Tež moderna hudźba na koncertach

štwórtk, 28. awgusta 2025 spisane wot:

Skupina Astronawt a Milena Wowčerjec lětsa prěni raz nazymski koncert wuhotujetej, a to sobotu, 15. nowembra w Radworju w „Meji“. Kaž projektna managerka Domowiny Kathrin Młynkowa našemu wječornikej praji, je plan lětušich nazymskich koncertow zestajany.

Budyšin (SN/WŽ). Woblubowany rjad zahaji pjatk, 26. septembra, serbski muski chór Delany w kulturnym domje w Salowje. Tomu ma hač do srjedź nowembra dźewjeć koncertow sćěhować. Mjez wuhotowacymi budźe lětsa tójšto młodych, nimo spočatnje mjenowanych na přikład Jan a Helena Brězan-Hejduškec abo Lipki – to je dorost, kiž z chórom Lipa wustupi.

19. rězbarska dźěłarnička

srjeda, 27. awgusta 2025 spisane wot:
Hižo zdaloka słyšiš hamory a piły w Miłočanskej skale. 19. raz přeprošuje mjezy­narodna rězbarska dźěłarnička – lětsa wot 18. do 31. awgusta – wopytowarjow, zo bychu dźěło wuměłcow a wuměłčow z cyłeho swěta wobdźiwali. Dźewjeć wobdźělnikow formuje swoje skulptury ze zornowca, pěskowca abo drjewa. Wopytowarjo móža proces nastaća bjezposrědnje sobu dožiwić a sćěhować. Tak dožiwjeja, kak so hrube bloki krok po kroku do skulpturow přeměnjeja. Njedźelu prezentuja wuměłcy cyły dźeń swoje hotowe dźěła a steja wšitkim zajimcam za prašenja a swójske ­interpretacije k dispoziciji. Foto: SN/Bojan Benić

Mjezynarodny kongres zahajili

srjeda, 27. awgusta 2025 spisane wot:
Paris (SN/bn). Uniwersita Sorbonne w Parisu je wot předwčerawšeho do přichodneje soboty z hosćićelku Mjezynarodneho kongresa slawistow. Tradicionalne, lěta 1929 w Praze zahajene zarjadowanje, přewjeduja w pjećlětnym rytmusu. Stolica Francoskeje wuhotuje mjeztym 17. kongres jako prěnje město zwonka słowjanskeho swěta. Wójny w Ukrainje dla su zetkanje wo dwě lěće přestorčili, čehož dla wopřijima oficialne nadpismo dodawk „extraordinaire“, potajkim „wurjadne“. Mjez něhdźe 900 wobdźělnikami je tež delegacija Serbskeho instituta. Dźensniši program wobsahuje mjez druhim sociolinguistiki přednošk Lenki Šołćic a Tanje Anstatt, z kotrymž přirunatej „połoženje hornjoserbšćiny a pólšćiny jako mjeńšinowej rěči w Němskej“, kaž tež referat Jany Šołći­neje we wobłuku segmenta „Mjeńšina a wjetšina w konteksće słowjanskich rěčow“. Pjatk rozłoži Thomas Menzel, kotryž je zdobom serbski zastupjer w mjezynarodnym komiteju slawistow, zhromadnje z štyrjomi kolegami „Typologiske a kontrastowe slědźenja w gramatice słowjanskich rěčow“.

Překwapjacy comeback na kóncu

wutora, 26. awgusta 2025 spisane wot:
Skupina The Seasons je lětušu Kulturnu zahrodu Serbskeho ludoweho ansambla a bary Sundowner zakónčiła. Koncert, kotryž wotmě so wjedra dla na žurli SLA, wopřijimaše nimo swójskich titulow adapcije mjezynarodnych spěwow, kaž na přikład ­„Constant craving“, „These empty days“ abo „Harvest Moon“. Jako přidruži so triju gitarist Milan Grojlich (naprawo), steješe nadobo nimale dospołna bywša band The Remedies na jewišću a zakónči wustup ze swojimaj pěsnjomaj „The girl on platform no. 7“ a „Cowboy“. Ze stron SLA rěka, zo je so změna Kulturneje zahrody wudaniła – lětsa wuhotowachu zarjadowanja jeničce na sobotach. W přerězku zličichu na kóždym z dwanaće koncertow 130 wopytowarjow. Foto: Maćij Bulank

Literarne myto Smolerja prěni raz spožčili

póndźela, 25. awgusta 2025 spisane wot:

Radwor (SN/BŠe). Na slědy serbskich spisowaćelow su so přećeljo Smolerjec kniharnje minjeny pjatk w Radworju podali a zdobom jubilej a premjeru woswjećili. Towarstwo eksistuje mjeztym hižo 25 lět, a tuž chcychu čłonojo něšto wosebiteho iniciěrować. „W Serbach je wjele mytow, ale žane literarne“, předsyda towarstwa dr. Franc Šěn rozłoži. Tuž bě towarstwo přećelow Smolerjec kniharnje na swojej sobustawskej zhromadźiznje w januaru wobzamknyło, „Literarne myto Smolerja“ za najlěpšu słownu wuměłsku twórbu zańdźenych třoch lět wupisać. Z nim ma so šěrši zajim za serbskorěčne literarne tworjenje budźić a prestiž serbskeho wuměłskeho słowa zwyšić. Předsydstwo towarstwa jako jury wuzwoli za myto basnisku zběrku Sylwije Šěnoweje ­„Mosty přez morjo“, kotraž je w lěće 2023 w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła. Smolerjowy dźeń skići najlěpšu składnosć, poetce z 1 000 eurami dotěrowane myto spožčić.

Serbskeho prócowarja wopominali

pjatk, 22. awgusta 2025 spisane wot:
Budyšin (SN/bn). Składnostnje stoćinow Bjarnata Nowaka, kotrež by bywši funkcionar Domowiny, intendant Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła, nawoda folklorneho centruma Doma za serbsku ludowu kulturu a wučer předwčerawšim woswjećił, wotmě so wčera wopominanje w kopaće połnej Smolerjec kniharni. Handrij Nowak předstaji wažne žiwjenske mězniki swojeho nana předčitawši wurězki z dopomnjenki jubilara wopřijimaceje knihi „Štó da sym? Wer bin ich?“, kotruž je njedawno w swójskej režiji wudał. Mjez druhim rysowaše wón puć Bjarnata Nowaka wot wojaka w Druhej swětowej wójnje k raznemu zakitowarjej demokratiskeho antifašizma kaž tež k narodnemu prócowarjej. Byrnjež jemu častodosć šćěpy pod nohi mjetali, bě so čas žiwjenja za serbstwo zasadźował. W tym zwisku kritizowaše Handrij Nowak, zo so jeho nan ze stron „oficialneho aparata“ dźensa přemało česćuje, štož je po jeho słowach tež wuslědk powšitkownje pobrachowaceje wědy.
Wjace hač 30 sobuskutkowacych kóždeježkuli staroby předstaji po měsacy trajacych přihotach dźensa, pjatk, prěni raz hru „Die Schiebocker Stadtmusikanten“ na dworje Biskopičanskeho sociokulturneho centruma B28. Inscenacija je projekt inkluziwneho wobydlerskeho dźiwadła, wšitke dźěła tež za kulisami wukonjeja so čestnohamtsce. Foto: Karsten Richter

Serbski chatbot a podtitle serbsce

srjeda, 20. awgusta 2025 spisane wot:

Choćebuz (SN). Kaž Marko Měškank, sobudźěłaćer Rěčneho centruma WITAJ (RCW) w Choćebuzu za rěč spěchowace digitalne projekty, informuje, móžeš z integraciju wulkich rěčnych modelow do online-přełožowarja wjace hač 20 rěčow do serbšćiny přełožować. Zdobom funguje online-přełožowar jako delnjoserbski a hornjoserbski chatbot. Wón pisa: „K tomu słuša, so rozmołwjeć, so prašeć abo interaktiwne bajki pisać. Nimo toho předčita system přełožki a wotmołwy z pomocu integrěrowanych TTS-modelow. Wobličenja za sotra-chat wotměwaja so škita datow dla na serwerach w Němskej.“

Mjezynarodny piknik na kěrchowje

wutora, 19. awgusta 2025 spisane wot:

Budyšin (SN/bn). Pod hesłom „Dostojnosć čłowjeka je njedótkliwa – tež w Budyšinje“ wotmě so wčera zjawny piknik z hudźbu we wobłuku iniciatiwy „Happy monday Bautzen – Wjesoła póndźela Budyšin“ na Serbskim kěrchowje. W mjenje cyłkownje wjace hač 50 akciju wuhotowacych towarstwow a institucijow powita klankarka Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Marharyta Pšenitsyna dohromady něhdźe 200 wopytowarjow wuzběhnywši, zo „je tu kóždažkuli kultura kaž tež kóždažkuli rěč witana“. Hosćo njehladachu kazanja a dachu sej bachtajo mjez druhim w serbšćinje, čěšćinje, ukrainšćinje, italšćinje a jendźelšćinje přikuski zesłodźeć, kotrež běchu sej sami sobu přinjesli. Přidatnje poskići Budyski indisko-pakistanski hosćenc Shalimar z wegetarisko-weganym bifejom bjezpłatnje dalše chłóšćenki.

Jěduce jewišćo jědnaty raz jimało

póndźela, 18. awgusta 2025 spisane wot:
Gitarist Marc Winkler bě jedyn z hudźbnikow, kotřiž předwčerawšim a wčera hosći Wuměłstwoweho busa z najwšelakorišimi zynkami zabawjachu. Na mjez hrodomaj w Hrodźišću a Batromjecach (Berthelsdorf) jěducym jewišću wustupištej tež serbskej skupinje, a to Helena Hejduškec a Syman Hejduška kaž tež Lena Hauptmanojc a Dan Baron. Wonaj zhudźbništaj wot publikuma spontanje napisane tekstowe fragmenty. Podłu čary wužiwachu mnozy wopytowarjo składnosć, sej wosebite wustajeńcy na přikład w Lubiju, Ochranowje a Rychbachu wobhladać a/abo so po naspomnjenymaj hrodomaj wodźić dać. Foto: Bogna Korjeńkowa

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025