Rewolucioněrujetaj twarstwo

pjatk, 10. meje 2019 spisane wot:

Z pomocu ultrazwukoweje technologije beton měšeć a energiju lutować

Mjeno firmy „Sonocrete“ wobsahuje dwě wopřijeći. „Sono steji za sonochemiju, při čimž dźe wo wliw ultrazwuka na chemiske reakcije. Concrete je jendźelske słowo za beton“, rozłožuje jednaćel Ricardo Remus. Młody Choćebuski twarski inženjer je z koleginu dr. Christianu Röß­ler nowu metodu za to wuwił, zo by beton spěšnišo stwjerdnył. Dr. Rößler je wědomostna sobudźěłaćerka Weimarskeje Bauhaus-uniwersity a nawjeduje tam dźěłowu skupinu za mikroskopiju elektronow a cementowu chemiju. „Rewolucioněrujemoj zhotowjenje betona“, měni Remus.

Sernjany swjeća lětsa prěnje pisomne naspomnjenje wsy před 600 lětami. Rodźeny­ Sernjančan a dobry znajer stawiznow delanskich wsow Pawoł Rota je někotre stawizniske zajimawostki wo wsy zestajał, kotrež čitarjam Serbskich­ Nowin we wjacorych dźělach spřistupnjamy­:

Zachowana pastyrnja

Wojnarjec Franc (prawje: Franc Ryćer, najmłódši z wojnarjec štyrjoch hólcow = 1901–1962) bě njewobydlomnu móličku ležownosć srjedź wsy za sebje (z mandźelskej) dosahacu spóznał, gmejnje wotkupił a rozpadanku wottorhawši sej na městnje 1928 wot Rochec twarcow mały domčk natwarić dał. Hewak by Sernjanska pastyrnja zabyta a nawjes trochu wjetša była.­ – Dopominam so hišće na po Druhej swětowej wójnje wobydlenu móličku pastyrnju we Łazku. Dźensa ma na jeje městnje Rawšec swójba mału zahrodku.

Prěni mjez chěžkarjemi

Mjez wjesnymi chěžkarjemi běchu korč­mar, młynk a kowar často po swojim powołanju mjenowani, nic jako chěžkar abo ze swojim swójbnym mjenom. Woni mějachu tež trochu wjace pódy hač druzy chěžkarjo.

Wo zhubjenym pomniku w Radworju

pjatk, 10. meje 2019 spisane wot:

Před 100 lětami skónči so Prěnja swětowa wójna. W němskich wójskach – přede­wšěm w sakskim a pruskim – wojowachu tež tysacy Serbow na bitwišćach na zapadźe a wuchodźe Europy. Jeničce katolski serbski kraj je w surowym boju wulkomocow wjacore sta swojich synow zhubił. Hižo za čas wójny abo krótko po jeje kóncu rozsudźi so tuž tež wjele łužiskich gmejnow a wosadow, stajić swojim padnjenym pomniki, zo njebychu so jich mjena zhubili.

Jedyn z prěnich wojerskich pomnikow w Budyskim kraju a scyła prěni ryzy serbsce popisany postajichu nalěto 1919 na Radworskim kěrchowje při Křižnej cyrkwi. Wopomnjenski kamjeń sam, kiž njeje bohužel zachowany, běchu Radworčenjo hižo w zymje 1916/1917 zhotowić dali, jako wójna hišće howrješe. Kaž Ra­dworski dopisowar w awgusće 1919 w Serbskich Nowinach rozprawješe, mějachu so nastupajo wuhotowanje po namjeće towarstwa „Domizny škit“ (Heimatschutz) z Drježdźan, kotrež bě naćiski wojerskich pomnikow zdźěłało a je po wšěm kraju rozšěrjało.

Pohladnicy powědaja wo dawnych časach, swědča wo podawkach a ludźoch. Alfons Handrik wotkrywa nam swět, na kotryž smy w minjenych lětach nimale pozabyli.

Nowy hród w Njeswačidle, kaž jón na pohladnicy z lěta 1905 widźimy, jenož hišće mało staršich ludźi znaje. Jónkrótny twar bu 23. meje 1945 přez zapalerstwo zničeny, po tym zo je hrózbne bitwy na kóncu Druheje swětoweje wójny přetrał.

Studuje hudźbu w USA

pjatk, 03. meje 2019 spisane wot:

Part Two: Los Angeles, San Francisco a Lynchburg

W San Franciscu ­wobhladachmy sej tramwajki Cable Cars.Jěducy po Highwayju 1 widźachmy najrjeńše skaliska.Na pobrjohach wuhladachmy ćulenje.

Kulisa šule

za kuzłanje „Hogwarts“ z filma „Harry Potter


Hi and welcome! How are you, lubi čitacy? To je Syman Hejduška z Hórkow. Syman studuje načasnu hudźbu w USA, dokładnišo w Nashvillu w staće Tennessee. Wo swojim přeby­tku w Americe a wo dalšich dožiwjenjach chce nam tu rozprawjeć a wšitkim, kotřiž njejsu hišće w USA byli, spytać žiwjenje kraja rysować, wo kotrymž rěka, zo móžeš sej tam nimale kóždy són spjelnić. fota: syman hejduška

W elcome back! Minjeny raz

  sym wam tu wo hudźbnym měsće Nashville rozprawjał, hdźež tučasnje studuju. Wězo njejsym tam jenož w swojej stwičce sydał, ale běch tež w dal­šich kónči­nach USA po puću. Tak pobych w nazymskich prózdninach z ně­kotrymi přećelemi w Los Angelesu.

Jutry 2019z tójštonowačkami

pjatk, 03. meje 2019 spisane wot:
fota: clemens šmit (5), sn/hanka šěnec, sn/maćij bulank, feliks haza (2) SERBSKE NOWINY – KÓNCTYDŹENSKA PŘIŁOHA
Pjatk, 3. meje 2019

Byrnjež lětsa 22 kři­­že­rjow mje­­nje

hač loni sobu jěcha­ło, běše znowa wjac hač 1 400 přewa­žnje serb­skich mło­dostnych a muži po puću, zo bychu wjesołe posel­stwo wo­zjewjeli. Mjez nimi bě 45 nowačkow. Ně­ko­trych z nich smy za mło­­dźin­sku při­łohu fo­­to­gra­fo­wali. Jurij Bjeńš

Kickerowy turněr

pjatk, 03. meje 2019 spisane wot:

We Wotrowje bě 6. apryla zaso raz tak mjenowany Mekka serb­skich kaž tež němskich kicker-přiwis­nikow. 9. raz organizowaše Marko Mět zhromadnje z młodźinskim klubom O2 Wotrow tutón woblubowany event. Tež lětsa wobdźěli so zaso šwarna ličba dwójkow – dohromady 56! Ralbičan Tomaš Bejma wobsadźi ze swojim kumplom Alexom Lutherom prě­nje městno. Slěbro dźěše na dwójku Damian Cyž/Handrij Korjeńk a bronza na team Le Möw (Thomas Jentsch a Philip Kahn). Jurij Bjeńš

fota: jörg stephan

foće: amadea škodźic

N  aš 7. lětnik – skupina čěšćinarjow Serbskeho gymnazija Budyšin – poda so 11. apryla na ekskursiju do Čěskeje.

   Z ćahom jědźechmy hač do Libereca a wottam z luksurioznym busom Regio-Jet hač do stolicy Prahi.

Fabmobil w Kulowje pozastał

pjatk, 03. meje 2019 spisane wot:
foće: lukas franz
Spočatk apryla pozasta w Kulowskej wyšej šuli „Korla Awgust Kocor“ tak mjenowany Fabmobil. Je to dwuposchodowy bus, w kotrymž młodostnych digitalnje kubłaja. W nim dźěłaja šulerki a šulerjo na přikład na laptopach, z 3D-ćišćakami, lasercutterom atd. 16 šulerjow z 9. lětnika­ Kulowskeje šule dósta najprjedy teoretiski input, prjedy hač so w busu z techniku rozestajachu. Tak móžeše sej kóždy z 3D-ćišćakom značku ze swojim mjenom nadźěłać. W slědowacych dnjach so hišće intensiwnišo z dalšimi móžnosćemi zaběrachu a naj­wšelakoriše nastroje produkowachu (lampy, wentilatory …). Hišće raz wulki dźak cyłemu teamej Fabmobila za wulkotny projekt. Lukas Franz

Křižerjo wuprajeja předewšěm hospozam wulke připóznaće za wobstajnu hospodliwosć

Lětsa je znowa nimale 1 500 křižerjow w dźewjeć serbskich a dwurěčnych procesionach poselstwo wo zrowastanjenju Jězusa Chrystusa wozjewjało. Mjez nimi běchu cyłkownje jedyn dejmantny, sydom złotych a dohromady 49 slěbornych jubilarow. Hinak pak hač loni – to mějachmy jutry zymne, wětřikojte a chětro jěre wjedro, a přiroda bě hišće šěra a zymska – běše lětsa mócnje­ zanošowane „haleluja“ křižerjow do wšěch směrow daloko słyšeć. Bjez dźiwa tuž, zo su procesiony nic jenož w Hornjej, ale po wšej Łužicy wjacore dźesaćitysacow turistow ze wšeho swěta přiwabili. Tak njewobhlada sej w Kulowje jenož skupina z Rostocka křižerjow, ale tež wjacore busy z Čěskeje su puć do Łužicy, mjez druhim Kulowa, Ralbic a Pančic-Kukowa našli, kaž tež do Budyšina.

Serbska debata

nowostki LND