Wědomosć pyta za wěrnosću

štwórtk, 06. oktobera 2016 spisane wot:

Konrada Zusowy seminar namołwja k rozmyslowanju

Wojerecy (AK/SN). Wunamakar kompjutera, twarski inženjer, předewzaćel a moler Konrad Zuse (1910–1995) zamóže tež dźensa šulerjow inspirować. „Wědomosć rěka za wěrnosću pytać. Wažne je wćipny być, analyzować, zwiski spóznać a so za temami prašeć“, potwjerdźa 70lětny syn Konrada Zuse, prof. Horst Zuse.

Něhdyši docent za praktisku informatiku a elektrotechniku na Choćebuskej Wysokej šuli Łužica a Berlinskej techniskej uniwersiće Horst Zuse je so minjeny pjatk na zahajenju 10. Konrada Zusoweho seminara na Wojerowskich šulerjow wobroćił. 44 młodostnych 10. a 11. lětnika z třoch tamnišich gymnazijow so na zarjadowanju we wobydlerskim centrumje Piwarska 1 wobdźěli. Organizowali běchu je Łužiski technologiski centrum Łuty a mnozy partnerojo. „Chcemy šulerjam skutkowanje a tworjenje Konrada Zusy zbližić, jich na powołanje a studij přihotować a jim orientaciju wolóžić“, rjekny sobuorganizator Frank Zörner z technologiskeho centruma.

Digitalnje wuknyć

srjeda, 05. oktobera 2016 spisane wot:

Štóž chce dźensa serbšćinu nawuknyć, ma wjacore móžnosće. To su na jednym boku priwatne kruhi, w kotrychž sej krok po kroku rěčne kmanosće přiswoješ. Poskićeja pak so tež rěčne kursy po klasiskim modelu, kaž přewjeduja je Rěčny centrum WITAJ a Budyska ludowa uniwersita. Ta ma w swojim programje za zymski semester dwaj kursaj, jedyn dalewjeducy, tamny je konwersaciski. Dalša składnosć je internet.­ Za to je minjeny čas předewšěm rěčny centrum poskitki zdźěłał.

Je wočiwidne, zo kursy po klasiskim modelu woteběraja. Na čim drje to zaleži? Bjezdwěla na poskitkach z digitalneho swěta. Tajkile přikład je app „Serbsce lochko“ z Rěčneho centruma WITAJ. Mjeztym su tam tež prěnich zajimcow pruwowali, kotřiž spjelnichu nadawki w interneće po europskim referencnym ramiku a złožichu tak rěčny certifikat w hornjo- abo delnjoserbšćinje. Milenka Rječcyna

Inwesticijana dobro dźěći

wutora, 04. oktobera 2016 spisane wot:

W „Chróšćan kołću“ knježi wot dźensnišeho čiłe žiwjenje. Dźěći wot žłobikoweje hač do předšulskeje staroby wotkrywaja sej swój nowy domicil. Njedźelu su nowotwar poswjećili a wotewrěli.

Nowe ideje za rěčne kursy

wutora, 04. oktobera 2016 spisane wot:

Kursy delnjoserbšćiny za kubłarki a kubłarjow přewjedu přichodnje po nowym rjadowanju. Za to je Choćebuski wotrjad Rěčneho centruma WITAJ nowe­ ideje wuwił.

Choćebuz (SN/MiR). Kubłarki w pěstowarnjach a hortach chcedźa so na polu delnjoserbšćiny dale kubłać. Tole dopokazuje přizjewjenska lisćina za poskitk Choćebuskeho wotrjada RCW. „Mějachmy 32 přizjewjenjow, a to je wo tójšto wjace, hač běchmy wočakowali“, praji nawoda zarjadnišća dr. Viktor Zakar. Wobdźělnicy kubłaja dźěći w Bórkowach, Mosće,­ Wětošowje, Žylowje, Choćebuzu a w dalšich delnjołužiskich komunach.

Składnostnje 100. posmjertnych narodnin Jurja Brězana wotmě so lětsa tójšto zarjadowanjow. Štož je Worklečanska wyša šula wčera organizowała, so wot nich jara přijomnje wotzběhowaše.

Worklecy (SN/MWj). Basnje, wurězki z powědančkow a dźiwadłoweje hry kaž tež hudźba bjez wulkeje techniki bě měšeńca, z kotrejž su holcy a hólcy Worklečanskeje Serbskeje wyšeje šule „Michał Hórnik“, jich wučerki a wučerjo kaž tež horstka wjesnjanow wčera na lětuše stote posmjertne narodniny Jurja Brězana spominali. Při tym so we woprawdźitym zmysle na slědy spisowaćela podachu.

Jubilej raz hinak

pjatk, 30. septembera 2016 spisane wot:
Štož su sej we Worklečanskej Serbskej wyšej šuli „Michał Hórnik“ jako přinošk k lětušim stoćinam Jurja Brězana wumyslili, je so wčera bjez prašenja jako wulkotna ideja wopokazało. Woprawdźe po tych šćežkach kročić, po kotrychž je tež spisowaćel šoł, při pućiku wot Handrikec hata do Hornjeho Hajnka słyšeć, kak Stara­ Jančowa na nuzniku pólcaja knorje ma, a na zahrodźe Brězanoweho domu na wot šulerjow samospisany serbski spěw słuchać bě prosće originelne. Za to njetrjebaš wjele techniki, ale skerje angažowanych wučerjow, kotřiž zamóža šulerjow pohonjeć a zahorić. Mi znajmjeńša je so wčerawši wječor runje tak lubił kaž tamnym wopytowarjam, kaž bě to z rozmołwow wusłyšeć. Škoda, zo běchu to hač na wuwzaća wučerjo a šulerjo a jenož mólička horstka Worklečanow. Wšitcy druzy su zawěrno zajimawe a zabawne hodźinki skomdźili. Marian Wjeńka

Hišće jónu: cuze słowa

štwórtk, 29. septembera 2016 spisane wot:

W zańdźenej „Minuće serbšćiny“ zaběrachmy so z někotrymi typami substantiwow cuzeho pochada, kotrež maja za našu rěč njezwučene wukóncy a nači­njeja nam tohodla ćeže při deklinaciji. Dźensa chcemy so dalšim tajkim typam wěnować.

Wjac za strowotu na kubłanišćach

štwórtk, 29. septembera 2016 spisane wot:

Drježdźany (SN/JaW). Sakska wobdźěli so wot přichodneho šulskeho lěta na nowym programje za strowe zežiwjenje Europskeje­ unije. Tole je sakski kabinet na swojim posedźenju předwčerawšim w Drježdźanach wobzamknył, piše sakske ministerstwo za wobswět a ratarstwo w zdźělence. „Šulski program přinošuje na jednej stronje k spěchowanju strowoty, na tamnym boku zeznajomjeja so dźěći z wudźěłkami regionalneho hospodarstwa a nazhonjeja, kak wone słodźa“, rjekny statny minister za ratarstwo Thomas Schmidt (CDU).

Europska unija je tak mjenowanej programaj šulskeho mloka a šulskeho sadu do cyłka zjała, z wjetšim budgetom wuhotowała a zjednoriła. Tak podpěruje swoje čłonske staty wotnětka z cyłkownje 250 milionami eurow wob lěto, z kotrychž dóstanje Swobodny stat za šulske lěto 2017/2018 něhdźe 1,3 miliony.

Kaž ratarske ministerstwo dale zdźěla, poskićeja na sakskich kubłanišćach hižo wot lěta 1993 šulske mloko ze spěchowanjom z programa EU.

Domchowanka ze spěwami a hru

srjeda, 28. septembera 2016 spisane wot:
Tak kaž běchu njedźelu we wosadach domchowanku swjećili, činjachu to wčera tež na Chróšćanskej zakładnej šuli „Jurij Chěžka“. Holcy a hólcy běchu korbiki z płodami sobu přinjesli, kotrež farar Měrćin Deleńk požohnowa. Z pisanym programom šu­lerjo předstajichu, kak sej małe myški do zymy skład spřihotuja a płody kaž tež myslički­ na ćopłe słónco a na rjane lětnje dny do swojich chowankow noša. K tomu zaklinčachu tež serbske pěsnje. Foto: Měrćin J. Bulank

Jězba zhromadnosći tyła

srjeda, 28. septembera 2016 spisane wot:

Radworscy šulerjo rjane a dyrdomdejske dny dožiwili

Šulerjo Radworskeje wyšeje šule „Dr. Marja Grólmusec“ su njedawno wjacore dny we Wodowych Hendrichecach přebywali. Rjadownja 9a tule rozprawja.

Z busom podachmy so do Wodowych Hendrichec a hižo hodźinu pozdźišo tam běchmy. Po wobjedźe přewjedźechmy sportowy swjedźeń. Najprjedy so sćop­lichmy, štož bě dosć wostudła wěc. Po tym pak hrajachmy wšelake hry kaž kopańcu a beachvolleyball. Hólcy rjadownje 9a su kopańcu přećiwo hólcam 9b lochce dobyli. Po tym mějachmy dźesać minutow trajacy wutrajnostny běh zmištrować. Za někotrych šulerjow bě to chětro napinace. Jenož derje, zo njebě přećopło. Po wječeri wobhladachmy sej w telewiziji koparsku hru. Po tym zhonichmy, zo budźe hnydom nócne pućowanje. A hižo běchmy po puću. Naša rjadownja pak njeběžeše po podatej čarje, a nadobo běchmy wosrjedź wsy. Škoda, tak smy nimale wšitke trašadła zapasli. Druzy nam pozdźišo powědachu, kak jara běchu so nastróželi a bojeli.

Pućowanje po horach

nowostki LND