Kubłarka w dźěćacym domje

srjeda, 03. januara 2024 spisane wot:

Hižo wot lěta 2018 dźěła młoda Sernjančanka Damaris Gerlichowa jako kubłarka w dźěćacym domje „Dźećelowe łopješko“ w Kamjencu. Wona stara so tam mjez druhim wo dźewjeć dźěći a młodostnych w starobje dwanaće do 17 lět.

„Naš team kubłarjow a kubłarkow je dźěćom stajna a kruta podpěra we wšitkich žiwjenskich situacijach. Bydlimy tu z nimi hromadźe w jednym domje, w kotrymž zeznaja dźěći prawidłowne wotběhi wšědneho zhromadneho žiwjenja a nawuknu w tutym zwisku zamołwitosće přewzać. Kóžde dźěćo je na swoje wašnje wosebite a tuž smy hladajo na fleksibilitu a spontanitu wulce wužadani. Přewjedźemy z dźěćimi tež zhromadne projekty, wopytamy jich staršiske wječory w šulach, přewodźamy je k lěkarjej abo jědźemy z nimi do dowola.“

Žana wučba po biorytmusu

srjeda, 27. decembera 2023 spisane wot:

Kak wupada šula přichoda? Z tutym prašenjom je so loni pjeć regionalnych kubłanskich forumow zaběrało. Sakski kultusowy minister Christian Piwarz (CDU) je wuslědki krótko do hód předstajił.

Drježdźany (SN/MiR). Wuslědki wuradźowanja su kultusej wažny zakład za pisanje strategiskeje papjery k dalewuwiću šulskeho kubłanja w Swobodnym staće Sakska. Klětu w januaru chce kultus dokument předpołožić.

Wobdźělnicy a wobdźělniče kubłanskich forumow mějachu nadawk kotre poručenja fachowcow bychu so woprawdźe do wšědneje praksy hodźeli. W cyłku zaběrachu so z 218 namjetami, kotrež běchu ekspertowi radźićeljo do toho předpołožili. Tónle wjaceschodźenkowy zjawny poradźowanski proces je dźěl projekta „Kubłanski kraj Sakska 2030“. Mjez ekspertami, kotřiž w skupinach wuknjenje, wodźenje, profesionalizowanje a infrastruktura dźěłachu, běštaj nawoda Budyskeho Serb­skeho gymnazija René Wjacławk (wodźenje) a nawodnica Wojerowskeje zakładneje šule „Handrij Zejler“ Petra Šenkowa (infrastruktura).

Wjac hač rěčna folklora

pjatk, 22. decembera 2023 spisane wot:
Dźěći z pěstowarnje, kotrež na swjatočnych zarjadowanjach serbsce spěwaja, su nic jenož w srjedźnej Łužicy hižo lětdźesatki dołho najwoblubowaniši kulturny wjeršk. Runje tam, hdźež je so naša maćeršćina dawno z wšědneho dnja pozhubjała, prajimy rady, so wozrodźenja nadźijejo: Wone su naš přichod. Nažel tomu dotal lědma tak běše, a tohodla so radšo nichtó njepraša, štó wot tych něhdy jónu tak prezentowanych dźěći jako dorosćeny serbuje. Móžemy wěčnje wo strukturach kubłanja diskutować, ale dołhož so dotal (přewažnje) němcowacy dorosćeni njerozsudźa, wědomje so do rěče wótcow wróćić, je wšo za stareho Frycu. Tohodla je jara zwjeselace, zo dale a wjac dorosćenych serbsce wuknje – a hustodosć tež dale a intensiwnišo. Tući móža tež swoje dźěći a wnučki w komunikaciji wšědneho žiwjenja tak přewodźeć, zo njewostawa serbowanje w pěstowarni jenož hra a rěčna folklora. Ale, zo budźe to start do žiwjenja w serbskim duchu. Marcel Brauman

Wulki nawal na nowu zběrku „Ja – Ich“

štwórtk, 21. decembera 2023 spisane wot:

Radwor (SN/bn). „Štó ja sym?“ bě prašenje, na kotrež su šulerki a šulerjo Radworskeje wyšeje šule „Dr. Marja Grólmusec“ we wobłuku projekta „Naša serbska kniha“ literarisce wotmołwili. Z nastatych tekstow – přewažnje krótkopowědančka a někotražkuli baseń –, kaž tež ze samo zhotowjenych rysowankow su zběrku „Ja – Ich“ zestajili. Wčera su ju w kopaće połnym Radworskim Dwórnišću inkluzije premjernje předstajili.

Šulerki a šulerjo Serbskeje wyšeje šule Ralbicy wjesela so nad nowozarjadowanej biblioteku a nowymi knihami. We wobłuku swojich cyłodnjowskich poskitkow dóstachu polcy za knihi a móžnosće k sedźenju. Nimo šulerjow je tež Załožba za čitanje z Mainza knihi dariła. Dohromady maja jich wjace hač 300. Biblioteka je stajnje wutoru a pjatk w přestawkach wočinjena. Zajim za knihi mnohich šulerjow do biblioteki wabi a k wuměnje w přijomnej atmosferje pozbudźa. Foto: Julija Serbinec

Blidotenis je sport, kotryž wužaduje

srjeda, 20. decembera 2023 spisane wot:

W Konjecach honja mužojo hižo mnohe lětdźesatki za běłym bulikom

Z tutym přinoškom w serbskim dźeniku chce dźowka swojeho nana překwapić. Jacqueline Bjeńšec je na redakciju zazwoniła a powědała, zo je jeje nan Jan Bjeńš, kiž je lětdźesatki aktiwny sportowc, njedawno swoje 80ćiny woswjećił. Smy lubowarja sporta a kompjuteroweje techniki na treningu hrajerjow blidotenisa w Konjecach wopytali.

Pytali a namakali

Tačele wjerćeć wuspytali

póndźela, 18. decembera 2023 spisane wot:
Prěni raz přeprosyštaj serbske młodźinske towarstwo Pawk a studijo Lucija sobotu na serbski DJ-kurs. Štyrjo zajimcy wuspytachu so pod nawodom referentow Jana Heelemana a Luise Nowakec w napołoženju tačelow. Najmłódši z nich bě ­dwanaćelětny Kilian van Dorp (srjedźa). Zo pak njebě to jenička dźěłarnička, je ­nětko hižo jasne. Dalšu planuja spočatk lěta, kaž wozjewi Pawk na Instagramje. ­DJjojo su prašani ludźo, wšako so młodźina dźensa přiběrajcy na swjedźenjach ­z elektroniskej hudźbu zabawja. Foto: Jakub Wowčer

Wužitna kooperacija

pjatk, 15. decembera 2023 spisane wot:
Łužica a młoda kamjentna doba – hodźi so to hromadźe? Stej šula a towarstwo kmanej, zhromadnu rěč namakać? Haj! Wčerawši wopyt serbskich gymnaziastow w Miłočanskej skale je to dopokazał! Šulerjam běše wšojedne, hač wotpowěduja stare rjemjesła, kotrež su tu zeznali, stoprocentowsce wědomo­stnym dopóznaćam. Radšo chcychu so wuspytać a swoje kmanosće pokazać. Na praktiske wašnje móžachu tu dožiwić, pod kotrymi wuměnjenjemi dyrbjachu sej ludźo něhdy swoje žiwjenje zarjadować. Runje tak, kaž dźěći tehdy, móžachu šulerjo nazhonić, zo druhdy lochko njeje, swój cil docpěć. Wěste je, zo běše zhromadny projekt Budyskeho gymnazija a towarstwa „Kamjenjak“ pod hołym njebjom na­jebać njerjane wjedro wuspěšny. Tak widźitaj to zarjadowarjej kaž tež šulerjo. Hač gymnaziasća klětu zaso wonka w skale wuknu, to njech přichod pokaza. Bjezdwěla wšak by to tomu dopomhało, zajimawy wučbny poskitk profilować. Milenka Rječcyna

Z časowym swědkom za šćežku

štwórtk, 14. decembera 2023 spisane wot:
We wobłuku projekta „Na serbskich slědach we Warnoćicach“ rozmołwjachu so šulerki a šulerjo 11. lětnika Serbskeho gymnazija Budyšin minjenu póndźelu z časowym swědkom Jakubom Wjacławkom. 89lětny jim wo swojim času jako serbski šuler we Varnsdorfje po Druhej swětowej wójnje rozprawješe. W tym zwisku běštaj hižo w nowembrje dr. Jana Piňosová a dr. Robert Lorenc ze Serbskeho instituta šulsku hodźinu wuhotowałoj. Zaměr projekta je wutworić wučbnu šćežku, kotraž dobu „Warnočanskeje generacije“ wobswětluje. Foto: Serbski institut/Jana Piňosová

Rakecy (SN/AN). Zajim běše přewšo wulki, jako prošachu na wčerawšim popołdnju wučerki Rakečan zakładneje šule „Bjarnat Krawc“ na dźeń wotewrjenych duri. Nimo rjadowniskich rumnosćow předstajichu wone tež cyłodnjowske šulske poskitki. Wo sławnym wótčincu, po kotrymž je šula pomjenowana, serbskim komponisće Bjarnaće Krawcu, informuja witriny, kotrež su po cyłym domskim postajene. Šulerki a šulerjo su je sami wuhotowali a předstajeja tu wažne stacije jeho žiwjenja kaž tež někotre dźěćace spěwy, kotrež je skomponował. Tute spěwy su tež dźensa hišće wobstatk wučby serbšćiny na šuli.

Jako wosebitej hosćej na wčerawšim zarjadowanju běštej kubłanska referentka Domowiny Katrin Suchec-Dźisławkowa a rěčna motiwatorka za Rakečan kónčinu Raphaela Wićazowa přichwatałoj. Wonej předstajištej zajimowanym staršim fakultatiwny poskitk wučby serbšćiny na šuli. Skedźbništej tež na wosebity wuznam serbskeje rěče w Rakečanskej kónčinje, w srjedźišću dwurěčneho wokrjesa Budyšin.

Serbska debata

nowostki LND