VW chce kooperować

pjatk, 04. meje 2018 spisane wot:
Wolfsburg (dpa/SN). Po skóržbje justicy USA přećiwo něhdyšemu šefej koncerna Volkswagen Martinej Winterkornej je awtotwarc swoju zwólniwosć ke kooperaciji potwjerdźił. Volkswagen dale wusko z justicnym ministerstwom USA dźěła, předewzaće wčera zdźěli. Přiwšěm nochcedźa so k indiwidualnym jednanjam wuprajić. Winterkornej wumjetuja, zo je w skandalu manipulowaneho wotpłuna aktiwnje sobu skutkował, sudnistwo w Detroiće w staće Michigan zdźěli. Sudnistwo je sej wěste, zo bě Winterkorn „dźěl zapřisahańcy“ přećiwo wobswětoškitnym zakonjam USA. Wodźacy manager bě w septembru 2015 wotstupił, po tym zo běchu w USA manipulacije pola dieselowych awtow VW wotkryli. Winterkorn njeje pak sej žaneje winy wědomy.

Žane Nobelowe myto

pjatk, 04. meje 2018 spisane wot:
Stockholm (dpa/SN). W ćežkej krizy tčacy­ Šwedska akademija lětsa žane lite­rarne Nobelowe myto njespožči. Tole je gremij dźensa w Stockholmje připowědźił. Lětuše myto chcedźa klětu zhromadnje z mytom 2019 spožčić. „Mamy za trěbne, čas inwestować, zo bychmy sej dowěru zjawnosće wróćo zdobyli“, rjekny nachwilny předsyda Anders Olsson. Šwedska akademija, kotraž wot lěta 1901 lawreata literarneho Nobeloweho myta wuzwoluje, je skandala seksualneho wobćežowanja a korupcije dla chětro střa­sena. „Nahladnosć literarneho Nobeloweho myta je hižo jara wobškodźena“, w tym zwisku rěkaše. Při přepytowanju wumjetowanjow běchu mandźelskemu akademijoweje čłonki „njeakceptabelne zadźerženje“ wobswědčili.

Za blidom z Martinom Duligom

pjatk, 04. meje 2018 spisane wot:

Budyšin (CS/SN). Sakski hospodarski minister Martin Dulig (SPD) bě wčera ze swojimi rozmołwami za kuchinskim blidom w Budyskim měšćanskim muzeju. Něhdźe 50 wobydlerjow je přeprošenje sćěhowało. Za blidom móžachu so při­tomni wěcownje z ministrom rozmołwjeć a prašenja stajeć. Spektrum temow sahaše wot njesprawnosće mjez komunalnymi pěstowarnjemi a kubłanišćemi w swobodnym nošerstwje hač k znatym ćežam, kaž falowacy wučerjo, planowane kubłanske naprawy a pro­blemy kołowokoło Hartz IV. Wězo rozjimachu wčera tež temy „wulkeje“ politiki, na přikład kołowokoło ćěkancow. Někotre prašenja wotmołwješe Martin Dulig zhromadnje z Budyskim wyšim měšćanostu Alexanderom Ahrensom (SPD). „Poprawom cyły wječor wo hódnoćenju rěčimy“, sakski hospodarski minister zwurazni. Wón a tež wyši měšćanosta spóznaštaj, zo je mnoho njesprawnosćow. Mnoho ćežow pak so krótkodobnje rozrisać njehodźi. Tuž je wažne, so wo dowěru prócować, štož móža z rozmołwami za kuchinskim blidom docpěć. Zwjazkowa politika wotbłyšćuje po słowach ministra hłownje zapad Němskeje.

Polacy hordźi na wustawu

pjatk, 04. meje 2018 spisane wot:

Zbožopřeća składnostnje róčnicy prěnjeho zakładneho zakonja Europy

Waršawa. Spočatk meje swjeća Polacy hnydom tři swjatki za sobu. Nimo „Swjedźenja dźěła“ 1. meje je po tym Dźeń pólske­je chorhoje a wčera, 3. meje, bě róčnica schwalenja pólskeje wustawy. Na tutón swjatk su Polacy wosebje hordźi. Je dźě to prěnja europska wustawa scyła a – po ameriskej – druha po wšěm swěće. Wona bu lěta 1791 wobzamknjena, wustawa USA štyri lěta do toho 1787.

To a tamne (04.05.18)

pjatk, 04. meje 2018 spisane wot:

Jandźela pěstona při sebi měło je 17 měsacow stare dźěćo při wobchadnym nje­zbožu na awtodróze A 60 njedaloko Bingena. Kaž policija zdźěli, bě so jedne ze zadnjeju kolesow bydlenskeho mobila puknyło. Dźěle wobruče přerazychu dno awta. Hólc w tym času w swojim dźěćacym sydle spaše, kiž bě runje nad tutym městnom přiwjazane. „Je wulki dźiw, zo njebu dźěćo zranjene“, policija zdźěli. Mobil dyrbjachu wotwlec.

Žana plasta w palasće: Norwegska krónprincowa swójba je spytała, wěsty čas doma bjez plastowych wotpadkow wuńć. Tole njeje wosebje derje fungowało, krónprincesna Mette-Marit (44) zdźěli. „Je njesměrnje ćežko, dźensniši dźeń žanu­ plastu njewužiwać“, rjekny wona tele­wizijnemu sćelakej NRK. Ze swojim mandźelskim Haakonom wona akciju ludźi podpěruje, w lěsach wotpadki zběrać.

Racija pola požadarjow azyla

štwórtk, 03. meje 2018 spisane wot:

Ellwangen (dpa/SN). Policija je dźensa při wulkoraciji w přebywarni ćěkancow w badensko-württembergskim Ellwangenje 23lětneho požadarja azyla ze zapadoafriskeho Toga namakała a identifiko­wała. Jeho chcedźa nětko zhromadnje ze 17 dalšimi požadarjemi azyla, kiž běchu w zašłosći stajnje zaso jako naška­rarjo njeměrow napadnyli, do druhich domow přepołožić. 23lětneho chcychu w nocy na póndźelu poprawom do Italskeje wotsunyć. Druzy požadarjo pak tomu z namocu zadźěwachu.

Němka w Somaliji zawlečena

Mogadischu (dpa/SN). Němsku sobu­dźěłaćerku Mjezynarodneho komiteja Čerwjeneho křiža su w somaliskej stolicy Mogadishu zawlekli. To je pomocna organizacija minjenu nóc zdźěliła. „Starosćimy so wo wěstotu našeje koleginy“, rjekny rěčnik misije w Somaliji. Wobrónjeni běchu kompleks Čerwjeneho křiža wčera wječor nadpadnyli a žonu zawlekli. Mjeztym so na wjacorych runinach wo jeje wuswobodźenje prócuja.

Žadaja sej wyši niwow renty

Plan wobjednali

štwórtk, 03. meje 2018 spisane wot:
Budyšin (SN/MkWj). K dźěłowemu posedźenju je so Rada za serbske naležnosće Sakskeje wčera w Budyskim Serbskim domje zešła. Kaž předsydka Marja Michałkowa na naprašowanje SN zdźěli, su w prěnim dźělu wo nowym planje naprawow za zachowanje serbskeje rěče a kultury wuradźowali, kotrež Sakske ministerstwo za wědomosć a wuměłstwo tuchwilu wudźěłuje a za čož su před dnjemi samo dźěłarničku přewjedli. Druhi dźěl wěnowachu přihotam přichodneho posedźenja 6. junija w Drježdźanach. Na nim chcedźa ze sakskim kultusowym ministrom Christianom Piwarzom (CDU) wo šulskich naležnosćach a tež wo wu­runanju přidatnych kóštow, kotrež přez dwurěčne naležnosće nastawaja, rěčeć.

Platzeck: Merkel měła pomhać

štwórtk, 03. meje 2018 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). W konflikće mjez Ruskej a zapadom je předsyda němsko-ruskeho foruma Matthias Platzeck zwjazkowu kanclerku Angelu Merkel (CDU) jako posrěd­kowarku namjetował. „Začuwamy dale a bóle, zo Angelu Merkel w Moskwje přeco hišće respektuja. Tohodla dyrbjała wona do Ruskeje jěć a spytać, tam po­srědkować“, rjekny něhdyši předsyda SPD nowinarjam. Tole je jara wažne, Platzeck doda. „Dyrbimy spiralu eskalacije přełamać. Hač zawěsćenje měra, bój přećiwo terorej, změna klimy, kriza ćěkancow dla abo wójna w Syriskej – žadyn z tutych problemow njeje bjez Ruskeje rozrisajomny.“ Poćah mjez zapadom a Ruskej je napjaty. Zapad wumjetuje Ruskej, zo je sej kupu Krim přiswojiła, zo podpěruje zběžkarjow na zapadźe Ukrainy a zo je bywšeho ruskeho agenta Skripala zajědojćiła.

Maas: Holocaust njerelatiwizować

štwórtk, 03. meje 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo so wuprajenjam palestinskeho prezi­den­ta Mahmuda Abbasa wo holocausće spjećuje. „Smy přećiwo kóždemužkuli re­la­tiwizowanju holocausta“, piše wonkowny minister Heiko Maas (SPD) w internet­nej słužbje Twitter. Němska je zamołwi­ta za naj­surowiše złóstnistwo w čłowjeskich stawiznach. „Dopominanje na to je nam namołwa a nadawk, po wšěm swěće konsekwentnje přećiwo kóždejžkuli formje antisemitizma wustupować.“

W swojej zdźěla antisemitiskej narěči bě Abbas Židam sobuwinu na holocausće, na mo­rjenju šěsć milionow Židow přez němskich nacionalsocialistow, dawał. Po jeho słowach njebě antisemitizm holocaust zawinował, ale socialne zadźerženje Židow. Tući běchu ludźom pjenjezy z danju požčowali, štož wjedźeše k antižidowskej hidźe, Abbas twjerdźeše.

Israelski ministerski prezident Benjamim Netanjahu reagowaše chětro raznje na narěč Abbasa. Ta je „wjeršk njewědy a lózyskosće“, a měła so mjezynarodnje zasudźić, sej Netanjahu žadaše.

To a tamne (03.05.18)

štwórtk, 03. meje 2018 spisane wot:

Ze swojoraznej kampanju chce Neuseelandska tomu zadźěwać, zo kraj stajnje zaso na swětowych kartach „zabudu“. Tole­ je ministerska prezidentka kraja­ Jacin­da Ardern připowědźiła. Woprawdźe so stajnje zaso stawa, zo so Neuseelandska na kartach scyła njejewi, byrnjež­ kraj ze 4,8 milionami ludźi wjetši był hač Wulka Britaniska. Stało je so tole hižo UNO, BBC abo nahladnemu muzejowemu zwjazkej USA Smithsonian.

Na wopačnej pisće přizemiło je pasažěrske lětadło we Vietnamje. Airbus A-321 předewzaća Vietnam Airlines wužiwaše w dowolowym centrumje Nha Trang pi­stu­, kotruž hišće twarjachu, narodny lětadła dohladowanski zarjad CAA zdźěla. Přizemjenje bě tuž chětro kopolate. Nichtó pak so njezrani. Crew w cockpiće nablaku suspendowachu. Pilot bě wočiwidnje hotowu a njehotowu pistu zaměnił.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND