Nowostki slědźenja sej zbližili

póndźela, 24. apryla 2017 spisane wot:

Hornjołužiska towaršnosć wědomosćow so w Zhorjelcu schadźowała

Zhorjelc (FP/SN). Hornjołužiska towaršnosć wědomosćow je so sobotu tradicionelnje schadźowała. Čłonojo zhromadźichu so w pyšnje ponowjenym baroknym domje na Nysowej w Zhorjelcu. Lětsa bě tež Załožba srjedźoněmskeje kulturneje rady w kooperaciji ze Zhorjelskej zběrku a Mjezynarodnym institutom Jacoba Böhmy na přihotach zjězda wobdźělena. Wjace hač 70 hosći sćěhowaše přeprošenje, kotrež lubješe dosć wotměnjawy program.

Hižo wosmy króć móžachu Myto Hermanna Knothy za wusahowace dorostowe slědźenje spožčić. Lawreat Christoph Hanzig z Drježdźan bě so w swojim zapodatym dźěle ze stawiznami psychiatriskeje institucije Großschweidnitz pola Lubija rozestajał. Tam běchu nacional­socialisća w lětach 1939 do 1945 sta dźěći a młodostnych morić dali.

Lětuše Myto Jacoba Böhmy dósta stawiznar Martin Renghart z delnjobayerskeho Julbacha. Wón bě poměr Böhmy k Martinej Lutherej nadrobnje přeslědźił a dokumentował.

Z kokošu, honačom a šerjenjemi su w Dolnych Řasnicach nalěćo witali. Hižo pjatnaće lět wožiwjeja w Frýdlantskim kraju pra­stare zapadosłowjanske nałožki k jutram. Artefakty swědča wo prawidłownje wotmějacym so nalětnim ritualu, z kotrymž su so ludźo w dawnych časach ze zymu rozžohnowali a nalěćo witali. Foto: Joachim Rjela

Drježdźany (SN/CoR). Dźesaty króć wupisa lětsa kultusowe ministerstwo Sakske krajne myto za domizniske slědźenje. Z nim chcedźa lajskich slědźerjow wu­znamjenjenić, kotřiž so z domiznu roze­stajeja, wosebje tež młodych ludźi.

Witane su přinoški k wšelakorym temam, kaž su to lokalne, regionalne a krajne stawizny, Němcy a Serbja, z domizny wućěrjeni, integracija zapućowarjow, industrijowe a techniske stawizny, přirodna wěda, ludowe wuměłstwo a wu­měłstwowe stawizny, narěč a mjeno­wěda, swjedźenje a nałožki.

Dohromady su myta z 8 000 eurami dotěrowane, mjez druhim młodźinske spěchowanske myto (hač do staroby 30 lět) z 1 000 eurami a tři šulerske myta we wysokosći 500 eurow. Tež awtorske kolektiwy kaž rjadownja móža so z přinoš­kom wobdźělić. Wažne je, zo njeje dźěło we wobłuku wědomostneho wukubłanja abo skutkowanja nastało.

Hač do 8. meje móža zajimcy hišće swoje slědźenske dźěła zapodać. Přepo- dać chcedźa myta w nazymje.

Towarstwo za polarnu filateliju počesći serbskeho misionara a polarneho slědźerja Jana Awgusta Měrćinka (1817–1875) składnostnje jeho 200. posmjertnych narodnin z wosebitej listowej znamku a wotpowědnym kołkom Němskeje póšty. Wobě buštej na wikach listowych znamkow spočatk apryla w sewjerorynskim Leverkusenje předstajenej.

Wo knihach a kniharni (21.04.17)

pjatk, 21. apryla 2017 spisane wot:

Jutře přewjedźe Hornjołužiska towaršnosć wědomosćow swoje nalětnje zetkanje. Po zwučenym wašnju prezentuja w dopołdnišim zjawnym dźělu čłonojo towaršnosće swoje slědźenske projekty a najnowše publikacije, doniž njepřizamknje so popołdnju lětna zhromadźizna. Hdys a hdys tež publikaciju ze serbskej temu předstaja – tak lětsa knihu LND, kotruž z pomocu Zhorjelskeje towaršnosće realizowachmy. Znaty mjenowědnik Walter Wenzel je móhł na zakładźe slědźenjow prezidenta OLGdW Steffena Menzela w archiwach historiskeje wuchodneje Hornjeje Łužicy dotal njewobkedźbowany fundus serbskich wosobowych mjenow regiona přeslědźić a tak wobraz wo łužiskich sydlenskich stawiznach wudospołnić. Za čas reformacije bě w tójšto wsach wokoło Zhorjelca a Rothenburga hišće štwórćina do połojcy wobydlerjow serbska – wo tym znajmjeńša jich mjena swědča. Mjenje znate pak je, kak dołho su tam serbsku rěč hišće wužiwali – w 19. lětstotku hižo ani Smoler ani Muka kónčiny k serbskemu sydlenskemu rumej njeličeštaj.

Wojerecy (AK/SN). Nuznych twarskich naprawow na hrodźe dla dyrbja wosom z dohromady dwanaće koncertow lětušich 52. Wojerowskich hudźbnych dnjow krótkodobnje na druhim městnje wotměć. Alternatiwje stej Łužiska hala a Janska cyrkej. „Dobra powěsć je, zo žane problemy njejsu a zo wšitko derje zarjadujemy“, podšmórny projektowa nawodnica Carmen Hoffmann wčera na předstajenju programa hudźbneho festiwala, wotměwaceho so wot 23. apryla do 14. meje. 1 700 zastupnych lisćikow je hižo pře­datych.

Krótkodobnje informowachu organizatorojo wopytowarjow z listom wo změnach. Na dnju zarjadowanja steja małobusy k dispoziciji. Wone móža wopy­towarjow, kotřiž ničo wo změnach njewědźa, wot hroda k nowemu městnu předstajenja wozyć. Wjerškaj hudźbnych dnjow stej 27. apryla program „Anima Italiana – italska duša“ z Alessijom Bi­dolijom (wiolina) a Brunom Caninom (klawěr) a 1. meje cellowy koncert z Hollywoodskimi filmowymi hudźbami kwarteta „The Quatrocelli Scenes“.

Wopyt z Prahi

štwórtk, 20. apryla 2017 spisane wot:
Budyšin (Łu/SN). 45 studentow Praskeje ekonomiskeje uniwersity přebywaše wčera z docentom Vojtěchom Koubu w Budyšinje, zo bychu so ze Serbami ze­znali. Po ekskursiji w Šluknowskim wuběžku wopytachu Budyski Serbski dom, hdźež informowaše Jurij Łušćanski hosći wo serbskich stawiznach a kulturje. Woni wužiwachu tež składnosć, sej w Serbskej kulturnej informaciji to a tamne wobhladać a kupić. Z dr. Richardom Bíglom po­dachu so młodźi Češa do stareho města Budyšina, prjedy hač so zaso na dompuć nastajichu. Docent Vojtěch Kouba je zdobom nawoda folklorneje skupiny Lidová muzika z Chrástu, kotraž je přez wjacore wustupy w Serbach dosć derje znata.

Plzeň (SN/CoR). Pod hesłom „German cinema – Německé kino – Das deutsche Kino“ předstaji so Choćebuski filmowy festiwal wot 20. do 28. apryla na renoměrowanym čěskim filmowym festiwalu Finále Plzeň. Na programje steji filmowy rjad ze štyrjomi hrajnymi a pjeć krótkofilmami, kotrež dadźa na wšelakore wašnje dohlad­ do wšědneho dnja a stawiznow Němskeje. Mjez druhim pokazuja tam zahajenski film Choćebuskeho festiwala 2013 „Lauf Junge, lauf“ Pepe Danquartsa, dobyćerskej filmaj Choćebuskeho wu­bědźowanja młodźinskeho filma 2015 a 2016 „4 Könige“ Theresy von Eltz a „Gewitterzellen“ Jakoba Schmidta. Z loni w Choćebuzu wuznamjenjenym přinoškom „Zmij“ Angeliki Šusteroweje je tež delnjoserbski film pódla. Wona budźe tež při předstajenju w Plzenje přitomna. Finále Plzeň zhladuje lětsa na 30 lět wobstaća. Festiwal je najwjetša pokazka čěskich a słowakskich filmow. Němski filmowy rjad beži we wobłuku němsko-čěskeho kulturneho nalěća składnostnje 20lětneje róčnicy Němsko-čěskeje deklaracije.

Načasne wabjenske srědki maja přichodnje za wopyt muzeja wabić. Za to přewjedujetej Budyski měšćanski muzej a SAEK zhromadnu dźěłarničku za krótkofilm.

„Po Puću“znowa zaběži

wutora, 18. apryla 2017 spisane wot:
Zhorjelc (SN). Tež lětsa je Spěchowanske towarstwo kulturneho města Zhorjelca-Zgorzelec (FVKS) znowa mjezynarodne fotowe wubědźowanje „Po Puću“ wupisało, a to pod hesłom „Hrajnišća žiwjenja“, kaž organizatorojo informuja. Wobdźělić móža so zahorići hobbyjowi fo­tografojo kóždeje staroby. Zarjadowar je myta w hódnoće wjace hač 1 000 eurow přihotował. Myta so spožča w kategorijach „dorosćeni (18+)“, „młodostni (< 18)“, „fotoreportaža“ a „lubušk publikuma“. Šěroki spektrum motiwow so poskića – městna, hdźež so přeco něšto stawa, kotrež su a běchu zetkawanišća ludźi, hdźež so zetkawatej wuměłstwo a čłowjek a tójšto wjace. Wažne je, zo su to městna w němsko-pólsko-čěskim euroregionje Neisse-Nysa-Nisa a z južneho euroregiona Sprjewja-Nysa-Bobr. „Po Puću“ wotměje so serbsce, němsce, pólsce, čěsce a jendźelsce. Hač do 24. julija móža wobdźělnicy swoje motiwy zapodać. Informacije namakaće na internetnej stronje www.fotowewubedzowanje.fvks.eu. Mytowanje budźe 7. septembra.

nowostki LND