Kontrole w lěsu paduchow dla

srjeda, 20. decembera 2023 spisane wot:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Krótko do hód kontroluja zastojnicy čěskeho lěsnistwoweho zarjada husćišo swoje přestrjenje z młodymi jehlinowcami, zdźěli zastupjer statneho přede­wzaća. Chcedźa tomu zadźěwać, zo sej ludźo „darmotnje“ swoje hodowne štomy wobstaraja. Nimo toho popryskachu hajnicy jehlinowcy z wosebitej kapalinu, kotraž ma poprawom skoru młodych štomow před sornami a jelenjemi škitać. W ćopłej stwě póčnje chemikalija smjerdźeć, štož je tohorunja najlěpši škit před paduchami. Na swojich internetnych stronach informuje čěski lěsnistwowy zarjad, zo móža sej ludźo čerstwe šmrěki a jědle za płaćiznu mjez 90 a 300 krónami (3,70 do 12,25 eurow) kupić.

Bywši wjesnjanosta Njebjelčic, Tomaš Čornak, a bywši direktor Budyskeho Serbskeho muzeja, Tomasz Nawka, pobyštaj wčera tydźenja w Namysłowje, partnerskim měsće Njebjelčic. W rozmołwje z měšćanostu, dr. Bartłomiejom Stawiarskim, rozprawješe Tomaš Čornak wo skutkowanju wsy na dobro partnerskich stykow a dalšich předewzaćach. ­Hižo w lěće 1998 zahaji so partnerstwo mjez Namysłowom a Njebjelčicami. Žiwjenje a skutkowanje serbskeho politikarja, nowinarja a wudawaćela (Kulturwille, Kulturwehr) Jana Skale a jeho zasadźenje za prawa a runoprawosć (za samopo­stajenje njebě hišće čas zrały) w Němskim rejchu mjez swětowymaj wójnomaj ­bydlacych „njeněmskich narodnych skupinach“ bě a je woběmaj stronomaj postajowacy narok přećelskich stykow.

Antižidowski skandal w sejmje

pjatk, 15. decembera 2023 spisane wot:

Prawicarski zapósłanc Pólsku na swjedźenju chanuka wohańbił

Waršawa. Wosrjedź politiskich podawkow w zwisku ze změnu mocy w Pólskej wudyri politiski skandal, kotryž je mjezynarodnu nahladnosć kraja chětro wobškodźił a zamołwitych wohańbił.

Na swjatočnosći parlamenta minjenu wutoru, na kotrymž wopomina w přitomnosći zastupnikow wosady židow jich tradicionalny swjedźeń chanuka, je zapósłanc prawicarskeje strony Konfederacija Grzegorz Braun z wohnjohašakom swěčki na židowskej menorje hasnył. Za pultom rěčeše Braun wo „dźiwim akće satanizma“ swjedźeń chanuka nastupajo. Chanuka dopomina na zběžk židowskeho ludu přećiwo Grjekam w lěće 164 do Chrystusa a na „dźiw“, zo bě so tehdy sydomručny swěčnik cyłe wosom dnjow swěćił.

Antižidowski njeskutk Brauna je nablaku mjezynarodnu rozhorjenosć zbudźił. Israelske wulkopósłanstwo we Waršawje je runje tak protestowało kaž wulkopósłanc USA w Pólskej Mark Brzezinski.

Jara wosobinski list swojim serbskim přećelam

štwórtk, 14. decembera 2023 spisane wot:

Hnydom na spočatku dyrbju so zjawnje zamołwić. Někotři Serbja, kotrychž sej jara wažu a kotřiž běchu zwólniwi, napisać přinošk do planowaneje knihi dźensnišich čěsko-serbskich poćahow, so na mje jara mjerzaja, zo kniha hišće njeje hotowa a wudata. Woprawdźe njewobsteji wodaće, čehodla njejsym knihu hišće dokónčił. Hańbuju so a so sam wšědnje na so mjerzam – najbóle tohodla, zo sym njedowěru swojich starych a lubych přećelow zbudźił. Potajkim: Wodaj, Beno, wodaj, Andreja. Kniha klětu budźe.

Njehladajo na swoje wulke strowotne ćeže, kiž traja hižo lěta dołho (a nic naposledk covid, na kotryž sym nimale ze­mrěł), mějach minjene lěto tež wulku „serbsku krizu“. Wšo jenož rjane a optimistiske njeje. Haj, wuslědk lońšeje čěskeje moderacije schadźowanki bě jasny a tajki, kajkiž sym sej přał. Smy dóstali ideju, přewodźeć po najwjetšim serbskim programje a pokazać, zo serbšćina njeje jenož mała domjaca rěč, ale zo funguje tež za wukrajnikow, kotřiž móža ju tak derje nawuknyć, zo potom w njej zjawnje žortuja.

Pólski prezident Andrzej Duda (nalěwo) je noweho ministerskeho prezidenta Donalda Tuska spřisahał. Politikarjej podpisaštaj dźensa w prezidentskim palasće we Waršawje wopisma powołanja za knježerstwo Tuska. Dwaj měsacaj po wólbach parlamenta je tak změna mocy w kraju wotzamknjena. Wčera bě parlament Tuskej dowěru wuprajił. Foto: pa/REUTERS/Aleksandra Szmigiel

ANO zaso na prěnim městnje

srjeda, 13. decembera 2023 spisane wot:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Minjeny kónc tydźenja zahajichu wjacore srjedźišća za sněhakowanje w Čěskej zymsku sezonu. Wuměnjenja za woblubowany zymski sport su z hač do 80 centimetrami sněha wosebje w Jizerskich horinach, Kyrkonošach a Rudnych horinach idealne.

Po informacijach instituta za slědźenje měnjenjow Kantar je jenož 16 procentow naprašowanych wobydlerjow Čěskeje spokojom z dźěłom tuchwilneho knježerstwa. Za čěski kabinet je to najhórši wuslědk wot lěta 2021. Za jara špatne ma samo 80 procentow Čechow politiske połoženje w swojim kraju. ANO, strona bywšeho premierministra Andreja Babiša, by při wólbach z 34,5 procentami hłosow jasna dobyćerka była. ODS, strona tuchwilneho premierministra Petra Fiale, by 12 procentow hłosow na­žnjała a druha najsylniša strona była. Piraća bychu sej z 11,5 procentami třeće městno a prawicarska SPD z 10 procentami štwórte městno zawěsćili. Čłonojo strony Top 09 bychu so jenož z pjeć procentami spokojić dyrbjeli.

Donald Tusk swój program předstajił

wutora, 12. decembera 2023 spisane wot:

Waršawa (dpa/SN). Nimale dwaj měsacaj po wólbach parlamenta w Pólskej je přichodny ministerski prezident Donald Tusk dźensa w sejmje nowe knježerstwo kraja prezentował a swój politiski program předstajił. W běhu popołdnja chcyše wón w sejmje prašenje dowěry stajić. Spřisahanje přez prezidenta Andrzeja Dudu je jutře w 9 hodź. předwidźane, kenclije prezidenta zdźěla. Z tym by změna mocy w kraju wotzamknjena była. Wčera bě parlament bywšeho prezidenta Rady EU za přichodneho nawodu knježerstwa postajił.

Morawiecki staja prašenje dowěry

póndźela, 11. decembera 2023 spisane wot:
Waršawa (dpa/SN). Pólski ministerski prezident Mateusz Morawiecki je dźensa w parlamenće kraja swój knježerstwowy program předstajił. W běhu popołdnja chcyše wón za swoje nowe knježerstwo prašenje dowěry stajić. Dokelž nima dotal knježaca narodnokonserwatiwna PiS po minjenych wólbach tam žanu wjetšinu wjace, drje kabinet Morawieckeho přepadnje. Tole by puć za změnu mocy w Pólskej runało, štož je PiS do dołhosće ćahnyła. Hižo dźensa wječor móhł parlament bywšeho ministerskeho prezidenta a něhdyšeho prezidenta Rady EU Donalda Tuska za noweho ministerskeho prezidenta kraja wuzwolić. We wólbach parlamenta 15. oktobra bě opozicija wjetšinu 248 wšěch 460 mandatow sejma zdobyła. PiS ze 194 městnami nima žanoho koaliciskeho partnera wjace.

Trdelník a dalše słódne dobroty

póndźela, 11. decembera 2023 spisane wot:
Dohodowne wiki na Staroměšćanskim naměsće w čěskej stolicy Praze přiwabjeja turistow z cyłeho swěta. Wokoło pomnika Jana Husa poskićeja wikowarjo najwšelakoriše chłóšćenki. Typiske pječwo je na kiju grilowany trdelník (na foće), kotryž z cokorom posypany, ze šokolodu abo ze zmjerzlinu wosebje derje słodźi. Tež palačinki z mjedom abo z bitej smjetanu sej wopytowarjo wikow rady popřewaja. Nimo toho dóstanješ tam słódne pječene jědźne kastanije. Za tradicionalny howjazy gulaš z knedlikami płaćiš nětko w hosćencach Praskeho centruma 415 krónow (něhdźe 17 eurow), za 400 ml piwa 149 krónow (6 eurow). Hodowne wiki w Praze traja hišće hač do 6. januara 2024. Foto: Jolanta Bombera-Rječcyna

Kónc dźiwadła w kinowej žurli

pjatk, 08. decembera 2023 spisane wot:

Posledni akt pólskeho knježerstwa přichodnu póndźelu w sejmje

Waršawa. Polacy hotuja so póndźelu na wusahowacy podawk, kiž je někotremužkuli „politiske kino“ – we woprawdźitym zmysle słowa. W parlamenće we Waršawje schadźuje so sejm, zo by posledni kapitl wot lěta 2015 skutkowaceho narodno-konserwatiwneho knježerstwa strony PiS zakónčił. Do toho pak dyrbja wšitcy hišće posledni akt dźiwadła dožiwić. Derje wědźo, zo nima najmjeńšeje šansy, chce dotalny ministerski prezident Mateusz Morawiecki swoje nowe knježerstwo předstajić, kiž bě po njedawnych wólbach w nadawku prezidenta Andrzeja Dudy zestajał. Po wustawje ma Morawiecki zapósłancam prašenje dowěry stajić. Přemóžaceje wjetšiny opozicije dla je zwoprědka jasne, zo nowy kabinet přepadnje a zo so doba PiS tuž kónči. Na­jebać to chce PiS swój program rozłožić. Morawiecki wě, što je wón stronje dołžny, kotraž bě jemu zastojnstwo dała.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND