Chcedźa wjeselo budźić

štwórtk, 11. awgusta 2016 spisane wot:

Žiwy wobchad z pedagogiku za dźěći a młodostnych we Wojerecach

W połkruhu sedźa šulerjo wokoło Diany Schönig. „Čehodla rěka kamjentna doba poprawom kamjentna doba?“, praša so muzejowa pedagogowka šulerjow 1. a 2. lětnika Mozaikoweje zakładneje šule Picnjo z Delnjeje Łužicy. Spěšnje du ruki do wysokosće. „Ludźo tehdy su wšitko z kamjenja twarili, swoje domy, brónje, ale tež dźěłowe graty“, praji Leon. Diana Schönig nygnje, so dźiwa a so zaměrnje dale praša. Na slědźenskim dnju „Kamjentna doba“ we Wojerowskim měšćanskim muzeju pokazuje wona dźěćom 10 000 lět stare kosće. Chce wot nich wědźeć, kak běchu ludźo w kamjentnej dobje žiwi, što stej mamut a tesakowy tiger (Säbelzahntiger).

Z knihami do noweho šulskeho lěta

štwórtk, 11. awgusta 2016 spisane wot:

Na Ewangelskej srjedźnej šuli Wóslink­ su wuknjacy 5. do 10. lětnika z projektowym tydźenjom do noweho­ šulskeho lěta startowali

Wóslink (DJ/SN). Za šulerjow 5. lětnika steji w srjedźišću, so mjez sobu kaž tež z kubłanišćom zeznajomić. Zdobom trenuja metody wuknjenja. 6. lětnik zaběra so z temu respekt. A w 7. lětniku zbližeja sej tematiku „mosty“ we wšej jeje wobšěrnosći. Na slědy wuspěcha podawaja so holcy a hólcy 8. lětnika, dźewjatkarjo zaběraja so z prěnjej pomocu. Wězo steji za šulerjow zakónčaceho 10. lětnika na prěnim městnje, kak móža so na pru­wowanja přihotować.

Serbskej swójbje wuběrnej hosćićelce

štwórtk, 11. awgusta 2016 spisane wot:

Hóstne swójby za wukrajnych šulerjow mamy mjeztym tež we Łužicy. A kaž poradźowarnja­ Stepin zwěsća, su mjez němsko- a serbskorěčnymi swójbami rozdźěle.

Budyšin/Drježdźany (SN/BŠe). „Wot prěnjeho wokomika su mje entuziazm, zrozumjenje za hóstnych šulerjow, pomocliwosć a zhromadnosć mjez serbskimaj swójbomaj zahorili“, praji Ursula Löffler z poradźowarnje Stepin, kotraž ma swoje stejnišćo w Drježdźanach. Wona bě minjeny čas dweju hóstneju šulerjow Zelnakecom w Kamjencu a Bobkecom we Worklecach sposrědkowała. Do toho njeměješe žane kontakty ze serbskimi swójbami. Nětko je pozitiwnje překwapjena, prawdźepodobnje šokowana wo zwjazanosći tudyšich ludźi. „Wuprajam tuž swoju­ česćownosć!“, wona podšmórnje.

Před 15 lětami so zběžk započał

póndźela, 08. awgusta 2016 spisane wot:

Dźensa před 15 lětami zahaji so před Chróšćanskej srjedźnej šulu tydźenje trajacy protest, kotryž zańdźe do stawiznow Serbow jako dotal jónkrótny podawk: Chróšćan zběžk.

Chrósćicy/Budyšin (SN/JaW). Hižo cyłu chwilu bě so nastupajo serbske šule w Kamjenskim wokrjesu chětro wariło. Serbja, w prěnim rynku wězo starši, wojowachu wo zachowanje Chróšćanskeje srjedźneje šule „Jurij Chěžka“. Regionalny šulski zarjad nochcyše tam nowy 5. lětnik zarja­dować, přemało šulerjow dla. To rěkaše poněčimna smjerć za ryzy serbsku šulu. Swój prěni wjeršk docpě protest z akciju před kubłanišćom, kotruž bě Domowina ze swojim tehdyšim předsydu Janom Nukom přihotowała. To běše 8. awgusta 2001 a poł tydźenja do spočatka noweho šulskeho lěta. Što z akcije wurosće, to te­hdy nichtó prawje njewědźeše.

Mam wulku česćownosć

póndźela, 08. awgusta 2016 spisane wot:
Dźensa před 15 lětami zahaji so Chróšćan zběžk. Serbja běchu so tehdy po­zběhnyli kaž hišće nihdy do toho. Jako žurnalist a sympatizant rebelow běch wot prěnjeho dnja pódla. Wjeselach so, zo bě telko ludźi z cyłeje Łužicy – Hornjeje kaž Delnjeje – na protestnu akciju woneho 8. awgusta lěta 2001 přišło. Rady a tež tróšku z hordosću zhladuju na tónle čas, jako stejachu wšědnje wjacore sta Serbow a jich pře­ćelow před kubłanišćom na straži. Wěm pak tež, kajki ćežki bě runje tónle čas za wony­ 5. lětnik a jich staršich. Mam wulku česćownosć­ před jich postupowanjom a wuznaćom k serbstwu. Škoda jenož, zo je zběžk dźensa tróšku pozabyty. Tajkich Serbow, rozsudźenych a ze sylnym rjapom, kaž smy jich před 15 lětami w Chrósćicach wšědnje dožiwili, bychmy mjenujcy tehdy kaž dźensa wjac trjebali. Zawěsće móhli potom zawrjenju Pančičanskeje šule­ zadźěwać. Janek Wowčer

Njewšědne dožiwjenje měješe 30 holcow a hólcow srjedu na dźěćacym pućowanju po Mužakowskim Pücklerowym parku. Theresia Bouhaka z jednaćelstwa areala je prózdninarjam rozłožiła, kak móža starobu wšelakich wulkich štomow zwěsćić. Při tym dźěćom tež jich starši, dźědojo a wowki pomhachu. Tajke pućowanje po parku prawidłownje přewjeduja. Foto: Joachim Rjela

81 přidružnikow

pjatk, 05. awgusta 2016 spisane wot:

Budyšin (SN/at). Hač do dźensnišeho dnja je Budyski regionalny wotrjad Sakskeje kubłanskeje agentury (SBAB) k zawěsćenju wučby ze 163 móžnych městnow 153 wobsadźiło. 135 z nich su wučerske, kaž zdźěli rěčnica SBAB Angela Ruscher na naprašowanje Serbskich Nowin. Kónc zašłeho šulskeho lěta bě so w regionje 84 pedagogow na wuměnk padało.

„Ze 135 nowopřistajenych wučerjow je 81 přidružnikow. Mnozy z nich dźělnje dźěłaja, dokelž chcedźa sej wjace chwile za přihot wučby brać“, praji knjeni Ruscher. Najwjace přidružnikow wuwučuje na wyšich šulach, mjenje na zakładnych šulach, na powołanskošul­skich centrumach, spěchowanskich šulach ­a zdźěla na gymnazijach. Kak to na serbskich kubłanišćach wupada, njemóžeše rěčnica SBAB rjec.

Kubłanskopolitiski rěčnik frakcije CDU Sakskeho krajneho sejma Lothar Bienst ma přidružnikow za „šansu, za požadarja kaž za šulu“. Jeho kolegina z frakcije Lěwicy Cornelia Falken kritizuje, zo dyrbja „dodatne dźěło přidružnikow dla wukubłani wučerjo wukonjeć, kotrychž ličba pak stajnje woteběra“.

W lěće 2009 bě Spěchowanske towarstwo Budyskeho Serbskeho gymnazija prěnju CD šulskeho orchestra wudało, podpěranu wot Załožby za serbski lud. Před lětomaj zrodźi so myslička, so znowa na tajki projekt zwažić.

Budyšin (SN/CoR). Šulski orchester je runja 1. kulturnej brigadźe kruta instanca na Serbskim gymnaziju Budyšin. Čłonstwo ćělesa so měnja, kaž šulerjo přichadźeja a wotchadźeja; hudźbny narok pak wostawa na samsnym wysokim niwowje. Wo to a wo wukubłanje młodych hudźbnikow stara so mjeztym nimale pjatnaće lět nawodnica orchestra a wučerka za hudźbu Conny Wolf. Pod jeje nawodom nasta hižo prěnja cejdejka, a to z nahrawanjemi, kotrež sahachu hač do lěta 2004. Najwjetši čas tuž za nowu. „To, štož sej w orchestrje hromadźe nadźěłamy, njemóžeš prosće zańć dać. Wšako je jich telko hudźbnych chłóšćenkow. A štó wě, kak so cyła hudźbna branša hišće wuwije. Digitalny element je dźě hižo dźensa sylny. A tak změja šulerjo dopomnjenku na čas, jako su live na instrumenće hrali“, Conny Wolf rozłožuje.

Wódne ptaki wobkedźbować

srjeda, 03. awgusta 2016 spisane wot:
Dožiwjenska šćežka po přirodźe z Hućiny podłu hatow do Stróže je w prózdninskim času wosebje swójbam woblubowane wulětnišćo. Na wšelakich stacijach móža dźěći hromadźe ze staršimi abo z wowku a dźědom žiwjenje na wodźe wobkedźbować. Najlěpši přehlad maš z wuhladneje wěže při Wulkim haće. Widźeć su mjez druhim kołpje, kački, čaple a kormorany. Na někotrych stacijach móžeš sej samo naposkać, kotre zwuki na přikład žaby a krokawy wot so dawaja. Foto: Jurij Helgest

Wčera je Christina Wjacławkowa w nadawku Serbskeho šulskeho towarstwa z pjeć dźěćimi jako dnjowa mać w rumnosćach na Chróšćanskej farje dźěłać započała. „Dokelž nochcemy žane serbske dźěćo w předšulskej starobje wotpokazać, smy so z wjesnjanostu Marko Klimanom a wosadnym fararjom Měrćinom Deleńkom na tele rozrisanje dojednali“, zdźěli našemu wječornikej předsydka Serbskeho šulskeho towarstwa Ludmila Budarjowa. Foto: Feliks Haza

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND