Budyšin (SN/MG). Hdyž hrajetej Valerie a Wilhemina w małej žurli Budyskeho Dźiwadła na hrodźe, dyrbja wšitcy druzy změrom być. Katka Pöpelec, kotraž z dźěćimi Žylowskeho horta we wobłuku Dnjow serbskeho dźěćaceho dźiwadła na jich kruchu „Ptaškowa swajźba“ dźěła, na to kedźbuje. Na jewišću so delnjoserbsce hraje, hdyž pak Pöpelec přikazy dawa, wona to w němskej rěči čini. To zaleži na snadnym rěčnym niwowje dźěći, kaž mi přeradźi. „Zakładne znajomosće drje dźěći maja a wěste wěcy tež rozumja. Na kóždy pad pak so wone jara prócuja“, Katka Pöpelec doda.

Dny serbskeho dźěćaceho dźiwadła. Lětdźesatki dołho hižo zaběraja so šulerki a šulerjo we wobłuku tutych dnjow ze swojimi dźiwadźelniskimi kmanosćemi. Samozrozumliwje serbsce, abo? Zaso raz so, kaž w Serbach často, narok a woprawdźitosć njekryjetej. Hraja drje dźěći serbsce, dadźa-li pak so jim pokiwy, abo rěča-li woni mjez sobu, činja to awtomatisce němsce. A tu njeda so ani wjace wulki rozdźěl mjez maćernorěčnymi a 2plus dźěćimi spóznać. Serbšćina, tak so zda, je rěč, kotruž rěča dźěći jenož hišće, hdyž to dyrbja abo hdyž so aktiwnje z nimi serbuje. Je to symptom smjertneje chorosće serbšćiny? Njedyrbje-li rěčne rumy kaž dźiwadło abo rjadowniski cyłk konsekwentne serbske habitaty skićeć? Snano měli jako ­serbska ludnosć swójski poćah k rěči konsekwentnje znowa pohódnoćić, zo by so wšěm atraktiwny serbski rěčny wobswět skićił. Hewak drje změja zamołwići ćeže, hač do kónc lětstotka 100 000 serbšćinarjow namakać. Maximilian Gruber

Serbskosć města Wojerecy ma w přichodźe bóle widźomna być

Wojerecy (SN). Wot wšeho spočatka bě jasne, zo njemóža zamołwići z Wojerowskeho měšćanskeho zarjadnistwa w běhu jednoho lěta wšitke dotal njerozrisane problemy rjadować. Na to je tamniši měšćanosta Mirko Pink na spočatku 2. kubłanskeje konferency, kotraž bě so 2. meje we Łužiskej hali wotměła, skedźbnił. Lětsa bě mjenje politiskeje prominency na fachowu wuměnu pod hesłom „Kubłanje jako motor za rozrost a změnu“ přichwatało, hač loni na premjerne zarjadowanje. To pak akceptancu a wuspěch na žane wašnje njepomjeńši. Nawopak: wšako běchu předewšěm kubłacy a wuknjacy, zamołwići za kubłanje kaž institucije, zarjadnišća a nošerjo kubłanskich, socialnych a kulturelnych zarjadnišćow, cyle jednorje ći, na kotrychž so wobsahi konferency měrja, přichwatali. Tež předewzaćeljo su so na wuradźowanju wobdźělili. Wobsahi rozmyslowanjow zamołwitych pola města Wojerecy je Mirko Pink spočatnje zwobraznił.

Diana Mejnowa je wot spočatka apryla sobudźěłaćerka Radworskeje staršiskeje iniciatiwy a ma so wo projekt EksperiMINT starać. Tam dźe wo to, dźěćom wědu wokoło MINT-předmjetow po­srědkować. Hłowny zaměr projekta je, dźěćom z rozdźělnymi rěčnymi ­znajomosćemi serbšćinu zbližić a tak nowy rěčny rum wutworić. Bianka ­Šeferowa je z nowej přistajenej rěčała.

Kak je k tomu dóšło, zo sće nětko sobudźěłaćerka iniciatiwy?

D. Mejnowa: Sym wukubłana floristka, a přirodowědne aspekty wučinjeja wěsty dźěl tohole powołanja, štož móžu zajimcam sposrědkować. Hižo wjacekróć poskićach we wobłuku campusa EksperiMINT zarjadowanja za paslenje. Mam projekt za zajimawy. Z toho móhło w Radworju něšto jónkrótneho nastać. Hač do kónca lěta 2026 je financowanje najprjedy raz zaručene. Projekt spěchuje Załožba za serbski lud ze srědkow zwjazkoweho ministerstwa za nutřkowne a domiznu na zakładźe wobzamknjenja zwjazkoweho sejma.

Kajke běchu prěnje kročele wašeho dźěła?