Šwedska nowosć

wutora, 23. měrca 2021 spisane wot:
Budyšin (SN). Pettersson a Findus staj w Šwedskej a přez jeje mjezy woblubowanej figurje z pjera Svena Nordqvista. Jeho prěnja kniha w serbskej rěči „Findus a hara z honačom“ je nětko w druhim nakładźe wušła, runje tak „Wohnjostroj za lišku“. Wobě knize je Diana Šołćina do serbšćiny přełožiła. Pjeracham w starobje wot štyrjoch lět runje to prawe do jutrowneho hněžka abo jako spodobny dar k zelenemu štwórtkej! Pjatk, 26. měrca, w 17 hodź. budźe wirtuelna knižna premjera. Zajimcy njech přizjewja so přez na stronje www.domowina-verlag.de wozjewjeny link.

Spomóžny zakład

wutora, 23. měrca 2021 spisane wot:
Přikład małeje rěče inuctitute njech je nam wšitkim pohon, zo by so serbšćina prawje bórze z wobstatkom wulkich rěčnych asistencnych programow stała. Pola Microsoft su přełožki z rěče Inuitow, prawobydlerjow Kanady, wot januara móžne. Tamniše knježerstwo bě to skutkownje podpěrało. Wčera­wša prezentacija online-přełožowarja našeje maćeršćiny do němčiny „Sotra“ wusyła jasny signal, zo směr trjechi. Angažowany projektowy team RCW je spomóžny zakład wu­tworił. Mnóstwo w korpusu zakótwjenych sadowych porikow pak dyrbja dale rozšěrić, zo byštej Microsoft abo Google hornjoserbšćinu do swojeju programow zapřijałoj. Ale hižo prěni krok, přełožowanje pod třěchu strony soblex.de, je wažna pomoc tym, kotřiž so za serbske wobsahi zajimuja, rěč pak dotal njewobknježa. „Sotra“ móže němsko-serbsku komunikaciju přisporjeć, bjez toho zo čuja so Serbja nuzowani w rozmołwje jeničkeje němskeje wosoby dla hnydom němcować. Axel Arlt

„Za kulturu tež płaćić?“

póndźela, 22. měrca 2021 spisane wot:

Ćežišći třećeho wirtuelneho zetkanja łužiskich festiwalnikow a kulturnikow běštej prašeni, kak hodźeli so festiwale pod tuchwilnymi wuměnjenjemi scyła wuhotować a kotre modele spěchowanja móhli financielne rizika pomjeńšić. Nimo toho pokročowachu wobdźělnicy předwčerawšim z diskusiju wo serbskich aspektach na zarjadowanjach.

Serbski institut zhladuje na 70lětne wobstaće. Na to pokazuja tuchwilu předewšěm digitalne informacije a poskitki. W Budyskej měšćanskej bibliotece wabi nowa wustajeńca, so ze stawiznami a skutkowanjom instituta zaběrać.

Budyšin (CS/SN/MiR). Hdys a hdys je „wid wotwonka“ spomóžny. Tak je nowa sobudźěłaćerka Budyskeje Měšćanskeje biblioteki nadawk dóstała, zestajeć we witrinach wustajeńcu k 70. jubilejej Serbskeho instituta.

Stefanie Weißbach pochadźa z Rudnych horin a dźěła wot minjeneje nazymy w Budyskej hudźbnej bibliotece. Wona so nadźija, zo móže swoje dopóznaća, kotrež je při přihotach přehladki nazběrała, wosebje němskim wopytowarjam zbližić. Wuměnjenje je, zo biblioteka bórze zaso wotewrje. Na kóždy pad měła wustajeńca tak dołho přistupna być, zo maja wopytowarjo biblioteki składnosć ju tež na wědomje brać.

Serbskej chóraj wuznamjenjenej

štwórtk, 18. měrca 2021 spisane wot:
We wobłuku němsko-pólskeho projekta „Na kulturnym puću po třikrajowym ­róžku“ je so cyłkownje jědnaće folklornych a spěwnych skupinow pod hesłom ­„Hodowny spěw 2021 – Wurisanje tradicijow“ wirtuelnje wubědźowało. Mjez wobdźělnikami běštej tež serbskej cyłkaj, kotrejž su za jeju „wysoki wuměłski niwow a hajenje tradicije nošenja narodneje drasty“ wuznamjenili. Wčera přepodachu zastupjerjo wokrjesow Budyšin a Zhorjelc Sylwiji Jancynej z chóra Budyšin a Geraldej Šejnej ze spěwneje skupiny Slepjanskeho towarstwa Kólesko wopismo kaž tež ­pjenježne myto. Hłowny organizator wubědźowanja běštej gmejna Bogatynia a tamniše towarstwo Markocice. Foto: Krajnoradny zarjad Budyšin /Sabine Rötschke

Z wotmachom hotuje so Kamjenica na to, stać so w lěće 2025 z kulturnej stolicu Europy. Měšćanska rada je wčera wobzamknyła, wutworić towaršnosć, kotraž ma program zdźěłać a organizować kaž tež wobydlerjow zapřijeć. Za to chce město dwě třećinje cyłkowneho budgeta 90 milionow eurow nałožić. Hač do kónca lěta ma towaršnosć dźěłać započeć. Foto: dpa/Hendrik Schmidt

Interview z nawodnicu Serbskeho rozhłosa Bognu Korjeńkowej

Pod hesłom „Serbska hudźba – wšudźe a přeco“ poskića Serbski rozhłós sćelaka MDR zajimcam, sej hudźbne titule­ z jeho programa sćahnyć a skła­dować. Cordula Ratajczakowa je so z nawodnicu Serbskeho rozhłosa Bognu Korjeńkowej rozmołwjała.

Lěta dołho móžno njebě sej hudźbu Serbskeho rozhłosa zwonka wusyłanja naposkać. Přičina běchu prawniske problemy, zo Serbja žadyn swobodny přistup k swojej hudźbje njedóstachu. Kak sće problemy rozrisali?

Nowa kniha za BOOKii-pisak

srjeda, 17. měrca 2021 spisane wot:
Budyšin (SN). „Powědaj mi wo počasach“ rěka nowostka Ludoweho nakładnistwa Domowina za dźěći. Přełožiła je němskorěčnu knihu, kotraž hodźi so z digitalnym słuchopisakom wužiwać, Bianka Wjeńcyna. Dźěći Paula, Jonas, Marie a Noah powědaja wo počasach. Knižka z papjerca wabi ze zakrytymi woknje­škami, za kotrymiž chowaja so za wćipnych překwapjenki kaž spěwčki a samo tež hra. To móža mali a wulcy čita­rjo ze słuchopisakom BOOKiijom wuslědźić. Po časnikowej je tale kniha za najmłódšich dalše wudaće za wužiwanje BOOKii-pisaka.

Worjoł nětko wustajeńcu pyši

srjeda, 17. měrca 2021 spisane wot:
Wo zajimawy eksponat bohatši su wotnětka w Choćebuskim apotekowym muzeju. Christoph Laurich, Jan Hoffmann a Frank Piater (wotlěwa) su 40 kilogramow ćežkeho worjoła z terakoty na podest zběhnyli, kotryž běchu jeno za njeho natwarili. Worjoł­ pochadźa z lěkarnje we Werneuchenje sewjernje Berlina. Tam běchu postawu 1995 wotewzali a ewangelskej wosadźe přewostajili. Lěta 2019 su so doskónčnje rozsu­dźili, worjoła jako trajnu požčonku do Choćebuza dać. Tam ma čorny worjoł dostojne městno jako domjacy symbol we wosebitej rumnosći wustajeńcy, hdźež su Picnjansku apoteku z lěta 1930 originalnje natwarili. Foto: Michael Helbig

Wo stawiznacho słowjanstwa

srjeda, 17. měrca 2021 spisane wot:

Alexej Pludek je jako čěski awtor dźensa hišće znaty. Wón pisaše wjele we wo­błuku słowjanskich stawiznow. Wosebje zwjazany čuješe so ze Serbami a Łužicu, kotruž tež wospjet wopyta. Mały dźěl jeho­ twórbow tuž tež serbstwo wob­jed­nawa. Jeho najznaćiša kniha wo Serbach je zawěsće „Powěsće ze starych časow“ (1971). Hodźi so rjec, zo Pludek tu spyta starožitne zapadosłowjanske stawizny, z wosebitym akcentom na połobsko-słowjanski a čěski podźěl, literarnje rysować. To je so jemu radźiło.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND