Znowa protest

štwórtk, 15. awgusta 2024 spisane wot:
Berlin/Stuttgart (dpa/SN). Iniciatiwa za klimu Letzte Generation je na wjacorych němskich lětanišćach protestowała a tak sčasami tež lětadła blokěrowała. Stajnje dwaj aktiwistaj protestowaštaj po informacijach organizacije na lětanišćach Berlin-Braniborska, Stuttgart, Nürnberg a Köln-Bonn. Lětanišći Köln-Bonn a Nürnberg dyrbještej za dlěši čas lěty zastajić. W Berlinje běštaj so aktiwistaj samo na terenje lětanišća přilěpiłoj. Organizacija sama piše wo tym, zo njejsu so aktiwisća na čary za startowanje a přizemjenje podali. Na banerach mějachu „Oil kills“ (Wolij mori) a „Sign the treaty“ (Podpisajće zrěčenje) napisane. Na ležownosće běchu so přez płoty zadobyli, kiž rozrězachu, wo tym informuja reporterojo na městnje. Wšudźe lětadła po někotrym času zaso po planje wotlećachu.

Zakaz njepłaći

štwórtk, 15. awgusta 2024 spisane wot:
Lipsk/Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe zarjadniske sudnistwo je wot zwjazkoweje nutřkowneje ministerki Nancy Faeser (SPD) wukazany zakaz magacina Compact w spěšnym jednanju wusadźiło. Tak móže časopis zaso wuchadźeć. Doskónčny rozsud tworja potom w hłownym jednanju. Sudnistwo zdźěli wosebje dwěle na tym, hač je zakaz poměrny a wuzběhowaše wažnosć swobody nowinarstwa. Faeser bě magacin 16. julija na zakładźe towarstwoweho zakonja zakazała. Swój rozsud wona z tym rozkładźe, zo je nowina „centralny organ prawicarsko-ekstremistiskeje sceny“. Přećiwo tutomu rozsudej běše Compact skoržił. Zwjazkowe zarjadniske sudnistwo je w prěnjej a poslednjej instancy za sudniske jednanja wo zakazanju towarstwow zamołwite.

Nowy kancler snano populist

štwórtk, 15. awgusta 2024 spisane wot:
Wien (dpa/SN). Něhdźe šěsć tydźenjow do wólbow parlamenta w Awstriskej bywa dobyće prawicarskeje FPÖ prawdźepo­dobniše. We woprašowanjach zdobudu sej prawicarscy populisća hižo měsacy dołho stabilnje 27 procentow hłosow. Ale to dawno hišće njewoznamjenja, zo budźe tež předsyda strony Herbert Kickl ­nowy kancler republiki. Konserwatiwna ÖVP, kotraž leži něhdźe štyri do pjeć ­procentow za FPÖ, je zhromadne dźěło z Kicklom wuzamknyła, nic pak ze stronu FPÖ. Wažnu rólu při tym hraje tež prezident Alexander Van der Bellen. 80lětny je hižo wjacore razy zwuraznił, zo njetrjeba na kóždy pad dobyćerjej wólbow nadawk k wutworjenju knježerstwa dać. „Zwjaz­kowy prezident dospołnje swobodnje rozsudźi, komu nadawk k wutworjenju knježerstwa da“, praji eksperta za wustawowe prawnistwo Peter Bußjäger. Prezident ma w Awstriskej wo wjele wjace mocy hač na přikład w Němskej. Wažne pak je, zo wón swoje rozsudy derje wopodstatni, tak Bußjäger. 6,4 miliony wobydlerjow wola 29. septembra nowy parlament.

Burja pytaja za alternatiwami

štwórtk, 15. awgusta 2024 spisane wot:

Wulkeho zadołženja zawoda BayWa dla starosćeja so burja wo swoje žně

Mnichow (dpa/SN). Kriza zadołženja najwjetšeho agrarneho wikowarja BayWa ma lětsa w lěću wočiwidne wuskutki: Mnozy burja wosebje na juhu Němskeje pytaja sej druhich woteběraćelow za swoje žně. Mnozy burja woprašeja so priwatnych wikowarjow agrarnych tworow, hač móhli jim swoje twory předać abo je tam składować. Podobne rozprawjeja tež ratarske drustwa.

„Problemy BayWy maja wuskutki na cyły branšu“, praji Michael Osterholzer, jednaćel ratarskeho wikowanišća ze samsnym mjenom w delnjobayerskej gmejnje Massing. „Prěni raz smy na jednym z našich stejnišćow žito wotpokazali, dokelž žane městno wjace nimamy. To pak njezaleži jeničce na BayWa“, wón dale rozprawja. Mnozy burja maja mjenujcy hišće žito lońšich žnjow składowane.

Namóc hórje hač słowa

štwórtk, 15. awgusta 2024 spisane wot:
Město, zo dopokaza sylny stat, je sej zwjazkowa ministerka nutřkowneho Nancy Faeser (SPD) blamažu naparała: Zwjazkowe zarjadniske sudnistwo je w chwatnym jednanju zakaz prawicarskoekstremistiskeho časopisa „Compact“ zběhnyło. Bě dosć prawniskich fachowcow, kotřiž su tajki wusud hižo na dnju zakaza wočakowali. Najebać to, zo je mje grawało, hdyž wuhladach tón magacin w nakupowanišćach – demokratiju z wobmjezowanjom nowinarskeje swobody zakitować, je zasadnje njedobra ideja. Šćuwańca w ćišćanych a digitalnych słowach drje boli, ale móžeš ju k nuzy ignorować – porno zatrašowanju a namocy ekstremistiskeje ideologije dla. Serbscy młodostni dyrbja so nimale kóždy kónc tydźenja na kedźbu brać, hač so na partyjach abo druhich zetkawanjach njepřećelni ludźo jewja. A zo móže so tajki pisany po­dawk kaž CSD w Budyšinje jenož hišće wobmjeznje a pod škitom policije wotměwać, je zjaw kaž w kónčnej fazy Weimarskeje ­republiki. Marcel Brauman

To a tamne (15.08.24)

štwórtk, 15. awgusta 2024 spisane wot:

Tři žony přisadźichu při pospyće zatykany nuznik wurjedźić, w thailandskej prowincy Chon Buri swoje žiwjenja. 60lětna a jeje 34 a 25lětnej dźowce běchu k tomu syrikowu kisalinu a natronowu lawgu wužiwali – smjertna to měšeńca, kaž policija zdźěli. W 1,20 metrow šěrokim a 2,50 metrow dołhim rumje z jeno małym woknješkom wužiwachu žony zakazany produkt ze syrikowej kisalinu. Wopory hakle něšto časa pozdźišo namakachu. Policija ludnosć nětko před wužiwanjom tajkich srědkow warnuje.

Prěni dźěl noweje stafle znateje serije „Emily in Paris“ je wot dźensnišeho na platformje Netflix wozjewjeny. Znowa je sej team zajimawe lubosćinske stawiznički před rjanymi kulisami a w njemało drohich kostimach wumyslił. Kak so stawizna w mjeztym štwórtej stafli wuwije, je překwapjenka.

Krajny rada je přesłapjeny

srjeda, 14. awgusta 2024 spisane wot:

Zhorjelc (SN). Krajny rada Zhorjelskeho wokrjesa dr. Stephan Meyer (CDU) bě přesłapjeny, zo je zwjazkowa ministerka za nutřkowne naležnosće Nancy Faeser (SPD) wčera kónčinu wopytała. Hižo loni w awgusće bě wón w zjawnym lisće ­ministerku namołwjał, wobmjezowane kontrole na hranicy přikazać Z tym hodźało so ilegalnemu zapućowanju a kriminaliće při mjezy do Pólskeje zadźěwać. Nancy Faeser je přeprosył, so wo połoženje na městnje wobhonić.

Wospjet je Meyer ministerku přeprosył, nihdy njeje tomu sćěhowała. Bjez připowědźenja bě wčera naraz w Zhorjelskim wokrjesu po puću. „Sym přesłapjeny, zo njejsmy jako potrjechene lokalne zarjadnistwo žane informacije dóstali. Tuž so wězo prašam hač bě jeje wopyt wólbny bój abo hač měješe woprawdźe zajim za situaciju“, dr. Stephan Meyer zwurazni.

Předewšěm je jemu konstruktiwny dialog wažny. Nuznje je trěbne, zhromadnje wužadanja w hraničnym regionje zmištrować a situaciju rozrisać. „Naš zaměr wostanje wěstota našich wobydlerjow. Za to je komunikacija a zhromadne dźěło na wšitkich runinach trěbne.“

Kretschmer so słowa jimał

srjeda, 14. awgusta 2024 spisane wot:

Zhorjelc (SN). Na kromje wólbneho foruma w Zhorjelcu je so sakski ministerski prezident k wukročenjam prawicarjow na CSD zašłu sobotu w Budyšinje wuprajił. Wohroženje wobdźělnikow přez prawicarskich ekstremistow je njeznjesliwe. Wo tym pisaja dźensa regionalne nowiny. Wón praji, zo so wšitcy, kiž za wopodstatnjenjom tajkeho wustupowanja pytaja, „zwonka kóždeho rozumneho konsensa“ hibaja. Kretschmer dźakowaše so tohorunja policiji za škit sprjewinym měsće.

Zwyšenje pjenjez wobzamknyli

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kabinet je wčera wobzamknył, zo dóstawaja zwjazkowe kraje w lětomaj 2025 a 2026 dohromady štyri miliardy eurow za polěpšenje kwalitneho standarda w pěstowarnjach. Pjenjezy su dźěl dalewuwića tak mjenowaneho „zakonja wo kwaliće pěstowarnjow“. Dale wobzamkny kabinet wčera zwyšenje bydlenskeho pjenjeza wot 1. januara. Kóžde druhe lěto dyrbja so přiražki přiměrić. Wot klětušeho dóstanu potrěbni přerěznje mjez 15 a 30 procentami wjac pjenjez .

Pytaja podhladneho

Patrulja na spěšnodróze blisko Los Angelesa wotwleče protestowacych, kiž žadaja sej přiměr w Gazaskim pasmje a kiž zasadźuja so za embargo wuwoženja brónjow do regiona konflikta. Knježerstwo USA je wčera wobzamknyło, brónje w hódnoće wjacorych miliardow dolarow do Israela předać. Foto: pa/REUTERS/David Swanson

Dale ně k AfD?

srjeda, 14. awgusta 2024 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Něšto tydźenjow do wólbow do krajneho sejma w Sakskej a Durinskej njewuzamkuje 45 procentow čłonow CDU zhromadne dźěło z AfD dospołnje. Tole wuslědźi studija instituta Forsa w nadawku redakciskeje syće Němskeje. Wjace hač połojca čłonow pak zhromadne dźěło dale kategorisce wuzamkuje. Mjez čłonami na wuchodźe Němskeje přihłosuje samo 68 procentow woprašowanych zhromadnemu dźěłu w jednotliwych padach. CDU je koalicije z AfD a Lěwicu před lětami přez stronski rozsud wuzamknyła. Tež distancowanje wot nowozałoženeje strony BSW w CDU dale horco diskutuja. 52 procentow woprašowanych strony podachu, zo měła we wuchodnych zwjazkowych krajach koalicije z BSW pruwować. Tysac čłonow so na woprašowanju wobdźěli.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND