Zeman Serbisku wo wodaće prosył
Praha (dpa/SN). Čěski prezident Miloš Zeman je so za wojerske nalěty NATO na Serbisku w lěće 1999 zamołwił. „Chcu serbiski lud wosobinsce wo wodaće prosyć“, rjekny 76lětny na zetkanju ze swojim serbiskim kolegu Aleksandarom Vučićom w Praze. 51lětny Vučić so prezidentej Čěskeje za gestu dźakowaše.
Zeman bě rozsud za wojerske zasadźenje tehdy jako ministerski prezident podpěrał. To je jemu přeco hišće trawma, wot kotrehož chcył so na te wašnje wuswobodźić, prezident rjekny. NATO bě nalěty přećiwo Serbiskej přewjedła, zo by wójnu w Kosowje skónčiła. Ludoprawniski posudk zasadźenja je hač do dźensnišeho dwělomny, dokelž njeměješe NATO za nje mandat UNO.
Tež Němska bě so swój čas na wojerskej akciji wobdźěliła a ze swojimi lětadłami typa Tornado serbisku stolicu Běłohród bombardowała. Tehdyši wonkowny minister Joschka Fischer (Zeleni) akciju runje tak wita kaž zakitowanski minister Rudolf Scharping (SPD). Čěska je wot měrca 1999 čłon NATO. Zeman ma jako prezident drje jenož reprezentatiwne nadawki, jeho wuprajenja pak maja wahu.
Zawru chorownju
Hosćencarjo chětro wolóženi
Marek Krawc rozprawja za Serbske Nowiny z čěskeje stolicy
Praha. Kóžda króna, kotruž změje po tak dołho trajacej přestawce, změje za njeho wulki wuznam, powěda Michal Pomahač, wobsedźer małeje piwarnje w Kytínje. Tak bě minjena póndźela wězo za kóždeho čěskeho hosćencarja wuznamny dźeń. Po pjeć měsacach zadwělowaneho čakanja a kompromisow kaž předawanje jědźow z woknom, smědźa zastupjerjo gastronomije nětko skónčnje zaso swojich swěrnych hosći posłužować. Wot 6 hač do 22 hodź. je jim we wobłuku najnowšich wolóženjow dowolene, znajmjeńša piwowu zahrodu abo terasu swojich lokalow hłódnym a lačnym wopytowarjam spřistupnjeć. Woni drje dyrbja w hosćencach aktualny koronatest sobu měć, štož njeje za wjetšinu problem. Češa dyrbja so tak a tak dwójce wob tydźeń na dźěle testować dać, tež sebjetesty su płaćiwe. Hač do poslednjeho wokomika pak njebě jasne, hač maja hosćencarjo sami wopytowarjow swojich lokalow testować. Po ćahatych jednanjach je čěske knježerstwo rozsudźiło, zo dyrbja policija a strowotniske zarjady tónle nadawk přewzać.
Lech Wałęsa dźěło pyta
Nuzowy staw zběhnjeny
30 000 swěčkow na hrodźe
Marek Krawc rozprawja za Serbske Nowiny z čěskeje stolicy
Praha. Minjenu sobotu a njedźelu dožiwichu Češa prěni lětuši kónc tydźenja bjez krutych koronowych wobmjezowanjow. Tak wabješe najrjeńše nalětnje wjedro wjele ludźi do měšćanskich parkow, zwěrjencow a muzejow pod hołym njebjom. Přistajeni archeologiskeho muzeja w Modrej we wobwodźe Uherské Hradiště wjeselachu so nad wulkej ličbu zajimcow runje tak kaž hladarjo w coologiskej zahrodźe Dvůr Králové, hdźež móžachu wopytowarjam skónčnje zaso swoju zwěrinu pokazać.
ANO dale spadło
Nět knježi Heger
Bratislava (SŽ/K/SN). Po dwaj dnjej trajacej kontrowersnej diskusiji z přinoškami 40 rěčnikow wo programje knježerstwa je Narodna rada Słowakskeje na wurjadnym schadźowanju kabinetej noweho premiera Eduarda Hegera dowěru wuprajiła. Z přitomnych 144 zapósłancow je 88 nowej administraciji rjap skrućiło. Wona wobsteji zasadnje z dotalneje koalicije štyrjoch stronow a hibanjow, tuž z OL’aNO, SAS, Sme rodina a Za l’udi. Tež lisćina ministrow so wot dotalneje wulce njerozeznawa. Najwuznamniše změna je, zo je něhdyši ministerski prezident Igor Matovič nětkole šef resorta za financy a prjedawši financy minister Heger premier.
Róčnica hłuboko zakótwjena
Polacy deklaraciju prěnjeje konstitucije w Europje z lěta 1791 wopominali
Waršawa. Pólska swjećeše minjeny kónc tydźenja róčnicu, kiž je ludźom wosebje wuznamna a kotruž sej přewšo waža: 230lětne wobstaće konstitucije, Zakładneho zakonja. Tak bě so Pólska 3. meje 1791 z konstitucionelnej monarchiju stała. Bě to prěni moderny Zakładny zakoń w Europje, zepěracy so na tři stołpy demokratije, tehdy hišće z kralom na čole: parlament, statny aparat a justicu. Do toho bě Pólska wot lěta 1772 mjez Pruskej, Awstriskej a Ruskej dźělena. Polacy zwjazowachu ze swojej nowej konstituciju nadźiju, zo budźe kraj nětko zaso samostatny a swobodny.
SPOLU ma nuzne
Praha (ČŽ/K/SN). Lědma zo su so tři hłowne čěske konserwatiwne strony ODS, KDU-ČSL a TOP 09 do koalicije SPOLU (zhromadnje) zwjazali, to prezentuje nowy trojozwjazk zjawnosći tež hižo program hłownych zaměrow, kotrež wotmysli zeskutkownić, dyrbjał-li přichodne wólby parlament dobyć. Tak SPOLU wolerjam mjez druhim přilubja, dawki znižeć, podpěrować swójby, rentnarjow a pomocy potrěbnych, zesylnić šulstwo, spěchować ratarstwo, přewjesć antiběrokratisku rewoluciju, pospěšić digitalizaciju a dodźeržeć prozapadne wusměrjenje kraja.
