Waršawa bě w lěće 1939 město z najwjace Židami na swěće. Poł miliona bě tam doma. Nadpad němskeho wójska 1. septembra 1939 na Pólsku bě za nich kaž za dalšich Polakow čas złóstnistwow. Wot lěta 1940 dyrbjachu wšitcy Židźa pólskeje stolicy w štyri kwadratne kilometry wulkim ghetće wusko hromadźe stłóčeni bydlić. Něhdźe 100 000 z nich špatnych poměrow dla zahiny. 1942 započachu esesacy Židow deportować, zwjetša do sto kilometrow zdaleneho koncentraciskeho lěhwa Treblinka. Něhdźe 323 000 Židow z Waršawy bu tam z płunom morjenych. Hač dosrjedź lěta 1944 přisadźi w Treblince dohromady na 900 000 Židow swoje žiwjenje. Wot lěta 1964 dopomina tam wopomnišćo z hoberskim kamjenjom z napismom „Nigdy wiecej“ (Nihdy wjace) a ze 17 000 narownymi platami na tamniše wopory fašizma.
Stawizny regiona, haj samo stawizny swójby wotbłyšćuja stajnje tež stawizny swěta. Spočatk měrca dožiwi kruch „Łužiske kwartěry abo Rus w pincy“ swoju prapremjeru na hłownym jewišću Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła. Inscenacija saha wot Napoleoniskich wójnow hač do přitomnosće. Koło wosobow, kotrež hru njese, je přehladne. Wona wuńdźe z dźewjeć hrajerjemi. W srjedźišću steja swójba – mać, nan a dźowka –, potencielny serbski nawoženja a Rus kaž tež tři pódlanske aktery, kotrež wšelake róle hraja. Přihladowarjo sćěhuja wosobam w změnje časow a k prěčišćam stawiznow, kotrež zdobom jednotliwe akty postajeja: 1813/15, 1918, 1945, politiskemu přewrótej w Němskej a – w epilogu – přitomnosći.
Hudźbno-literarny wječor „Moja archa Horni Hajnk“ Serbskeho ludoweho ansambla dožiwi spočatk měrca swoju premjeru w Budyskej Röhrscheidtowej bašće. Pod titulom „Bratr štom a sotra škowronc“ bě SLA w minjenej hrajnej dobje podobny, nic pak identiski program z tekstami Jurja Brězana w němskej rěči pokazał. W lěću planuje ansambl předstajenje pod hołym njebjom w Hornim Hajnku.
Trio con moto – komorna wobsadka instrumentalistow SLA – wobrubi hudźbnje sceniske čitanje hrajerja Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Měrka Brankačka. Mjez tekstami ze zarjadowanju mjeno spožčaceje knihi Jurja Brězana wusahowachu wosebje stawiznički wo wušparanjach lyriskeho ja ze šeršenjemi, nócnym koncertowanju rjechtacych žabow a swójbje kołpjow, kotraž nowe haty za swój dorost pyta.
Brankačk interpretowaše swoje přinoški raz po wašnju rěčnika dokumentarneho filma, raz poetisce, stajnje powažliwje a přitulnje w duktusu. Waha mjez słowom a zynkom bě wuběrna, hdys a hdys napodobnichu hudźbnicy zwuki přirody, kotrež Brězan w swojich wobkedźbowanjach wopisuje.
Drježdźany (SN/at). Juliana Kaulfürstowa a Dieter Redo staj lawreataj Zejlerjoweho myta 2018. Wo tym je sakska ministerka za wědomosć a wuměłstwo dr. Eva-Maria Stange (SPD) dźensa informowała. Sydomwosobowa jury je wobeju jeju wusahowaceho přinoška k wozrodźenju Slepjanskeje serbšćiny dla za wuznamjenjenje z mytom za serbsku rěč poručiła.
Nuknica (SN/bn). Prěnje wot towarstwa barakka zarjadowane čitanje přiwabi minjenu sobotu něhdźe 30 zajimcow – někotři wonka stejo a přez wupójsnjenjej woknje připosłuchajo a hladajo – do Nukničanskeje baraki. Nimo stajnych wopytowarjow běchu tež wobliča widźeć, kotrež skerje zrědka w barace wuhladaš. Třo hosćo běchu z Waršawy přijěli.
Wosebitosć wječora njebě jenož, zo su předstajacy so kaž tež předstajane awtorki a awtorojo na někajkežkuli wašnje z klubom-towarstwom zwjazani, ale tež, zo njeměli jednotliwe přinoški dlěje hač sydom mjeńšin trać.