Bjezdźěłnosć rekordnje niska
Praha (ČŽ/K). W měrcu je Čěska 3,5 procentow bjezdźěłnych měła, w aprylu znowa tři dźesaćiny mjenje a z 3,2 procentomaj rekordnje niski staw. Loni bě w samsnym času 4,4 procenty dźěłowe městno pytało. Po cyłym kraju je na dźěłowych zarjadach regionow 242 798 próstwarjow wo dźěło registrowanych, štož je najmjenje wot lěta 1997 sem. Je wočakować, zo „bjezdźěłnosć hišće bóle spadnje, přistajeja dźě dale sezonalne dźěłowe mocy w gastronomiji, twarstwje, turistice, ratarstwje, zahrodnistwje, lěstnistwje kaž tež w kupjelach, rjekny generalna direktorka Centralneho dźěłoweho zarjada ČR Kateřína Sedlíková. Po jeje słowach so tohorunja šlachći, znižować spochi podźěl dlěši čas bjezdźěłnych.
Najnišu bjezdźěłnosć z 1,2 procentomaj wupokazowaštej kónc apryla wokrjesaj Rychnov nad Kněžnou a Praha-wuchod, porno tomu ma najwyšu ze 7,5 procentami něhdyši hórniski Karvinski region na Morawje. W sewjernej Čěskej ze Šluknovskim wuběžkom wozjewja Ústicski dźěłowy zarjad pjeć procentow bjezdźěłnych, Liberečanski na wuchodźe pak jenož tři procenty.
Wjetšina ludźi za zakaz kurjenja
Zatřělenje rekonstruowali
Pućowanje z dožiwjenjemi
PIWARNJE na wulěće wopytać – to zmóžnja nětko Destinaciska agentura Dolní Poohří. Jeje nowy dožiwjenski program „Krušnohorská pivní stezka“ (Rudnohórska piwowa šćežka) skići wobdźělnikam składnosć, po puću załožić do cyłkownje 17 piwarnjow Čěskeje kaž tohorunja Sakskeje. W kóždej z nich poskićeja „woptawanja“ wšěch družin, kotrež tam zhotowjeja. W někotrych přewjeduja tež přednoški a seminary wo wašnjach produk- cije słódneje chmjelowiny.
Prezident hižo njekandiduje
Peter Čačko rozprawja z Bratislavy za Serbske Nowiny
Njehladajo na to, zo słowakskemu prezidentej Andrejej Kisce tuchwilu we wotpowědnych zwěsćowanjach měnjenjow telko wobydlerjow kraja dowěrja kaž lědma hdy – 46,2 procentaj woprašanych wuprajatej so w tym zmysle –, je so wón rozsudźił při přichodnych prezidentskich wólbach znowa za zastojnstwo hłowy stata njekandidować. W tym zwisku zdźěli, zo je pjeć lět słužby w palasće na hrodźe dosahacy čas, zo pak nima wotpohlad, woteńć cyle z politiki. Njekandidować znowa za najwyšu funkciju w staće, k tomu su Kisku wjacore wobstejnosće pohnuli, nic naposledk wšelke swójbne podawki. Kaž prajene – z politiskim skutkowanjom, kotrež bě so lěta 2014 započało, wón nochce přestać, ale přemysluje wo tym, kak móhł docpětu awtoritu a tohorunja dowěru wulkeho dźěla zjawnosće po skónčenju swojeho skutkowanja w prezidentskim palasće najlěpje zwužitkować a zahajić nowu dobu w Słowakskej.
Češa kanclerce Merkel njewěrja
Praha (ČŽ/K). Kotrej wosobinje swětoweje politiki najbóle wěrja a kotrej najmjenje, za tym je so zwěsćowarnja měnjenjow CVVM lětsa w aprylu mjez ludnosću Čěskeje znowa wobhonjała. Z woprašowanja wuchadźa, zo maja ludźo prezidenta Miloša Zemana za hišće najbóle wěryhódneho. Ze 47 procentami je so nimale kóždy druhi respondent w tym zmysle wuprajił. Jako druhi z 33 procentami tež słowakski prezident Andrej Kiska pola Čechow poměrnje derje wobsteji. Jako třeći sćěhuje francoski prezident Emmanuel Macron, kotremuž wěri 26 procentow Čechow.
Na skali „činjerjow“ swětoweje politiki, kotrymž Češa najmjenje wěrja, steji na prěnim městnje němska kanclerka Angela Merkel. Jej tuchwilu 70 procentow čěskich ludźi njewěri. Hnydom za njej přińdźe prezident Zjednoćenych statow Ameriki Donald Trump, kotremuž 67 procentow respondentow njewěri. Ruski prezident Wladimir Putin njeje 66 procentam Čechow wěryhódny.
Porno zašłemu zwěsćowanju, wotmětemu w decembru 2016, je so Trump z 13 dypkami najbóle pohubjeńšił.
ČSSD wothłosuje
Praha (ČŽ/K). Wo wosudźe přichodneho čěskeho knježerstwa rozsudźić su nětko na rjedźe čłonojo socialdemokatiskeje strony kraja. W nutřkostronskim referendumje, trajacym wot 21. meje hač do 14. junija, maja so woni k tomu wuprajić, hač ČSSD z ANO w knježerstwje kooperuje abo hač to wotpokaza. Woprašowanje přewjedźe so na te wašnje, zo so čłonojo strony – něhdźe 17 500 jich ČSSD ma – w swojej městnej organizaciji – tych je přibližnje 1 400 – zhromadźa a w njej tajnje swój hłós wotedadźa.
Wuslědki referenduma njesmědźa jednotliwe organizacije do 15. junija wozjewić. Njeje-li znajmjeńša štwórćina sobustawow za wobdźělenje ČSSD na mjeńšinowym, wot KSČM podpěranym knježerstwje, rozsudźi wo tym definitiwnje centralny wuběrk strony.
Čěska socialdemokratija je nastupajo sobuskutkowanje w mjeńšinowym knježerstwje šefa ANO Andreja Babiša šćěpjena. Tak je senatna frakcija ČSSD ze swojim šefom Milanom Štěchom na čole čłonow pisomnje k tomu namołwjała, wotpokazać zastup do mjeńšinoweho knježerstwa ANO. Ústíska wobwodna organizacija je tohorunja přećiwo tomu, srjedźočěska pak za to.
Muzej wabi dalea wjace zajimcow
Krakow/Wadowice (JBR/SN). Kult wokoło Jana Pawoła II. w Pólskej njewoteběra. Nimale w kóždym měsće a městačku steji za njeho pomnik. Dróhi, naměsta, mosty, parki, šule, załožby a towarstwa su po nim pomjenowane. Ródny dom Karola Wojtyły we Wadowicach wopytuje lětnje něhdźe 250 000 ludźi z cyłeho swěta. Nětko maja tam moderny, multimedialny muzej, hdźež pokazuja awtentiske dokumenty, archiwne fota, filmy a najwšelakoriše předmjety wot časa naroda Wojtyły 1920 hač do jeho smjerće 2005 jako Jana Pawoła II. Wustajena je tam tež pistola, z kotrejž bě Ali Ağca 1981 w Romje na swjateho wótca třělił. Samo woblek bodyguarda z kapkami kreje bamža je Vatikan muzejej přewostajił.
Zajimawy je škleńčany chódnik, pod kotrymž widźiš kašćiki z pódu ze 104 krajow, kotrež bě pontifeks swój čas wopytał. Wo jeho nachilnosći k sportej swědča sněhaki, črije a nachribjetnik. Wodźićeljo rady powědaja, zo je Wojtyła hišće jako kardinal na prašenje nowinarki „Přisteji to kardinalej, zo sněhakuje?“ raznje wotmołwił: „Štož kardinalej njepřisteji, je, špatnje sněhakować.“
Historiski podawk napodobnili
POŁDRA LĚTSTOTKA tele dny je, zo bu w Praskim Nachwilnym dźiwadle zakładny kamjeń za twar Narodneho dźiwadła połoženy. K 150. róčnicy historiskeho podawka su čłonojo činohrajneho wobłuka wšelke tehdyše wobrjady wospjetowali. Wobstatk zarjadowanja běchu tež wustupy folklornych ansamblow a nazwučowanja staročěskeje polki. Přeprošeni běchu tohorunja zastupnicy gmejnow, z kotrychž pochadźeše prěnich dwaceći kamjenjow fundamenta.
Połoženje zakładneho kamjena Narodneho dźiwadła 1868 bě jedna z najwjetšich manifestacijow čěskosće 19. lětstotka. Cyła swjatočnosć traješe tehdy tři dny, a na wšěch 150 000 ludźi so na njej wobdźěli. Wjeršk dojimaweho podawka dožiwichu přitomni 16. meje, jako „wótc naroda“ František Palacký, politikar František Ladislav Rieger, dźiwadźelnik Josef Jiří Kolár a komponist Bedřich Smetana z pozłoćanym hamorkom wo zornowcowy blok z Louňovicskich skałow poklepachu, z čimž twar zahajichu. Smetanova opera „Dalibor“ měješe na to w Nachwilnym dźiwadle premjeru. Lěta 1881 Narodne dźiwadło wotewrichu, woheń w nim wšak wužada sej bórze dwulětnu přestawku.
Twarja nowy němsko-čěski železniski tunl
Praha (SN). Plany za mjezy překročacy železniski tunl pod Rudnymi horinami su dźeń a konkretniše. „Po politiskim dojednanju móžemy so nětko techniskim prašenjam a projektowanju wěnować“, rjekny čěski minister za wobchad Dan Ťok po zetkanju ze sakskim hospodarskim ministrom Martinom Duligom (SPD) wčera w Praze. Tam běštaj so dojednałoj, zo budźe cyłkownje 26 kilometrow dołhi podzemski zwisk po němskich twarskich předpisach twarjeny a wudźeržowany. Zakótwjene je to w mjezystatnym zrěčenju, kotrež chcedźa kónc lěta podpisać. Nětko přewjeduja studiju wo geologiskich wuměnjenjach a wo hospodarskosći projekta. Nowa čara za spěšniki by jězbny čas z Drježdźan do Prahi wot dweju a poł hodźiny na runje hišće hodźinu přikrótšiła. Tuchwilna na křiwicy bohata čara podłu Łobja je wućežena. Nimo toho skorža wobydlerjo hary dla. Twarske dźěła, kotrež móhli lěta 2030 zahajić, płaća po dotalnych trochowanjach pjeć miliardow eurow.
