Babiš dyrbi so zamołwić
Praha (dpa/SN). Bywši ministerski prezident Čěskeje Andrej Babiš dyrbi so za ranjace wuprajenja wo wobdźělnikach demonstracije přećiwo swojemu knježerstwu w juliju 2018 zamołwić. To je krajne sudnistwo w Praze po informacijach powěsćernje ČTK rozsudźiło. Populistiski politikar bě we wjacorych rozmołwach z nowinarjemi twjerdźił, zo běchu demonstranća płaćeni. To je „dostojnosć wothódnoćace a ranjace“, sudnicy měnjachu. Skoržiła bě jedna z wobdźělnikow. „Rozsud sudnistwa scyła njerozumju“ rjekny Babiš, kiž ma nětko pisomne zamołwjenje zdźěłać. Toho prawiznik je mjeztym připowědźił, zo chcył rewiziju přećiwo wusudej zapodać. Wusud je přesadźenje zawjazowaceho rozsuda najwyšeho sudnistwa Čěskeje.
Wobkedźbowarjo z tym liča, zo Babiš při prezidentskich wólbach w januaru nastupi. Oficialnje njeje załožer populistiskeje strony ANO hišće žanu kandidaturu zapodał. 77lětny mějićel zastojnstwa Miloš Zeman wjace njenastupi. Babiš bě wot lěta 2017 hač do 2021 ministerski prezident čłonskeho kraja NATO a EU a ma dobre styki k Zemanej.
Kijewski wulkopósłanc domoj
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Bórzomny nawrót wulkopósłanca Jewhena Perebyjnisa do Ukrainy je wjetšinu načolnych politikarjow přesłapił, štož su někotři z nich kónc tydźenja w telewizijnej debaće zwuraznili. Sobotu bě ukrainske ministerstwo za wonkowne naležnosće wozjewiło, zo je Wolodymyr Zelenskyj swojich najwyšich diplomatow z Němskeje, Madźarskeje, Norwegskeje, Indiskeje a Čěskeje wotwołał. Po słowach rěčnika ukrainskeho wulkopósłanstwa w Praze bě personalna změna hižo dawno planowana. Wšako skutkuje Perebyjnis mjeztym wjace hač pjeć lět w swojim zastojnstwje – normalne su štyri lěta. Šefowy diplomat je hižo w 1990tych lětach we wulkopósłanstwje w čěskej stolicy dźěłał, 2017 sta so z ukrainskim wulkopósłancom. Wón rěči běžnje čěsce a maja jeho za wulkotneho znajerja stawiznow a kultury susodneho kraja. Ministerski prezident Petr Fiala je kónc tydźenja zhromadnje z Janom Liptavskim, ministrom za wonkowne naležnosće Perebyjnisowy nawrót wobžarował.
Zamóženja blokowane
Němsko-čěska solidarita płuna dla
Praha (dpa/SN). Hladajo na starosće móžneho dospołneho přetorhnjenja dodawanja ruskeho zemskeho płuna dla planujetej Němska a Čěska zhromadne solidaritne zrěčenje za zemski płun. Zwjazkowy hospodarski minister Robert Habeck (Zeleni) a čěski minister za industriju a wikowanje Jozef Sikela staj wčera w Praze wotpowědne wotpohladowe zrěčenje podpisałoj. „Pomhamoj sej mjez sobu ze zemskim płunom a chcemy to tež z Němskeje na dobro Čěskeje činić“, rjekny Habeck wo kooperaciji we wobłuku Europy. Čěska je nimale dospołnje wot ruskeho płunoweho importa wotwisna.
Na prašenje, hač budźe płunowód Nord Stream I po 21. juliju zaso aktiwizowany, rjekny Habeck, zo ma wšitko za móžne. Hač do toho přewjeduja tam po oficialnych informacijach porjedźenske a hladanske dźěła. „Nadźijamy so najlěpšeho a přihotujemy so na to najhórše“. Jeho kolega Sikela rozprawješe, zo chce so Čěska na terminalu za židki zemski płun w Nižozemskej wobdźělić.
„Pólske tanki Putina zniča“
W susodnym kraju wjeršk NATO rozdźělnje hódnoćeny
Waršawa. Wjerškowe zetkanje NATO w španiskej stolicy Madridźe a jeho wuslědki zbudźeja w pólskich medijach rozdźělne reakcije. Předewšěm knježerstwu přichilene medije rěča wo wulkim wuspěchu. Tak piše konserwatiwny tydźenik Do Rzeczy wo „historiskim wjeršku“. Wšako su tam mjez druhim wobzamknyli, wojakow USA přichodnje w Pólskej trajnje zaměstnić, zo móhli kraj při móžnym nadpadźe Ruskeje zakitować. Tuchwilu je w Pólskej 10 000 ameriskich wojakow, kotrychž po komplikowanym systemje prawidłownje wuměnjeja. Přichodnje ma njedaloko Poznanja 5. ameriski korps wobstajnje prezentny być, ličbu oficěrow USA wot tuchwilu 200 na 700 powjetša.
Tež iniciatiwu NATO, wutworić přidatnu bojowu jednotku 300 000 wojakow za pad wójny, sej Do Rzeczy jara waži. To samsne płaći za wotpohlad, Finsku a Šwedsku do NATO přiwzać. Prezident Andrzej Duda ma to za wažny element zawěsćenja zapadneje wojerskeje aliancy na sewjeru Pólskeje. Na wobrazu je widźeć, kak so Duda njedaloko prezidenta USA Joewa Bidena hordźe prezentuje.
Fiala wabiza płun a atom
Projekt lisćiny njepočinkow
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Prěnjeho julija je Francoska Čěskej republice symbolisce staflowy štab za prezidentstwo rady EU přepodała. Krajej stej mjenujcy minjeny kónc tydźenja „běh přećelstwa“ k wopomnjeću čěskeho běharja Emila Zátopeka wotměłoj. W Brüsselskim stadionje „Tři lipy“, hdźež bě sportowc 1954 swětowy rekord na distancu 10 kilometrow nastajił, staj Philipe Leglise-Costa a Edita Hrdá, wobaj zapósłancaj EU, sportowe zarjadowanje zahajiłoj. Olympiska dobyćerka Jarmila Kratochvilová a dalši znaći atleća su so na wubědźowanju wobdźělili. „Staflowy běh je něšto cyle wosebiteho. Partneraj dyrbitaj so jedyn na druheho spušćeć móc. Kolegialita a kooperacija budźetej nam wažnej stołpaj za wuspěšne prezidentstwo EU“, rozprawješe Hrdá po přewjedźenej akciji.
Dalša wosebitosć w Praze
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. 1,4 miliony wopytowarjow z wukraja je sej loni do čěskeje stolicy dojěło. To je 5,4 miliony mjenje hač do koronoweje pandemije. Mjez turistami je mjeztym jenož hišće mało ludźi z Azije abo Ruskeje.
Hora Petřín ze swojej powjaznicu, zwěrjenc a Hradčany běchu minjene lěto najbóle wopytane městna w Praze. DinoPark na třěše nakupowanišća Galerie Harfa a „Království železnic“, wustajeńca modelowych ćahow, stej tam lětsa dalšej woblubowanej zajimawostce, informuje statna turistiska agentura CzechTourism. Město ma wot zašłeje póndźele hišće jednu wosebitosć – čěsko-ukrainsku biblioteku, kotruž móža ćěkancy darmotnje wužiwać. Čěskobratrowska ewangelska cyrkej, skawtska organizacija Skautský institut kaž tež nakładnistwo Albatros su tutón nowy projekt zmóžnili. Po informacijach generalneho sekretara Čěskobratrowskeje cyrkwje skići biblioteka swojim čitarjam wjace hač 5 000 knihow w ukrainskej rěči.
„Hospodarska wójna Ruskeje“
Šulerjo maja třěleć nawuknyć
Pólska zarjaduje wot 1. septembra nowy šulski předmjet zakitowanje
Waršawa. Wotstup Jarosława Kaczyńskeho ze zastojnstwa zastupowaceho ministerskeho prezidenta pólske medije tež dny po tym hišće zaběra. Kaczyński bě minjenu wutoru zastojnstwo złožił a chce so přichodnje po swójskich wuprajenjach jenož na skutkowanje jako předsyda knježaceje narodno-konserwatiwneje strony Prawo a sprawnosć (PiS) koncentrować. Wón planuje přichodny čas po cyłej Pólskej jězdźić a wobydlerjow mobilizować, zo bychu so klětu nazymu při wólbach parlamenta za PiS rozsudźili. Kaczyński chcył tak po lěće 2015 třeći króć za sobu wólby dobyć. Přiwšěm je sej toho wědomy, zo njeje tajki wuspěch samozrozumliwy. Wólby 2019 bě strona PiS ze snadnym předskokom před opoziciju dobyła. W sejmje pak mjeztym žanu wjetšinu wjace nima a je nuzowana, sej pomocnikow mjez „njewotwisnymi“ zapósłancami pytać. Přećiwne strony su wosebje w městach jara sylne. Jich nawoda, bywši premier Donald Tusk, ma wuske styki k měšćanostam we Waršawje, Wrócławju a druhdźe, hdźež je opozicija dawno móc přewzała.
