– Bohata kniha k jubilejej ewangelskeje Michałskeje wosady –

K 400. róčnicy wobstaća Budyskeje wo­sady swjateho Michała předpołoži Ludowe nakładnistwo Domowina zjawnosći naročny swjedźenski spis: „St. Michael Bautzen. Kirche – Gemeinde – Dörfer“. Na 275 stronach rozprawja dźesać awtorow a awtorkow wo stawiznach cyrkwinskeho zhromadźenstwa, kotrež bě wot wšeho spočatka přez Serbow postajene. „Serbskosći njeje tu wosebity kapitl wěnowany“, rěka w serbskorěčnym pódlanskim předsłowje, „wopisana pak je wona w nimale kóždym přinošku jako samo­zrozumliwy wobstatk zašłosće a přitomnosće.“ Michałska cyrkej ze swojim farskim domom na tak mjenowanym Serbskim kěrchowje je mjeztym štyri lětstotki duchowne srjedźišćo za ewangelskich křesćanow ze wsow wokoło Budyšina kaž tež z města samoho. To budźe lětsa nazymu wotpowědnje woswjećene.

Zetkanje z wuspěšnym młodym delnjoserbskim komponistom Sebastianom Elikowskim-Winklerom

Jeho wjesołe wašnje mi hnydom napadnje, jako so ze 40lětnym komponistom Sebastianom Elikowskim-Winklerom w Budyšinje zetkam. Delnjoserb, kiž hižo 20 lět w Berlinje bydli, je wot lětušeho februara w Serbskim ludowym ansamblu na poł městnje jako dramaturg za reje a hudźbu kruće přistajeny.

„Tydźensce přijědu do Budyšina. Dźěło mi radosć wobradźa, wšako hižo wjele lět jako swobodny wuměłc programy zestajam a koncerty organizuju. Dźěło tule w SLA za mnje ničo zasadnje noweho njeje, ale mje wobkuzłuje, dokelž móžu nětko sobu k tomu přinošować, zo serbsku kulturu, serbsku hudźbu dale a wuspěšnišo po kraju kaž tež we wukraju šěrimy, zjawnosći na zajimawe wašnje spřistupnjamy“, powěda młody muž. Wón so dźeń a hłubšo do wosebitosćow SLA zanurja, zo by swojemu přeću wotpowědował.

Zhromadny projekt Załožby za serbski lud, Serbskeju muzejow Budyšin a Choćebuz, Muzeja za moderne a načasne wuměłstwo Koroška (KGLU) Slovenj Gradec (Słowjenska) a Muzeja moderneho wuměłstwa Korutanskeje (MMKK) w Celovecu „Přechod 03“ wopřijima literaturu, hudźbu a tworjace wuměłstwo. Wustajeńca twórbow rěka „Wobrazy krajiny“ a je tuchwilu w Budyšinje přistupna. Nazymu pućuje přehladka do Ljubljany kaž tež do Slovenj Gradeca, po tym do Celoveca a Pliberka a klětu do Choćebuza.

Dohromady dwanaće wuměłcow – stajnje štyrjo z Němskeje, Słowjenskeje a Awstriskeje – pokazuje we wobłuku wustajeńcy swoje wudźěłki. Plusnikečanka Iris Brankačkowa je hesło projekta kaž tež titul wustajeńcy konsekwentnje wukła­dujo rozdźělne mólby za přehladku wu­zwoliła. Přechod symbolizuje gouachowa montaža „Při hrjebi“, a to posłownje runje tak kaž w přenjesenym zmysle. Zwobraznjena holca so takrjec ducy zhubi.­ Zdobom hodźi so twórba jako reminis­cenca na renesansu, złožowaca so na torsa antiki, interpretować. Wo­lijowe mólby, mjez nimi „Spušćadło“ a „Mróčele wječor I“, pokazuja impresije přirody.

Zajimawy dar Njeswačanskemu towarstwu

Wosebity dar dósta towarstwo „Přećeljo kultury a domizny Njeswačidło“ na wotewrjenju noweje wustajeńcy wobrazow „To je moje žiwjenje – mój swět“ seniorow města a wokrjesa Budyšina 31. měrca na Njeswačanskim hrodźe. To bě rysowanka Paule Lauenstein (1898–1980), wuměłče, kotraž je wjele lět we Wětrowje skutkowała a bydliła.

Dotal njeznata rysowanka ma titul „Serbska burowka“ (20 cm x 31 cm) a ma signaturu wuměłče z lěta 1917. Wudata staruška na rysowance w swjedźenskej drasće katolskich Serbowkow wjesele, lóštnje a šibale na wuměłču hlada a nětko – dobrych sto lět pozdźišo – na nas. Wulki čěpc a sylny muster fale přeradźatej nastaće rysowanki spočatk 20 lět. A zo staruška „za wotmolowanje“ hišće cyle zdrasćena njeje – měła sej hišće bant přitykać – ju njemyli. Dawno hižo wě, zo póńdźe na swójbny swjedźeń. Na čo dokładnje so wona hotuje, njezhonimy, ale wjeselo jej popřejemy.

Wobraz je Paula Lauenstein 19lětna w prěnim studijnym lěće na Drježdźanskej šuli wuměłskeho přemysła rysowała, a wuslědk předstaja nam hižo dosć wuzrawjenu kajkosć wuměłče.