Ralbicy (MiR/SN). Dźěći, kotrež su w prěnim prózdninskim tydźenju Ralbičanski hort wopytali, dožiwichu překwapjenku. Mějachu składnosć za kulisy klankodźiwadła pohladnyć. Serbski klankar Měrćin Krawc a projektowy sobudźěłaćer Serbskeho šulskeho towarstwa (SŠT) Michał Cyž běštaj w sportowej hali Ralbičanskeje šule natwariłoj kulisy za klankodźiwadłowo-medijowe dopołdnjo.
Chrósćicy (MiR/SN). Nowe medije zeznać a je zmysłapołnje wužiwać, běše tema, z kotrejž su so dźěći w Chróšćanskim horće, kotryž je w nošerstwje Serbskeho šulskeho towarstwa, tele dny zaběrali. Projektowy sobudźěłaćer SŠT Michał Cyž je wobdźělnikam prózdninskeho poskitka wotpowědnu wědu sposrědkował. „Holcy a hólcy su spěšnje spóznali, na kak lochke, zdobom pak wužadace wašnje móža sej z pomocu kompjuterowych programow sami hry w digitalnym formaće tworić “, tak Michał Cyž. Wón potwjerdźi zaměr SŠT, na medijo-pedagogiskim polu kubłanja skutkować, na kotrehož prěnim městnje steji nałožowanje serbšćiny. Při tym bě jemu wažne młodym zajimcam wuwědomić, zo je hižo tójšto z pomocu a zasadźenjom serbskeje rěče móžne.
We wšitkich wobłukach hospodarskeho a zarjadniskeho žiwjenja pytaja tuchwilu fachowcow a dorost. Na mnohich zawodach wuhladamy tafle z powołanjemi, kotrež su pytane, a samo na wjele firmowych awtach wabja za dźěło we wotpowědnych předewzaćach. Tajke dobre wuhlady na dobre a spokojace dźěło lědma hdy mějachmy. Firmy pak zwjetša so podarmo za dorostom a fachowcami rozhladuja. Husto nimaja šulscy wotchadnicy prawe abo scyła žane předstajenje wo tym, što abo hdźe bychu rady dźěłali a z čim sej swój wšědny chlěb zasłužili.
Wulka pomoc su jim při tajkich, žiwjenje wusměrjacych a rozsudźacych rozsudach powołanske wiki abo wuski kontakt k firmam a předewzaćam. To běchu w Ralbičanskej wyšej šuli spóznali a na iniciatiwu wučerjow powołanske wiki organizowali, nic jenož za swojich šulerjow, ale za wšitkich w blišej a dalšej wokolinje.
Berlin (dpa/SN). Ani w swójskej dźěćacej stwě njejsu wěsći: Potrjecheni cybermobbinga njemóža stajnym křiwdźenjam a hanjenjam wućeknyć. „Mam poprawom mobbing cyły čas w zaku při sebi“, rozjasni Hendrikje Schmidt z krizoweho četa (Krisenchat), kotryž zaběra so z psychosocialnym poradźowanjom dźěći a młodostnych, tele dny w Berlinje nastupajo šmóratko. To drje wjedźe k tomu, zo čuja so mnozy młodostni bjezpomocni a bjezradni. „Njeje žanoho kónca, a ja njemóžu to zběhnyć a tež nic zastajić.“
Po wuslědku minjenu srjedu wozjewjeneho naprašowanja Zwjazka přećiwo cybermobbingej w kooperaciji z chorobnej kasu technikarjow (TK) běše hižo kóždy šesty šuler (16,7 procentow) jónu wot cybermobbinga potrjecheny. To wotpowěduje wjace hač 1,8 milionam wuknjacym mjez sydom a 20 lětami. Podźěl potrjechenych běše drje wot poslednjeho naprašowanja 2020 snadnje wo 0,6 procentow woteběrał, zwostanje pak na wysokim niwowje.
Drježdźany (SN). Sakscy šulerjo zakładnych šulow słušeja k najlěpšim w Němskej, hdyž dźe wo wukony w předmjetomaj němčina a matematika. To wuchadźa z přirunanja zwjazkowych krajow Němskeje, kotrež je Institut za wuwiće kwality we wobłuku kubłanja (IQB) w nadawku konferency kultusowych ministerkow a ministrow 2021 přewjedło. Po nim docpěchu šulerjo a šulerki w nimale wšěch wobłukach (čitanje, připosłuchanje a matematika) wukony, kotrež leža signifikantnje nad němskim přerězkom. Kedźbyhódne je, zo je w Sakskej poměrnje wjace šulerkow a šulerjow ze sylnymi wukonami. W přirunanju docpěja wjetše šulerske podźěle w matematice a při čitanju w němčinje nadměrnje kompetencny niwow. Přirunanje kubłanskich wukonow pokaza pak wočiwidnje tež negatiwne změny. Wukopa so, zo wobsteja zwiski mjez socialnym statusom swójby a kompetencami w přepytowanych wobłukach.
Smochćicy (SN/CoR). Kotre wupłody a problemy přinjese imersija hornjoserbšćiny na kubłanišćach? Na tajke a dalše prašenja je wčera na prěnjej fachowej konferency Serbskeho šulskeho towarstwa (SŠT) a Domowiny pod hesłom „Dyrbimy rěčeć!“ něhdźe 60 wobdźělnikow w Smochčanskim kubłanišću swjateho Bena wotmołwy pytało. Referentka za kubłanje Domowiny Katrin Suchec-Dźisławkowa a jednaćel SŠT Andreas Ošika staj nazhonite kubłarki kaž tež wukubłanče Serbskeje fachoweje šule za socialnu pedagogiku, staršich a fachowcow na polu dwurěčneho kubłanja witałoj. Jako prěni input předstaji nawodnica Rěčneho centruma WITAJ dr. Beata Brězanowa přednošk swojeje schorjeneje sobudźěłaćerki Jadwigi Kaulfürstoweje. Wona jenož njeskedźbni na woteběracu ličbu dźěći, kotrež so dźensa po metodźe imersije kubła, ale tež na to, zo „njehodźi so imersija prosće přeco na kubłanišćach přesadźić“. Franciska Hencyna powědaše wo swojich dobrych nazhonjenjach jako němska mać dweju Witaj-dźěsći, kotrejž so dźensa na Budyskim Serbskim gymnaziju dale serbskorěčnje wukmanitej.