Praha. Jan Liptavský, minister za wonkowne naležnosće, zdźěli minjenu póndźelu, zo běštaj mjez sto z pomocu Němskeje ze Sudana ewakuěrowanych wosobow dwaj Čechaj. Politikar chce so ze swojimi europskimi kolegami w Luxemburgskej zetkać, zo by tam z nimi wo aktualnym ćežkim połoženju w Sudanje wuradźował. Po aktualnych informacijach su hišće třo dalši čěscy staćenjo w krizowym kraju. Dwaj z nich móžetaj bórze kraj ze skupinu Turkow wopušćić. Třeći Čech, kiž je tuchwilu w Karthumje, čaka hišće na přihódnu składnosć, so domoj nawróćić móc.
Waršawa. Tunje žito a druhe ratarske wudźěłki z Ukrainy su w Pólskej dale wulki problem a nuzuja knježerstwo jednać. Na ćišć pólskich ratarjow je předsyda narodno-konserwatiwneje strony PiS Jarosław Kaczyński tele dny samo dalši import z Ukrainy zakazał. Mjeztym ma problem tež Europska unija na blidźe.
Praha. Čěski ministerski prezident Petr Fiala je so minjenu sobotu na puć do Azije podał. Na Filipinach, w Indoneskej, Singapuru, Vietnamje, Kazachstanje kaž tež w Uzbekistanje chce z najwažnišimi zastupjerjemi tutych krajow wo wikowanskich zwiskach jednać. Předewzaćeljo wšelakich hospodarskich branšow, z mašinotwarstwa abo lětadłoweje techniki kaž tež zastupjerjo brónjenskeje industrije, čěskeje wikowanskeje komory a Čěskeje wuwozoweje banki přewodźeja wodźaceho politikarja. Aziske kraje chcedźa wuše zwiski z Čěskej nawjazać a po tutym puću wikowanskej dominancy Chiny zadźěwać, praji Fiala krótko do swojeho wotlěta. To so derje hodźi, dokelž je čěska króna z 23,25 eurami swoju najsylnišu hódnotu za čas minjenych 15 lět docpěła. Analytikarjo wuchadźeja z toho, zo wostanje měna susodneho kraja w přichodnych měsacach w dalokej měrje stabilna. Krónje tuchwilne popušćenje inflacije tyje.
Waršawa. Pólske knježerstwo je kruće rozsudźene wšitko činić, zo by kraj před móžnym wojerskim nadpadom Ruskeje škitało. Při tym nochcedźa so na nikoho spušćeć – chiba na USA. Swojemu přeswědčenju wotpowědnje je so ministerski prezident Mateusz Morawiecki hnydom jutrownu wutoru do Washingtona podał, zo by tam konkretnje wo runje tymle prašenju jednał. Jemu poboku běštaj general Krzysztof Nolbert a wulkopósłanc Pólskeje w USA Marek Magierowski. W swojej tobole měješe Morawiecki nakupnu lisćinu za brónje a nimo toho plan: Wobhladać chcyše sej zawody, hdźež brónje twarja, kotrež Pólska nuznje trjeba.
Praha. 800 hotelowych hosći w Praze měješe lětsa njeměrnu jutrownu nóc. Po informacijach wohnjoweje wobory běchu so krótko do połnocy wotpadki w pincy hotela na Pankrácu zapalili. Na zbožo běchu wohnjowi wobornicy spěšnje na městnje a móžachu wjetšej škodźe zadźěwać. Sylneho kura dla dyrbjachu hosćo swoje stwy wopušćić a w prowiziskich přebytkach přenocować. Njedźelu so zaso do hotela wróćichu a móžachu sej tola hišće čěske jutry lubić dać.
Praha. Nowa statna digitalna a informaciska agentura (DIA) je 1. jutrownika dźěłać započała. Wona ma informaciske systemy zjawneho zarjadnistwa zjednotnić. Jeje prěni nadawk a zdobom wužadanje je digitalny personalny wupokaz. We wjele wobchodach płaća Češa mjeztym ze šmóratkom město z bankowej kartu. Přichodnje budu tež personalne wupokazy w swojich handyjach wotkłasć móc. Tak mjenowanu eDokladovku (eWupokaz) chce DIA najpozdźišo spočatk lěta 2024 zawjesć. Petr Kuchař, zastupowacy nawoda agentury, rozprawja, zo „prjedy hač móžemy zawjesć nowu formu tutoho oficialneho dokumenta, dyrbja so hišće někotre zakonje změnić. W nich mjenujcy ma zakótwjene być, zo njehodźi so identita potrjecheneje wosoby jeno z klasiskim wupokazom, ale runje tak z aplikaciju na mobilnym telefonje zwěsćić. Wězo dyrbimy so tež wo to starać, zo njeda so digitalny dokument sfalšować.“
Praha. Ukraina chce po informacijach zastupowaceho wonkowneho ministra Jewhena Perebyjnisa lětsa w decembru jednanja wo zastupje do Europskeje unije zahajić. Miloš Vystrčil, předsyda senata čěskeho parlamenta, je wo tym přeswědčeny, zo dopomha konferenca parlamentowych prezidentow EU a kandidatnych krajow, kotraž wotměje so za měsac w Praze, wuspěšnemu zastupej. To zdźělištaj Vystrčil a Perebyjnis, kiž dźěłaše wjacore lěta jako ukrainski wulkopósłanc w Praze, pjatk po zetkanju hornjeje komory čěskeho parlamenta. Politikarjej dojednaštaj so tež na čłonstwo NATO, kotrež slubichu Ukrainje hižo lěta 2008 na wjerškowym zetkanju transatlantiskeje koalicije w Bukaresće. Perebyjnis ma je za najwažnišu wěstotnu garantiju za swój kraj. Tych, kiž měnja, zo tajke čłonstwo žadyn woznam nima, by zastupowacy wonkowny minister rady do Bachmuta přeprosył, zo móhli so tam přeswědčić što so stanje, hdyž kraj w NATO zastupjeny njeje.
Waršawa. Na tónle dźeń je knježerstwo Pólskeje tójšto lět čakało: Wójsko USA je započało w Poznanju stajnu garnizonu zarjadować. Jeje nadawk je swoje jednotki z dohromady 11 000 wojakami wotnětka wobstajnje dohladować. Wutoru, 21. měrca, wotměchu za to wosebitu swjatočnosć, na kotrejž wobdźělichu so pólski zakitowanski minister Mariusz Błaszczak, ameriski wulkopósłanc w Pólskej Mark Brzezinski a general John Kolasheski. Prezident USA Joe Biden bě na lońšim wjeršku NATO w Madridźe rozsudźił tajku garnizonu w Pólskej wutworić, a wón je swoje přilubjenje dodźeržał.
Praha. Lědma dwě njedźeli w zastojnstwje ma nowy prezident Čěskeje republiki Petr Pavel ruce połnej dźěła. Minjeny pjatk, krótko do jeho wotjězda do Pólskeje, zdźěli, zo chce so za transparentne wuzwolenje wustawowych sudnikow zasadźić. To rěka, zo chce Pavel senat a jeho zamołwite wuběrki kaž tež wobydlerjow susodneho kraja z wuzwolenskim postupowanjom nowych sudnikow zeznajomić. Tež swojich poradźowarjow chce prezident čěskej zjawnosći předstajić. Nimo toho wotpohladuje, wšelake zarjadnišća pozbudźić, kandidatow za zastojnstwo wustawoweho sudnika namjetować. Čěski prezident postaja tutych z přizwolenjom senata na dźesać lět. Mjez 3. meju a 26. nowembrom 2023 skónča so mandaty šěsć sudnikow, 6. awgusta wuběži mandat Pavela Rychetskeho, předsydy noweho sudnistwa.