Wo „jadriwych linkach“ Budarja
W čisle 6/2016 Praskeho časopisa Česko-lužický věstník chwali Milan Hrabal literarne dźěło Bena Budarja składnostnje 70. narodnin tohole „bjez přehnawanja ludoweho ‚spěwarja‘“. Čěski přećel našeho ludu wuzběhuje, zo „wšitke woršty jeho basnje a powědki čitaja“, zo twori Budar „jadriwe linki – žiwjensku serbsku bajku“. Hrabal tež pisa, zo wuńdźechu w Čěskej wjacore přełožki Budarjowych knihow.
Čěska chcyła europske wójsko
Koalicija nětko šwižniša
„Polak jědźe do Pólskeje“
Wobydlerjo susodneho kraja dowol nětko w domiznje přežiwjeja
Waršawa. Dospołnje přepjelnjene su lětsa přibrjohi pólskeho Baltiskeho morja w hišće trajacych prózdninach. Štóž chce mjez Szczecinom na zapadźe a Władysławowom na wuchodźe kraja městno na přibrjohu měć, trjeba tójšto wutrajnosće a sćerpnosće. Je to widźomny dopokaz, zo su Polacy jako turisća swoje zadźerženje w běhu jeničkeho lěta zasadnje změnili. Kaž turistiski zwjazk zwěsća, je lětsa 360 000 Polakow mjenje do wukraja jěło hač hišće loni. Do muslimskich krajow kaž Egyptowskeje, Tuneziskeje a Turkowskeje so dźeń a wjace ludźi wohlada. We wukraju jězdźa hišće do Chorwatskeje a Bołharskeje, dokelž stej to ćopłej krajej. Nimale dwaj milionaj Polakow pak přežiwjatej swój dowol nětko w domiznje.
Biden pućrubar?
Běłohród (ČŽ/K). Wiceprezident USA Joe Biden je tele dny na wopyće zapadneho Balkana. Hłowny zaměr jeho misije po měnjenju čěskich medijow je, rubać puć k znormalizowanju poćahow mjez Serbiskej a Kosowom. W serbiskej stolicy Běłohrodźe wupraji Biden jako prěni wuznamny ameriski politikar sobuželnosć ludźom, kotřiž běchu 1999 přez bombardowanje zhubili swójbnych abo bliskich přiwuznych. Z nalětami Američanow we wobłuku NATO wot 24. měrca do 10. junija na Běłohród bě prawdźepodobnje wjac hač 2 000 wobydlerjow zahinyło. Serbiskemu prezidentej Tomislavej Nikolićej hósć poruči, njebojeć so přibliženja Kosowa. W Prištinje je kosowskemu prezidentej Hashimej Thacimej a premierej Isy Mustafje přirěčował, Serbiskej napřećo přińć.
W Běłohrodźe dyrbješe Biden nazhonić, zo serbiscy ultranacionalisća kandidatstwo Donalda Trumpa za republikanow na prezidentstwo USA witaja. „Trump je alternatiwa ke globalizaciji“, „Wón chce dojednanje z Moskwu“ a „Trump je přećel serbiskeho ludu“, jemu sta ludźi wótře přiwołachu.
Tež Ukrainjenjo wo azyl proša
Pistolu na hród pašowałoj
Praha (dpa/SN). Razne wěstotne njedostatki wotkryli su žurnalisća na Praskim hrodźe, sydle čěskeho prezidenta Miloša Zemana. Reporteromaj nowiny MF dnes so poradźi, skradźu płunowu pistolu a nožej přez kontrolu při zachodźe hrodoweho areala pašować. Pistolu běštaj pod pasom cholowow schowałoj. Nožej ležeštej do papjery zawitej w aktowej tobole, kaž nowina w swojim internetnym wudaću rozprawja. „Dwaj metraj dale steješe wojak. Nichtó ničo njepytny. Snano bě jim to tež wšojedne“, reporteraj pisataj.
Rěčnik prezidenta je wotkrywansku akciju mjeztym wótrje kritizował. „Hdyž žurnalisća rólu teroristow hraja a spytaja brónje na hród přinjesć, potom je to njezamołwite“, měni Jiří Ovčáček na Twitteru. Tydźenja zahajene kontrole maja po jeho słowach wěstoće wopytowarjow słužić. Prezident Zeman bě stajnje zaso z islamokritiskimi wuprajenjemi napadnył. Fachowcy za wěstotne naležnosće kritizuja, zo so nětko dołhe rynki ludźi před kontrolnišćemi tworja. Tež na nich móhli so terorisća měrić.
Merkel wopyta Čěsku
Šwarny přibytk awtow
Praha (ČŽ/K). Wobstatk awtow w prěnim połlěće 2016 je w Čěskej zrostł wo 116 000 jednotkow, z čimž wučinja wón tuchwilu 5,275 milionow wozydłow. Najrozšěrjeńši typ je Škodowka, kotrychž je 1,191 milionow we wobchadźe, sćěhuje Volkswagen z 438 337 registracijemi, na třećim Ford z 399 030 jězdźidłami. Tole wuchadźa ze statistiki, kotraž k tomu přeradźa, zo wobsedźa Češa 697 Ferrarijow, 5 450 Porschow, 123 Lamborghinijow, 167 Rolls-Roycesow, 16 Maybachow a 15 Bugattijow.
Překwapjace je, zo ma swojich „přiwisnikow“ hišće 21 630 Trabantow a 13 116 Wartburgow z produkcije NDR. Tele přinošuja wšak w njemałej měrje k tomu, zo wučinja přerězna staroba awtow 14,9 lět. Z 10,5 milionow wobydlerjow wobsedźi teoretisce kóždy druhi awto. Nastupajo starobu je situacija hišće wo wjele hórša pola motorskich, wučinjaca nic mjenje hač 33 lět. Najwjace jězdźi hišće čěskich Javow, mjenujcy 455 598 mašinow, sćěhuja ČZetki z 82 857 a Hondy z 73 070 mašinami.
„Naša olympiska hańba“
Pólska dyrbi so z dopingom sportowca na olympiskich hrach rozestajeć
Waršawa. Po chětro wobšěrnym rozprawnistwje medijow wo systematiskim dopingu w ruskich rjadach dyrbja Polacy tele dny na wědomje brać, zo tež jich sportowcy „swjeći“ njejsu. Minjenu wutoru běchu zběharjej wahow Tomaszej Zielińskemu na olympiskich hrach w brazilskim Rio de Janeiru doping dopokazali. Na to su jeho z mustwa a tak tež z olympiskeje wsy, hdźež sportowcy zhromadnje bydla, wustorčili a domoj pósłali. Zieliński bě zakazany dopingowy srědk nandrolon brał. „Naša olympiska hańba“, piše sportowy komentator Mirosław Żukowski w Rzeczpospoliće. Tohorunja wohańbjeny je předsyda zwjazka pólskich zběharjow wahow Szymon Kołecki připowědźił, zo zastojnstwo złoži.
