Wotstup ministra za strowotnistwo Łukasza Szumowskeho Polakow šokuje

Waršawa. W pólskim knježerstwje so tójšto hiba, štož dawa medijam dosć přičinow k spekulowanju. Minjenu wutoru bě minister za strowotnistwo Łukasz Szumowski wotstupił, wčera wonkowny minister Jacek Czaputowicz. Hižo póndźelu bě naměstnik Szumowskeho, Janusz Cieszyński, swoje zastojnstwo złožił.

Najwjetše překwapjenje bě wotstup Szumowskeho. Dwě a poł lěta bě wón swoje zastojnstwo po měnjenju mnohich dosć derje wukonjał. Wotstup bě pječa hižo dlěje planowany, wón žurnalistam na nowinarskej konferency rjekny. Koronapandemija pak je jeho nuzowała, poł lěta dlěje w zastojnstwje wostać.

Minister wotstupił

štwórtk, 20. awgusta 2020 spisane wot:
Waršawa (dpa/SN). Pólski minister za strowotnistwo Łukasz Szumowski je wotstupił. Wón bě tule kročel poprawom hižo w februaru planowanu měł, rjekny Szumowski we Waršawje. „Potom pak je pandemija přišła a tak sym poł lěta dlěje w zastojnstwje wostał. Nětko pak chcu so do swojeho powołanja wróćić.“ Profesor za lěkowanje wutroby bě sej wot spo­čatka koronapandemije w Pólskej ze swojimi měrnymi a kompetentnymi wšědnymi wustupami nahladnosć mjez wobydlerjemi zdobył. Wěsty čas jemu přicpěwachu, zo móhł dalše wodźace zastojnstwa w narodno-konserwatiwnym knježerstwje strony Prawo a sprawnosć přewzać. Nahladnosći Szumowskeho zeškodźeli pak su rozprawy medijow wo njeprawidłownosćach w zwisku z wobstaranjom předrohich nahubnikow přećiwo koronawirusej. Při swojim wotstupje Szumowski potwjerdźi, zo njezwisuje jeho wotstup z tutej problematiku. Hižo póndźelu bě zastupowacy minister za strowotnistwo swoje zastojnstwo złožił. Ministerski prezident Mateusz Morawiecki chce hač do kónca tydźenja noweho ministra powołać.

Češa zlutniwiši

štwórtk, 20. awgusta 2020 spisane wot:
Praha (ČŽ/K/SN). Po tym zo zběhnychu najrazniše naprawy w boju přećiwo koronawirusowej pandemiji, začuwaja Češa nětko měsacy po wudyrjenju krizy jeje ekonomiske wuskutki. Třećinje z nich su dochody spadli, pjeć procentam dospołnje faluja, 36 proc. ludnosće nakupuje mjenje, a štwórćina wudawa pjenjezy jeno za najnuzniše wěcy. To wuchadźa ze zwěsćowanja agentury STEM, přewjedźene w juniju a juliju. 35 procentow Čechow wobmjezuje wudawki za zapućowanja resp. za wólnočasowe aktiwity, 26 procentow wudawa mjenje za drastu, črije abo elektroniku. Na tamnej stronje su mnozy započeli zaso doma kucharić, ­online nakupować cyrobizny a druhe produkty a požiwać předewšěm čerstwe žiwidła. „Za pozitiwny sćěh pandemije wšak mamy, zo wěnuja ludźo wosobinskej hygienje wjace kedźbnosće abo zo so nětko naležnišo wo swoju domjacnosć staraja“, přispomni k wuslědkam zwěsćowanja Lenka Vaněk, nawodnica poradźowarnje přetrjebarjow a wobchodnikow EY.

Wjace migrantow

wutora, 18. awgusta 2020 spisane wot:
Praha (ČŽ/K/SN). Policija je minjene lěto 5 677 wukrajnikow lepiła, kiž přebywachu w Čěskej ilegalnje, 685 wjac hač lěto do toho. To wuchadźa z rozprawy Praskeho nutřkowneho ministerstwa wo migraciji a integraciji 2019, kotruž publikuje powěsćernja čtk. Najwjetšu skupinu wotkrytych wukrajnikow wučinjachu znowa Ukrainjenjo – 1 504 wosobow. Dale jednaše so wo 831 Moldawčanow, 356 Vietnamjanow, 325 Georgičanow a 271 Rusow. „W najwjace padach je staw njelegalneho přebywanja na teritoriju Čěskeje nastał z překročenjom časa dowoleneho přebytka; njerědko je k tomu dźěłanje bjez přisłušneje dowolnosće přišło“, spomnjena rozprawa nutřkowneho ministerstwa konstatuje. Ćežišćowe kónčiny ilegalneje migracije su tradicionelnje Praha a nimo njeje Južnomorawski, Ústecki a Plzeński wobwod. W stolicy samej bu něhdźe połojca z cyłkowneje ličby njelegalnych Ukrainjanow lepjena. „Wjetšina ukrainskich ludźi přińdźe do Schengenskeho ruma a tak legalnje do Čěskeje a překroča potom čas dowoleneho přebytka resp. płaćiwosć wizuma“, nutřkowne ministerstwo přispomnja.

Běrny z awtomata

pjatk, 14. awgusta 2020 spisane wot:

Praha (ČŽ/K/SN). Za wotbytk swojich produktow je sej Velhartičanske ratarske předewzaće VESA wurjadnu nowosć wumysliło. Najwjetši čěski plahowar běrnow skonstruowa awtomat, z kotrymž poskića běrny ze swojich zahonow. „Bramboromat“ (běrnomat) je atrakcija. „Wšědnje předawamy přerěznje dwaj centnarjej běrnow“, přeradźa Viktor Kopačka, direktor předewzaća 60lětneje tradicije. „W susodstwje je hród Velhartice. Dźiwajo na to, zo wopytuja jón syły ludźi, bě nam myslička zeschadźała, zo móhli jim tola swoje wudźěłki poskićeć“, direktor Kopačka wuswětla.

Turizm wjadnył

srjeda, 12. awgusta 2020 spisane wot:

Praha (ČŽ/K/SN). Turistika a hospodowanje hosći stej sobu najbóle wot koronawirusoweje krizy po­trjechenej hałžce čěskeho hospodarstwa, při čimž su najčućiwiše wuskutki w lětušim druhim kwartalu nastali. Rigorozne naprawy knježerstwa přećiwo pandemiji wuskutkowachu přede­wšěm w aprylu a meji wobmjezowane pućowanske hibanje domoródnych. Wukrajne wopytowarstwo je w tym času praktisce cyle wuwostało.

Zestawa ludnosće Słowakskeje

pjatk, 07. awgusta 2020 spisane wot:

Bratislava (SŽ/K/SN). Słowakska měješe loni 5 457 873 wobydlerjow – 792 525 žonow­ a 2 556 350 muži. Wobydlerjow staroby 16 do 65 lět bě 3 688 978, dźěći 863 729 a ludźi staršich hač 65 lět 905 175. To publi­kuje Słowakski statistiski zarjad. Dobrych 5,37 milionow wobydlerjow (96,4 procenty) wobsedźeše słowakske staćanstwo. Něhdźe dwaj procentaj ludnosće stej romaskeje narod­nosće. Wjet­šina w Słowakskej bydlacych wukrajnych ludźi pochadźa ze statow Europ­skeje unije (60 311), dalšich 17 132 wukrajnikow je wot druhdźe. 493 woby­dlerjow bě bjez statneje přisłušnosće.

Najsylnišu skupinu wobydlerstwa njesłowakskeho staćanstwa tworjachu Češa (14 445), sćěhowachu Madźarojo (11 092), Rumunojo (7 137), Polacy (6 081) a Němcy (4 399). Z krajow zwonka EU sydlachu w Słowakskej we wjetšej ličbje Ukrainjenjo (407), dale Rusojo (1 729), Vietnamjenjo (1 728), Chinjenjo (1 051), Korejčenjo (590), Sewjerni Makedonjenjo (480) a Šwicarjo (365). Słowakske staćanstwo dósta 586 wukrajnikow. Najwjace z nich bě z Čěskeje (88), Ukrainy (76) a Wulkeje Britaniskeje (70).

Babiš chce dawk na dochody znižić

štwórtk, 06. awgusta 2020 spisane wot:

Praha (dpa/SN). Čěski ministerski prezident Andrej Babiš je namjetował, k wožiwjenju hospodarstwa dochodowy dawk na 15 procentow znižić. Ludźo bychu potom widźeli, „zo nimaja přičiny so přichoda bojeć“. To praji załožer populistiskeho hibanja ANO w interneće. Před­syda socialdemokratiskeho koaliciskeho partnera ČSSD Jan Hamáček ma namjet za njerealistiski. Straty dochodow bychu wjetše byli hač wšón etat nutřkowneho ministerstwa, kotrež wón sam nawjeduje, Hamáček kritizuje.

Čěska nałožuje za wobličenje dochodoweho dawka tak mjenowany „superbrutto“. W nim přiliča k bruttomzdźě hišće­ podźěl dźěłodawarja za socialne zawěsćenje. Efektiwna sadźba wučinja tak tuchwilu něhdźe 20 procentow.

Opozicionelnych demokratow ze strony ODS ideja knježerstwoweho šefa tohorunja zadźiwa. Wotpowědny namjet strony leži hižo dwě lěće njewobdźěłany w parlamenće, rjekny předsyda ODS Petr Fiala nowinarjam. Wukon čěskeho hospodarstwa bě w druhim kwartalu koronakrizy dla porno minjenemu lětu wo 10,7 procentow woteběrał.

Zaso krućiše naprawy w Čěskej?

srjeda, 05. awgusta 2020 spisane wot:

Marek Krawc rozprawja z Prahi za Serbske Nowiny

Kónc z koronu – to bě před měsacom přiči­na lóštneje hosćiny na Praskim Karlowym mosće. Tuchwilu so zda, zo su Praženjo přezahe wyskali. Po krótkej přestawce jewješe so wirus znowa w čěskej stolicy, a to w hudźbnym klubje „Techtle Mechtle“. Za čas jednoho wječora je so tam 90 hosći natyknyło. W tymle klubje wotmě so mjez druhim zetkanje při­słušnikow wšelakich koparskich a floorballowych towarstwow. Powěsć je wo­sebje mjerzaca, dokelž njejsu sportowcy płaćiwe postajenja wobkedźbowali a su wirus po cyłym měsće rozšěrjeli.

Nowu busowu čaru wotewrěli

srjeda, 05. awgusta 2020 spisane wot:

Hrádek nad Nisou (ČŽ/K/SN). Wot kónca zašłeho tydźenja je sewjeročěske mě­stačko Hrádek nad Nisou wuchadźišćo noweje busoweje čary, kotraž po dołhosći 61 kilometrow tři kraje zwjazuje. To woznamjenja, zo přeprěča tam bus nic mjenje hač pjeć razow mjezy Čěskeje, Němskeje a Pólskeje. Z Hrádeka wjedźe nowa busowa linija do Žitawy, wottam do Bogatynje, zwotkelž dźe dale do čěskeho Frýdlanta, zo by pokročowała do Noveho Města pod Smrkem a skónčiła w pólskim Świeradowje-Zdroju.

Samo na sebi bě předwidźane, busowu čaru w Liberecskim wobwodźe hižo 5. junija wotewrěć. Koronawirusowa pandemija ze slědowacym zawrjenjom hranicow bě wšak wšitke plany a přihoty přetorhnyła. A dołho njebě jasne, hač hodźi so projekt lětsa scyła hišće zeskutkownić. Wobchad na nowej čarje wobstaruje ze swojimi jězdźidłami Liberecske přede­wzaće ČSAD. Z liniju je po lětdźesatkach zaso direktny zwisk mjez Žitawu a Frýdlantom daty, předewšěm pak je turizmej w Jizerskich horach pomhane. Z Hrádeka nad Nisou hač na kónčnu staciju płaći jězdźenka 50 krónow (njecyłej 2 euraj).

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND