ANO dale sylne

póndźela, 19. februara 2018 spisane wot:
Praha (ČŽ/K/SN). Porno Němskej měješe Čěska njedołho po oktoberskich wólbach sejma nowe knježerstwo, na čole z dobyćerjom wotuma, předsydu ANO Andrejom Babišom. Je pak tak, zo Babišowy mjeńšinowy kabinet hač donětka nima dowěru sejma, tak zo dyrbi w demisiji dźěłać. Premier ma nadawk, zestajeć knježerstwo z hinašej personaliju a potom prašenje dowěry znowa stajić. Hač ju dóstanje, hdyž budu jemu znowa zwjetša ministrojo z ANO přisłušeć, je dospołnje njewěste. Agentura CVVM je so w januaru móhłrjec profylaktisce za tym­ wobhonjała, kak móhli móžne nowowólby delnjeje komory snano wuńć. Wuskočili su změny w zaměstnjenju stronow, nic wšak na čole – ANO móhło samo dobre 30 procentow nažnjeć (we winowcu docpě 29,6 procentow). Na druhu poziciju postupi njenadźicy ČSSD z 12,5 procentami. Wot oktobra přiby strona pjeć procentow, hromadźe z Pi­ratami z runje telko dypkami. ODS by na 4. městno spadnyła, na pjate bychu komu­nisća zaso z wosom procentami přišli.

Olympiada za kałatym grotom

póndźela, 19. februara 2018 spisane wot:

Waršawa (JBR/SN). Olympiske hry njejsu za čas Druheje swětoweje wójny přewjesć móhli. Mnozy sportowcy běchu na fronće abo tradachu jako wójnscy jeći w lěhwach. W jednym tajkim, Stalag XIIIA ­blisko Nürnberga, pak přewjedźechu 1940 – najebać hłód a słabosć – Mjezynarodne olympiske hry wójnskich jatych, bjez toho zo sej je straže jako tajke wu­wědomichu. Wola sportoweho boja a dobyća dominowaše. Wubědźowachu so w sportowych družinach, kaž běchu to kulostork, za kotryž wužiwachu plesternaki, třělenje z kłokom z husaceho pjerja a prokom a dalokoskok přez šěroku hrjebju, w kotrejž woda će­češe. Pobrachowała wšak njeje lěhwowa „žabka“ – skakanje w čapawce, z čimž němscy stražnicy jatych rady chłostachu. W tej disciplinje doby Polak Teodor ­Nie­wiadomski. Po wójnje je Nĕmska jeho do Nürnberga přeprosyła. A na jeho česć su tónkróć němscy sportowcy „žabku“ skakali.

Lěhwowe medalje z papjery a kałateho grotu chowa nětko Muzej za techniku a sport we Waršawje. Kinowy film „Olympiada ’40“ wurjadny sportowy podawk w Stalag XIIIA pokazuje.

Morawiecki argumenty zběrał

pjatk, 16. februara 2018 spisane wot:

Pólski ministerski prezident na wopyt w Berlinje dokładnje přihotowany

Waršawa. Pólski ministerski prezident Mateusz Morawiecki je dźensa zwjazkowu kanclerku Angelu Merkel (CDU) w Berlinje wopytał. Planowane běchu rozmołwy wo mjezsobnych politiskich a hospodarskich poćahach. Rozjimać chcychu pak tež dwělomnu justicnu reformu w Pólskej, nowy zakoń wo holocausće a nic naposledk temu ćěkancy.

Žadaja sej wotstup arcybiskopa

štwórtk, 15. februara 2018 spisane wot:
Praha (dpa/SN). Wjace hač sto wěriwych w protestnym lisće bamžej Franciskusej kurs katolskeje cyrkwje w Čěskej raznje kritizuje. Woni hłowu katolskeje cyrkwje namołwjeja, mandat Praskeho arcybiskopa, kardinala Dominika Duki, hižo njepodlěšić. Duka budźe 26. apryla 75 lět stary a ma tuž po cyrkwinskim prawje bamžej swój wotstup poskićić. Podpisarjo lista Praskemu arcybiskopej wumjetuja, zo chila k nacionalizmej, zo antiislamske nastajenja podpěruje a nutřkocyrkwinsku komunikaciju zanjecha. Arcybiskopstwo njeje spis cyrkwinskich lajkow dotal komentowało. Duka rozsud bamža „ponižnje“ wočaknje, rěka z Prahi. Duka je wot lěta 2010 primas na čole romsko-katolskeje cyrkwje w Čěskej. Wón bě ze statom wujednał, zo cyrkwi za čas komunizma sćazane wobsydstwo poněčim zaso wróći. Kritiku pak je zbudźił, gratulujo po wólbach loni w oktobru předsydźe ultraprawicarskeje strony SPD Tomijej Okamurje. „Sym sej wěsty, zo nas starosć wo wěstotu ludźi w našim kraju jednoći“, Duka w lisće pisaše.

Kaczyński: Dostojnosć zakitować

wutora, 13. februara 2018 spisane wot:
Waršawa (dpa/SN). Jarosław Kaczyński, nawoda pólskeje knježerstwoweje strony Prawo a sprawnosć (PiS), je dwělomny zakoń wo holocausće zakitował a zdobom antisemitizm jako „chorosć“ zasudźił. Kaczyński rjekny to składnostnje tradicionalneje měsačneje wopominanskeje Božeje mšě za wopory lětadłoweje katastrofy pola Smolenska 10. apryla 2010. Tehdy bě jeho bratr Lech Kaczyński žiwjenje přisadźił. Jarosław Kaczyński, najsylniši muž Pólskeje, je hač do dźensnišeho přeswědčeny, zo jednaše so wo ruski atentat. Nawoda PiS swojich přiwisnikow namołwja, „dostojnosć Pólskeje zakitować“. Tak kaž dyrbjeli so Polacy přećiwo pospytam wobarać, „wěrnosć wo katastrofje w Smolensku“ zatajeć, dyrbja so woni tež wobarać, hdyž spytaja „njepřećeljo Pólskeje“ Polakam zamołwitosć za złóstnistwa w Druhej swětowej wójnje přisunyć. Při „zakitowanju wěrnosće“ pak njesměli Polacy špatnym receptam podležeć, kotřiž jim „njepřećeljo abo samo djaboł“ dawaja. Jedyn z tajkich receptow je „chorosć antisemitizma“.

Čěska derje wobstała

póndźela, 12. februara 2018 spisane wot:
Praha (ČŽ/K/SN). Čěska je dale prawniski stat. Tole wuchadźa z hódnoćenja instituta World Justice Projekt (WJP), kotryž je 113 krajow na status prawnistwa přepytował. Čěska steji při tym na 17. městnje. We wobłuku europskeho a sewjeroatlantiskeho regiona zaběra wona 12. poziciju. Lěpše w Europje su mjez druhim Němska, Awstriska, Belgiska a baltiska republika Estiska. Wona a Čěska stej jeničkej stataj něhdyšeho socialistiskeho lěhwa z najlěpšim stawom prawniskostatnosće. Čěska zaměstnja so tak před Fran­coskej, USA, Pólskej, Słowjenskej a Madźarskej. WJP hódnoći kriterije kaž wote­wrjenosć knježerstwa, dodźeržowanje za­kładnych prawow, niwow justicy, korupciju a wěstotu.

Pólske knježerstwo spyta dwělomny zakoń wo holocausće rozłožić

Waršawa. Pólska čuje so noweho zakonja k holocaustej dla přiběrajcy izolowana. Nimo Israela su mjeztym tež USA přez swojeho wonkowneho ministra Rexa Tillersona, Kanada a druhe kraje swoje njezrozumjenje a přesłapjenje signalizowali. Tež Ukraina je přewšo raznje reagowała, wšako namaka so w zakonju tež wotrězk wo „złóstnistwach ukrainskich cwólbow přećiwo Polakam“ za čas Druheje swětoweje wójny. Žurnalisća sarkastisce komentuja, zo ma Pólska mjeztym problemy „z cyłym swětom“. Prezident Andrzej Duda bě zakoń spočatk tydźenja podpisał. Tón mjez druhim zakazuje, Polakam sobuwinu na złóstnistwach přećiwo Židam dawać.

Rekordnje wjele hosći

pjatk, 09. februara 2018 spisane wot:
Praha (ČŽ/K/SN). W hotelach, hosćencach a na campingowanišćach Čěskeje republiki je loni rekordnych 20 milionow turistow přenocowało, štož je nic mjenje hač 9,1 procent wjace było hač lěto do toho. Tole wozjewja Čěski statistiski zarjad (ČSÚ). Z wukraja bě dobrych dźewjeć procentow wjace wopytowarjow přijěło, wšo dohromady 10,2 milionaj. Tradicionalnje přichadźa ze susodneje Němskeje najwjace hosći do Čěskeje. Přibližnje dwaj milionaj je jich loni było, štož je přirost wo 3,9 procentow. Na druhim městnje sćěhuja Słowakojo ze 698 000 wopytowarjemi, štož wučinja přibytk wo 7,2 procentaj. Třeći su turisća z Pólskeje, kotrychž bě 578 000 do Čech přijěło. „Po někotrych lětach stagnacije jězdźi tež zaso wjele wjace Rusow k nam. Porno 2016 je ličba turistow wottam minjene lěto wo 35,3 procenty přiwzała, tak zo zaběraja Rusojo štwórtu poziciju“, přispomni sobudźěłaćer ČSÚ Pavel Vančura. Zrostł je zajim wo Čěsku tohorunja w rjedźe aziskich krajow, tak w Chinje, Južnej Koreji a na Taiwanje. „Poněčim tež ličba turistow-wopytowarjow z Ukrainy zaso přiběra“, Vančura doda.

Rekord nastajili

srjeda, 07. februara 2018 spisane wot:
Drježdźany (SN). Wikowanski wob­jim mjez Čěskej a Němskej je so loni na rekordnu hódnotu 2,35 bilionow krónow rozšěrił. To su 6,3 procenty wjace hač lěta 2016. Němska wobdźěla so na wonkownym wikowanju Čěskeje mjeztym z 30 procentami a je tak najwažniši wikowanski partner kraja, kaž Němsko-Čěska powěsćowa agentura zdźěla, złožujo so na wozjewjenje Čěskeho statistiskeho za­rjada. „Wobjim wikowanja mjez krajomaj je mjeztym dźesać króć tak wulki kaž 1993, jako běchu Němsko-Čěsku industrijnu a wikowansku komoru załožili“, měni jeje jednaćel Bernard Bauer. Wón liči­ z tym, zo wobjim dale rozrosće.

Młodźi Češa wo EU njerodźa

srjeda, 07. februara 2018 spisane wot:

Praha. Renoměrowana njeknježerstwowa organizacija GlobSec je w krajach Visegrádskeje­ štyrki (V4) – potajkim w Čěskej, Słowakskej, Pólskej a Madźarskej – mjez młodymi ludźimi wšelakich lětnikow přewjedła woprašowanje, kak zajimowani su wo Europsku uniju resp. sewjeroatlantiski wojerski pakt NATO.­ Wuslědki projekta su překwapjace, konstatuje čěska nowina Mladá fronta dnes. Njedźiwajcy tójšto wuswětlowanskich kampanjow njewěnuje młoda generacija mjenowanych krajow ani Europskej uniji ani NATO smjerć wulku kedźbnosć. „Znajomosće­ nastupajo wobě instituciji su skerje zakładneho razu“, GlobSec zwěsća. Třećina prašanych młodych ludźi nima­ žadyn skrućeny nahlad nastupajo EU a NATO.

Serbska debata

nowostki LND