Sakska: Lěwica ma kandidatow

póndźela, 15. apryla 2024 spisane wot:
Budyšin (SN/mb). Na wólbnej zhromadźiznje je sakska Lěwica kónc tydźenja kandidatow za lětuše wólby krajneho sejma postajiła. Prěni štyrjo su předsydaj sakskeje Lěwicy, Susanne Schaper a Stefan Hartmann, wiceprezidentka krajneho sejma Luise Neuhaus-Wartenberg a dotalny frakciski šef Rico Gebhardt. Z Budyskeho wokrjesa staj Silvio Lang (12. městno) a Andrea Kubank (17) wolenaj, ze Zhorjelskeho wokrjesa zapósłanča Antonia Mertsching (19) a Johanna-Marie Stiller (9). 2019 dósta Lěwica 10,4 procentow a 14 zapósłancow. Tuchwilu chce něhdźe pjeć procentow ludźi stronu wolić.

UNO warnuje před eskalaciju

póndźela, 15. apryla 2024 spisane wot:

Tel Aviv/New York (dpa/SN). Po njesłyšanym nadpadźe Irana na Israel wobstawa židowski stat na swojim prawje na wojersku reakciju. Iran je „čerwjenu smuhu“ překročił“, rjekny israelski zastupnik pola UNO Gilad Erdan w New Yorku. Tuž ma Israel nětko prawo so wjećić. Rozsudźili wo tym pak w israelskim wójnskim kabineće hišće njejsu. Generalny sekretar UNO Antonio Guterres namołwja wšitkich wobdźělenych doraznje k wotputanju. „Bliski wuchod steji na kromje katastrofy. Ludźom hrozy wulka wójna.“

Statni a knježerstwowi šefojo sydom wodźacych industrijnych krajow swěta su w zhromadnej deklaraciji iranski wulkonadpad raznje zasudźili a swoju solidaritu z Israelom wobkrućili. Iranej wumjetuja, zo chcył region destabilizować a eskalaciju konflikta prowokować.

Iran bě w nocy na njedźelu prěni króć w stawiznach islamskeje republiki swojeho najwjetšeho njepřećela direktnje nadběhował. Israelska armeja rozprawja wo něhdźe 300 raketach a trutach, kotrež pak su nimale wšitke wottřělili.

To a tamne (15.04.24)

póndźela, 15. apryla 2024 spisane wot:

Wopita šoferka bjez jězbneje dowolnosće je so při wobchadnym njezbožu w vogtlandskim wokrjesu ćežko zraniła. 41lětna bě w Reichenbachu z 1,7 promilemi alkohola w kreji po puću. W křiwicy zhubi wona kontrolu a prasny do laterny a wobchadnych taflow. Skónčnje wosta wona mjez štomami tčacy. Zastojnicy zwěsćichu, zo šoferka hižo dlěši časa žanu jězbnu dowolnosć wjace nima.

Z wosebje wjele błyskačemi chce policija šoferow tutón tydźeń na problem smalenja skedźbnić. Tak mjenowany Speedweek přewjedu tež w druhich europskich krajach. W Němskeje wobdźěli pak so jenož pjeć zwjazkowych krajow na marathonje błyskačow. Sakska je wotprajiła a Braniborska chce so jenož na wjeršku akcije, přichodny pjatk, wobdźělić. Kritikarjo pokazuja na nadměrnje wulku prócu a na poměrnje snadny wužitk akcije.

Wissing hrozy z naprawami

pjatk, 12. apryla 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). W zwadźe wo reformu zakonja za škit klimy je zwjazkowy minister za wobchad Volker Wissing (FDP) před drastiskimi naprawami na njedobro šoferow awtow warnował, štož móhło hač ke kónctydźenskim zakazam jězdźenja sahać. Tole wuchadźa z lista Wissinga frakciskim šefam amploweje koalicije SPD, Zelenych a FDP. W lisće rěka, zo je ministerstwo po aktualnych zakonjach k naprawam nuzowane, njedyrbjał-li nowy zakoń hač do 15. julija płaćiwy być.

Voigt a Höcke sej nadawałoj

Erfurt (dpa/SN). W telewizijnym rozestajenju staj sej šef durinskeje CDU Mario Voigt a prawicarski politikar AfD Björn Höcke raznje rozestajałoj. Načolnaj kandidataj za wólby krajneho sejma w septembru sej mjez sobu wumjetowaštaj, zo Němskej a hospodarstwje Němskeje zeškodźitaj. Wobaj nadawaštaj sej tež wosobinsce. Voigt mjenowaše Höckeho „jěd za Durinsku“. Tón Voigtej wumjetowaše, zo je populistiski a zo argumenty AfD scyła njerozumi.

Přiměr za zastajencow trěbny

Aktiwistki pólskeje iniciatiwy za liberalniše prawo wotehnaća su dźensa w pólskim sejmje we Waršawje demonstrowali. Runočasnje zapósłancy wo reformje zakonja wuradźowachu, kotryž je w tuchwilnej formje najrazniši po wšej Europje. Ministerski prezident Donald Tusk bě we wólbnym boju přilubił, zakoń na dobro žonow změnić. Foto: dpa/Attila Husejnow

Nakupowanska kartka schwalena

pjatk, 12. apryla 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je dźensa zawjedźenje nakupowanskeje kartki za ćěkancow a požadarjow azyla schwalił. Parlament je w tym zwisku wo cyłoněmskim prawniskim zakładźe předewzaća rozsudźił. Požadarjo azyla maja přichodnje dźěl statnych popłatkow k žiwjenju jako dobroměće dóstać a nic wjace jako pjenjezy do ruki.

Pozadk je dojednanje mjez zwjazkowym kanclerom Olafom Scholzom (SPD) z ministerskimi prezidentami zwjazkowych krajow. Z kartku chcedźa tomu zadźěwać, zo migranća pjenjezy z Němskeje pašowarjam ludźi abo swójbnym přepokazaja. Wuwzaća su pak dale móžne.

Dalša tema dźensnišeho wuradźowanja bě zakoń wo samopostajowanju. Z nim móža ludźo přichodnje swój splah a předmjeno na stawnistwje změnić dać. Dotal trjebaja za to lěkarski atest.

Ruska nowy partner Nigera

pjatk, 12. apryla 2024 spisane wot:
Niamey (dpa/SN). Ruska sćele zapadno afriskemu Nigerej powětrowy wotwobaranski system a sto wojerskich wukubłarjow. Wojerscy fachowcy ruskeho zakitowanskeho ministerstwa maja system natwarić a nigerskich wojakow we wobchadźenju z nim wukmanić, nigerske medije rozprawjeja. Šef nigerskeje wojerskeje administracije Abdourahamene Tiani a ruski prezident Wladimir Putin běštaj so telefonisce na wojersku kooperaciju dojednałoj. Niger bě hač do wojerskeho puča w juliju minjeneho lěta posledni demokratiski zwjazkar europskich krajow a USA w strategisce wažnej sahelskej kónčinje zapadneje Afriki. W měrcu bě wojerska junta zhromadne dźěło z USA skónčiła a so Ruskej přiwobroćiła. Zwjazkowa wobora wudźeržuje na lětanišću stolicy Niameyja wojerske zepěranišćo, kotrehož přichod je njewěty. Předwčerawšim, srjedu, je tam prěnje ruske transportne lětadło přizemiło.

Berlin (dpa/SN). Jenož hišće kóždy dźesaty w Němskej wočakuje dobyće Ukrainy w zakitowanskim boju přećiwo Ruskej. Tole pokazuja dźensa wozjewjene wuslědki Politbarometra sćelaka ZDF. 82 procentow je skeptiskich, zo móže Ukraina wójnu z pomocu zapadnych brónjow dobyć. Wosom procentow nima žane měnjenje k tomu. Přiběrał je strach ludźi, zo dóńdźe w Europje k wojerskemu konfliktej, do kotrehož je Němska splećena. W nowembru boješe so toho 39 procentow, mjeztym je jich 53 procentow. 70 procentow ludźi chcyło zwjazkowu woboru z dalšimi srědkami lěpje wuhotować.

Mnichow (dpa/SN). Němska eksportna industrija dyrbi so po posudku instituta Prognos dołhodobnje na zesłabjenu globalizaciju nastajić. Wožiwjenje mjezynarodneho globalneho zhromadneho dźěła njeje prawdźepodobne, fachowcy za wonkowne hospodarstwo poradźowanskeho předewzaća pisaja. Realistiske po jich měnjenju skerje je, zo so hospodarska globalizacija dale wróćo wuwije. Rizika a potencielne škody za předewzaća a cyłe ludoweho hospodarstwa w Europje su hoberske, wosebje za Němsku, w posudku instituta rěka.

Aktualnje po wobličenjach instituta třećinu wšěch nadźěłanych tworow Němskeje eksportuja. Při tym wostanje Europa dale najwažniši wikowanski partner Němskeje. Wotwisnosć wot Chiny pak dale přiběra, na přikład na polu kompjuteroweje techniki. Wulku hospodarsku škodu zawostajił je tež přetorhnjeny eksport němskich tworow do Ruskeje po nadpadźe na Ukrainu 2022.

Bywši pólski prezident Aleksander Kwaśniewski nowe knježerstwo warnuje

Waršawa. Wuslědk komunalnych wólbow minjenu njedźelu w Pólskej zjawnosć kraja dale zaběra. Hłowne prašenje při tym je, štó je wothłosowanje dobył a štó přěhrał. Po ličbach wólbneje komisije je něhdy knježaca narodno-konserwatiwna strona Prawo a sprawnosć (PiS) ze swojim předsydu Jarosławom Kaczyńskim na čole wjace hłosow w 16 ko­munalnych parlamentach zdobyła hač nowe knježerstwo Donalda Tuska. PiS móže na 34,27 procentow pokazać, Tusk ze swojej Wobydlerskej koaliciju (KO) na 30,59 procentow.

Serbska debata

nowostki LND