Praha (dpa/SN). Knježerstwowa kriza w Čěskej dale traje. Prezident Miloš Zeman je wčera swoje wobmyslenja nastupajo próstwu ministerskeho prezidenta Bohuslava Sobotki zwuraznił, financneho ministra Andreja Babiša wot liberalnopopulistiskeje strony ANO wotwołać. Socialdemokratiski knježerstwowy šef bě jeho wo to prosył, dokelž miliardarej wumjetuje, zo je so z dubioznymi financnymi transakcijemi płaćenju dawkow wuwinył. Próstwa wo toho pušćenje so koaliciskemu zrěčenju spřećiwja, Zeman po zetkanju z Babišom w Praze kritizowaše.
Wustawa Čěskeje republiki předwidźi, zo njemóže prezident próstwu wotpokazać. Přiwšěm njeje zapisane, hdy dyrbi wón jednać. Afery wokoło Babiša dla bě Sobotka minjeny tydźeń wotstup knježerstwa připowědźił, pozdźišo pak zaso cofnył. Mjeztym jewja so nowe wumjetowanja přećiwo Babišej: Pječa bě wón z redaktorom swojeje nowiny MF Dnes artikl přećiwo druhim politikarjam wotrěčał. W Čěskej wola kónc oktobra nowy parlament, ANO je jasny faworit.
Praha (ČŽ/K). Wjetšeho politiskeho šmjatka hač do toho drje njeje nětko w Čěskej. Premier Bohuslav Sobotka (ČSSD) je so – kaž bě připowědźił – wčera popołdnju w sydle hłowy stata na Hradčanach zjewił, njemějo pak hižo wotpohlad, prezidentej přepodać pisomnu demisiju knježerstwa. Město toho chcyše z nim rozjimać nastatu situaciju. Dokelž pak bě wšo přihotowane za obligatoriski protokolariski akt na swjedźenskej žurli w přitomnosći rjada wuznamnych wosobinow a syły nowinarjow, bě prezident Miloš Zeman njemało zadźiwany a reagowaše distancowany. Sobotce prajiwši, zo bě wotstup wočakował, so wón jemu za wukonjane dźěło podźakowa, žadaše pak sej zdobom, zo knježerstwo dale swoje nadawki spjelnja, doniž njebudźe nowe pomjenowane. A njezaby Sobotce wutyknyć, zo je wón krizu zawinił. Premier so zamołwi, zo njebě do toho informowany był, kajki ceremoniel je přihotowany. Tuž překwapi jeho wašnje, na kotrež bu na hrodźe přijaty. Powšitkownje mějachu za to, zo Sobotka demisiju srjedź meje, w kóždym padźe pak hakle po nawróće prezidenta Zemana z jeho wopyta Chiny poda.
Waršawa. Polacy su telewizijny duel francoskeju kandidatow na zastojnstwo prezidenta zawčerawšim, srjedu, jara dokładnje sćěhowali a wotpowědnje wuhódnoćili. W debaće bě njestronski kandidat Emmanuel Macron prawicowopopulistiskej kandidatce Marine Le Pen wumjetował, zo dźerži z europskimi awtokratami. Při tym staji wón ruskeho prezidenta Wladimira Putina, madźarskeho ministerskeho prezidenta Viktora Orbána a šefa pólskeje narodnokonserwatiwneje strony Prawo a sprawnosć Jarosława Kaczyńskeho na samsnu runinu. W běhu třoch měsacow po swojim wólbnym dobyću chcył Macron sankcije přećiwo Pólskej wukazać, dokelž Waršawske knježerstwo ze swojimi nowymi zakonjemi w zwisku z wustawowym sudnistwom a medijemi demokratiju rani. Tak chcył wón wobstejace dawkowe priwilegije za pólske firmy w Francoskej wotstronić. „Rodźi so tule nowy njepřećel Pólskeje?“, praša so Jerzy Haszczyński w swojim komentarje w Rzeczpospoliće.
Byrnjež Słowakska stafetu nawjedowanja krajow Europskeje unije hižo w januaru Malće přepodała, čakaše na nju přiwšěm hišće wulki nadawk: Wona měješe wjeršk načolnych ludźi parlamentow čłonskich statow zhromadźenstwa wuhotować. A na nim schadźowaše so 24. apryla w stolicy kraja Bratislavje 45 delegacijow. Nimo 29 předsydow parlamentow wobdźěli so na wuradźowanjach tež nowowuzwoleny šef Europskeho parlamenta Antonio Tajani, kiž zastawa swoju funkciju hakle tři měsacy. Přitomni běchu tohorunja zastupnicy statow, kotrež uniji hišće njepřisłušeja, wo čłonstwo pak so prócuja.
Waršawa. W pólskim sejmje so nabožne temy dźeń a bóle přesadźeja, cyle po woli noweho narodnokonserwatiwneho knježerstwa pod nawodom strony Prawo a sprawnosć (PiS) Jarosława Kaczyńskeho. Tak su w prěnim tydźenju apryla z hłosami zapósłancow PiS wobzamknyli, 100. róčnicu Fatimskeho dźiwa oficialnje woswjećić. Dnja 13. meje 1917 bě so w portugalskej Fatimje pječa swjata Marija třom dźěćom zjewiła a jim tři potajnosće přeradźiła. W prěnim wona připowědźi, zo maja hrěšnicy w helskim wohenju ćerpjeć. W druhej potajnosći wěšćeše bórzomny kónc Prěnjeje swětoweje wójny a hišće hóršu wójnu, njedyrbjeli-li ludźo přestać Boha hanić. Třeća potajnosć poćahowaše so na to, zo stanje so bamž z woporom atentata.
Budyšin (SN/MkWj). Społnomócnjeny Słowakskeje za narodne mjeńšiny kraja dr. László Bukovszky je po puću do Berlina k swojemu němskemu koleze dr. Hartmutej Koschykej w Budyšinje pozastał, zo by so z Łužiskimi Serbami zeznajomił. W Serbskim muzeju rozłoži jemu nawodnica Christina Boguszowa stawizny a wosebitosće Serbow. Přizamkny so rozmołwa z předsydu Domowiny Dawidom Statnikom, z městopředsydu Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin Bjarnatom Cyžom a z jednaćelom Domowiny Markom Kowarjom.
Słowakski hósć je w swojej domiznje zamołwity za 13 narodnych mjeńšin, kotrež bědźa so z přiběracej asimilaciju. Nimo toho maja dźewjeć mjeńšinowych rěčow, kotrež su we wobłuku Europskeje charty za škit mjeńšin připóznate. Swoje zajimy zastupuja mjeńšiny w Słowakskej w přiradźe, z kotrejž swoje žadanja a wočakowanja słowakskemu knježerstwu posrědkuja.