Njewšědny zajim fachoweho swěta a mnohich nimo njeho su wědomostnicy Prešovskeje uniwersity zamóhli zbudźić – ze swojim nowym a k tomu dospołnje swojoraznym medicinskim produktom: Z holanskich jahodkow běchu woni zdokonjeli zeseparatizować přirodnu barbu z antioksidaciskej skutkownosću.
Frankfurt nad Wódru/Słubice (RD/SN). Najwjetši kongres – zaběracy so ze slědźenjom wo Pólskej – zjednoćeše wot zašłeho štwórtka do njedźele Frankfurt nad Wódru ze Słubicami pod hesłom „Mjezy w rěce“. 300 wědomostnikow z Němskeje a Pólskeje, Šwicarskeje, Awstriskeje, USA, Japanskeje a dalšich krajow so na kongresu wobdźěli. We wjac hač 30 dźěłowych skupinach předstajichu wědomostnicy aktualne slědźenja wo Pólskej.
Spektrum sahaše wot historiskich prašenjow, kaž na přikład wosuda pólskich dźěći, kotrež buchu za čas Druheje swětoweje wójny wot němskich wojakow spłodźene, hač k tuchwilnym problemam politiki a kultury kaž tež hospodarstwa a dawkoweho prawa. Zdobom su zhromadne dźěło němskich a pólskich wěstotnych zarjadow w namjeznym regionje wobjednali. Tema bě tež přirunowanje jědźneje kultury za čas NDR, w zwjazkowej republice a Pólskej.
Zarjadowanje organizowali běchu Frankfurtska Europska uniwersita Viadrina, slědźenski centrum Collegium Polonicum w Słubicach kaž tež Němski pólski institut ze sydłom w Darmstadće.
ZELENE PIWO? Haj, tajkele w susodnej Čěskej – čłowjek njeby wěrił – tohorunja warja a nic jenož hewak wuchwalowanu „brunu jušku“. Zawjedli běchu to swój čas składnostnje irskeho swjatka swj. Patri- cka. Mjeztym Češa wo wony unikatny napoj tak rodźa, zo jón hižo něšto dźesatkow piwarnjow zhotowja – znatych wulkich a tójšto mjeńšich. Hosćency wabja za nje tež na te wašnje, zo poskićeja specialne irske jědźe. „Irska kuchnja so derje k piwu hodźi“, měni Plzeňski šefkuchar Petr Cuřín. Mnohe hosćency, předewšěm Praske, wužiwaja za to irske mjaso, najradšo jehnjace. „W přibližnje 3 000 hospodach budu specialne zelene piwo ‚Velikonoční (jutrowne) Zlatá 13‘ marki Master točić. Te je warjene po tradicionelnym recepće srjedźowěkowskich mni- chow, kotrymž bě njefiltrowane piwo połne přirodnych maćiznow dawało energiju w času šěsćtydźenskeho posćenja mjez popjelnej srjedu a jutrami“, powěda rěčnica sławneje Plzeňskeje piwarnje Prazdroj Jitka Němečková. Čěske medije tuž woměrje konstatuja: „Češa so zeleneho piwa hižo njeboja, kumštnje barbjene pak wone njesmě być.“
Gdańsk (dpa/K/SN). Po měsacy trajacej wadźeńcy z knježerstwom je w Gdańsku dźensa muzej Druheje swětoweje wójny (MDSW) zjawnosći swoje wrota wotewrěł. Zahajenska swjatočnosć je skromna, za to njeje srědkow“, direktor Paweł Machcewicz rjekny. „MDSW tež tak doma a we wukraju hoberski zajim zbudźa. Tydźenje hižo mamy wšědnje sta skazankow zastupjenkow dla.“
Zo bě muzej Druheje swětoweje wójny hižo do wotewrjenja tak znaty, je „zasłužba“ Waršawskeho narodno-konserwatiwneho knježerstwa. Tak abo znak chcyše wone přewzać prestižny objekt, kotryž bě předchadne załožiło. Strona Prawo a sprawnosć (PiS) móhła hišće do wote- wrjenja přehladku změnić, bojachu so muzejownicy. Je PiS tola kritizowała, zo ekspozicija přemało wuzběhuje pólsku perspektiwu na Druhu swětowu wójnu. Minister za kulturu Piotr Gliński připowědźeše „korektury“. Bědu ludnosće wustajeć je „přeuniwersalistiske“.