Dale stawkować abo nic
ANO suwerenje
Dowolnikow do wukraja ćahnyło
Praha (ČŽ/K/SN). Loni je so prěni raz wjac hač pjeć milionow Čechow na dowol do wukraja podało. Najwoblubowaniši dowolowy kraj bě znowa Chorwatska. K Adriji bě 815 000 čěskich ludźi ćahnyło, štož wšak je 35 000 mjenje hač 2017. Za to je so zajim na Słowakskej zwyšił. Hdyž bě předloni 645 000 Čechow w susodnym kraju dowolowe wokřewjenje hladało, běchu to loni 724 000. Do Italskeje dojědźe sej 607 000 čěskich dowolnikow, 30 000 mjenje hač 2017. To zdźěla Čěski statistiski zarjad. Jako štwórte najwoblubowaniše dowolnišćo slěduje Grjekska, na kotrejež kupach loni 472 000 čěskich hosći (2017: 371 000) poby. Awstriska přiwabi 265 000 čěskich turistow – porno 446 000 lěta 2017 je wšak to hladajcy mjenje. Do Egyptowskeje wuleća sej 265 000 čěskich ludźi, štož wučinja w přirunowanju přirost wo 20 000.
7,9 milionow Čechow popřa sej dowol doma w kraju. Loni je prěni raz wjace hač dwaj milionaj čěskich dowolnikow z lětadłom pućowało. Do Chorwatskeje a hłownje do susodnych krajow Češa najradšo ze swójskim awtom jězdźa.
Překwapjacy wokomik
Bratislava (SŽ/K/SN). Njewočakowane wuwiće w najwjetšim kriminalnym padźe Słowakskeje: Nastupajo zamordowanje přepytowaceho nowinarja Jána Kuciaka a jeho přećelki Martíny Kušniroveje su dotal něhdyšeho policista Tomáša Szaba za skućićela měli. Nětko pak so kriminalistam-přepytowarjam něhdyši wojak Miroslav Marček wuzna, zo bě wón wobeju zatřělił. To piše Dennik N, powołacy so na sćelak RTVS. Dennik N mjenuje Marčekove přiznaće „překwapjacy wokomik“. Dotal wobhladowachu Marčeka jako šofera awta, z kotrymž je mordarja wozył. Oficialnje pak tale wersija donětka njebu wobkrućena.
Do zamordowanja Kuciaka a Kušniroveje je pjeć wosobow zaplećenych: Marček, Szabó, Alena Zsuzsová, Zoltán Andruskó a předewzaćel Marian Kočner. Za poměrnje wěste so ma, zo bě Kočner – wón je druheho delikta dla w přepytowanskej jatbje – nadawk k zamordowanju Kuciaka dał. Wo nim bě nowinar rešeršował a w swojich přinoškach jeho zwiski z italskej mafiju wotkrył. Kuciakej hrožeše Kočner na to wospjet telefonisce z „wotpłaćenjom“, dotal pak wón wšitko zaprěwa.
Awto stajny „póžěrak“ krónow
WUDAWKI, kiž čłowjekej njenadźicy nastanu, su bjezdwěla najnjepřijomniše. Za njewočakowanu reparaturu swojeho wozydła dyrbjachu Češa loni přerěznje 14 931 krónow (něhdźe 582 eurow) nałožić. Při tym je nic mjenje hač 40 procenow mějićelow awta hawarija abo někajka druha wjetša škoda potrjechiła. Zwěsćili su to z wotpowědnym přepytowanjom přez sobudźěłaćerjow towaršnosće Nielsen Admosphere. Jedne wozydło znajmjeńša wobsedźi 86 procentow wobydlerjow kraja. Njewočakowanu reparaturu dyrbješe w minjenym lěće 41 procentow čěskich awtomobilistow pře- wjesć dać, dźewjeć procentow z nich samo wjace hač jednu. Wudawki za njezbytne porjedźenje wotwisowachu wot ćežkosće wobškodźenja jězdźidła a nic naposledk wot jeho staroby. Wjetša połojca potrjechenych měješe za to hač do 10 000 krónow (něhdźe 390 eurow) płaćić, 13 procentow samo wjace hač 20 000 krónow (něhdźe 780 eurow). Přibližnje 90 procentow respondentow praji, zo su njenadźate wudawki móhli z nalutowanych pjenjez zwjesć. Tamna dźesaćina dyrbješe sej pjenjezy na bance abo priwatnje požčić.
Ma wuhlady na dobyće
Dale mało bjezdźěłnych
Měšnicy šulerjow pruwuja
Stawk pólskich wučerjow nuzuje zamołwitych k njewšědnym naprawam
Waršawa. Stawk pólskich wučerjow, zahajeny minjenu póndźelu, ma mjeztym widźomne wuskutki. Cyły tydźeń njejsu dźěći w šuli byli. Tójšto staršich, předewšěm ći, kotřiž w zarjadnistwach dźěłaja, bjerješe je tuž wón na dźěło.
Hižo wjele lět wojuja wučerjo wo wyše mzdy a wo lěpše dźěłowe wuměnjenja. Dotal pak njeje knježerstwo ničo za to činiło. W měrcu bě Pólski zwjazk pedagogow připowědźił, zo njewidźi hinašeho wupuća, hač wučerjow do stawka namołwjeć, zo bychu zwyšenje mzdy wo 30 procentow přesadźić móhli. Knježerstwo poskića jim najwjace 15 procentow, štož pak pedagogojo wotpokazuja. Nětko chcedźa tak dołho stawkować, doniž njebudu jich žadanja spjelnjene.
Pólscy wučerjo-započatkarjo zasłužeja přeličene něhdźe 450 eurow. To je hladajo na płaćizny a na podruže přemało, zo móhli samostatnje bydlić abo samo swójbu załožić a zežiwić. Tola tež z přidatnymi kwalifikacijemi a wjelelětnym dźěłom so mzdy jeno snadnje zwyšeja. Tak ma wučer z dwacećilětnej powołanskej praksu runje 850 eurow.
Rekord piwarnjow
Praha (ČŽ/K/SN). Čěske piwarnje nawarichu loni rekordne mnóstwo piwa. Cyłkownje naprodukowachu wone 21,3 miliony hektolitrow, štož je cyłych 4,7 procentow přirosta porno lětu do toho. Zwyšenu produkciju žadaše sej předewšěm eksport, kotryž bě přirunujo z lětom 2017 wo nic mjenje hač 11,8 procentow zrostł. To wozjewi na nowinarskej konferency nawodny zastupnik Zwjazka čěskich piwarnjow a słodarnjow.
W kraju samym su ludźo 16,5 milionow hektolitrow piwa wupili. To je 2,9 procentow wjac hač 2017 a 141 litrow na kóždeho wobydlerja Čěskeje. Najwjace piwa dźěše do Słowakskeje a Němskeje, wjace hač milion hektolitrow do kóždeje z njeju. Južnemu „bratrowskemu“ krajej dodawachu 14 procentow, zwjazkowej republice dźewjeć procentow wjac. Do Madźarskeje su nimale 60 procentow wjac piwa eksportowali. Nastupajo kraje zwonka Europskeje unije je wuwoz piwa wosebje do Ruskeje wo 54 procentow nahladnje přibył, štož wučinješe 575 000 hektolitrow. Najebać rekordnu swójsku produkciju je Čěska loni tež 395 000 hektolitrow piwa importowała.
Pólscy wučerjo stawkujaza wyše mzdy
Waršawa (dpa/SN). Pólscy wučerjo su wčera po wšěm kraju namołwu dźěłarnistwow sćěhowali a stawkowali. Po informacijach medijow wobdźělichu so pedagogojo na stach šulow na protestnych demonstracijach, mjez druhim we Waršawje, Krakowje a Poznanju. Zo bychu so za lěpše dźěłowe wuměnjenja a wyše mzdy zasadźeli, zapowědźichu swoje dźěło. Na mnohich kubłanišćach dohladowachu jeničce dźěći. Zwjazk pólskich wučerjow, kotryž je stawk pedagogow sobu organizował, žada sej wot Waršawskeho knježerstwa zwyšenje mzdow wo cyłkownje 30 procentow. Tak chcedźa mzdy wučerjow narodnym přerěznym dochodam přiměrić, kaž rěkaše.
Mzdy pólskich wučerjow-započatkarjow wučinjeja častodosć jeno 410 eurow netto. Dale zwjazk skorži a kritizuje, zo su dochody wučerjow tež z přidatnymi kwalifikacijemi a po wjelelětnym skutkowanju poměrnje niske. Narodna přerězna mzda kraja wučinja po informacijach statistiskeho zarjada 870 eurow netto.
