Frankfurt/Bonn (dpa/SN). Młodźi ludźo nochcedźa cyle bjez pjenjez w móšni być – při kasy w předawarnjach pak zapłaći wjetšina z nich radšo z kartku. Tole je wuslědk woprašowanja instituta YouGov. Po tym rjeknyštej nimale dwě třećinje (61,4 procenty) z cyłkownje 2 060 woprašanych, zo swoje nakupy zwjetša z girokartku, kreditnej kartku abo mobilnje ze šmóratkom abo smartwatch zapłaća.
Wosebje spěšne zapłaćenje, takrjec připódla, kiž bě so za čas koronapandemije etablěrowało, je mjez młodostnymi woblubowane. Nimale 45 procentow woprašanych najradšo kartku abo smartphone na terminal kasy we wobchodźe dźeržo nakupuje. „Kóždy šesty, kotryž takle zapłaći, mjeztym měni, zo nimale žane pjenjezy w móšni njetrjeba“, rjekny Thomas Brosch, nawoda digitalneho wotrjada Postbank. „Cash dźensa žanu rólu wjace njehraje.“
Dobra třećina ludźi wužiwa dale twjerde a papjerjane pjenjezy. Nadpřerěznje často zapłaća z nimi ludźo ze snadnymi dochodami. Woni chcedźa sej po tutym puću lěpši přehlad wo swojich financach wobchować, kaž woprašowanje zwěsći.
Drježdźany (dpa/SN). Zeleni kritizuja planowane skrótšenja srědkow za kolesowarske puće w Sakskej. „Naćisk aktualneho etata so wobchadnej změnje znapřećiwja“, rjekny zapósłanča strony Katja Meier. Město nowych wěstych a derje wutwarjenych kolesowarskich pućow su w tutym wobłuku srědki radikalnje skrótšili. Nimale wšěm nowym projektam hrozy kónc. Zaměr, kóžde lěto wjace hač sto kilometrow nowych kolesowarskich pućow natwarić, je knježerstwo z tym dospołnje spušćiło, wona rjekny.
„Politiske ćežišća hižo njewobkedźbuja, zo dźeń a wjace ludźi w městach a we wjesnych kónčinach koleso wužiwa. Potrjechene su tež dźěći, kotrež maja wěsće a samostatnje po puću być“, Meier argumentuje. Wona bě so w krajnym sejmje za bilancu nastupajo twar nowych kolesowarskich pućow prašała. W lěće 2023 su po cyłej Sakskej wosom kilometrow nowych šćežkow natwarili, 2024 nimale 20 kilometrow. Tuchwilu 64 km twarja, dalšich 153 hišće planuja. Minjenu legislaturnu dobu běchu Zeleni w krajnym knježerstwje zastupjeni. Meier so boji, zo wulki dźěl projektow prosće skónča.
Jako sobudźěłaćer banki wudawacy so skućićel je mandźelskeju w Neuruppinje na sewjeru Braniborskeje wo 45 000 eurow wobšudźił. 60lětnemu mužej bě paduch telefonisce napowědał, zo so kriminelni na toho konto měrja a zo měł muž pjenjezy spěšnje na druhe konto přepokazać. Jako mandźelskaj jebanstwo spóznaštaj, bě přepozdźe.
Ličba padustwow we wobchodach we Wulkej Britaniskej raznje přiběra. Loni je policija 517 000 padow zličiła. To je 20 procentow wjace hač lěto do toho a mjeztym absolutny rekord. Woprawdźita ličba padustwow je drje wo wjele wyša. Wobchodnicy rěča wo 20 milionach padustwow a wo „epidemiji“. Paduši noša wulke mnóstwa kradnjenych tworow nimo kasow z wobchodow. Sobudźěłaćerjo móža jenož přihladować.
Gaza/Tel Aviv (dpa/SN). Při nadpadźe israelskich wojerskich lětadłow na bywšu šulu w měsće Gaza je po palestinskich informacijach dźesać ludźi žiwjenje přisadźiło. W twarjenju běchu ćěkancy zaměstnjeni, ciwilny škit Palestinjanow zdźěla. Po njewobkrućenych informacijach su so ludźo spalili. Israelske wójsko twjerdźi, zo dźěłaše w twarjenju komandowa centrala Hamas a palestinskeho islamistiskeho dźihada.
Zastajency w Auschwitzu pódla
Waršawa (dpa/SN). Na wopominanskej swjatočnosći za wopory holocausta w bywšim zaničowanskim lěhwje Auschwitz je so dźensa tež dźesać z Gazaskeho pasma pušćenych israelskich zastajencow wobdźěliło. Woni přewodźachu israelskeho statneho prezidenta Izchaka Herzoga zhromadnje z 80 přežiwjenymi na „pochodźe žiwych“. Tři kilometry dołhi marš wjedźe z Auschwitza do Birkenauwa. Zawlečeni Židźa dyrbjachu w Druhej swětowej wójnje tutón puć do wěsteje smjerće płunowych komorow kročić.
Warnuja před mzdu 15 eurow
Drježdźany (dpa/SN). Wodźace zwjazki dobroćelskich skutkow w Sakskej warnuja doraznje před sćěhami planowanych skrótšenjow ze stron knježerstwa. Naćisk etata měł so předźěłać, dokelž wohrožuja skrótšenja socialnu stabilitu, wone zdźěleja. „Jeli trěbne inwesticije do socialnych stykow wuwostawaja, budu dołhodobne sćěhi w formje chorosćow, socialneho pačenja, bjezdźěłnosće a politiskeho radikalizowanja wo wjele hórše“, jednaćel zwjazka Frank Schaffrath rjekny.
Dokelž chcedźa komunalny podźěl masiwnje znižić, bychu skrótšenja wosebje poradźowarnje priwatnje insolwentnych a wotwisnych wohrozyli.
Berlin (dpa/SN). Amtěrowacy minister za hospodarstwo Robert Habeck (Zeleni) je dźensa w Berlinje konjunkturne wuhlady knježerstwa předstajił. Při tym wón zwěsći, zo wostanje połoženje Němskeje dale napjate. Lětsa wočakuja stagnaciju hospodarstwa a z tym tež nutřkokrajneho bruttoprodukta – mnóstwa wšěch nadźěłanych hódnotow. W januaru běchu w Berlinje snadny postup konjunktury wo 0,3 procenty wěšćili. Loni nazymu hišće z toho wuchadźachu, zo hospodarstwo wo 1,1 procent rozrosće.
Němska tči hižo druhe lěto za sobu w hospodarskej krizy. Tež 2026 žadyn rozrost njewočakuja. Wulku njewěstosć zbudźa wosebje cłowna politika prezidenta USA Donalda Trumpa.
Tón bě před tydźenjemi razne cła za wšitke importy do USA připowědźił. Krótko po tym wón wšelake wukazy za 90 dnjow zběhny. Wurjadne cła na wocl, aluminium a awta pak dale płaća. Chabłanje cłow inwesticije firmow w USA masiwnje haći, dokelž nichtó njewě, što jutře budźe.
London/Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump ukrainskemu prezidentej Wolodymyrej Zelenskemu wumjetuje, zo ze swojim nastajenjom wójnu w Ukrainje njetrjebawšo podlěša. Zo nochce Zelenskyj ruske wobsadźenje kupy Krim akceptować „je jara škódne za měrowe jednanja“, piše Trump na swojej internetnej platformje Truth Social. Prezident USA rěči wo „našćuwacych wuprajenjach“, kotrež zakónčenje wójny haća. Zelenskyj bě do toho kategorisce wuzamknył, zo Ukraina dźěle swojeho kraja Ruskej přewostaji. „Wo tym njetrjebamy rěčeć. To njewotpowěduje našej wustawje“, rjekny Zelenskyj w Kijewje hladajo na wot Ruskeje přiswojenu kupu Krim a na wobsadźene kónčiny na juhu a wuchodźe.