Filmaj z Balkana wuspěšnej

póndźela, 10. nowembera 2025 spisane wot:

Na 35. Choćebuskim filmowym festiwalu dobyćerjow mytowali

Choćebuz (HA/KP/SN/bn). Mjezynarodna koprodukcija chorwatsko-čornohórskeje režiserki Ivony Juki „Lijepa večer, lijep dan“ je trójna dobyćerka wubědźowanjow we wobłuku wčera zakónčeneho 35. Choćebuskeho filmoweho festiwala (CFF). „Lubina“ za najlěpši pask spožči so jej za „zmužitosć, so njewuprajenym stawiznam přiwobroćić, dialog zahajić, stare rany sprawnje wobhladować a zmužiće wo pućach do přichoda rozmyslować“. Emirej Hadžihafizbegovićej (Bosniska a Hercegowina), kotryž sćělesnja hłownu rólu, přepodachu myto za najlěpši hrajerski wukon. Nimo toho zdoby sej film tež myto publikuma.

Wočakowanja přetrjechili

póndźela, 10. nowembera 2025 spisane wot:
Sep prapremjerow, stejace owacije a přidawkaj: Koncert pod hesłom „Co by nadejšła – Slawischer Klang goes Bigband“ je wčera na žurli Serbskeho ludoweho ansambla wočakowanja přetrjechił. Spěwarka Lena Hauptmanojc, skupina Dresden Bigband a smyčkarjo­ SLA zahorichu z měšeńcu swinga, soula, jazza a funka něhdźe 140 wopytowarjow. Ćežišćo programa tworjachu spěwy Hauptmanojc, kiž běchu nawoda bigband Micha Winkler a dalši čłonojo ćělesa za wulku wobsadku aranžowali. Nimo toho wopřijimaše adapcije mjezynarodnych jazzowych standardow, kiž běchu mjez druhim Józef Donat, Uta Šwejdźic, Oleg Derepasko a Jill-Francis Ketlicojc zeserbšćili. Wšitke přinoški w tychle wersijach prěni raz zaklinčachu. Foto: Maćij Bulank

Lipsk (TJ/nsk/SN). „Im Spülicht der Überamme“ rěka nowa wosebita wustajeńca, kotraž bu wčera w Lipšćanskim kulturnym domje Salon Similde wotewrjena. Přehladka, kotraž nawjazuje na ekspoziciju „Neue Sorbische Kunst (NSK)“ „Café Venedig“, pokazuje lětsa nastate twórby Bernharda Schippera kaž tež wudźěłki, kotrež maja po słowach wuměłca „prěnjotny serbski sydlenski rum wotbłyšćować a na słowjanski pochad sydlišćow Lipsk a Connewitz dopominać“. Nimo toho wopřijima wustajeńca dotal njepokazane eksponaty a nowonamakanki dźěłoweje skupiny hibanja NSK, zdźěłane wot lěta 1974 do 1989.

Z tutej instalaciju chce Schipper „z wuměłskim přepytowanjom kolonialneje dimensije praksy serbskich ćěšerkow w Berlinje za čas wilhelminskeje doby pokročować“. Zaměr je, recipientej z „wulgarno-martialiskej metaforiku“, kaž wuměłstwowa historikarka Ulrike Lorenz tworićelstwo Schippera wopisuje, zmóžnić, so na wšitkich zmysłowych runinach do tematiki zanurić. Zajimcy, kotřiž­ chcedźa­ sej wustajeńcu wobhladać, měli so do spěcha měć, přistupna je mjenujcy jenož hač do pjatka dźensa za tydźeń.

Stajny zajim za wubědźowanje

srjeda, 05. nowembera 2025 spisane wot:

Budyšin (SN/bn). Dohromady 17 młodych, bjezwuwzaćnje hornjoserbsce tworjacych awtorkow a awtorow w starobje jědnaće do 29 lět wobdźěli so na lětušim literarnym wubědźowanju, kotrež je Ludowe nakładnistwo Domowina zhromadnje ze Załožbu za serbski lud znowa wupisało. W třoch kategorijach pytaja za młodymi talentami. Najsylniši je wobłuk lyrika ze 26 basnjemi z pjera cyłkownje dwanaće dorostowych basnicow a basnikow. Za wobłuk lyriska proza a krótkopowědančko bu pjeć awtorskich přinoškow namjetowanych. W kategoriji proza a dra­matika su štyrjo pisacy runja telko twórbow zapodało.

W kóždej kategoriji spožča so maksimalnje tři myta w cyłkownej hódnoće 1 750 eurow. K tomu wuznamjeni so přidatnje najlěpši přinošk, spisany wot wobdźělnicow a wobdźělnikow pod 16 lětami. Wšitkim zapodawacym kiwaja za „dalše radźene přinoški“ dobropisy za nakup w Smolerjec kniharni.

Wuznamjenjene twórby maja so w přichodnej antologiji rjadu LND „LitMiks“ – hač do lońšeho znaty jako „Paternoster“ – resp. w Rozhledźe wozjewić.

Choćebuz (NC/KP). W lěće 1989 natoči serbski režiser a awtor Jan Hempel w kooperaciji z DEFA-studijom trikowy film z klankami pod titulom „Als es noch Wassermänner gab“ na zakładźe swojeje dźěćaceje knihi „Kak bu wódny muž braška“. 34 lět pozdźišo, mjenujcy minjenu njedźelu, swjećeše film pod titulom „Ako su hyšći žywe byli wódne muže“ swoju delnjoserbsku premjeru. Něhdźe 30 dorosćenych a dźesać dźěći ju w Choćebuskim filmowym dźiwadle Obenkino we wobłuku ramikoweho programa 35. Choćebuskeho filmoweho festiwala (CFF) dožiwi.

Jarobinka w Kulowje spěwała

póndźela, 03. nowembera 2025 spisane wot:
Něhdźe 60 wopytowarjow dožiwi wčera w Kulowskej Křižnej cyrkwi hudźbny wječor ze Serbskim žónskim ansamblom Jarobinka pod nawodom Walburgi Wałdźic. Z wurazliwymi hłosami a dobrym začućom za teksty su spěwarki kulturnu mnohotnosć serbskeje domizny předstajili. Spěwy su wěnowane ludźom, kotřiž su wudobywanja brunicy dla swoju domiznu zhubili. Hudźbnica Izabela Kałduńska je wšědne zwuki rewěra z klasiskej hru na wiolinje do skutkowneje zwukoweje kolaže mjez zašłosću a přitomnosću zwjazała. Po programje wjedźeše Diana Šołćina. Wona putaše publikum z powědkami wo zhubjenju, dopomnjeću a nowozapočatku. Foto: Lea Kralec

Budyšin (SN/bn). Prapremjera kompozicije „Z Abrafaxami přez časy“ tworješe wjeršk jubilejneho swjedźenja „50 lět Abrafaxy“, kotryž su Serbski ludowy ansambl, nakładnistwo Mosaik Steinchen für Steinchen a Załožba dr. Greogoriusa Mättiga předwčerawšim w Budyšinje wuhotowali. Twórba Vincenta Strehlowa wotbłyšćuje lěttysacy přesahowace dyrdomdeje comicsoweje trójki a cituje hudźbne charakteristika kónčinow, kotrež su Abrax, Brabax a Califax w mjeztym 599 wudaćach měsačnje wuchadźaceho magacina wopytali. Pod nawodom Soyoung Kim zahra orchester SLA nimo toho wurězki ze „Sinfonije Abrafaxow“ a předstaji zhromadnje z rěčnikom Pětrom Cyžom aktualnu inscenaciju ansambla „Abrafaxy a Čorny młyn“, wobě tohorunja spisanej wot Strehlowa. Wupředaty koncert bě zdobom z přiležnosću předstajić nowu knihu „Abrafaxy a Čorny młyn“. Dwurěčna serbsko-němska publikacija posrědkuje prěni dyrdomdej trójki we Łužicy a wopřijima CD, z kotrejž hodźi so inscenacija w formje słuchohry naposkać.

Přewinjetej hidu

štwórtk, 30. oktobera 2025 spisane wot:

Budyšin (SN). „Danka & Janka – njeměr w nykusojc jazorje. Unruhe im Nykussee“ je titul noweje dwurěčneje knihi za dźěći a za wšěch, kotřiž su sej swět serbskich powěsćow we wutrobje wobchowali. Danka a Janka stej wjesołej dwójnikaj. Hidy połnemu mužej na wikach pak so scyła njelubi, kak wjesele so po idylce hibatej. Na zbožo ma nykus, jeju nan, ideju, kak so tajkemu mužej wotpomha.

Z tutej stawiznu doby awtorka Petra Richterojc loni literarne wubědźowanje župy Delnja Łužica. Wona pochadźa ze serbskeje swójby, dźěćatstwo přežiwi w Miłorazu a Trjebinku.

Ukrainska skupina Yagody je jutře, pjatk, z hosćom na jewišću Budyskeho Kamjentneho domu. Cyłk pěstuje swojoraznu, wjelorakosć kraja wotbłyšćowacu folkloru, kotraž wuprudźa „raz lubosćinskich listow, kotrež hišće dóšłe njejsu“. Koncert – hudźbnicy sami mjenuja swoje wustupy rituale – započnje so w 20 hodź., zastup při wječornej kasy płaći 22 eurow. Foto: PR/Yagody

Retrospektiwa Pernakej a premjery dorosta

srjeda, 29. oktobera 2025 spisane wot:

Choćebuz (SN/bn). Filmowy festiwal Choćebuz (CFF), kotryž wotměje so wot 4. do 9. nowembra, swjeći lětsa 35. narodniny. Z 138 filmami z 41 krajow prezentuje „sobu najwažniši festiwal za kino srjedźneje a wuchodneje Europy znowa wulke filmowstwo, towaršnostnu relewancu a napjate wotkryća“, w zdźělence CFF rěka. W srjedźišću steja na zwučene wašnje wubědźowanja wo „Lubiny“, z kotrymiž mytuja so najlěpše wukony we wobłukach hrajny film, krótkofilm a U18. Składnostnje 35. róčnicy jednoty Němskeje prezentuja zwonka wubědźowanja wjacore paski, mjez kotrymiž je tež krótka dokumentacija wo přihotach na Serbsku narodnu zhromadźiznu, lěta 1989 z ručnej kameru sfilmowana wot Mata Šołty. Program wopřijima nimo toho tradicionalne sekcije, kaž na přikład Kids im Kino, Close up lětsa z wosebitym fokusom na Estisku, abo Midnight Madness z přinoškami „za lubowarjow błazniwostneje měšeńcy žanrow“. Ćežišćo sekcije Heimat – Domownja – Domizna twori Romanej Pernakej wěnowana retrospektiwa.

HSSL25

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025