Statnikaj so wzajomnje přeprosyłoj
Praha (ČŽ/K). Přichodny prezident USA Donald Trump je wčera z hłowu Čěskeje Milošom Zemanom telefonował. Wysokaj statnikaj staj so dorěčałoj wo wzajomnych poćahach, hospodarskim zhromadnym dźěle, wo boju přećiwo terorizmej a dalšich wažnych wzajomnych naležnosćach. Trump přeprosy při tej składnosći Zemana na wopyt Běłeho domu. Wo terminje so wonaj na to dojednaštaj, zo by idealna přiležnosć klětu w aprylu była hdyž budźe Zeman bjeztoho w USA. Tam přijmje wón wuznamjenjenje, kotrež spožča jemu židowske organizacije. „Přeprošenje Zemana do Běłeho domu je wulkotna powěsć. Su dźě USA klučowy partner a zwjazkar Čěskeje“, rjekny wonkowny minister Lubomír Zaorálek. Zeman je ze swojeje strony Trumpa zdobom na wopyt Prahi přeprosył, štož tón po zdźělenju rěčnika prezidenta přiwza. Čěski prezident bě Trumpa na wizitu Prahi tež hižo njeposrědnje po tym přeprosył, zo bě jeho dobyće nad kandidatku demokratow Hillary Clinton wěste było.
Swětowe herbstwo
Castro – rjek abo diktator?
Pólske medije debatuja wo wuznamje zemrěteho prezidenta Kuby
Waršawa. Smjerć bywšeho kubaskeho prezidenta Fidela Castra njeje na pólskej politiskej runinje žanežkuli oficialne reakcije zbudźiła. Po rešeršach medijow njeje knježerstwo ani trjeba měło, statne kondelencne pismo do Kuby pósłać. Na žarowanskej swjatočnosći w stolicy Havannje z mnohimi statnikami ze wšeho swěta njeje so z pólskeje strony nichtó wobdźělił, ani zastupnik Lěwicy.
Pólskim medijam wšak je smjerć Castra składnosć, na něhdy wuske a wutrobne styki mjez socialistiskej Pólskej a komunistiskej Kubu pokazać. Wjeršk toho bě wopyt Castra w juniju 1972 w Pólskej za čas komunistiskeho mócnarja Edwarda Giereka. W kraju prezidenta euforisce witachu. W běhu dźewjeć dnjow trajaceho wopyta poby wón w sydom pólskich městach. Hórnicy w Katowicach spožčichu jemu titul „čestny hórnik Pólskeje“.
Šćedriwiše hody
BOHATŠE hač loni popřeja sej Češa lětsa hody. 9000 krónow (dobrych 330 eurow) wotmysli kóžda domjacnosć přerěznje za dary, wozdobjenje, jědź a hodowny štomik wudać, štož je něhdźe 1 500 krónow (55 eurow) wjac. Tole je zwěsćiła woprašowarnja STEM/MARK w nadawku banki Cetelem. Za hodowny štomik chcedźa ludźo přerěznje 600 krónow (22 eurow) nałožić. Mnozy daruja elektroniku – kompjutery, tablety, smartphony a podobne wěcy. Kosmetiku wěnować planuje 65 procentow ludźi, drastu 46 procentow, knihi 43 procentow. Někotři darja – po přeću – dobropis za wopyt dźiwadła, hosćenca abo někajkeho kursa.
Časćišo hač hewak budu lětsa pod hodownym štomikom we wobalce pjenjezy. Na te wašnje předwidźi 23 procentow někoho zwjeselić. Woblubowanosć pjenjez jako dar z přiběracej starobu přibywa. Hdyž je mjez młodymi do 29 lět jeno dźesaćinje z nich pjenježny dar hódź, bywa to pola 30- do 44lětnych 16 procentow, pola ludźi, staršich hač 45 lět, hižo 38 procentow. Z woneho woprašowanja wuchadźa, zo žony radšo pjenjezy daruja hač mužojo. Po čěskich žórłach K
Wosom hórnikow w Pólskej zahinyło
Rjana tradicija keramiki zašła
Peter Čačko rozprawja z Bratislavy za Serbske Nowiny
W Modrej, městačku njedaloko Bratislavy, je hač do njedawna dźěłała cyle wosebita keramikarnja – Slovenská l’udová majolika. W časach swojeje najwjetšeje sławy měješe wona wjace hač 300 sobudźěłaćerjow. Wupruwowane fachowe mocy zhotowjachu tule typiski sortiment: talerje wšelkich družin, karany wjetše a mjeńše, šklě a šklički kaž tež tajke a hinaše wazy, wšitke wěcy z tradicionalnymi barbami wozdebjene. Tehdy bychu awtobusy před twornju lědma městna měli, hdyž su wopytowarjow z cyłeho kraja a z wukraja sem wozyli. Po dźěłarnjach swojorazneho produkciskeho drustwa běchu spochi wodźenja dźiwacych so hosći, z kotrychž by sej nimale kóždy w předawarni twornje na dopomnjenku rjany suweněr kupił. Wot najnowšeho pak knježi w „majolice“ ćišina. Předołženja a njewobknježenja hospodarskeje situacije dla dyrbjachu přestać wone unikatne wudźěłki zhotowjeć. W Modrej su nětko tež poslednich přistajenych pušćili. Dołholětna tradicija tohole ludoweho wuměłstwa je zašła.
Wotpokazujetaj kwoty EU
Praha (dpa/SN). Francoska a Čěska stej so jasnje přećiwo winowatostnym kwotam za rozdźělenje ćěkancow w Europskej uniji wuprajiłoj. W tymle prašenju knježi přezjednosć, rjeknyštaj čěski prezident Miloš Zeman a jeho francoski kolega François Hollande po swojim zetkanju wčera w Praze. Wažne je, zo namakaja so dostojne čłowjeske rozrisanja a zo so migracija kontroluje. Tak žadaštaj sej wonaj skutkowniši škit wonkownych mjezow EU. Bě to prěni wopyt francoskeho prezidenta, po tym zo bě wón před štyri a poł lětom zastojnstwo nastupił.
Jedna z temow zetkanja bě poćah k Ruskej. Zeman je znaty jako kritikar sankcijow, kotrež bě EU po ruskej aneksiji Krimy wukazała. Hollande potwjerdźi, zo je Rusku stajnje jako partnera wobhladował. Moskwa pak dyrbjała wěste zasady a prawidła dodźeržeć. Wón pokaza w tym zwisku na ćerpjenje ciwilneje ludnosće w Aleppje. Ruska podpěruje w syriskej wobydlerskej wójnje ze swojimi nalětami na Aleppo wójsko syriskeho mócnarja Bashara al-Assada.
Čěska ma nowu politisku stronu
Praha (ČŽ/K/SN). Susodna Čěska je wo dalšu politisku stronu bohatša. Dała je sej wona mjeno Realisté (Realisća), a załožił je ju (tuchwilu hišće w Němskej bydlacy) politologa-publicist Petr Robejšek. Na swoje wašnje podpěruje nowu stronu předewzaćel towaršnosće Penta Marek Dospiva. Nadźiju na wuspěch čerpa załožićel Realistow z přeswědčenja, zo „wolerjo njejsu njemyslace stadło, kotrež móžeš sej kupić“. Takle cituje dźenik Mladá fronta dnes jeho wotpowědne wuprajenje. Wot spomnjeneje nowiny za tym prašany, što je jeho pohnuło Realistow załožić, Robejšek rjekny, stare tradicionalne prawicowe strony hladajcy rozpaduja; a dokelž nimaja wolerjam hižo ničo poskićeć, wustupuja jeničce hišće z frazami.
Zhromadnje na dobro ćěkancow
Praha (dpa/SN). Najebać rozdźělne měnjenja w migraciskej politice stej Němska a Čěska zhromadny pomocny projekt za jedne z jordanskich lěhwow ćěkancow zahajiłoj. „Chcemy přičiny ćěkanja wotstronić“, rjekny statny minister za europske naležnosće we wonkownym ministerstwje Michael Roth (SPD) wčera w Praze. Do toho bě wón z něhdyšim ministerskim prezidentom Čěskeje a dźensnišim poradźowarjom knježerstwa Vladimírom Špidlu zhromadny memorandum podpisał. „Jako partnerojo njetrjebamy sej stajnje přezjedni być, dyrbimy pak konstruktiwnje hromadźe dźěłać“, w dokumenće rěka.
Wonkowne ministerstwo projekt z etata za humanitarnu pomoc sobu financuje. Konkretna suma ma spočatk přichodneho lěta wujednana być. Łoskoćiwu temu kruteje kwoty EU k rozdźělenju ćěkancow w Europje na zetkanju njenarěčachu, kaž powěsćernja dpa rozprawja. Čěska tajku dotal wotpokazuje.
Wažna podpěra ratarstwa
Praha (ČŽ/K). Knježerstwo Čěskeje republiki předwidźi, klětu z narodnym programom dotěrowanja, ratarstwo a cyrobiznarstwo podpěrać z cyłkownje něhdźe 2,8 miliardami krónow (dobre 103 miliony eurow.
Z 1,9 miliardami krónow přewostaja najwjetši dźěl pjenjez buram za produkciju cyrobiznow kaž tež za plahowanje rostlin. 415 milionow krónow spěchowanja nałoža twornje cyrobiznarstwa, 213 milionow krónow za wšelke dalše hałzy ratarstwa. Tež pčołarjo maja klětu 105 milionow krónow za to dóstać, zo bychu sej swoje wobstatki kołćow wobchowali a po móžnosći dalše załožili. Plahowarjam sadu přidadźa 65 milionow, plahowarjam chmjela a winicarjam wšo hromadźe 25 milionow krónow.
Narodny program dotěrowanja njeje w Čěskej jeničke žórło podpěry ratarjow. Wot Europskeje unije dóstawaja woni kóždolětnje na wšěch 32 miliardow krónow. K tomu čerpaja srědki tež z programa wuwiwanja wsow.
