wšelakich městach Čěskeje, kaž w Železnym Brodźe, Novej Pace a Nymburku k zběžkam. 3. meje wob­sadźichu partizanojo ze srjedźočěskich lěsow Beroun a Příbram. 4. meje zbě­hnychu so dźěłaćerjo Škoda-fabrikow w Plznje a Kladnom a wuwołachu tam swobodnu Čěskosłowaksku. Hižo 4. apryla 1945 wutworichu w słowakskich Košicach knježerstwo Čechow a Słowakow z lěwicarskim socialdemokratom Zdeněkom Fierlingerom jako ministerskim prezidentom, a Edvard Beneš wróći so jako prezident z Londona do Košic.

Delnjoserbski spěwnik wudał

štwórtk, 30. apryla 2020 spisane wot:
Budyšin (SN). Nowa zběrka woblubowanych delnjoserbskich spěwow za serbske zetkanja a swjedźenje je w LND wušła. Redaktor delnjoserbskeho rozhłosa RBB Gregor Kliem je dawno wupředaty spěwnik z lěta 2007 znowa zestajał a rozšěrił. Tak je wudaće „Dolna Łužyca spiwa“ wo kopicu nowych pěsnjow rozrostło. „Naša Anka źinsa doma njejo“, „We tych akacijach tam“, so wě tež „Annemarie“ a dalše pěsnje, kotrež w Delnjej Łužicy rady a často spěwaja, w zběrce namakaće. Wona wopřima nimale 200 stron.

Na premjernym swjedźenju krucha „Greta“, w kotrymž je jako jedyn z třoch elewow činohrajneho studija Budyskeho NSLDź sobu hrał, njeje so Clemens Bobka hižo wobdźělić móhł. Jewišćo wopušći­wši je direktnje do Berlina jěł. Wšako měješe na tamnišej Uniwersiće wuměłstwow nazajtra wot ranja rozsudne 3. koło pruwowanja za dźiwadźelenje. Samo jeho pruwowanski termin su serbskeje premjery dla přesunyli. Dźeń na to bě jasne, zo je wón mjez tymi dźesać wu­zwolenymi, kotrychž tam wot 1. apryla za načasne dźiwadło wukubłuja. „Bě to cyle emocionalny wokomik, jako swoje mjeno na lisćinje wuhladach“, měni 19lětny. Zdobom je to jónkrótnosć w stawi­znach činohrajneho studija, zo dźiwadłowa šula elewu wosrjedź časa wotwabi.

nowostki LND