Pólskasej sama škodźi
Waršawa (dpa/SN). Spjećowanje Pólskeje přećiwo druhej hamtskej periodźe tuchwilneho prezidenta Europskeje rady Donalda Tuska je po słowach bywšeho wonkowneho ministra Radosława Sikorskeho njezamołwite. Tak sej Pólska sama škodźi, rjekny Sikorski wčera w rozhłosu. Knježerstwo narodnokonserwatiwneje strony Prawo a sprawnosć (PiS) nochce Tuska hižo podpěrać a je swójskeho kandidata namjetowało. Nominowany bu Jacek Saryusz-Wolski.
Rozkora w kraju škodźi mjenu Pólskeje. „Politikarjo zadźerža so kaž zazłobjene dźěći“, Sikorski kritizuje. Přećiwny kandidat Saryusz-Wolski nima po jeho měnjenju ani najmjeńšu šansu na zastojnstwo. „Prjedy móhł Eurovision-songcontest dobyć, hač so z prezidentom Europskeje rady stać.“
Němske knježerstwo mjeztym namołwja znowa wolić Donalda Tuska, dokelž jemu šefojo mnohich europskich knježerstwow dowěrjeja. Wo nowowobsadźenju zastojnstwa rozsudźić chcedźa jutře na wjeršku EU w Brüsselu.
Ekonomija rostła
Visegrádska štyrka postupuje zhromadnje
Waršawa (ČŽ/K). W pólskej stolicy wotmě so wčera wurjadne zeńdźenje premierow Čěskeje, Słowakskeje, Pólskeje a Madźarskeje. Nawodni statnicy Visegrádskeje štyrki (V4) wobzamknychu zhromadne stejišćo nastupajo přichod Europskeje unije. Nimo toho komisiju EU napomnichu, problemej rozdźělneje kwality cyrobiznow we wšelakich krajach unije wjetšu kedźbnosć wěnować.
Pólska ze swójskim kandidatom
Knježerstwo chce dalšej dobje Donalda Tuska na čole Rady EU zadźěwać
Waršawa. Něhdyši ministerski prezident Pólskeje Donald Tusk ma na wjeršku Europskeje unije přichodny tydźeń w Brüsselu wažny termin: Po tym zo je jeho dwuapołlětna doba jako nawoda Rady EU wotběžała, chce wón znowa za zastojnstwo kandidować. Napřećiwneho kandidata žanoho nima. Po dotalnych dopóznaćach móže wón z podpěru wšitkich čłonskich statow EU ličić, z jeničkim wuwzaćom: Pólskeje. Wo tym rozprawjeja medije kraja, złožowace so na njedawnu rozmołwu šefa knježaceje narodnokonserwatiwneje strony PiS Jarosława Kaczyńskeho z němskej kanclerku Angelu Merkel (CDU). Přeradźił je jim brizantnu powěsć prof. Ryszard Legutko, zapósłanc Europskeho parlamenta, kiž bě na rozmołwje přitomny. Hłowny argument Kaczyńskeho: Tusk njeje dotal ničo na dobro Pólskeje činił a je čas zastojnstwa bjez idejow za EU wotsedźał.
Bliskosć k Sakskej spomóžna
K LĚPŠEMU změniło je so połoženje mnohich čěskich wsow podłu němskeje mjezy. Lětdźesatki běchu wone zanjechane a njeatraktiwne, w najlěpšim padźe přijědźechu měšćenjo kónc tydźenja na swoju daču. Nětkole „wone hladajcy zbohatnjeja“, rozprawja dźenik Mladá fronta dnes. Zwisuje to předewšěm z tym, zo mnozy wobydlerjo w Sakskej dźěłaja. „Za nas je to woprawdźite žohnowanje“, cituje nowina Jiříja Jandáseka, starostu wsy Tisé, z kotrejež nic mjenje hač 25 ludźi do Němskeje na dźěło jězdźi. Wotewrjena mjeza skići k tomu často tuńše nakupje, wužiwanje posłužbow a dalše lěpšiny za žiwjenje. Tole wšo přiwabja ludźi znutřka kraja, a tak je wobydlerstwo wsy wot januara 2007 ze 779 hač do lětušeho wulkeho róžka zrostło na 920. Podobnje kaž w Tisé je to w krušnohórskich Vejprtach. W nich skoro žanych bjezdźěłnych njeje, ludźo twarja abo wuporjedźeja chěže, a wobydlerstwo přibywa. „Hišće njedawno mějachmy 70 prózdnych bydlenjow, nětko jenož hišće 15“, praji starostka Vejprt Jitka Gavdunová. W Sakskej dźěło dóstać njeje ćežko, powěda 43lětna Jana.
Rubiznu nacijow Pólskej wróćił
Krakow (dpa/SN). Syn něhdyšeho wysokeho nacionalsocialistiskeho funkcionara Otta von Wächtera je tři wot swojeje swójby rubjene mólby Pólskej wróćił. W Druhej swětowej wójnje rubjene wuměłske twórby chcedźa fachowcy nětko přepytować a potom w Krakowje wustajić, kaž regionalne zarjadnistwo juhopólskeho města zdźěli. Wottam bě je swójba z Awstriskeje pochadźaceho NS-politikarja a nawody SS, kiž bě za čas nacijow tam sčasami guwerner, sobu wzała.
Syn Horst von Wächter je mólby dobrowólnje wróćił a zdobom na potomnikow něhdyšich nacionalsocialistow apelował, jeho přikład sćěhować. Zo potomnik nacija rubiznu wróći, njeje so tam dotal hišće stało, w Krakowje rěkaše. Při twórbach jedna so wo kartu pólskeje z 18. lětstotka a wo akwarel Krakowskeho palasta Potockeho z 19. lětstotka. Žona Wächtera bě na njón napisała: „1939 z Krakowa sobu wzate.“
Ptača gripa w pjeriznarnjomaj
Cheb (dpa/SN). W dwěmaj čěskimaj pjeriznarnjomaj na mjezy k Bayerskej a Sakskej je ptača gripa wudyriła. Zo móhli mrětwu wobknježić, dyrbja tam přichodne dny wjace hač 30 000 kokošow, kačkow a trutow morić, kaž statny weterinarny zarjad wčera zdźěli.
We woběmaj zawodomaj njedaloko města Cheb běchu jara strašny wirus H5 namakali. Něhdźe dźesaćina wšeho wobstatka skotu bě w tym času hižo zahinyła. We wokolinje pjeriznarnjow zarjadowachu na to w dorěči z němskimi kolegami zawrjene pasmo, hdźež knježa wosebite škitne naprawy, zo njeby so mrětwa dale wupřestrěła.
Po wšej Čěskej su mjeztym na 37 wšelakich městnach ptaču gripu zwěsćili, tři w zapadočěskej zarjadniskej kónčinje Karlovy Vary. Za ludźi njeje mrětwa pjerizny w normalnym padźe strašna. Ptača gripa pak je wulce natykliwa wirusowa chorosć, wot kotrejež su předewšěm kokoše, truty, ale tež dźiwje ptaki potrjechene. Dotal njeje znate, hač je mrětwa swój wjeršk hižo překročiła.
Rubl jako měna zawjedźeny
Kwalita tworow rozdźělna
Peter Čačko rozprawja z Bratislavy za Serbske Nowiny
Mjez ludźimi pola nas so stajnje powěda, zo je kwalita cyrobiznow jenakeje marki w słowakskich kupnicach špatnišeje kajkosće hač w susodnej Awstriskej. Fachowcy su nětko w laborach 22 jenakich wudźěłkow ze słowakskich a awstriskich wikow přirunowali – a ludźace powědanje dospołnje wobkrućili. Wjetšina kontrolowanych produktow měješe rozdźělnu zestawu. Jeničce dźewjeć přepytowanych produktow je w Słowakskej samsneje zestawy a charakteristiki kaž w Awstriskej. Najwjetše rozdźěle nańdźechu nastupajo wužiwane maćizny, wahu, barbu a konserwowace srědki. W prěnim rjedźe płaći to za napoje (coca colu a brěčku), kofeje, za wšelke twarožki a mjasowe wudźěłki. Na přikład bě w zapakowanej šunce hač do dźesać procentow mjenje mjasa, za to pak wjace tuka a wody. Přetrjebar wočakuje samozrozumliwje pola wšitkich wudźěłkow wěsteje marki jenaku kwalitu, wšojedne w kotrym kraju bu twora produkowana abo w kotrej předawarni kupjena.
ANO so wusměrja
Praha (ČŽ/K). Hibanje njespokojnych wobydlerjow (ANO) wotmě minjeny kónc tydźenja w Praze swój lětuši wólbny zjězd, z kotrymž wusměrja so pod hesłom „Za lěpšu Čěsku“ wobsahowje na přichodne wólby sejma. Za předsydu bu znowa tuchwilny financny minister Anrej Babiš wuzwoleny. Za njeho hłosowaše 195 z 206 delegatow, při čimž bě wón zwjeseleny, zo njeje sto procentow dóstał, štož „nihdy njeje žane dobre znamjo“. Za druheho muža wuzwolichu předsydu frakcije ANO Jaroslava Faltýneka.
Nimo wólbow městopředsydow su delegaća ze změnu wustawkow zesylnili prawomóc předsydy. Tak smě wón přichodnje rozsudnje sobu rěčeć při nastajenju kandidatow za wólby na wšěch runinach. Hižo sobotu bě Babiš wustupował w stilu móžneho přichodneho premiera Čěskeje, k čemuž dźě woprawnja wulke přihłosowanje wolerjow za ANO we woprašowanjach. W swojej narěči bě namołwjał, přewinyć „skaženy system“ a Čěsku republiku „sčinić zaso wulkotnu“. Do Druheje swětoweje wójny bě ČSR sobu najdale wuwity kraj Europy była, to móža znowa docpěć.
