Sejmy wobwodow a senatorow wolili
Praha (ČŽ/K/SN). W Čěskej su pjatk a sobotu wólby do wobwodnych sejmow byli, při čimž je so w třećinje kraja zdobom prěnje koło wólbow senatorow wotměło. Hibanje ANO je w dźesać wobwodach dobyło (2016 w dźewjeć), po jednym wobwodźe su hibanje STAN, koalicija ODS-STAN-Vychodočeši, kaž tež Starostově pro Liberecski kraj wuspěšni byli. Jako předsyda Hibanja njespokojnych wobydlerjow ma premier Andrej Babiš wuslědk wólbow za přemóžacy wuspěch ANO. Hač změje wone we wšěch dźesać wobwodach tež najsylnišu frakciju z prawom stajić hejtmana, je pak dwělomne. W někotrych z nich su opozicionelne strony njeposrědnje po wólbach mjenujcy započeli hižo koalicije přećiwo dobyćerce tworić, kiž sama lědma partnerow nadeńdźe.
Njedźiwajcy naprawow přećiwo koronapandemiji je wólbne wobdźělenje ze 37,9 procentami wyše było hač před štyrjomi lětami (34,6 proc.). Do wólbneje rumnosće su ludźo dyrbjeli z nahubnikom přińć a w njej sej ruce desinfikować.
Nowy minister zjawnosć šokuje
Diskriminacija splažnych mjeńšin žada sej w Pólskej smjertne wopory
Waršawa. Předsyda knježaceje pólskeje narodno-konserwatiwneje strony Prawo a sprawnosć (PiS) Jarosław Kaczyński je wot předwčerawšeho jedyn ze štyrjoch naměstnikow ministerskeho prezidenta Mateusza Morawieckeho. Tole je premier we Waršawje zdźělił. Kročel běchu wočakowali, wšako bě Kaczyński hižo před měsacami přetwar kabineta připowědźił a přeradźił, zo chcył sam w knježerstwje sobu skutkować.
Znowa wuwzaćny staw w Čěskej
Praha (dpa/SN). Raznje přiběraceje ličby koronainfekcijow dla je Čěska znowa wuwzaćny staw wukazała. Tón płaći wot přichodneje póndźele najprjedy raz 30 dnjow, kaž strowotniski minister Roman Prymula wčera w Praze zdźěli. Wón knježerstwu mjez druhim zmóžnja, prawa wobydlerjow kaž swobodu schadźowanja wobmjezować. Nimo toho móža sudnistwa razniše chłostanja wuprajić. Wuwzaćny staw běchu hižo nalěto na dwaj měsacaj wukazali.
Infekcije z koronawirusom, wuwiwace so „kaž raketa“, měli so zadźeržeć, zo njeby strowotniske zastaranje wohrožene było, rjekny minister Prymula. Opozicija knježerstwu wumjetuje, zo je přepozdźe na warnowanja reagowało. Regionalne a senatne wólby maja so přiwšěm jutře a sobotu kaž planowane wotměć. Mjezy kraja wostanu dale wotewrjene. Zarjadowanja a zhromadźizny su w zawrjenych rumnosćach na dźesać a pod hołym njebjom na 20 wosobow wobmjezowane. Zawody, wobchody a hosćency njejsu wot restrikcijow potrjechene.
Strona premiera njewohrožena
Praha (ČŽ/K/SN). By-li so w Čěskej nětko sejm wolić měł, by hibanje njespokojnych wobydlerjow znowa z wulkim předskokom dobyło – ANO premiera Andreja Babiša by mjenujcy 31,1 procent hłosow nažnjało. To wuchadźa z najnowšeho woprašowanja wolerjow, přewjedźeneho wot agentury CVVM. Hladajo na wuslědkaj zwěsćowanja w juniju a juliju je ANO tak zaso na akceptancy přibyło, bě za njo tehdy tola „jeno“ 29 procentow było. Druhe městno bychu ze 16 dypkami Piraća docpěli, a třeće z 12,5 dypkami ODS wobsadźiła. Socialdemokratam by z 10,5 procentami pjata pozicija kiwała a komunistam z 9,5 procentami šesta. Hač bychu SPD, STAN, TOP 09 a KDÚ-ČSL znowa do sejma zaćahnyli, je njewěste.
Napadnje hinak wobsteji ANO w septemberskim woprašowanju wolerjow přez agenturu STEM. Pola njeje su so jeno 28,4 procenty za stronu premiera Babiša wuprajili, štož je najniši staw přichilnosće po wólbach 2017. Dobyło by wšak wone přiwšěm jasnje, bychu dźě Piraća jako druzy runje na 12,8 procentow přišli, a wobydlerscy demokraća w ODS jako třeće na 10,6 procentow.
Tójšto wučerjow so natyknyło
Marek Krawc rozprawja z čěskeje stolicy za Serbske Nowiny
Po poměrnje „normalnym“ lěću z mjenje horcymi temperaturami je so wjedro minjeny pjatk tež w Čěskej chětro wochłódniło. Na hórskich hrjebjenjach Rudnych horin, Kyrkonošow a Šumawy błyšćeše so minjeny kónc tydźenja samo hižo prěni lětuši sněh. Dešćowa fronta da hładźiny rěkow stupać a wobradźi přirodźe hižo trěbne wolóženje, wšako bědźi so susodny kraj runje tak kaž Sakska z dołho trajacej suchotu. Nazyma njewoznamjenja pak jenož dešćikojte wjedro a hribyzběranje, štož je mjez Čechami přewšo woblubowana kónctydźenska zaběra. Wona wobradźa jim cyły rjad swjedźenjow. 28. požnjenc, dźeń swj. Wjacława, patrona Čěskeje, skićeše mnoho zajimawych akcijow. Tak móžachu sej Praženjo barokny mechanizm Lorety wobhladać a zwěsćić, kak jeje zwonohra dokładnje funguje. W Loreće, na dworje kapucinskeho klóštra na Hradčanach, zaklinčachu na dnju swj. Wjacława 1695 prěni króć zwony woblubowaneje zwonohry. W křižnej chódbje twarjenja wuhladaš samo mólbu Róžeńčanskeje putniskeje cyrkwje.
Spomóžny wopyt
Kaczyński chce do knježerstwa
Zakoń wo zwěrinoškiće zbudźa dalše protesty plahowarjow kožuchačow
Waršawa. Kriza pólskeho knježerstwa dale traje. Wudyriła bě wona po wothłosowanju pólskeho sejma wo nowym zakonju za škit zwěrjatow minjeny pjatk. Po nim maja wšitke plahowarnje kožuchačow – 438 po cyłym kraju – w běhu jednoho lěta zawrěć. Zakoń běchu z wjetšinu hłosow schwalili, dokelž běchu tež zapósłancy opozicije za njón hłosowali.
Runočasnje pak bě so wukopało, zo je so cyłkownje 53 zapósłancow koalicije, z nich na wšě 38 z rjadow knježaceje narodnokonserwatiwneje strony Prawo a sprawnosć (PiS), přećiwo zakonjej wuprajiło. Předsyda PiS Jarosław Kaczyński reagowaše přewšo hněwnje a měješe to za wosobinske skřiwdźenje. Zakoń dźě bě na jeho iniciatiwu nastał. Wón je potrjechenych „wotchilerjow“ suspendował a hrozy samo z dočasnymi wólbami. Za to wšak by w parlamenće wjetšinu dweju třećinow trjebał. Nimo toho njeje scyła wěste, zo by PiS wólby dobyła.
Wjele wobchodow zawrjenych
Marek Krawc rozprawja z čěskeje stolicy za Serbske Nowiny
Po druhim jara kritiskim tydźenju ličba nowonatyknjenych w susodnym kraju njepřestajnje přiběra. Spočatk tydźenja je centralny krizowy stab pod nawodom nutřkowneho ministra Jana Hamáčeka zaso dźěłać započał. Hač knježerstwo znowa nuzowy staw postaji, njeje hišće jasne. W medijowej zdźělence rěka, zo politikarjo z tajkim krokom dotal njeliča.
Njedowěra přewahuje
Praha (ČŽ/K/SN). Za nastajenjom ludźi k EU kaž tež euru je so agentura CVVM zaso jónu mjez wobydlerstwom susodneho kraja wobhonjała. Wuslědk wujewja, zo projektej zhromadźenstwa europskich krajow dowěrja 41 procentow woprašanych, 47 proc. wšak nic. Awtorojo přispomnjeja, zo bě wot lěta 2012 mjez ludnosću akceptanca EU spochi přibywała a 2018 hač na 46 proc. zrostła. Loni bě so trend zwróćił, a z 45 procentami je zaso njedowěra přewahowała.
Na přichod Europskeje unije hladaja mužojo bóle skeptisce hač žony, dale starši hač 45lětni, tajcy ze snadnišim zdźěłowanjom a žiwjenskim niwowom, rentnarjo kaž tež přiwisnicy lěwicarskich stron. Projektej zhromadźenstwa dowěrjeja přewažnje wolerjo stronow ODS, STAN, Piratow a TOP 09. Nastupajo zawjedźenje eura w Čěskej republice přewahuje drje dale wotpokazowace nastajenje, porno lońšemu pak je so ličba „nochcyrjow“ eura wo šěsć dypkow na 69 procentow pomjeńšiła. Porno tomu je ličba tych, kiž chcyli krónu z eurom narunać, z 20 procentow na mjeztym 24 procentow přiběrała.
Alarmowaca situacija nastała
Praha (ČŽ/K/SN). W Čěskej knježi koronawirusa dla alarmowy stopjeń jedyn, po tym zo bě ličba nowonatyknjenjow wšědnje přiběrała a minjeny štwórtk z nimale 3 100 schorjenjemi nowy rekord docpěła. Premier Andrej Babiš zaktiwizowa tohodla centralny krizowy stab, kotryž je pod nawodom nutřkowneho ministra Jana Hamáčeka dźensa zaso dźěłać započał. Babiš njewuzamkuje ani znowapostajenje nuzoweho stawa, dyrbjało-li so połoženje dale přiwótřić.
Hamáček skedźbni wuraznje na to, zo maja so socialne kontakty maksimalnje wobmjezować, štož rěka žane zhromadne zarjadowanja njepřewjesć. Na kóždy pad dyrbja ličbu natyknjenjow z wirusom pod 120 000 dźeržeć, zo njeby so system zwjezł. Tuchwilu je w kraju přibližnje 25 000 schorjenych. Społnomócnjeny knježerstwa za wědomosć a slědźenje Roman Primula z tym liči, zo w Čěskej wšědnje 6 000 do 8 000 nowonatyknjenjow k tomu přińdźe.
