Potrjeby ludu spjelnić
Pomha při nawuknjenju płuwanja
19lětny Konstantin Hrjehor wukubłuje so tuchwilu na fachoweho přistajeneho za kupanske zawody.
Wuchodźiwši Serbsku wyšu šulu w Ralbicach poda so rodźeny Róžeńčan najprjedy na socialne lěto do dźěłarnje za zbrašenych w Lěskej, hdźež běše w skupinje za lěsne dźěło zasadźeny. „To bě mi jara wulke wjeselo. Běchmy nimale cyły dźeń wonka, smy lěs hladali a tež raz štomy pušćeli.“
Dawno trěbny krok
Dyrbja na čuwy hić
Wólberne bajki w dźiwadle
Premjera sćinoweje klankohry „Wólberne bajki“ w Budyskim Dźiwadle na hrodźe běše přewšo wuspěšna. Jenički akter na jewišću běše klankodźiwadźelnik Šćěpan Siegfried.
Budyšin (SN/AN). Na aktualnu produkciju Budyskeho klankodźiwadła, dojědźechu sej šulerjo 2. lětnika Budyskeje Serbskeje zakładneje šule a dźěći Budyskeje pěstowarnje „Raj pjerachow“ kaž tež Rakečanskeje pěstowarnje „Raj palčikow“ a Radworskeho Katolskeho serbskeho dźěćaceho domu „Alojs Andricki“. Dźěći běchu hižo chětro njesćerpne, jako mučneho młynka (Šćěpan Siegfried) na jewišću wuhladachu. Šibale předstaji so sam jako rěčnik Mani, kiž běše ze swojej sotru Minu dźěłowe městno změnił, zo by wona při jeho wětrniku při morju dowol činiła. Wón pak ma so wo to starać, zo by młynske koło Miny při poprawom šumjacej rěčce klepotało. Tola rěčka wodu njewjedźe, štož so husćišo stawa. Tuž powěda Mani bajku wo sotromaj Hance a Mariji. Jedna z njeju je přewšo pilna a dobroćiwa, druha pak lózyska a lěnja.
Nic pak za česć a sławu
Wobdźělnicy z poćahom k rěči
Projekt ZARI: Někotre fakty a zaměry
Z rěčnej rewitalizaciju zaběraja so sociolinguisća a druzy slědźerjo hižo wjace hač 30 lět. US-ameriski linguist Joshua A. Fishman je ze swojej 1991 wušłej studiju wo tutej temje móhłrjec jeje duchowny wótc. Mjeztym eksistuje wulka ličba dalšich studijow wo wšelakorych specifiskich aspektach rěčneje rewitalizacije kaž tež wo specifiskich padach a wotpowědnych strategijach.
Slědźerce projekta ZARI Nicole Dołowy Rybińska a Cordula Ratajczakowa stej so z rewitalizaciskimi strategijemi we wšelakorych mjeńšinach zaběrałoj a koncept za rewitalizaciju serbšćiny w serbskim sydlenskim rumje wuwiłoj. Cil dołheho procesa z njewěstym wukóncom je: Na jednej stronje so rěčnej změnje w serbskorěčnych kónčinach wobarać a na tamnym boku nowych rěčnikow zdobyć kaž tež nowe rěčne domeny wutworić. Rěčna rewitalizacija je tohodla tež wšěm ludźom wotewrjena, kotřiž móža so potencielnje stać z rěčnikom serbšćiny – tak mjenowanym „potencielnym rěčacym“.
W swojej směrodajnej studiji skedźbnja Joshua A. Fishman na dwaj wažnej dypkaj w procesu rewitalizacije:
Teoriju a praksu wunošnje zwjazuja
Serbšćinu zaso aktiwnje wuknyć
Jonathan Paulo je kubłar na Slepjanskej zakładnej šuli „Dr. Marja Grólmusec“. Tute šulske lěto je za njeho prěnje, w kotrymž w swojim powołanju po wuspěšnym zakónčenju wukubłanja skutkuje. Serbska rěč hraje w jeho žiwjenju wulku rólu. „Sym z časa pěstowarnje z njej zwjazany. Nětko ju zaso aktiwnišo nałožuju. Moja mandźelska rěči hišće lěpje serbsce hač ja a tuž zmužimoj so tež na pisanje“, tak młody kubłar w horće praji. „Na dźěle wužiwam serbšćinu wosebje při spěwanju abo prašam so dźěći za serbskimi zapřijećemi.“
