Jan Łahoda
13. awgusta hranica zawrjena(2)
Wobě železnicy Berlina słušeštej Němskej železnicy NDR, a přistajeni tež w Zapadnym Berlinje jej posłužowachu. Hnydom po połnocy 13. awgusta ćahi, kotrež do zapadneho dźěla města jězdźachu, hižo za přistup njedźeržachu, hač na wuwzaće dwórnišća Friedrichska dróha. Bojownicy wobrónjenych stotkow, policisća a wojacy hranicy kaž tež Narodneje ludoweje armeje zašlahachu z kałatym grotom hranicu, nastajichu kamjentne bloki a započachu pozdźišo wysoku murju twarić. Wobrónjene mocy NDR njedachu so wot ludźi mylić, kotřiž spytachu jich ze Zapadneho Berlina prowokować. Wobydlerjow wuchodneho Berlina, kiž běchu dotal w zapadnym dźělu Berlina dźěłali, abo chcychu tam swojich přiwuznych wopytać, při bliženju k hranicy wotpokazowachu a domoj pósłachu, někotrych agresiwnje wustupowacych tež zajachu.
To sta so 13. awgusta a w přichodnych dnjach. Někotrym Wuchodoberlinjanam, kotřiž direktnje na mjezy bydlachu, so hišće poradźi přez hranicu ćeknyć. Wokna a durje tajkich twarjenjow su na to na stronje k mjezy zamurjowali.
Serbšćina w čěskim PEN-klubje
Kinajchćan wudawa łužiske stawiznički
Wojerecy (KD/SN). Wučer matematiki a fyziki na wuměnku Erhard Spank, pochadźacy z Kinajchta, wudawa wot lěta 2019 epizodiske romany w němskej rěči wo swojim dźěćatstwje. W swojej prěničce „Čorna připołdnica“ powěda wón wo žiwjenju we fiktiwnej łužiskej burskej wsy Běrkecy w 1950tych lětach. W nětko wušłym druhim dźělu „Suchi wódny muž“ wěnuje so 1960tym lětam. Tele dny je Spank wobě knize we wobłuku čitanja, zarjadowaneho wot Wojerowskeho wuměłstwoweho towarstwa na tamnišim hrodźe, předstajił.
13. awgusta hranica zawrjena
Z historiskim wuznamnym dnjom sta so 13. awgust 1961. Wot toho dnja bu hranica mjez wuchodnym a Zapadnym Berlinom zawrjena a wojersce škitana. Krótko do połnocy na njedźelu, mjenowaneho datuma, před 60 lětami alarmowachu přisłušnikow bojowych skupin w stolicy NDR a we wokolnych městach a sydlišćach kołowokoło Berlina we wobwodomaj Podstupim a Frankfurt nad Wódru a skazachu jich na zepěranišća. Wojersku drastu woblečeni a wobrónjeni pochodowachu abo jědźechu woni z nakładnymi awtami k mjezy ze Zapadnym Berlinom. W połnocy podachu so tam tohorunja z třělbami a mašinskimi pistolemi wobrónjeni ludowi policisća, přisłušnicy armeje a namjezni wojacy. Tež tanki Narodneje ludoweje armeje a sowjetskeho wójska su blisko hranicy stacionowali.
Wěru sylnić a stawizny přeslědźić
Kulow (AK/SN). Po cyłej Europje aktiwne, ekumeniske towarstwo Penuel – Kruh přećelow wěrneho wobliča Jězu Chrysta – wuhotuje swoje lětuše zetkanje čłonkow a čłonow w Kulowje. Wot dźensnišeho hač do njedźele čakaja na cyłkownje něhdźe 180 wobdźělnikow, předewšěm z Němskeje, Awstriskeje, Šwicarskeje, Italskeje, Belgiskeje a z USA, mjez druhim hłowna zhromadźizna towarstwa, wjacore fachowe přednoški kaž tež podijowa diskusija wo rownych rubach Jezusa/Jězusa. Wuraznje zjawne zrjadowanja w tym wobłuku su hižo wot kónca julija w Kulowskej křižnej cyrkwi přistupna wustajeńca „Wo smjertnych rubach Chrystusowych“ (Serbske Nowiny rozprawjachu), referataj předsydki towarstwa Cornelije Schrader dźensa a jutře Paula Baddy a Markusa van ten Hövela jutře. Ćežišći přednoškow, kotrejž stej wobaj w 19 hodź. w křižnej cyrkwi, stej powšitkowny přehlad wo rownych rubach, wobhladowanych jako křesćanske relikwije, resp. „Židźany rub z Manopella“.
„Njewšědna bliskosć“
Sociolinguistiku zapřijeć
Marjana Domaškojc
W maćeršćinje k 25 stacijam
Po němskim, pólskim a čěskim maja nětko tež serbski awdijowy přewodnik za Wochožanski park błudźenkow
Wulkotna nalada knježeše minjenu njedźelu na serbskim kulturnym popołdnju we Łužiskim parku błudźenkow Wochozy. Něhdźe 400 přihladowarjemi zawjeselištej tam dujerska kapała Horjany a Smjerdźečanska rejwanska skupina. Swój wjeršk dožiwi tele zarjadowanje hnydom na spočatku, jako předsyda spěchowanskeho towarstwa parka Ulrich Klinkert nowy serbski awdijowy přewodnik předstaji. Za njón běchu pjenjezy ze sakskeho fondsa „Čiń sobu!“ dóstali a móžachu tak po němskej, pólskej a čěskej wersiji tež serbsku zhotowić.
Technisce funguje přewodnik tak, zo sej wotpowědnu app na swój smartfon sćehnješ. Tak móžeš hižo doma raz poskać, kotre informacije wo parku błudźenkow podawaja. „Móžno pak tež je sej při kasy Wochožanskeho parka techniski nastroj darmotnje wupožčić a so na te wašnje w serbskej rěči po parku wodźić dać“, rozłoži njedźelu sobudźěłaćerka parka Anita Schwitalla. Wona je zwoprawdźenje awdijoweho přewodnika we wjacorych rěčach hłownje na starosći měła.
