×

Powěsć

Failed loading XML...

Komplikacije na słužbnej jězbje

srjeda, 15. nowembera 2023 spisane wot:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Čěski premierminister Petr Fiala wopyta minjeny tydźeń wjacore afriske kraje, zo by tam z wodźacymi politika­rjemi aktualne temy rozjimał a so wo dźěłowym połoženju někotrych čěskich firmow informował. Na jeho kopaće ­połnym programje steješe mjez druhim tež zetkanje z nigeriskim prezidentom Tinubuwom. Po informacijach Václava Smolki, rěčnika čěskeho knježerstwa, wotprajichu nigeriscy diplomaća krótko do termina dźěłowe posedźenje a šmórnychu wopyt čěskeho premierministra z programa. Kraj njeje pječa kmany, ­dołho do toho planowanu konferencu wo hospodar­stwje organizować. Tež angolski prezident wotpokaza wopyt Petra Fiale. Čěska powěsćowa agentura ČTK wuchadźa z toho, zo zwisuje wotprajenje ze žadanjom čěskeje zakitowanskeje ­ministerki Černochoveje, z organizacije Zjednoćenych narodow wustupić. Tež wotpokazanje rezolucije UNO nastupajo přiměr w Gazaskim pasmje móže być přičina za šmórnjenje dźěłoweju zetkanjow.

Sejm so zešoł

póndźela, 13. nowembera 2023 spisane wot:
Waršawa (dpa/SN). Dobre štyri tydźenje po wólbach w Pólskej je so nowy sejm dźensa k swojemu konstituowacemu posedźenju zešoł. Spočatnje chcychu zapósłancy noweho prezidenta parlamenta wuzwolić. Nimo toho měješe amtěrowace knježerstwo ministerskeho prezidenta Mateusza Morawieckeho wotstupić. Tole by prěnja kročel k změnje mocy była, ­kotruž pak prezident Andrzej Duda do dołhosće ćehnje. Při wólbach 15. oktobra bě sej opoziciski zwjazk třoch stron pod nawodom bywšeho prezidenta Rady EU Donalda Tuska jasnu wjetšinu w sejmje zdobył. Dotal knježaca strona PiS je drje přeco hišće najsylniša politiska móc, ­nima pak žanu wjetšinu wjace.

Schwarzenberg zemrěł

póndźela, 13. nowembera 2023 spisane wot:

Praha (dpa/SN). Bywši wonkowny minister Čěskeje republiki a prezidentski kandidat Karel Schwarzenberg je njeboh. Wón zemrě 85lětny po dołhej chorosći we Wienje, zjawnoprawniski čěski rozhłós wčera rozprawješe, powołujo so na informacije swójby. Schwarzenberg, kotrehož mjenowachu w Čěskej jenož „wjercha“, pochadźe z čěsko-frankskeje zemjanskeje swójby.

Po politiskim přewróće 1989 bě Schwarzenberg dlěši čas nawoda prezidialneho zarjada Václava Havela. Wot ­lěta 2010 hač do 2013 steješe nawoda konserwatiwneje strony TOP09 na čole čěskeho wonkowneho ministerstwa. Lěta 2013 podleža Schwarzenberg w boju w zastojnstwo prezidenta Milošej Zemanej. Před tydźenjomaj počesćichu Schwarzenberga z najwyšim wuznamjenjenjom Čěskeje, z rjadom Běłeho worjoła.

Swěrni Češa

póndźela, 13. nowembera 2023 spisane wot:
Po poražce němskeho fašizma je serbske kubłanje najprjedy w Čěskosłowakskej republice z rowa stanyło. Štož běše po wójnje witana pomoc, su Domowinscy funkcionarojo kaž Kurt Krjeńc něšto lět pozdźišo jako perfidnu taktiku „čěskeje wulkoburžuazije“ denuncěrowali. Politiski primat měješe po glajchšaltowanju SED pakt z „němskej dźěłaćerskej klasu“. Zahubne sćěhi – nic naposledk na polu brunicoweje politiki – znajemy. Chóry a šule su styki hajili, wulkeho rozmacha w tutym nastupanju po přewróće pak w Serbach njebě – nowe cile „na zapadźe“ běchu atraktiwniše. Češa pak bywaja našemu ludej swěrni hač do dźensnišeho, a to nic jenož wokoło Warnoćic. Při tym njepěstuja zapróšene temy, štož tež aktualna bilanca čěsko-serbskich stykow w Liberecu wobswědčuje. Ale sposrědkuja nam nic naposledk „z přichilenym wóčkom wot wonka“ přemyslowanja hódne impulsy. Derje, zo Domowina to wšo z połnej paru podpěruje. Marcel Brauman

Mateusz Morawiecki bjez šansy

pjatk, 10. nowembera 2023 spisane wot:

Dotalny ministerski prezident ma nowe pólske knježerstwo wutworić

Waršawa. Pólski prezident Andrzej Duda je – kaž běchu to mnozy wočakowali – připowědźił, zo přepoda dotalnemu ministerskemu prezidentej Mateuszej Morawieckemu nadawk, wutworić nowe knježerstwo kraja. Bjezposrědnje po wólbach parlamenta 15. oktobra běchu hižo z tajkej reakciju prezidenta ličili. Dotal knježaca narodno-konserwatiwna strona Prawo a sprawnosć (PiS) bě drje z 35,4 procentami wólby dobyła, swoju dotalnu wjetšinu pak přisadźiła. Porno tomu ­móhła opoziciska Wobydlerska koalicija z dohromady wjace hač 50 procentami nowe knježerstwo wutworić.

Zapaler wobskorženy

štwórtk, 09. nowembera 2023 spisane wot:

Ústí nad Labem (dpa/SN). Dlěje hač lěto po katastrofje lěsneho wohenja w narodnym parku Čěska Šwica je statne rěčnistwo pozdatneho zapalerja wobskoržiło. Jemu wumjetuja wohroženje ludnosće a wobškodźenje, rěčnica statneho rěčnistwa w Ústíju nad Labem zdźěla. Wohrožowanja ludnosće wina je tón, kiž zawinuje strach za žiwjenje a ćěło wulkeje ličby ludźi abo kiž wobsydstwo cuzych we wulkim rozměrje wobškodźi. Zakonik předwidźi za tajke njeskutki jastwo mjez třomi a wosom lětami, we wosebje ćežkich padach samo hač do 15 lět.

Woheń bě loni 23. julija njedaloko Hřenska wudyrił. W narodnym parku Čěska Šwica so 1 600 hektarow lěsa wotpali. Płomjenja wupřestrěchu so tež na susodnu Saksku Šwicu. Hašenske dźěła běchu nahłych skałow dla wosebje wobćežne a trajachu na kóncu nimale cyły měsac. Wěcnu škodu trochuja na 11,4 miliony eurow. Někotre turistiske ćežišća kaž skalna wudrjeńca Edmuntowka njejsu hač do dźensnišeho přistupne. Dalše zajimawostki su zaso docpějomne. Zapaler bě woheń pječa ze złobami pod wliwom alkohola zamiškrił.

Hustodosć słyšu wot Serbow sadu, kajke je zbožo, zo njejsu Serbja a Češa w samsnym staće. Pospytaj do tutoho směra stej po Prěnjej a Druhej swětowej wójnje byłoj, štož najskerje kóždy w Serbach wě. A nimale kóždy praji: Je-li bychu Serbja a Češa hromadźe žiwi byli, bychu so Serbja pod nawodom jara bliskeje čěšćiny hišće spěšnišo asimilowali hač pod ćišćom cyle hinašeje němčiny. Hdyž něchtó tajke něšto praji, mysli najskerje na přikład Serbow w Pólskej, kotřiž su so mjeztym mjez Polakami rozpušćili, abo snano na přikład běłorušćiny abo ukrainšćiny, kotrejuž eksistenca bě w 20. lětstotku wot rušćiny wohrožena.

Dale a wjace pasažěrow

srjeda, 08. nowembera 2023 spisane wot:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Tuchwilu zabawja widejo premierministra Petra Fiale našich južnych susodow. Minjeny kónc tydźenja bě so wodźacy politikar z kamerowym teamom do nakupowanišća w Bayerskej podał. Tam nakupi wšelake žiwidła ­a zwěsći při tym, zo su wo wjele tuńše hač doma w Čěskej. Nastupajo rosćace płaćizny we wšěch wobłukach wšědneho žiwjenja čakaja Češa nětko napjeće na sćěhi jeho wuprawy. Stupacych pła­ćiznow za ćěriwa dla jězdźi stajnje wjace ludźi ze zjawnymi transportnymi srědkami. Po statistikach Čěskich železnicow a priwatnych transportnych předewzaćow je dźeń a ćešo swobodne městno w ćahach a busach namakać. Předewzaće RegioJet na přikład zwěsća, zo je lětsa mjez januarom a awgustom šěsć procentow wjace pućowacych z jich žołtymi ­busami po puću było. Z jich ćahami jězdźi samo jědnaće procentow wjace pa­sažěrow. Zda so, zo měnja Češa swoje ­pućowanske zwučenosće.

Čakaja na nowe knježerstwo

pjatk, 03. nowembera 2023 spisane wot:

Tusk z wuhladami na zastojnstwo ministerskeho prezidenta Pólskeje

Waršawa. Dwaj tydźenjej po wólbach sejma so w Pólskej prócuja zestajeć nowe knježerstwo. Prezident Andrzej Duda je minjeny tydźeń prěnje rozmołwy zahajił a sej zastupnikow opozicije z jeje nawodu Donaldom Tuskom přeprosył, kiž drje ma najlěpše wuhlady na zastojnstwo ministerskeho prezidenta kraja.

Dotal knježaca narodno-konserwatiwna strona Prawo a sprawnosć (PiS) bě drje wólby parlamenta dobyła, swoju dotalnu knježerstwowu wjetšinu pak přisadźiła. Wšako jej za to sydom mandatow pobrachuje. Žana z druhich politiskich stron kraja njeje zwólniwa z PiS w přichodźe hromadźe dźěłać. Porno tomu by Tusk ze zwjazkarjemi swojeje Wobydlerskeje koalicije, kotrejž přisłušeja nimo Wobydlerskeje platformy (PO) hišće Nowa lěwica a zjednoćenstwo wjacorych stron Třeći puć, nowe knježerstwo wu­tworić móhł. W parlamenće by samo komfortabelnu wjetšinu měł. Tón chce so nowowuzwoleny 13. nowembra prěni króć schadźować.

Wustupmy z UNO!

srjeda, 01. nowembera 2023 spisane wot:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. „Hańbuju so za Zjednoćene narody. Mam za to, zo njesłuša Čěska republika do organizacije, kotraž je na stronje teroristow Hamas a njerespektuje zakładne prawo, so jich nadběham wobarać. Wustupmy!“, pisaše zakitowanska ministerka Jana Černochová sobotu na socialnej syći X. Černochová chcyše po tutym puću swoju solidaritu z Israelom zwuraznić a přećiwo rezoluciji za přiměr w Gazaskim pasmje protestować, kotruž běchu Zjednoćene narody kónc minjeneho tydźenja schwalili. Zhromadnje z dalšimi 13 krajemi bě so Čěska přećiwo žadanju wuprajiła, brónje w krizowym regionje za wěsty čas womjelknyć dać. Za swój přinošk w syći žněješe šefina zakitowanja hobersku žołmu wotpoka­zowacych wotmołwow. Politikarjo a diplomaća drje rozumja „frustraciju“ ­ministerki, jeje namołwu pak maja za přechwatnu a samo za njekompetentnu. Wustup z UNO woznamjenja, zo nje­móže Čěska swoje narodne zajimy přesadźować. „Organizacija Zjednoćenych narodow budźe tež bjez našeje republiki eksistować.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND