Wulka ličba nowych poskitkow za dźěći a młodostnych planowana

Na staciji młodych přirodowědnikow a technikarjow w Běłej Wodźe dyrbja aktualneje koronapandemije dla digitalnje dźěłać. Andreas Kirschke je so z nawodu zarjadnišća Berndom Frommeltom rozmołwjał.

Wobmjezuje korona tuchwilu dźěło z dźěćimi a młodźinu na staciji?

B. Frommelt: Haj, a to masiwnje. Loni wot měrca do meje smy to prěni króć hórko začuwali, wot nowembra mjeztym znowa. Tuchwilu ani jedne z našich dźesać dźěłowych zjednoćenstwow njedźěła, štož dźěći, jich staršich kaž tež čestnohamtskich nawodow dźěłowych skupin jara rudźi. Jeničce dźěłowa skupina digitalna technika pod nawodom Randolfa Rotty internetnje dale běži.

Kak tónle čas přemosćeće?

Do stareje šule w małej wsy Drječinje (Dretschen), kotruž běchu 1840 twarić započeli, zaćahny štyri lěta pozdźišo 27lětny tehdy jenički wučer Michał Rostok. Na wšě štyrceći lět wuwučowaše wón tam „bjez wuwzaća serbske dźěći“, doniž so do Huski na wuměnk njepoda, hdźež bydleše w jara skromnych po­mě­rach. Ćim wažniše běchu jemu přirodowědne slědźenja w blišej domiznje wo­ko­ło Pichowa. Swoje studije wěnowaše rostlinam a překasancam a dalšim wobłukam přirody. Tak nadeńdźe dotal njeznate rostliny, kotrež je pomjenował a wopisował. Swoje dźěła je serbsce a něm­sce w nastawkach a knihach publikował a dopisowaše sej z wučenymi w tu- a wukraju. W słownikach wužiwaše nimo łaćonšćiny tež čěšćinu, pólšćinu a rušćinu.

Před 200 lětami so wuznam­ny přirodowědnik a sławny Maćicar Michał Rostok narodźi. Z 33 lětami nawjedowaše hižo přirodowědnu sekciju Maćicy Serbskeje.

1914 natwarichu při hłownej dróze w Drječinje wjetšu nowu šulu, kotruž pak 1971 zawrěchu, a dźěći chodźachu dale w Husce do šu­le. Staru kaž tež nowu šulu wužiwaja dźensa jako jako bydlenja.

Pućujo po swěće nańdźeš tu a tam ­zajimawe a rjane blečki. Runje nětkole, hdyž njemóžemy pandemije dla wulce pućować, žedźa so mnozy za dalinu. ­Jurij Nuk předstaja nam tule wulětny cil na Čornej horje w pólskich ­Kyrkonošach

Ewangelska cyrkej Wang je drohoćinka, kotraž steji w pólskim Karpaczu (Krummhübel) na wysokosći 885 metrow při Čornej horje, na poł puća na Sněžku. Drjewjany Boži dom ma jara zajimawe stawizny. Jeho prěnjotne stejnišćo běše prowinca Valders w južnej Norwegskej. Tam běchu jón kónc 12./spočatk 13. lětstotka w małym sydlišću Vang při Vansu natwarili. W 19. lětstotku běše cyrkwič­ka přemała. Dokelž za drohu restawra­ciju pjenjezy pobrachowachu, chcychu ju předać. W Drježdźanach by­dlacy norwegski moler Christian Dahl přeswědči pruskeho krala Friedricha Wylema IV., tule jeničce z drjewa wobstejacu cyrkwičku kupić.

Fota: Sophia BudarjecZa dźensniše chodojty­palenje, tónkróć pandemije dla w mjeńšim stilu, trjeba Lotka spěšnje hišće mału wjeru, zo by zymu wućěrić a nalěćo witać móhła. Wy móžeće jej pomhać. Wšitko, štož trjebaće, zawěsće doma maće. Trjebaš: kij staru pajeru serwjetu abo stary płat banćik za zwjazanje pisaki za mjezwočo krok 1 Połož papjeru wokoło kija. krok 2 Połož płat abo serwjetu w papjery a z pomocu banćika wšitko kruće zwjazaj. krok 3 Rubiško zady při hłowje kruće zwjazaj. krok 4 Narysuj mjezwočo na wjeru. Za chošćo wjacore kiješki hromadźe zwjazaj. ☺ Wjele wjesela přejetej Lotka a Sophia