Serbske hudźbne wideja diskusiju w syći Łužycafilm zbudźili

Hudźbne wideja wukopachu so na lětušim Choćebuskim filmowym festiwalu (CFF) jako tuchwilu najwoblubowaniši žanr młodych serbskich filmowcow: Skupina Astronawt feat. Lil Handrij zdoby sej na filmowej přehladce z paskom „Brunica“ Spěchowanske myto Załožby za serbski lud, hiphopowa trójka Nowa Doba prezentowaše widejo „Schwientek G“, Kolektiw Wakuum předstaji we wobłuku sekcije „Heimat – Domownja – Domizna“ widejo „Čert“ a Kolektiw Klanki swoju druhu widejowu produkciju „Mróčele“. Tuž bě prawy wokomik, zo so tež syć Łužycafilm na swojej dźěłarničce z tymle tworjenjom zaběra. Dobry zakład za to poda rěčnica syće­ Sylka Polencojc-Laubensteinowa ze Za­łožby za Serbski lud z derje rešeršowanym přehladom dotalnych serbskich hudźbnych widejow. A čłowjek so dźiwa – tak młody, kaž zda so žanr w Serbach hladajo na nawal nowych produkcijow w běhu minjeneho lěta (tu mamy wosebje skupina Astronawt feat. Lil Handrij z wjacorymi přinoškami wuzběhnyć) być, wón docyła njeje.

Wot lěta 1796 w Budyšinje dźiwadło ­na stajnym jewišću hraja. Jubilej bě Němsko-Serbskemu ludowemu ­dźiwadłu přiležnosć, róčnicu z wulkim galaprogramom woswjećić.

Budyšin (SN/bn). Pod hesłom „Holmes a dźiwadłowy duch“ podachu so protagonisća lětušeho lětnjeho dźiwadła „Sherlock Holmes a paski Beatlesow“ na jězbu po času. Na próstwu intendanta NSLDź Lutza Hillmanna, kiž je so samoho hrał, přepytuja mišterski detektiw (Frank Schilcher), dr. Watson (Měrko Brankačk) a mrs. Hudson (Gabriele Rothmann), štó so za „hrožacej repriwatizaciju“ – kaž scenarij wujewi, njeby to prěni raz było – Budyskeho dźiwadła chowa. Za to so do stawiznow hrajerskeho wuměłstwa w měsće zanurjeja, złožujo so na „bibliju“ Michała Lorenca „Bautzener Theater Geschichten“ a na serbsce sakrowaceho „dźiwadłoweho ducha“ (Marian Bulank).

We wobłuku 53. Lessingowych dnjow je Benedikt Dyrlich předwčerawšim w Kamjenskim Lessingowym muzeju z druheho zwjazka swojeje lěta 2019 tež w němskej rěči ­wušłeje awtobiografije „Doma we wućekach“ čitał. Něhdźe pjatnaće zajimcow njeměješe jenož prašenja na spisowaćela a bywšeho šefredaktora SN recepciju knihi w starych zwjazkowych krajach kaž tohorunja Dyrlichowe nazhonjenja z lawreatom Literarneho Nobeloweho myta 2019 Peterom Handku nastupajo. Přitomni diskutowachu wo aktualnej situaciji w Hornjej Łužicy runje tak kaž wo jeje perspektiwach po kóncu wudobywanja brunicy a za to trěbnych impulsach. Foto: Anne Hasselbach

16. nazymnika 1821 narodźi so wučer a spisowaćel Jan Bartko žiwnosćerskej swójbje w Drobach pola Minakała. Wón wopyta Krajnostawski wučerski seminar w Budyšinje, na kotrymž staj z nim tehdy pozdźišej serbskaj narodowcaj Korla ­Awgust Kocor a Jan Bohuwěr Mučink studowałoj. Wučerješe po tym w Delnjej Hórce, Chwaćicach a 33 lět w Nosaćicach. „Bartko bě zakitowar zakonskich prawow serbskeje šule. Bě wojowar jeničkeje mudreje mysle, zo w serbskich šulach so njehodźi z wuspěchom wučić, hač z pomocu serbskeje rěče“, tak pisaše jeho sobuseminarist Jan Radyserb-Wjela wo nim. Bartko wo­jo­waše přikładnje wo prawa Serbow a w lětomaj rewolucije 1848/1849 redi­gowaše z Radyserbom časopis „Serbski Nowinkar“, bě pismawjedźer Radworskeho Serbskeho burskeho towarstwa, zarjadnik Maćič­neho domu, wuběrnik za twar Serbskeho domu a čestny čłon Maćicy Serbskeje. ­Jeho „Prěnja čitanka za serbske šule“ a „Bibliske stawizny za serbsko-němske šule“ buchu wjackróć nakładowane. Pisaše do Serbskich Nowin, spisa někotre knihi, kaž „Oberlin“, a přełoži oratorij „Nalěćo“ do němčiny. 18. meje 1900 wón w Budy­šinje zemrě. Manfred Laduš