Žane změny za roznošowarjow
Powěsć wo doskónčnym zawrjenju Łužiskeje ćišćernje je nas jara trjechiła. Z tym kónči so za Ludowe nakładnistwo Domowina sydom lětdźesatkow trajace zhromadne dźěło na dobro serbskeho nowinarstwa. Dźakujemy so wšitkim nětčišim a bywšim sobudźěłaćerjam, kotřiž su so swěru wo zhotowjenje našeho wječornika starali.
Wot jutřišeho přewozmje ćišćernja Weiss na Horach ćišć Serbskich Nowin. Za čitarjow a roznošowarjow so ničo njezměni. Woni změja nowinu w zwučenym času. Dyrbjało-li tola k misnjenjam dóńć, informujće nas prošu hnydom z mejlku na abo telefonisce na 03591/577-266. Hač do 18 hodź. móžeće tež w Smolerjec kniharni pod čisłom 03591/577-288 zazwonić. Tež wšitkim čitarjam wutrobny dźak za zrozumjenje za njewšědnu situaciju.
Marka Maćijowa, jednaćelka
Europske rěče mjez sobu splećene
Ze słowjanskim pochadom němskich słowow zaběrachu so wčera Budyscy wuchowarjo rěče. Běše to zabawny přednošk. Mjezsobnosć susodnych narodow je k splećenosći rěčow wjedła.
Budyšin (CK/SN). Němske wopřijeće „Gurke“ za zeleninu ma swoje korjenje w pólskim słowje „ogórek“. Serbow to wulce njepřekwapja, Němcow skerje. Tole rozjasni wčera Ines Adler na přednošku pola Budyskich wuchowarjow rěče w rumnosćach towarstwa Majak. Wučerka Wjelećanskeho gymnazija, kotraž je čłonka předsydstwa we Wuppertalu zaměstnjeneho Zwjazkoweho zjednoćenstwa wučerjow za rušćinu, wěnowaše so słowjanskemu pochadej němskich słowow, předewšěm tym z ruskimi korjenjemi. „Fascinuje mje, kak splećene europske rěče mjez sobu su a kak so mjez sobu wobwliwuja“, wona wuzběhny.
Za twjerdu hudźbu zahorjeni
Festiwal Nukstock fanow kaž tež publikum zboka znowa wabił
Nuknica (tw/SN). Tež lětsa móžachu fanojo twjerdeje hudźby zaso na łuce při Nukničanskej skale na swoje kóšty přińć. Organizatorojo wokoło towarstwa Barakka přeprosychu dźewjeć kapałow z třoch krajow na tradicionelnje z přestrjencami wukładźene jewišćo festiwala Nukstock. Stoiska kontinuita, w kotrejž so tónle kónc tydźenja połny „kontrolowaneho chaosa“ wotměwa, kaž sobustaw Barakki Syman Deleńk zarjadowanje mjenuje, zda so wjele wobdźělenym kaž starodawna tradicija – kruće zašćěpjena do terminowych kalendrow wšitkich dołhodobnje zahoritych. Nimo nich sy tež wjele młodych ludźi widźał, kotřiž so k heavy metalej runje tak roztřasechu kaž hižo starša generacija pódla nich w črjódźe. Pjatk zahori žanrowa měšeńca eksperimentalno-psychedeliskeho punkrocka a metaloweje space- a industrialhudźby, wjeršk festiwala pak bě sobotny wustup skupiny Deathrite z Drježdźan. Tale band je po cyłej Europje znata za swój wosebity death metal – twjerdu hudźbu z krutymi zynkami.
Wo „serbskich rjekach“
Njedawno wotmě so mjezynarodne zetkanje Syće młodych akademikarjow- sorabistow w Budyskim Serbskim instituće. 21 referentow je tam wo swojich slědźenjach rozprawjało. Někotrych tule w małym serialu předstajamy.
Lěta 2011 zbóžnoprajeny Alojs Andricki budźe wažnu rólu w masterskim dźěle Anny Měrćinoweje hrać. Wšako rozestaja so rodźena Budyšanka, kotraž dźensa w Berlinje bydli a na tamnišej Humboldtowej uniwersiće studuje, z rjekowymi powědančkami serbskich antifašistow a jich wuznamom za serbsku identitu po Druhej swětowej wójnje. „Wabił je mje na temje zwisk mjez ‚wulkimi‘ stawiznami a serbskim aspektom. Ideja slědźenja nasta po wšelakorych wokołopućach, hłownje pak přez zajim za ‚serbskich rjekow‘“, rozłožuje Anna Měrćinowa. Při tym njeńdźe jej wo biografije, ale wo to, kak so w kotrym politiskim systemje rjekowe naratiwy tworja a kajku funkciju wone maja – wosebje za mjeńšinu.
Reformaciska wustajeńca nimo, wuznam wostanje
Budyšin (SN/CoR). Na derje pjelnjenej žurli Budyskeho Serbskeho muzeja zakónčichu wčera popołdnju z literarno-hudźbnym programom po pjeć měsacach wosebita wustajeńca „Pjeć lětstotkow – Serbja a reformacija“. Dohromady 5 900 ludźi je ju widźało. Wčerawšim 70 zajimcam, mjez nimi bě tež farar Gabriš Nawka, wuwědomi Budyska awtorka Měrana Cušcyna hromadźe ze synom Stefanom hišće raz wosebity wuznam nabožinskeho podawka za alfabetizowanje Serbow a wuwiće jich kultury, při čimž wuzběhnyštaj wšelke drohoćinki přehladki.
Nowostku awtorej Roće přepodała
Čitajće w nowym rozhledźe (25.08.17)
Kaž za mnohich čitarjow, tak je so lětni dowolowy čas tež za redakciju Rozhlada pominył a hižo za tydźeń dóstanjeće přichodne wudaće kulturneho časopisa. Dowolowe začuće swobody a wočerstwjenja pak njech hnydom njerozpłunje, hačrunjež wěnuje so jedna z temow septemberskeho čisła zabyću a rozžohnowanju.
W interviewje předstaja Rozhlad medijowu wuměłču Frauke Rahr, kotraž rozestaja so w jednym ze swojich dźěłow ze zabyćom jako stratu a wolóženjom. Nimo toho rozprawja wo nastaću dalšeje twórby, krótkofilma-portreta wobydlerki Rownoho. Tohorunja w srjedźnej Łužicy, mjenujcy njedaloko Miłoraza, steji pomnik za tak mjenowanu protestantku, kotraž dopominaše na reformaciju. Wo rozžohnowanju z njej a z pralěsom Běła Woda piše Ruth Mroskec.
Spěšnemu zabyću zadźěwaja mjena, pokazowace na stawizny regiona a jeho wobydlerjow. Dwě recensiji wěnujetej so mjenam, jedna atlasej delnjoserbskich wosobowych mjenow Waltera Wenzela z lěta 2015 a tamna lětsa w Rěčnym centrumje WITAJ wušłej brošurje Tima Meškanka wo serbskich předmjenach.
Šulerjo we wustajeńcy byli
Wo Ochranow a Serbow šło
Budyšin (CRM/SN). Wo wuznamje Ochranowskeje bratrowskeje jednoty referowaše wčera wječor w Budyskim Serbskim muzeju we Wjeršnych Kundraćicach (Spitzkunnersdorf) ze swojej swójbu bydlaca rodźena Budyšanka dr. Lubina Malinkowa.
Dźewjeć kapałow hudźiło
Janšojce (HA/SN). Po tym zo su w Janšojcach hakle loni ze serbskim swjedźenjom wulki wjeršk dožiwili, bě lětsa serbsko-němska gmejna znowa zetkanišćo wjetšeho kulturneho zarjadowanja. Mjeztym 10. raz wuhotowachu tam minjenu njedźelu Janšojski swjedźeń dujerskeje hudźby. Hłowny organizator swjatka, kotryž podpěruje tohorunja Domowinska župa Delnja Łužica, běštej znowa towarstwo „My za Janšojce“ a Janšojska dujerska kapała.
Dźesać hodźin za sobu su dujerske kapały koncertowali. Něhdźe 2 500 hosći z cyłeje Delnjeje Łužicy bě pódla. Dohromady dźewjeć wuměłstwowych cyłkow je wustupiło, mjez druhim muzikanća z Čěskeje, Pólskeje, Bayerskeje, Berlina, Turnowa, Picnja a wězo z Janšojc. Wone předstajichu dujersku hudźbu w najwšelakorišich formach, tohorunja w modernym stilu. Wjeršk bě znata korutanska skupina Nockalm Quintett z Awstriskeje. W běhu programa pokazachu na jewišću wobrazy wo lońšim serbskim swjedźenju a wo hajenju serbskich tradicijow we wsy.
