Hižo měsac dołho hladamy na nowy swět. Nowe ameriske knježerstwo so jara wo to prócuje, swojim dotalnym partneram pokazać, zo budźe wšitko hinak hač dotal. Hrozy woběmaj susodomaj, ale tež starym partneram, kaž na přikład Danskej. Porno tomu ma měrny poćah k njepřećelam kaž Ruskej. To wšo widźimy a to wšo rěka: wot kónca socializma, kiž je w srjedźnej a wuchodnej Europje štyrceći lět trał, je po nimale samsnym času zaso nowy system nastał.

Dale rěka to, zo widźimy hižo nětko (a budźemy w přichodźe zawěsće hišće wjac na to hladać), kak někotři swoje měnjenja spěšnje změnja. Štóž be liberalny, je nětko „konserwatiwny“. Wo naprawo a nalěwo tu nětko njeńdźe, wojujemy wo to, hač budźe na zapadźe dale liberalna demokratija abo hinaša demokratija knježić– snano populistiska, snano prawicarska, kaž chceće. To wšo je poprawom normalne politiske hibanje. A woprawdźe: Swětowa politika je nětko jara žiwa a zabawjaca, dokelž nichtó njewě, što budźe a štó sej što wumysli. Je to kaž na pokerowu hru hladać. Ale su to tež napinace časy, dokelž njejsu někotre aspekty dalewuwića rjane.

Němcy (SN/mb). „Stejimy jasnje staršim poboku, kotřiž maja po wustawje prawo, swoje dźěćo do serbskeje šule słać. W konkretnym padźe smy dale ze swójbu w kontakće a so wo rozrisanje prócujemy.“ Tak stej Serbske šulske towarstwo a Domowina pjatk na naprašowanje našeho wječornika wot 5. februara wotmołwiłoj, što chcedźa w zajimje serbskich swójbow za polěpšenje šulerskeho transporta činić. Serbske Nowiny su 24. januara rozprawjeli, zo njesmě hólc z Němcow, kiž chodźi wot tutoho šulskeho lěta do Serbskeje wyšeje šule w Ralbicach, hromadźe z dalšimaj dźěsćomaj swójby sobu jěć, kotrejž stej šulerjej tamnišeje zakładneje šule – najebać swobodne městno w taksiju. Mać Tereza Čórlichowa je so w rozmołwach ze zarjadom wokrjesa za nadróžny wobchad dołho podarmo wo rozrisanje prócowała. Wona nam wobkrući, zo je so předsyda Domowiny Dawid Statnik zašłu póndźelu pola njeje přizjewił. Nětko ma wona zarjadej znowa próstwu zapodać. Bjez wšědneje podpěry maćerje, kotraž swojeho syna wšědnje na mjezystaciju do Kulowa wozy, by hólc jednu hodźinu a 18 mjeńšin do spočatka wučby doma wotjěć dyrbjał.

Felicitas Kralowa je serbske kubłanje rozsudnje sobu wuwiwała a je horda na młodu generaciju naslědnikow

Felicitas Kralowa je wědomostnje a koncepcionelnje w nadawku Serbow skutkowała. Nětko poda so Róžeńčanka na wuměnk. Milenka Rječcyna je so ze šulskej nawodnicu, zastupowacej nawodnicu Budyskeho Serbskeho gymnazija a serbskej wučerku za wyši schodźenk, za studentow serbšćiny a wučerstwa kaž tež dorosćenych rozmołwjała.

Wuwiće na polu kubłanja so spěšnje měnja. Što sće wobkedźbowali za čas powołanskeho skutkowanja?

F. Kralowa: Hdyž běch jako wučerka započinała, smy rěčeli wo městnje archaizmow w serbskej wučbje, smy dźěłali na nowych wučbnych planach, so zaběrali z najwšelakorišimi modernymi metodami. Tak wjele kaž je so w minjenych lětach změniło, sej tehdy njejsmy móhli předstajić. Dźensa wuwučujemy w digitalnych rjadowniskich rumnosćach. Tam ma serbšćina swoje krute městno. Wučerjo dyrbjachu so sami spěšnje dalekubłać. Runje hakle smy dóstali „sotru“ a hižo je tu KI. To su wužadanja, runje za mjeńšinowu rěč a jeje sposrědkowanje.

Žurnalist a redaktor na wuměnku Peter Frey wěnuje so w prěnjej „Budyskej narěči“ lěta žurnalizmej jako stołp demokratije

Iniciatiwa „Budyšin zhromadnje“ wuhotuje tež lětsa format „Budyske narěče“. Měsačnje wěnuja so wosobiny kultury, wědomosće abo hospodarstwa w cyrkwi swj. Pětra pod hesłom „Kak chcemy w tymle kraju zhromadnje žiwi być?“ aktualnym towaršnostnym zjawam. Lětuši hosćo su mjez druhim sociologa Steffen Mau, fachowča za Rusku Sabine Adler a stawiznar Ilko­-Sascha Kowalczuk. Prěni rěčnik je zajutřišim, pjatk, bywši šefredaktor sćelaka ZDF dr. Peter Frey. W předpolu je na prašenja iniciatiwy wotmołwił.

Knježe Frey, žurnalizm je pod ćišćom. ARD a ZDF mjenujetej so „Staatsfunk“, hesło „Lügenpresse“ skanděruje so na demonstracijach, fake news nješěrja jenož Donald­ Trump. Hdy su medije wěryhódnosć zhubili?