Podolski zaso doma
Waršawa (JBR/SN). Bywši koparski reprezentant Němskeje Lukas (Łukasz) Podolski je so do swojeje šleskeje domizny nawróćił. Tysacy swěrnych fanow su jeho minjeny štwórtk z transparentami „Łukaszo, witaj domoj“ entuziastisce witali.
Podolski je so 1985 w Gliwicach narodźił, a dźěše jako dźěćo ze staršimaj do Němskeje, hdźež je swoju karjeru jako kopar započał. „Poldi“ wotmě za Němsku 130 mjezynarodnych hrow a třěli 49 wrotow. W lěće 2014 sta so z němskim narodnym mustwom swětowy koparski mišter. Z ródnej Šleskej a z tamnišimi přiwisnikami koparskeho sporta pak je dale wobstajne styki pěstował, a swoju maćeršćinu njeje ženje spušćił. Tak wón často měnješe: „Mam dwě wutrobje: pólsku a němsku.“ Jeho pólska wutroba je drje wosebje ćerpjeła, hdyž dyrbješe lěta 2012 jako reprezentant Němskeje přećiwo pólskej narodnej wubrance na europskich mišterstwach hrać.
Podolski je mjeztym zrěčenje z koparskim klubom Górnik-Zabrze podpisał. Wyša měšćanostka města Zabrze Małgorzata Mańka-Szulik so wjeseli: „Podolski w mustwje budźe wulki impuls našej młodźinje: „Štó dźě njeby poboku mištra za bulom honić chcył.“
Bamž Franciskus wopyta Słowaksku
Bratislava (SŽ/K/SN). Bamž Franciskus wopyta wot 12. do 15. septembra Słowaksku. Swjaty wótc je přiwzał přeprošenje prezidentki Zuzany Čaputoveje, zdźěli słowakske ministerstwo za wonkowne a europske naležnosće. We wobłuku swojeje třidnjowskeje wizity w kraju pod Tatrami chce bamž potom w Bratislavje, Prešovje, Košicach a na znatym hnadownym městnje Šaštín přebywać.
„Za Słowaksku je to wulka česć, zo swjaty wótc k nam na wopyt přijědźe, kotryž změje oficialny pastoralny charakter, zwurazni wonkowny minister Ivan Korčok. Minister je „přeswědčeny, zo budźe přitomnosć Franciskusa wšitkim wobydlerjam pozbudźacy podawk, poselstwo bliskosće, podpěry a nadźije“.
Jako prěni pontifeks bě w aprylu 1990 Jan Pawoł II. Słowaksku wopytał, swój čas na přeprošenje prezidenta Čěskosłowakskeje Václava Havela a biskopa Františeka Tomášeka. Jan Pawoł II. je po tym hišće dwójce w samostatnej Słowakskej był, tak 1995 a naposledk lěta 2003.
Razne reakcije PiS na Tuska
Bywši ministerski prezident Pólskeje do politiki kraja so nawróćił
Waršawa. Připowědźenje bywšeho pólskeho ministerskeho prezidenta Donalda Tuska, do narodneje politiki so nawróćić a opoziciju do boja přećiwo knježacej narodno-konserwatiwnej stronje Prawo a sprawnosć (PiS) nawjedować, zbudźa w susodnym kraju wulku kedźbnosć, ale tež dosć razne reakcije ze stron PiS. Hižo dlěši čas běchu wo tym spekulowali, što chce Donald Tusk po zakónčenju swojeho zastojnstwa w Brüsselu činić. Wot lěta 2007 do 2014 bě wón ministerski prezident Pólskeje. Po tym sta so ze šefom Europskeje rady w Brüsselu a naposledk nawjedowaše Europsku ludowu stronu w parlamenće EU.
Pólska opozicija pod nawodom něhdy knježaceje Wobydlerskeje platformy (PO) bě minjene lěta w chětro ćežkim połoženju. Tuchwilu njeby při wólbach parlamenta wjace hač 16 procentow hłosow dóstała. Minjeny kónc tydźenja je PO Donalda Tuska za noweho předsydu wuzwoliła. Dotalny nawoda Borys Budka jemu zastojnstwo rady přewostaji.
Raz tak raz hinak
Praha (ČŽ/K/SN). Bychu-li w Čěskej nětko sejm wolili, by wólby ze 24,5 procentami koalicija Piraća/STAN dobyła, kaž wuchadźa z junijskeho zwěsćowanja agentury Kantar. Druhe městno by koalicija Spolu (ODS, KDU/ČL-TOP) 09) z 23,5 procentami wobsadźiła, a hibanje ANO by z 21,5 procentami třeće městno docpěło. Do sejma zaćahnyłoj byštej tež SPD z 12,5 procentami a hibanje Přísaha ze šěsć procentami. Pod pjeć procentami byštej wostałoj KSČM a dotal sobu knježaca ČSSD a byštej tak sejm misnyłoj. Analytikarjo Kantara wuzběhuja, zo je koalicija Piraća/STAN porno meji dwaj dypkaj zhubiła, zo zamó ANO měsacy trajacy spad zaborzdźić a zo bychu komunisća prěni raz zwonka parlamenta wostali.
Hinaši wobraz skići wuslědk junijskeho naprašowanja agentury CVVM. Po njej by ANO ze 24,5 procentami wólby dobyło, koaliciji Piraća/STAN a Spolu byštej z 22,5 a 19,5 procentami so z druhim a třećim městnom spokojić dyrbjałoj. Do sejma zaćahnyłoj byštej nimo SPD tež komunisća a socialdemokraća.
Arcybiskop nětko wjesnjanosta
Waršawa (JBR/SN). Wulku medialnu sensaciju w Pólskej je zbudźił arcybiskop Leszek Sławoj Głódź. Po postajenju Vatikana ze wšeho nabožneho skutkowanja wuzamknjeny njesmě wón hižo dlěje w Gdańšćanskim biskopskim palaisu bydlić, dokelž bě pady znjewužiwanja dźěći přez duchownych w swojej diecezy zatajił. Chcyjo nochcyjo poda so tuž do swojeje ródneje wsy na wuchodźe kraja. Tam ma hotowy luksusowy statok a dwaceći hektarow polow a lěsow.
Dołho wšak jeho nanuzowana izolacija trała njeje. Swěrni wobydlerjo wuzwolichu jeho za swojeho wjesnjanostu, a 76lětny wuměnkar „knježi“ nětko nad 36 dušemi. Wjesnjenjo pak dyrbja jeho dale „ekscelenca“ mjenować a „smědźa“ jeho ruku z biskopskim pjeršćenjom košić. Financnje so jemu jara derje dźe – wšako dóstawa wysoku rentu generala, dokelž je tež jako wojerski biskop dźěłał. Wužiwarjo interneta nětko namjetuja, zo měli wjesnjenjo za Leszeka Sławoja Głódźa palenc palić. Jich nowy wjesnjanosta dźě bě w cyrkwinskich kruhach jako wulki lubowar „mócnych napitkow“ znaty a bu „bleška“ („flaszka“) mjenowany.
Za wopory tornada so modlili
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Pomocna organizacija „Čłowjek w nuzy“ trochuje, zo bědźi so přibližnje 1 600 domjacnosćow we wobwodomaj Břeclav a Hodonín z wosudnymi sćěhami ničaceho tornada. Wobydlerjo domapytanych gmejnow trjebaja stajnje hišće twarske materialije, podpěru dobrowólnych pomocnikow a psychologisku pomoc. „Ličba potrjechenych swójbow je wo wjele wjetša, hač sym sej předstajił“, praji Václav Kučera, nawoda pomocneje organizacije. Statikarjo su mjeztym zwěsćili, zo dyrbja 180 chěžow spotorhać. Dieceza Caritas Brno skedźbnja na to, zo trjebaja wobydlerjo jara wobškodźenych komunow dołhodobnu pomoc. Za wopory a potrjechenych grawoćiweje přirodneje katastrofy na južnej Morawje modlachu so póndźelu čěscy wěriwi před baziliku w morawskim měsće Velehrad. Tam swjećeše kardinal Dominik Duka Božu mšu we wobłuku statneho swjateho dnja k česći słowjanskeju japoštołow Cyrila a Metoda. 15 000 putnikarjow wobdźěli so na kemšach pod hołym njebjom.
Maas přećiwo izolaciji Ruskeje
„Njepłaćimy ani złotówki“
Zwada mjez Pólskej a Israelom wotškódnjenja woporow holocausta dla
Waršawa. Diplomatiski konflikt mjez Pólskej a Israelom je so znowa přiwótřił. Pólski wulkopósłanc w Israelu Marek Magierowski dyrbješe minjenu njedźelu do israelskeho wonkowneho ministerstwa přińć. Wonkowne ministerstwo we Waršawje je sej nazajtra, póndźelu, israelsku wulkopósłanču Tal Ben-Ari Yaalon na raport skazało. Přičina zwady je změna zakonja wo prawniskim postupowanju w naležnosći wotškódnjenja woporow holocausta, kotruž bě prěnja komora pólskeho sejma wčera tydźenja wobzamknyła. W njej mjez druhim rěka, zo njemóže po 30 lětach nichtó wjace rozsudy pólskich zarjadow sudnisce do prašenja stajeć. Nowemu zakonjej dyrbi senat, druha komora parlamenta, hišće přihłosować.
Ze žiwjenjom spokojom byli
Praha (ČŽ/K/SN). Ze swojim žiwjenjom spokojom bě loni něhdźe 80 procentow čěskich ludźi, njedźiwajcy mnohich wobmjezowanjow a w zwisku z naprawami přećiwo koronapandemiji. To wuchadźa z wotpowědneho naprašowanja, kiž je agentura STEM přewjedła.
Kategorija spokojnosć implikuje wězo diferencowane stopnje. Tak bě 15 procentow ludźi ze swojim žiwjenjom „jara spokojom“ a 68 procentow „skerje spokojom“. 13 procentow woprašanych měješe so za „skerje njespokojom“, štyri procenty za „njespokojom“. Porno lětu 2019 je mnóstwo „jara spokojnych“ a kaž tež „jara njespokojnych“ wo štyri procenty zrostło a mnóstwo „skerje spokojnych“ a „skerje njespokojnych“ za to w samsnej měrje spadło.
Sobudźěłaćerjo agentury STEM su so tež za tym wobhonjeli, kak ludnosć staw demokratije w Čěskej hódnoći. 20 procentow woprašanych je jón jako „wuběrny“ posudźiło, štyri procenty mjenje hač lěta 2019. Jako „dobru“ posudźi kwalitu demokratije w kraju 37 procentow woprašanych, štož je porno předchadźacemu lětu samo minus wosom procentow.
Přemóžaca solidarita
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Po ničacym tornadźe w juhomorawskim Hodonínskim wobwodźe minjeny štwórtk pjelnja zrudźace powěsće wo dóńtach jednotliwych swójbow w potrjechenych gmejnach dźeniki susodneho kraja. Sydom čłowjeskich žiwjenjow je sej strašne njewjedro žadało. Po grawoćiwej katastrofje dožiwjeja naši južni susodźa jónkrótnu solidaritu a pomoc ludźi samo z wukraja. Tak nazběrachu po cyłej Čěskej hač do póndźele 850 milionow krónow (32 milionow eurow) za prěnju pomoc potrjechenym wobydlerjam a za nowonatwar zapusćenych wsow. Tale suma je samo wyša hač nazběrane pjenjezy za podpěru potrjechenych wot zahubnych přepławjenjow 1997, jako składowachu 800 milionow krónow.
