Tójšto wolóženjow w Čěskej
Marek Krawc rozprawja za Serbske Nowiny ze susodneho kraja
Praha. Nowy tydźeń woznamjenja za našich južnych susodow dalše přijomne změny. Minjenu póndźelu zetkachu so wuknjacy a studowacy skónčnje zaso w swojich kubłanišćach. Distancna wučba je nětko zańdźenosć, hač do wulkich prózdnin spočatk pražnika wuknu šulerki a šulerjo zaso po zwučenym wašnju w šulach. Na zastupjerjow poslednjeho lětnika gymnazijow a srjedźnych šulow je póndźelu hnydom najwažniši test jich šulskeje „karjery“ čakał – abiturne pruwowanje. Tak su so maturanća nad nadawkami w matematice a jendźelšćinje wězo porjadnje poćić dyrbjeli. Wutoru bě potom čěšćina na rjedźe a dźensa maja absolwenća pruwowacych wo swojich znajomosćach w cuzych rěčach přeswědčić. Za to móža sej po złoženych pruwowanjach dobry film w kinje abo snano dobru hudźbu w koncertnej hali lubić dać – tajke zarjadowanja z hač do 500 wopytowarjemi w zawrjenych rumnosćach su mjenujcy tohorunja zaso dowolene.
Ruska wolóžena
Moskwa (dpa/SN). Ruska je na informaciju USA, zo nochcedźa razniše sankcije přećiwo němsko-ruskemu płunowodej Nord Stream 2 wukazać, pozitiwnje reagowała. Prominentny wonkowny politikar Konstantin Kosačow pak kritizuje, zo su USA krótko do zetkanja wonkowneho ministra USA Antonyja Blinkena z jeho ruskim kolegu Sergejom Lawrowom hišće chłostanske naprawy přećiwo łódźam a organizacijam postajili, kotrež su na twarje pipeliny wobdźělene. „To je dotal naša woprawdźitosć. Přiwšěm widźimy nětko swětło na kóncu tunla“, rjekny wicešef ruskeje federaciskeje rady.
K wolóženju Ruskeje běchu so USA chłostanskich naprawow přećiwo Nord Streamej 2 AG a jeje němskemu jednaćelej Matthiasej Warnigej wzdali – hladajo na zajimy Němskeje. Rozsud USA polěpša nětko šansy na dotwar pipeliny za něšto měsacow. Na němskim boku Baltiskeho morja faluje hišće 13,9 kilometrow prěnjeje a 16,8 kilometrow druheje roły.
Přilubja ludźom dalše dobroty
Pólske knježerstwo program nowonatwara kraja předstajiło
Waršawa. Pólske knježerstwo je wobšěrny plan wuwića kraja po zakónčenju koronapandemije předstajiło. Činili su to we wobłuku wulkeho atraktiwneho, tři hodźiny trajaceho zarjadowanja ze skutkownymi 3D-grafikami minjenu sobotu we Waršawje. Přitomni běchu wšitke w knježerstwowej koaliciji zastupjene strony z ministerskim prezidentom Mateuszom Morawieckim na čole kaž tež předsyda knježaceje strony PiS Jarosław Kaczyński. Podawk wotmě so bjez přihladowarjow.
Nastup opozicije
Praha (ČŽ/K/SN). Dobre štyri měsacy do wólbow sejma du strony a hibanja opozicije do zjawnosće. Wuknjo z prjedawšich poražkow činja to tónkróć w zwjazkach a nic hižo kóžda za sebje. Koalicija Piratow/STAN nastupi z hesłom Vrat’me zemi budoucnost (Wróćmy krajej přichod). Z nim a sylnym programom chce zhromadźenstwo změnu docpěć. Předsyda Piratow Ivan Bartoš přilubja kónc klientelizma, chaosa w rjadowanju stata a njezmištrowanja krizowych situacijow. Šef STAN Vit Rakušan rjekny, krajej ma so prawy kurs dać a wšěm ludźom perspektiwa.
Njekomdźo so je koalicija Spolu – zwjazk konserwatiwnych stronow ODS, KDU/ČSL a TOP 09 – w Brnje wólbnu kampanju zahajiła. W morawskej stolicy předstaji wona wirtuelnje swój program wobnowjenja a polěpšenja kraja. Naslědnje budu jón zamołwite wosobiny jednotliwych stronow wolerjam na wobydlerskich zhromadźiznach rozłožować.
Zeman Serbisku wo wodaće prosył
Praha (dpa/SN). Čěski prezident Miloš Zeman je so za wojerske nalěty NATO na Serbisku w lěće 1999 zamołwił. „Chcu serbiski lud wosobinsce wo wodaće prosyć“, rjekny 76lětny na zetkanju ze swojim serbiskim kolegu Aleksandarom Vučićom w Praze. 51lětny Vučić so prezidentej Čěskeje za gestu dźakowaše.
Zeman bě rozsud za wojerske zasadźenje tehdy jako ministerski prezident podpěrał. To je jemu přeco hišće trawma, wot kotrehož chcył so na te wašnje wuswobodźić, prezident rjekny. NATO bě nalěty přećiwo Serbiskej přewjedła, zo by wójnu w Kosowje skónčiła. Ludoprawniski posudk zasadźenja je hač do dźensnišeho dwělomny, dokelž njeměješe NATO za nje mandat UNO.
Tež Němska bě so swój čas na wojerskej akciji wobdźěliła a ze swojimi lětadłami typa Tornado serbisku stolicu Běłohród bombardowała. Tehdyši wonkowny minister Joschka Fischer (Zeleni) akciju runje tak wita kaž zakitowanski minister Rudolf Scharping (SPD). Čěska je wot měrca 1999 čłon NATO. Zeman ma jako prezident drje jenož reprezentatiwne nadawki, jeho wuprajenja pak maja wahu.
Zawru chorownju
Hosćencarjo chětro wolóženi
Marek Krawc rozprawja za Serbske Nowiny z čěskeje stolicy
Praha. Kóžda króna, kotruž změje po tak dołho trajacej přestawce, změje za njeho wulki wuznam, powěda Michal Pomahač, wobsedźer małeje piwarnje w Kytínje. Tak bě minjena póndźela wězo za kóždeho čěskeho hosćencarja wuznamny dźeń. Po pjeć měsacach zadwělowaneho čakanja a kompromisow kaž předawanje jědźow z woknom, smědźa zastupjerjo gastronomije nětko skónčnje zaso swojich swěrnych hosći posłužować. Wot 6 hač do 22 hodź. je jim we wobłuku najnowšich wolóženjow dowolene, znajmjeńša piwowu zahrodu abo terasu swojich lokalow hłódnym a lačnym wopytowarjam spřistupnjeć. Woni drje dyrbja w hosćencach aktualny koronatest sobu měć, štož njeje za wjetšinu problem. Češa dyrbja so tak a tak dwójce wob tydźeń na dźěle testować dać, tež sebjetesty su płaćiwe. Hač do poslednjeho wokomika pak njebě jasne, hač maja hosćencarjo sami wopytowarjow swojich lokalow testować. Po ćahatych jednanjach je čěske knježerstwo rozsudźiło, zo dyrbja policija a strowotniske zarjady tónle nadawk přewzać.
Lech Wałęsa dźěło pyta
Nuzowy staw zběhnjeny
30 000 swěčkow na hrodźe
Marek Krawc rozprawja za Serbske Nowiny z čěskeje stolicy
Praha. Minjenu sobotu a njedźelu dožiwichu Češa prěni lětuši kónc tydźenja bjez krutych koronowych wobmjezowanjow. Tak wabješe najrjeńše nalětnje wjedro wjele ludźi do měšćanskich parkow, zwěrjencow a muzejow pod hołym njebjom. Přistajeni archeologiskeho muzeja w Modrej we wobwodźe Uherské Hradiště wjeselachu so nad wulkej ličbu zajimcow runje tak kaž hladarjo w coologiskej zahrodźe Dvůr Králové, hdźež móžachu wopytowarjam skónčnje zaso swoju zwěrinu pokazać.
