Dalše ćěło blisko mjezy našli

štwórtk, 09. decembera 2021 spisane wot:

Waršawa (dpa/SN). W pomjeznej kónčinje Pólskeje k Běłoruskej su wojacy dalšeho mortweho našli. Ćěło muža kaž tež nachribjetnik a nigeriski wupokaz běchu w lěsu pola wsy Olchówka wuhladali, kaž rěčnik policije powěsćerni PAP zdźěli. Mortwy ležeše něhdźe dźewjeć kilometrow wot pólsko-běłoruskeje mjezy zdaleny. Jeho identitu chcedźa hišće zwěsćić. Njeje wěste, hač bě wón tež wobsedźer namakaneho wupokaza.

Hižo tydźenje dołho spytaja so ćěkancy z Běłoruskeje přez wonkownu mjezu EU do Pólskeje a baltiskich krajow dóstać. Pólski namjezny škit registrowaše wčera 51 pospytow ilegalneho překročenja. Njedaloko wsy Czeremcha přełama skupina 35 migrantow namjeznu zawěru a předoby so wjacore metry na pólski teritorij. Zastojnikow slepjachu woni z laserowymi swětłomjetakami a mjetachu na nich kamjenje. Ćěkancow zajachu a dowjezechu jich wróćo na mjezu. Wčera je w Minsku lětadło z migrantami do Syriskeje wotlećało. Po běłoruskich informacijach bě 96 wosobow w mašinje typa Airbus A320. Mjeztym su wjace hač 2 000 ludźi do jich domizny wróćo słali.

Pokazuja staročěske nałožki

srjeda, 08. decembera 2021 spisane wot:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Dźeń a wjac tukrajnych a wukrajnych turistow storněruje tuchwilu swoje skazane stwy w hotelach čěskeje stolicy. „Wot 30 připowědźenych hosći za kónc tydźenja chce jenož hišće 19 pola nas přenocować“, skoržeše minjeny pjatk mějićelka jednoho z hotelow blisko Staroměšćanskeho naměsta. Václav Stárka, prezident zwjazka hotelow a hosćencow Čěskeje, praji: „Dale a wjace wopytowarjow swój dowol w Praze wotpraja, dokelž so tež lětsa tu žane hodowne wiki njewotměwaja.“

Žiwjenski niwow dale přibył

srjeda, 08. decembera 2021 spisane wot:

Praha (ČŽ/K/SN). Žiwjenski standard je w Čěskej tež w minjenym leće njedźiwajcy koronapandemije znowa dale přibył. Z 92 procentow 2019 zwyši so wón na 94 procentow přerězka krajow Europskeje unije. To wuchadźa z wotpowědnych datow Čěskeho statistiskeho zarjada. W susodnym kraju je žiwjenski niwow nětko tuž tak wysoki kaž w Italskej, ale wyši hač w Španiskej a Portugalskej. Najwyši žiwjenski standard maja Luxemburgčenjo, najniši porno tomu Bołharčenjo.

Čěska ekonomija pak bě loni wo 5,6 procentow spadła a tak najbóle za čas wobstaća samostatnosće kraja. Spad hospodarstwa pod poměrami korona­pan­demije potrjechi wšak tež a zwjetša syl­­ni­šo wšě dalše europske staty z wuwzaćom Irskeje. To wobradźi Čěskej w konsekwency přibytk socialneho bruttoprodukta we wobjimje 5,4 procentow. Nimo toho měješe Čěska loni pjate lěto za sobu najnišu kwotu bjezdźěłnosće, wučinjacu jeno 2,6 procentow. Přerězk w Europskej uniji bě w tym nastupanju 7,9 proc. Rata inflacije 2020 z runje 3,5 procentami přino­šowaše tohorunja k spomóženju žiwjenskeho niwowa.

Młodostni so wotwobroćeja

pjatk, 03. decembera 2021 spisane wot:

Problemy pólskeje cyrkwje koronapandemije dla chětro přiběrali

Waršawa. Pólska cyrkej bědźi so z dale woteběracymi ličbami wěriwych a kemšerjow, wosebje mjez młodostnymi. Při tym njejsu wuskutki koronapandemije ani hišće přepytowane. Statistiski zarjad pólskeje katolskeje cyrkwje prawidłownje jónu wob lěto ličby kemšerjow a woprawjenjow wozjewja. Lońše ličby nastupajo institut tónkróć mjelči. Tuž znate njeje, kajke sćěhi je koronakriza loni w cyrkwjach měła. Nawoda statistiskeho zarjada Wojciech Sadłoń na naprašowanje medijow diplomatisce zwurazni, zo je „institucionalny wobłuk cyrkwje wosłabnył“. Před tydźenjemi drje su kemšerjow w cyrkwjach zaso raz ličili, na wuslědki pak budu ludźo hač do klětušeho čakać dyrbjeć.

Medijam zwostawaja tuž jenož ličby statneho statistiskeho zarjada. Te pokazuja, zo dźeń a mjenje ludźi kemši chodźi. Najhórje je na sewjeru a na zapadźe Pólskeje, hdźež registruja runje hišće 34 procentow wěriwych na Božich mšach. Na wuchodźe a na juhu kraja porno tomu hač do 80 procentow wěriwych prawidłownje kemše wopytuje.

Hody bjez hodownych wikow

srjeda, 01. decembera 2021 spisane wot:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Po 46 dnjach je čěski prezident Miloš Zeman minjeny štwórtk wojersku chorownju w Praze wopušćił. Něhdźe štyri hodźiny pozdźišo pak so tam zaso nawróći, natyknjenja z koronawirusom dla. Dokelž měješe hłowa stata jeno snad­ne symp­tomy, wěnowaše so dwaj dnjej pozdźišo zaso swojim winowatosćam a powoła Petra Fialu za noweho minis­terskeho prezidenta Čěskeje republiki. Wosebita swjatočnosć, kotraž wotmě so na hrodźe Lány, bě cyle njewšědna. Fiala złoži hamtsku přisahu w přitomnosći Zemana, kiž sedźeše w škleńčanej, na akwarij podobnej konstrukciji. Předpisy płaća za kóž­deho Čecha, tež načolni politikarjo dyrbja postajenu karantenu dodźeržeć, wopodstatni nawodnica hłowneho hygieniskeho zarjada krute naprawy.

Medije: Hdy směmy k mjezy?

pjatk, 26. nowembera 2021 spisane wot:

Politika pólskeho knježerstwa korony dla a ćěkancam napřećo kritiku zbudźa

Waršawa. Postupowanje Pólskeje přećiwo koronawirusej zbudźa tele dny raznu kritiku opozicije w kraju. Jeje nawoda, předsyda Wobydlerskeje platformy Donald Tusk, je knježerstwu na nowinarskej konferency – widźomnje rozhorjeny – dospołne zaprajenje wumjetował. Wosebje wón šwikaše, zo knježerstwo poručenja poradźowanskeje komisije koronakrizu nastupajo ignoruje a tak dalšemu rozšěrjenju wirusa polěkuje.

Fachowcy běchu mjez druhim namjetowali strowotniski personal a wučerjow winowatostnje přećiwo wirusej šćěpić dać, dokelž matej tutej powołanskej skupinje k ludźom najwjace stykow. Minister za strowotnistwo Adam Niedzielski porno tomu rjekny, zo wobstejace naprawy dosahaja a zo měli so ludźo šćěpić dać, nahubniki wužiwać a so testować. Strategija je: kedźbować a wočaknyć.

Dwaj milionaj natyknjenjow

pjatk, 26. nowembera 2021 spisane wot:

Praha (ČŽ/K/SN). Wot spočatka wudyrjenja koronapandemije w Čěskej je so hač do sameje přitomnosće w susodnym kraju wjace hač dwaj milionaj ludźi z koronawirusom natyknyło. Zemrěło je w tym času na wone wirusowe schorjenje covid-19 abo w jeho zwisku dotal 32 123 wosobow. To publikuja čěske medije, kiž powołuja so na Praske ministerstwo strowotnistwa.

Prěnje tři pady schorjenja na covid-19 běchu w Čěskej loni 1. měrca zwěsćili. Hač do kónca lěta 2020 rozrosće ličba natyknjenjow na 732 000 padow. Hranicu jednoho miliona docpěchu lětsa 2. februara, a njedźelu, 21. nowembra wozjewi centralny hygieniski institut cyłkownu sumu 2 005 561 natyknjenjow. Dźiwajo na to, zo ma Čěska něhdźe 9,5 milionow wobydlerjow, woznamjenja to, zo je so donětka hižo cyła pjećina inficěrowała.

Najhórša je epidemiska situacija na Morawje a w šleskich kónčinach kraja. W Olomoucskim wobwodźe je zašły tydźeń na 100 000 ludźi k 1 426 nowonatyknjenjam dóšło, w Zlínskim wobwodźe k 1 227 padam. Porno tomu měješe Karlovarski wobwod jeno 341 natyknjenjow.

Seniorow šćěpić nuzować?

pjatk, 26. nowembera 2021 spisane wot:

Praha (dpa/SN). W Čěskej wo tym diskutuja, hač njeměli seniorow nad 60 lětami nuzować, zo bychu so pře koronawirus šćěpić dali. „Přičina toho je, zo je tale starob­na skupina najbóle wohrožena“, rjekny amtěrowacy ministerski prezident Andrej Babiš w Praze. Poradźowanski gremij knježerstwa bě nastupajo strowotniske strachi tajku kročel poručił. Strowotniske ministerstwo dźěła nimo toho na naćisku za winowatostne šćě­pjenje za wěste powołanske skupiny, ­kaž su to strowotniski a hladanski per­sonal, policisća, wojacy a wohnjowi wobornicy.

Hrožace wukazanje nu­zoweho stawa koronapandemije dla je porno tomu najprjedy raz z blida. Za to by oficialna próstwa­ prezidentow wšitkich zarjadniskich regionow trěbna była, Andrej Babiš roz­łoži. Wón po poražce při wólbach par­lamenta w oktobru zastojnstwo jenož hišće­ jednaćelsce wukonja.

Konserwa­tiwny wólbny dobyćer a přichodny ministerski prezident Petr Fiala bě so minjeny čas wospjet přećiwo nu­zowemu stawej a winowatostnemu šćěpjenju wuprajił. W přećeženych chorownjach pak mjeztym wojacy wupomhaja.

Mała sensacija w zwěrjencu

srjeda, 24. nowembera 2021 spisane wot:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Tež tutón tydźeń infekcije z ko­ronawirusom w susodnym kraju pospochi přiběraja. Tak drje zličichu strowot­niske zarjady po katastrofalnym pjatku z 22 936 nowonatyknjenjemi minjenu póndźelu „jenož hišće“ 14 480 padow, při­wšěm 3 000 wjace hač tydźeń do toho. W chorownjach lěkuja mjeztym 5 434 pa­cien­tow. Incidenca je hódnotu 1 000 hižo dawno překročiła a wučinja tuchwilu 1 029. Najchutniše je połoženje w Olomoucskim wobwodźe, hdźež bliži so wona­ hódnoće 1 500. Tohodla su sej po­litikarjo a lěkarjo přezjedni a žadaja sej po nětko hižo płaćiwym krutym prawi­dle 2G dalše wobmjezowanja kontaktow mjez ludźimi.

Čěska lěkarska komora wupraja so za to­, pomjeńšić časo­wy wotstawk mjez druhej a třećej injekciju. Tak maja potrjecheni hižo po pjeć měsacach swoje posylnjowace šćěpjenje dóstać a nic hakle po poł lěće. Dotal škita drohotny serum wjace hač šěsć milionow wobydlerjow Čěskeje před natyknjenjom, 621 000 ludźi je šćěpiwo mjeztym třeći króć dóstało.

W słužbje stata tež wukrajnicy

srjeda, 24. nowembera 2021 spisane wot:

Praha (ČŽ/K/SN). W statnych zarjadach kaž tež w zjawnostnym sektorje Čěskeje republiki – na přikład w komunalnych chorownjach – dźěła dale a wjace wu­kraj­nikow. Na kóncu prěnjeho połlěta 2021 bě w nich tež wjace hač 8 000 nječěskich ludźi přistajenych, štož je 5 239 wjace hač před dźesać lětami. Mjeztym zo smědźa so wobydlerjo z krajow Europskeje unije wo dźěłowe městno prócować kaž Češa, trjebaja zajimcy z krajow zwonka EU za to­ wosebitu dowolnosć.

W prěnim połlěće 2021 skićeštej čěski stat a jeho zjawnostny sektor dźěło a tak zasłužbu něhdźe 5 300 ludźom ze słowakskim staćanstwom a 1 500 wosobam z ukrainskej statnej přisłušnosću. Dobrych 200 tajkich wukrajnych sobudźě­łaćerjow ma ruski pas, a samsna ličba pólski a 100 bołharski dokument. Połojca Słowakow a Słowačkow zasłuža měsačnje přibližnje 55 000 krónow (ca. 2 150 eurow). Ukrainske dźěłowe mocy toho razu polěpšichu so w prěnim połlěće na 39 400 krónow (1 545 eurow). Ruske dóstachu 43 300 krónow (něhdźe 1 700 eurow). Rozdźěl zwisuje z rozdźělnej fachowosću a kwalifikaciju.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND