Praha (HJS/SN). Češa móža wyskać: Kurs domoródneje króny porno euru budźe w aprylu abo meji přiběrać, wot nětko 27 na potom jenož hišće 25 krónow. Nowy šef Praskeje narodneje banki Jiří Rusnok je ministerskemu prezidentej Bohuslavej Sobotce wobkrućił, zo jeho dom z wot lěta 2013 trajacym kumštnym wosłabjenjom čěskeje měny přestanje. Tole běchu jeho předchadnicy zawjedli, zo bychu hrožacej deflaciji zadźěwali, konjunkturu wožiwili a čěskim eksportowacym předewzaćam pomhali. Čěska je wot eksporta runje tak wotwisna kaž Němske hospodarstwo.
Mjeztym zo so čěske produkty wot toho časa na swětowych wikach lěpje předawachu, dyrbjachu „normalni“ Češa za dowol w europasmje wjace zapłaćić. Škodowki so kaž ćopłe całty předawachu, dowol w Italskej pak móžachu sej jeno ći dowolić, kotřiž derje zasłužachu. Tole ma přichodnje nimo być. Narodna banka přihotuje w dorěčenju z knježerstwom w Praze wobydlerjam perfektny wólbnobojowy dar. W susodnym kraju wuzwola – runje tak kaž w Němskej – lětsa nazymu nowy parlament.
Waršawa. Wobchadne njezbožo pólskeje ministerskeje prezidentki Beaty Szydło je tele dny wusahowaca tema w medijach kraja. Pancerowany wóz wosebiteje jednotki za škit knježerstwa bě dźens tydźenja w Oświęcimje frontalnje do štoma zrazył, po tym zo bě jemu priwatne awto předjězbu wzało. Awtowa kolona bě po puću z Krakowa do małeje wsy pola Oświęcima, hdźež Szydło bydli. Při zražce sej wona rjebło złama a poćerpje naraženja přez wěstotny pas. Bulwarne nowiny wozjewjeja stajnje zaso fota wo Waršawskej wojerskej chorowni z ministerskej prezidentku w koleskatym stole. Nadrobnje nowiny rozprawjeja, kak so jej dźe a što tam k jědźi dóstawa.
REKLAMA čěskim ludźom najbóle „ze šije wisa“ – ta w telewiziji, interneće kaž tohorunja z lětakami, stołkanymi do listowych kašćikow. Loni je přenasyćenje z njej hišće přibyło, předewšěm w socialnych syćach, internetnje a na wobrazowce. Tole zhoniš z wotpowědneho zwěsćowanja měnjenjow, kotrež bě w decembru marketingowa towaršnosć „Češa a reklama“ přewjedła. Přezměru wjele wabjenja je po sudźenju 82 procentow woprašowanych w priwatnej telewiziji NOVA, 75 proc. ma ju w priwatnym sćelaku PRIMA za přehnatu. Reklama w interneće wadźi 60 procentam ludźi, a w socialnych syćach 44 proc. Wabjenske lětaki w listowych kašćikach nochcyło 58 procentow woprašanych měć.
Ze spomnjenym woprašowanjom so zdobom wukopa, zo 72 procentow ludnosće reklamje njewěri – 21 proc. docyła nic a 51 proc. lědma. Dźewjećom z dźesać Čechow dźe „na čuwy“, zo su wusyłanja nastajnosći přetorhnjene. Reklamu za cigarety cyle zakazać by sej 37 proc. přało, mjeztym zo je piwo hladajcy tolerowane – wo reklamu za nje njerodźi jeničce wosom procentow.
Praha (HJS/SN). To drje bě čěskemu prezidentej Milošej Zemanej chětro ćežko: Wuznawacy sylny kurjak je zakoń podpisał, kotryž bě w Čěskej dotal njepředstajomny. Po swětowym dnju njekurjenja, 31. meje, njesmědźa Češa w swojich dotal zakurjenych korčmach hižo pachać.
Wot lěta 1990 su w čěskim parlamenće wjace hač dźesać króć spytali, cigarety w hosćencach kraja zakazać. Nětko drje su to docpěli. Po tym zo stej delnja komora a senat zakonjej přihłosowałoj, nochcyše so Zeman tomu dlěje spjećować. Dotal smědźeše korčmar rozsudźić, hač smědźa wopytowarjo w jeho hosćencu kurić abo nic. To budźe wot 1. junija nimo. Po cyłym kraju płaći potom generelny kruty zakaz kurjenja.
Čěska korčmowa „kultura“ je hinaša hač ta w Němskej. Mjeztym zo Němcy piwo abo dwě pija a zaso domoj du, je Čecham korčma městno, hdźež móža z druhimi bachtać a při tym piwko wjace pić. Dokelž rozmołwy dlěje traja hač wone mjelčenje w Němskej, sej ludźo při tym tež rady cigaretu zapala.
Praha (ČŽ/K). Čěske hospodarstwo je loni wo 2,5 procentow přibyło. Tole wupokazuja aktualne daty statistiskeho zarjada ČSÚ. Porno lětu 2015, w kotrymž bě přirost 4,3 procenty wučinjał, je drje to nahladnje mjenje, ale w přirunanju z cyłej Europskej uniju z 1,8 procentami rósta přeco hišće tójšto. Najwjetši přirost z 3,5 procentami docpě loni Madźarska. Najmjeńši z 0,9 procentami měješe Italska, mjeztym zo wučinješe wón w Němskej 1,6 procentow.
Čěscy analytikarjo maja lońše słabše inwesticiske aktiwity za hłownu přičinu mjeńšeho přibytka. Jeho ,„motor“ bě dale přetrjeba domjacnosćow. To swoje je tež eksport přinošował. Čěske předewzaća su twory za rekordnu sumu něhdźe 157 miliardow eurow wuwožowali. Do Němskeje, kotraž je hłowny wikowanski partner kraja, je wuwoz wo tři procenty zrostł, do Awstriskeje wo 6,4 a do Francoskeje wo 3,9 procentow. Do Ruskeje pak eksportowachu přibližnje pjeć procentow mjenje tworow, do susodneje Słowakskeje 4,2 procentaj mjenje.
Za lětsa wočakuja eksperća přirost čěskeho hospodarstwa wo 2,6 procentow.
Praha (ČŽ/K). Bychu-li so w Čěskej nětko wólby wotměli, by je ANO jasnje dobyło. Hibanje njespokojnych ministra-miliardara Andreja Babiša by 28,5 procentow hłosow nazběrało, ČSSD premiera Bohuslava Sobotki pak jeno 19,5 procentow. Tole wuchadźa z najnowšeho zwěsćowanja agentury Median. Byrnjež jedna kaž druha strona porno lońšemu decembrej wo połdra dypka přibyła, wostanje wotstawk mjez nimaj jenak wulki.
KSČM by 15 procentow nažnjała, dypk wjace hač w hodowniku. Něhdy knježacy wobydlerscy demokraća dale spaduja, a ODS by z połdra dypkom mjenje hišće wosom procentow docpěła. Nětčiša koaliciska strona KDU-ČSL wostawa na 6,5 procentach. Do sejma zaćahnyła by tež TOP 09, ale z dobrymi pjeć procentami runje tak. Wonka wostali bychu hibanje Svoboda a přimá (direktna) demokracie (SPD) ze 4,5 proc., Piraća z 3,5 proc. kaž tež Zeleni, kotřiž dale „wjadnu“ a maja runje dwaj procentaj wolerjow za sobu.
Dźiwajo na fakt, zo ANO hižo dlěši čas ČSSD přesahuje, zběhaja so w słowakskich medijach hłosy, zo chce rodźeny Słowak Babiš přewzać móc w Čěskej.
Waršawa (dpa/SN). Znjezbožena pólska ministerska prezidentka Beata Szydło dyrbješe kónc tydźenja k lěkowanju we wojerskej chorowni we Waršawje přebywać. Hdy smě chorownju wopušćić, rozsudźa lěkarjo, zdźěli rěčnik knježerstwa Rafał Bochenek powěsćerni PAP.
Słužbny wóz premierki bě pjatk wječor 60 kilometrow zapadnje Krakowa do štoma zrazył, po tym zo bě šofer spytał so druhemu awtu wuwinyć. 53lětna Szydło bě při zražce bolostne naraženja přez wěstotny pas poćerpjeła. Awtowa kolona Szydło bě po oficialnych informacijach z módrej swěcu a sirenu w Oświęcimje po puću. Wodźer pancerowaneje limuziny dyrbješe so małemu awtu typa Fiat Seicento wuwinyć. Tón je swoju winu mjeztym pječa přiznał.
Opozicija žada sej zasadźenje přepytowanskeho wuběrka. Kritikarjo skorža, zo je nowe narodnokonserwatiwne knježerstwo strony PiS po swojim nastupje lěta 2015 tójšto nazhonitych sobudźěłaćerjow jednotki za wosobinski škit čłonow knježerstwa pušćiło.
Waršawa. Wopyt zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) w Pólskej je w medijach susodneho kraja wusahowaca tema. Wšitke wulke nowiny na titulnej stronje wo podawku rozprawjeja. Při tym spytaja nowinarjo tež analyzować, w kajkim stawje němsko-pólske styki poprawom su. Merkel bě so minjenu wutoru we Waršawje z ministerskej prezidentku Beatu Szydło, statnym prezidentom Andrzejom Dudu a nawodu knježaceje strony Prawo a sprawnosć (PiS) Jarosławom Kaczyńskim zetkała. Tón je, byrnjež politiske zastojnstwo njeměł, najmócniši muž w kraju.
„Pólska hraje klučowu rólu při ponowjenju EU“, tituluje konserwatiwna Gazeta Polska, złožowaca so na pozdatne wuprajenje Merkel w rozmołwje z Kaczyńskim hladajo na krizu EU a na wustup Wulkeje Britaniskeje z njeje.