Pólsko-israelska kontrowersa

pjatk, 22. februara 2019 spisane wot:

Konflikta krajow dla wjeršk Visegrádskeje štyrki wotprajeny

Jerusalem/Waršawa (ČŽ/K). W Jerusalemje wotměchu so bilateralne rozmołwy ministerskich prezidentow Čěskeje, Słowakskeje a Madźarskeje z israelskim premierom Benjaminom Netanjahuwom. Wšitcy třo jednachu z nim wo rozšěrjenju wzajomnych poćahow kaž tež wo naležnosćach wěstoty, zakitowanja a nic naposledk wo zhromadnym dźěle we wědomosći a slědźenju. Čěski premier Andrej Babiš woznamjeni Israel jako strategiskeho partnera. Babiš je so tež ze zastupnikami industrije, bankow, energetiki a kybernetiskeje wěstoty zetkał. Madźarski premier Viktor Orbán po zeńdźenju rjekny, zo wotewri jeho kraj w Jerusalemje zastupnistwo za wikowanje. Kaž słowakski ministerski prezident Peter Pellegrini nowinarjam praji, je Netanjahuwa přeprosył na wopyt Słowakskeje, hdźež tón dotal hišće njebě.

Češa měli mjenje mjasa jěsć

pjatk, 22. februara 2019 spisane wot:

Ani plastowa troska ani igelitowa toška ani awtomobilstwo­ njejsu najwjetše hrěchi přerězneho Čecha na wobswěće. Ně, su to tepjenje, přetrjeba miliny a nadpře­rězne konsumowanje swinjaceho mjasa. Tele dopóznaće je čitać w dźeniku Mladá fronta dnes. Nowina publikuje to jako wuslědk najnowšeje studije wědomostnikow Praskeje Chemisko-technologi­skeje wysokeje šule.

Zaměr wědomostnikow mjenowaneho kubłanišća je był, zezběrać a wuhódnoćić wotpowědne daty hłownje Čěskeho statistiskeho zarjada, zo móhli wotmołwić na prašenje, kotra ludźaca činitosć wobswět powšitkownje najbóle poćežuje. To zwuraznja Vladimír Kočí, dekan fakulty mjenowaneje wysokeje šule­ a sobuawtor studije. Jeje wuslědk njenadźicy wujewja, zo ma w tym nastupanju prěnje městno přetrjeba energije za tepjenje, klimati­zacija stwow a wšo druhe milinu trjebace w bydlenju kaž wobswětlenje, telewizor, chłódźak, płokawa etc. „Milina za to a elektrika za tepjenje abo chłódźenje wudobywa so pola nas we wulkej měrje z fosilnych žórłow. Jich zmilinjenje chcyjo nochcyjo wobswět zanjerodźa“, Kočí praji.

Staw wusudow njespokojacy

štwórtk, 21. februara 2019 spisane wot:

Kijew (ČŽ/K/SN). Pjeć lět po namócnosćach na Kijewskim Naměsće njewotwisnosće ze stami mortwych njejsu přeco hišće wšitcy winicy znaći. To zwurazni nawoda přepytowaceho organa generalneho statneho rěčnistwa Sergij Horbatuk. Sudnistwam předleži něhdźe 300 wobskóržbow, zasudźili pak su dotal jenož dźewjeć wosobow.

ANO z wulkimpředskokom

srjeda, 20. februara 2019 spisane wot:

Praha (ČŽ/K/SN). Stabilnosć ANO zda so njechabłaca być – měsac po měsacu žněje­ hibanje njespokojnych premiera Andreja­ Babiša w naprašowanjach na­stupajo wólby wjace hač 30 procentow.

Tež januarske zwěsćowanje zadźerženja wolerjow přez agenturu STEM wupokazuje, zo by ANO přichodnu njedźelu wotum do parlamenta z 31,9 procentami dobyło. To drje su tři dypki mjenje hač w hodowniku, njedźiwajcy toho je to nahladny předskok před wšěmi dalšimi kontrahentami. Piraća na druhim městnje docpěwaja mjenujcy runje połojcu hłosow, dokładnje 15,1 procent. Za nich je to přiwšěm dotal najlěpši wuslědk. ODS by drje dale třeću poziciju dźeržeć móhła, wobydlerscy demokraća bychu pak z jědnaće procentami 1,3 procenty mjenje dóstali hač w decembru. Na štwórte městno sunje so KSČM z 8,5 procentami (+ 1) na pjate ČSSD z 8,3 proc. (+ 1). Do parlamenta zaćahnyłoj byštej tež SPD ze 7,7 proc. (+ 0,8) a KDU-ČSL z runymi šěsć procentami (+ 0,9). Zwonka sejma­ wostali bychu STAN (4 procenty), TOP 09 (3,6 procentow), Svobodni (1,0 procent) kaž tež Zeleni (1,0 proc.).

Hospodarskistaw dobry

wutora, 19. februara 2019 spisane wot:

Praha (ČŽ/K/SN). Kak Češa hospodarski niwow swojeho kraja hódnoća a kajki jón k tomu widźa w dźewjeć dalšich europskich statach, za tym je so zwěsćowarnja zjawneho měnjenja CVVM wobhonjała. Wuslědk wujewja, zo 78 procentow woprašanych ekonomiski staw Čěskeje jako dobry posudźuje, 20 procentow je nawopačneho měnjenja. To je po lěće 1997 najwyše pozitiwne hódnoćenje hospodarstwa a runočasnje najniše negatiwne. Swój čas bě poměr 26 proc. pozitiwnych měnjenjow, ale 73 proc. negatiwnych. Lěta 2010 posudźi 34 proc. situaciju pozitiwnje a 64 proc. negatiwnje.

CVVM je zdobom zajimowało, kak widźa wobydlerjo staw hospodarstwa w dalšich dźewjeć krajach. Najwyši niwow wuswědčeja respondenća při tym ze 94 procentami Němskej, z 92 proc. sćěhuje Awstriska­ před Čěskej z 78 proc. Za njej zaměstnja so ze 66 proc. Słowakska. Pólska zaběra z 62 proc. pjatu poziciju, Madźarska­ ma ze 57 proc. šeste, Słowjenska z 52 proc. sedme a Ruska z 45 proc. wosme městno. Najšpatnišo wobstejitej Bołharska z 25 a Rumunska z jeničce 13 procentami.

Pjatnaćo chcyli prezident być

póndźela, 18. februara 2019 spisane wot:

Bratislava (SŽ/K/SN). Po tym zo je so termin zapisanja kandidatstwa na prezidenta Słowakskeje minył, wobsahuje lisćina zajimcow na najwyše zastojnstwo w staće 15 mjenow, jedne wjac hač před pjeć lětami. W kóždym padźe dóstanje kraj pod Tatrami nowu hłowu stata, přetož jeho dotalny najwyši reprezentant Andrej Kiska bě sčasom zdźělił, zo hišće jónu njenastupi.

Wo wjetšinje tych, kotřiž chcyli so z jeho naslědnikom stać, ludnosć přewjele njewě, sociologa Pavel Haulík moněruje. A dodawa, zo woni bohužel tež nimaja wjele chwile za to, wolerjam sposrědkować swoje předstawy, wotpohlady a předewzaća w słužbje na dobro kraja a jeho ludźi. Mjez znaćišimi w zjawnosći su Maroš­ Šefčovič, skutkowacy w Brüsselu jako eurokomisar, dale Béla Bugár, kiž funguje jako předsyda strony madźarskeje mjeńšiny Most-Híd, a předewzaćel-nowinar Martin Daňo. Naposledk mjenowany nastupi jako njewotwisny kandidat, tak tež nimale wšitcy wostatni.

Noweho prezidenta wola Słowakojo 16. měrca. Je-li wurisanske koło trěbne, budźe­ wone 30. nalětnika.

„Dobry konsul“ dyrbi domoj

pjatk, 15. februara 2019 spisane wot:

Norwegska pólskeho diplomata jeho aktiwitow dla z kraja wupokazała

Waršawa. Pólska ma wot najnowšeho diplomatiski problem z Norwegskej. Kraj bě jej minjenu póndźelu zdźělił, zo njeje konsul Sławomir Kowalski tam hižo witany a zo ma Norwegsku w běhu třoch tydźenjow wopušćić. Waršawa na to reagowaše, kaž je to na diplomatiskej runinje z wašnjom, a je norwegskeho konsula tohorunja z Pólskeje wupokazała.

Dwaj swojoraznej muzejej

pjatk, 15. februara 2019 spisane wot:

JAWA bě za moje młode lěta wobdźiwane a požadane čěskosłowakske motorske. Spodźiwał je w marce powšitkownje pismik W, je dźě to w čěskim alfabeće hotowy „eksot“. Kak so z tym faktisce ma, je zhonić w Rabakovskim Muzeju motorskich Jawa. We wjesce z dobrymi połsta dušemi prezentuje Martin Miclík zběrku něhdźe 170 Jawow ze wšěch časow. A prěnju twornju motorskich bě w ČSR 1929 załožił František Janeček, zhotowjacy mašiny z licencu němskeje marki Wanderer, a z prěnjeju­ dweju pismikow wobeju mjenow zestaji załožićel mjeno swojeje firmy.

Trochu wjace bjezdźěłnych

srjeda, 13. februara 2019 spisane wot:
Praha (ČŽ/K/SN). W Čěskej je ličba bjezdźěłnych w januaru snadnje přibyła, a to wot 3,1 procenta w decembru na 3,3 procenty. 245 067 ludźi pytaše dźěło, štož je najniša januarska kwota wot lěta 1997. Po hódnoćenju generalneje direktorki dźěłoweho zarjada kraja Kateřiny Sadíl­koveje je situacija na dźěłowych wikach normalna. Zymskeho počasa z wjele sněhom a krućišimi zmjerz­kami dla stej hłownje twarstwo a ratarstwo nachwilnje dźěłowe mocy pušćiłoj. Přiwšěm bě 331 453 swobodnych dźěłowych městnow, 7 045 wjac hač w hodowniku 2018. Předewzaćeljo su w januaru najbóle hladali za montažnymi dźěławymi, pomocnikami w produkciji, rje­dźer­kami a pomocnymi mocami w hotelach kaž tež za šoferami nakładnych awtow­ a składnikami. Najmjeńša bě bjezdźěłnosć w januaru z dwěmaj procentomaj w Praze, ze 4,9 procentami w Morawsko-šleskim wobwodźe pak najwjetša, při čimž bě hórniske město Karviná ze 7,1 procentom najbóle potrjechene. Po sudźenju analytikarjow wostanje bjezdźěłnosć w Čěskej najebać snadny róst w januaru dale na niskim niwowje­ a jedna z najmjeńšich cyłeje EU.

Wzajomnosć V4 a Němskeje wobkrućena

wutora, 12. februara 2019 spisane wot:
Bratislava (ČŽ/K/SN). Powšitkownu kedźbnosć zbudźace wobdźělenje němskeje kanclerki Angele Merkel (CDU) na njedawnym zetkanju ministerskich prezidentow statow Visegrádskeje štyrki w słowakskej stolicy je wočiwidnje wobkrućenju kruteje wzajomnosće akterow słužiło, a to njehladajo na njemało diferencow w jednotliwych naležnosćach. Najwažniši wuslědk zhromadneho schadźowanja je mysl kooperaciskeho projekta krajow V4 Čěskeje, Słowakskeje, Pólskeje a Madźarskeje kaž tež Němskeje, z kotrymž měło so Marokku skutkownje pod pažu přimać. Słowakski premier Peter Pellegrini a jeho čěski kolega Andrej Babiš­ po zeńdźenju na nowinarskej konferency zwurazništaj, zo chcedźa na te wašnje k rozrisanju nutřkownych přičin migracije přinošować. Z Marokka přichadźa dźě najwjace ilegalnych migrantow do Europy. Kanclerka Merkel přispomni: „Chcemy tak signalizować, zo budźemy za přewinjenje přičin migracije hromadźe dźěłać.“ Wobdźělnicy zeńdźenja wobkrućichu mjez druhim wuznam sobu­staw­stwa w NATO kaž tohorunja trěbnosć zesylnjenja wěstoty Europy.

nowostki LND