Sto lět čěsko-serbski časopis
Hnydom dwójny jubilej swjeći Praski časopis Česko-lužický věstník: W lěće 1920 wuńdźe prěnje čisło, 1990 wobnowjeny powěstnik, tehdy wšak najprjedy pod titulom Zpravodaj česko-lužické mládeže.
Dwójne čisło věstníka za januar a februar prezentuje so w nowym šaće z lěpšej papjeru, z barbnej titulnej stronu a z lěpšim wuhotowanjom. Prěnje barbne foto je wot Jürgena Maćija, jeho motiwy budu přichodnje prawidłownje wozjewjene. Připowědźene su tež nastawki z něhdyšich wudaćow časopisa. Tónkróć móžemy přinošk dr. Josefa Páty „Naše Serbstwo z procha stawa“ z lěta 1920 čitać. Wozjewjeny budźe tež přełožk powědančka „Dwě sotře“ („Sestry“) Boženy Němcoveje, wo kotryž bě so z Lubochowa pochadźacy Pětr Lipič (1844–1882) postarał a kotryž bě rukopisnje w lětniku Serbowki 1869–1870 wozjewjeny. Božena Němcová, znata wosebje přez dźěło „Wowka“ (přełožene wot Jurja Libša), narodźi so 4. februara 1820. Eliška Oberhelová njebudźe hižo zamołwita redaktorka měsačnika, wona swójbnych přičin dla redakciju wopušći.
Zawrjeneje mjezy dla wjele wot turizma wotwisnych předewzaćow w ...
Premije za awta tema byli
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo je dźensa ze zastupnikami hospodarstwa na „awtowym wjeršku“ wo ćežkim połoženju němskeje awtobranše wuradźowało. Na widejowej konferency wobdźělichu so zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU), wjacori zwjazkowi ministrojo a zastupnicy awtotwarcow kaž VW, Daimler, BMW a dźěłarnistwo IG metal. Delnja Sakska. Bayerska a Badensko-Württembergska, hdźež je najwjace awtotwornjow, žadaja sej premije za nakup nowych awtow.
Zeleni statnu pomoc za awtotwarcow wotpokazuja. Předsydka Zelenych Annalena Baerbock sej žada, zo měli awtotwarcy dopokazać, zo su woprawdźe w nuzy. Dołhož woni manageram a akcionaram dale bonus płaća, drje tomu po wšěm zdaću tak njeje.
Awtotwornja zaso dźěła
Praha (ČŽ/K/SN). Wot spočatka minjeneho tydźenja zhotowja znata čěska awtotwornja Škoda Auto po šěsć tydźenjach njedobrowólneje přestawki raznych naprawow přećiwo koronawirusowej pandemiji dla zaso jězdźidła najwšelakorišich modelow. W zawodach w Mladej Boleslavje, Kvasinach a Vrchlabí dźěłaja pak jenož w dwěmaj změnomaj město obligatoriskich třoch – nócneje su so nachwilnje wzdali. „Jědźemy tuchwilu pomałšo a k tomu mjenje wukonliwje, hač smy to zwučeni. Wěnujemy wjace časa desinfekciji a čisćenju dźěłowych gratow“, rjekny čłon předsydstwa předewzaća Tomáš Kotera powěsćerni čtk.
Při montažnych pasach přewodźa sobudźěłaćerjow cyłkownje 80 hygieniskich naprawow. Mjez druhim trjebaja wšitcy bjez wuwzaća škit za hubu a nós, kotryž jim firma darmotnje přewostaja. K wšědnym winowatosćam słuša tohorunja čisćenje gratow, telefonow, materiala a dalšich wěcow.
Wulki njeměr wólbow dla
Biskopja w Pólskej proša knježerstwo a opoziciju wo zhromadne stejišćo
Waršawa. Susodny kraj Pólska škitne naprawy přećiwo dalšemu rozpřestrěću koronawirusa krok po kroku wotstronja. Wot přichodneje póndźele smědźa hotele, pensije a wulke nakupowanišća swoje durje zaso wotewrěć. To je ministerski prezident Mateusz Morawiecki wčera we Waršawje jako „dobru powěsć hospodarstwu“ připowědźił. We wobchodach budu přiwšěm ličbu kupcow wobmjezować. Tež muzeje, knihownje a sportnišća chcedźa přichodny tydźeń znowa spřistupnić. Rehacentrumy, žłobiki a pěstowarnje 6. meje zaso wotewru.
Zazběh z wulkimi ćežemi
Peter Čačko rozprawja z Bratislavy za Serbske Nowiny
Za start swojeho skutkowanja ma nowe słowakske knježerstwo premiera Igora Matoviča z hibanja Obyčajní l’udia a Nezávislé osobnosti (OL’aNO) njepřijomny čas – krizu koronawirusa dla. Byrnjež Słowakska w boju přećiwo smjertnej pandemiji dobre wuslědki měła, je přiwšěm dosć njemałych problemow, hłownje materielnych. Njedostatk škitnych srědkow – zawinowany wot mjeztym wotwoleneho knježerstwa strony Smer–sociálna demokracia wopačneje struktury statneje rezerwy dla – znjemóžnja adekwatny škit strowoty wobydlerjow kaž tež nawrótnikow z mnohich krajow do domizny. W statistice woporow pandemije pak móže Słowakska dotal dobre městno dźeržeć, a donětka – kolumnu spisach 24. apryla – je sej koronawirus w našim kraju 15 woporow žadał, z kotrychž zemrě dźewjeć w domje za socialne słužby w Pezinoku njedaloko Bratislavy. W najwšelakorišich socialnych zarjadnišćach přebywa pola nas wjac hač 41 000 wosobow, hłownje seniorojo wobeju splahow.
Dalše wolóženja
Praha (ČŽ/K/SN). Wot dźensnišeho su w Čěskej republice wšelke dalše wobchody z předawanskej płoninu hač do 2 500 kwadratnych metrow kaž tež mnohe posłužbowarnje zaso wotewrjene. Ludźo pak maja přiwšěm dale z wobmjezowanjemi ličić. W předawarnjach drasty na přikład njemóže kupc z hygieniskich přičin woblek, cholowy abo něšto druhe tekstilne na sebi wuspytać. W ćěłozwučowarnjach a fitnesowych centrumach njeje ludźom přewoblěkanje ani dušowanje dowolene. Zawrjene wostanu dale mnohe wobchody w kupnicowych srjedźišćach, hosćency, hotele, wšelke kosmetiske słužby a frizerske salony.
Wulce wolóženi su wot najnowšeho čěscy pomjezni dźěłowi dojězdźowarjo. Woni smědźa wotnětka zaso wšědnje do susodneho wukraja na dźěło a wróćo jězdźić. Při prěnim nawróće do Čěskeje wšak trjeba dojězdźowar negatiwny test, kiž njesmě starši hač štyri dny być. Naslědnje změje wón nowy test kóždej dwě njedźeli předpołožić.
AI Čěsku kritizuje
Praha (ČŽ/K/SN). Diskriminacije romaskeje ludnosće dla je Čěska znowa kritiku žnjała, hłownje nastupajo špatne bydlenske poměry mnohich přisłušnikow narodneje mjeńšiny a wobmjezowanych móžnosćow zdźěłowanja za nju. Na wotpowědne njedostatki w kraju pokazuje wliwna mjezynarodna organizacija Amnesty International (AI) w swojej lětnej rozprawje wo stawje čłowjeskich prawow w Europje.
Pólska čaka na lěk a na dešć
Knježerstwo wobstawa dale na prezidentskich wólbach 10. meje
Waršawa. Pólska je mjeztym 40 dnjow w narodnej karantenje. Powšitkowne hesło „Wostańće doma“ dale płaći, a ludźo so přewažnje na to dźerža. W zjawnosći trjebaja wšitcy škit za hubu a nós, runje tak kaž we wobchadnych srědkach, wobchodach a na zarjadach. Policija dodźerženje wukaza kontroluje. Mjeztym su zamołwići započeli prěnje naprawy zaso zběhnyć, z kotrymiž měješe so rozpřestrěću koronawirusa zadźěwać. Tak su parki, lěsy, kěrchowy kaž tež přibrjohi Baltiskeho morja zaso přistupne. Wěstotne naprawy pak tež tam płaća.
W Pólskej maja mjeztym 10 000 z koronawirusom natyknjenych, 1 740 ludźi je zaso wustrowjenych, 435 smjertnych woporow mějachu hač do wčerawšeho w chorownjach kraja. Doma zemrětych w statistice njewobkedźuja, dokelž jich na koronu scyła njepřepytuja.
Pytaja winika
Bratislava (dpa/SN). W Słowakskej pytaja za skućićelom, kiž je koronawirus do kraja přinjesł. Minjenu sobotu su policisća hladarnju starych w Bratislavje přepytowali, kompjutery a dokumenty sobu wzali. Do toho je sej šef knježerstwa Igor Matovič žadał, zo ma so wosoba pochłostać, kotraž bě wirus w starowni zawiniła. Najebać to, zo njeje žanych konkretnych pokazkow mjenował, ma wón sobudźěłaćerja za podhladneho, kiž je we wukraju był.
Słowakska je hač do minjeneje soboty 1 089 infekciskich padow přizjewiła, jědnaće ludźi je na schorjenje Covid-19 zemrěło. Dołho mjenowachu zamołwići ličbu dweju woporow a jeničce jednotliwe natyknjenja, štož drje na tym zaleži, zo w kraju jenož mało testow přewjeduja. Nimo toho liči Słowakska jenož tajkich jako na koronawirus wumrětych, hdyž žanu druhu přičinu smjerće nimaja.
