Krótkopowěsće (02.01.17)

póndźela, 02. januara 2017 spisane wot:

Prěni sněh so našoł

Lipsk. W Sakskej, Saksko-Anhaltskej a Durinskej je so minjenu nóc prěni sněh tuteje zymy našoł. Po informacijach Němskeje wjedrarnje bě so wokoło 3 hodź. sněžić započało. Sněh drje nas přichodne dny dale přewodźa. Temperaturow wokoło nule dla hroža wječor a w nocy hładke dróhi, wjedrarjo warnja.

Norowirus w Sakskej

Drježdźany. Sakska je kónc lěta žołmu schorjenjow na norowirus dožiwiła. Jeničce wot kónca nowembra hač do srjedź decembra registrowachu 1 100 nowych schorjenjow, Roberta Kochowy institut zdźěli. Loni w samsnym času mějachu porno tomu 590 padow. Natykliwy wirus, zawinowacy ćežku židlawu a bluwanje, wohroža předewšěm dźěći a starych ludźi.

Češa a Słowacy hromadźe

Praha/Bratislava. Posledni dźeń lěta 2016 zetkachu so wospjet Češa a Słowacy na namjeznej horje Velká Javořina/Veľká Javorina w Běłych Karpatach. Tule tradiciju zhromadnosće a symbolisce dale začuwaneje wzajomosće haja hižo wot dźělenja Čěskosłowakskeje 1993. Z něhdźe 5 000 ludźimi mějachu tónraz rekordne wobdźělenje.

Předsyda Sokoła přestanje

Krótkopowěsće (30.12.16)

pjatk, 30. decembera 2016 spisane wot:

Tilich za lěpše mjeno Sakskeje

Drježdźany. Sakski ministerski prezident Stanisław Tilich (CDU) so nadźija, zo swobodny stat po namócnosćach přećiwo wukrajnikam a prawicarskich krawalach swoje mjeno poněčim zaso polěpši. Dopóznaće, zo bě „wohidna mjeńšina“ dobre mjeno kraja do błóta steptała, je jemu „hórke dopóznaće lěta 2016“, rjekny Tilich powěsćerni dpa.

Nadźijeja so polěpšenja

Drježdźany. Plahowarjo dejkow so nadźijeja, zo so połoženje na mlokowych wikach klětu polěpši. „2016 bě plahowarjam dejkow najćeše lěto po přewróće“, praješe hłowny jednaćel krajneho zwjazka ratarjow, Manfred Uhlemann nowinarjam. Mnohe zawody běchu w swojej eksistency wohrožene, dokelž „je mlokowa kriza njewšědnje dołho trała“.

Wosada za hłuchich

Krótkopowěsće (29.12.16)

štwórtk, 29. decembera 2016 spisane wot:

Tójšto dźiwiny třělili

Dubrjenk. Hońtwjerske drustwo Du­brjenk přewjedźe wčera pod nawodom dr. Pětra Brězana ze Sulšec pola Kulowa – wotnajerja tamnišich lěsow – 26. hońtwu mjez hodami a Nowym lětom. Wobdźě­liło je so 44 honjerjow a 42 hońtwjerjow, telko kaž hišće ženje do toho. Tež ličbu třělenych kruchow dźiwiny njejsu minjene 25 lět w Dubrjenku hišće měli. Wčera ležachu tam dwě jelenicy, dwanaće dźiwich swini a jedna liška.

Škitne naprawy dale polěpšić

Drježdźany. Sakska je lětsa 178 mi­lionow eurow za škitne naprawy přećiwo wulkej wodźe nałožiła. Wudali su pjenjezy za twarske objekty w srjedźnej Sakskej a Rudnych horinach, kaž mi­nister za wobswět Thomas Schmidt (CDU) zdźěli. Klětu planuja runje telko spěchowanskich srědkow. Potom chcedźa mjez druhim nasypy podłu rěki Čorneho Halštrowa ponowić.

Něšto mjenje nadpadow

Wiesbaden. Ličba nadpadow na domy požadarjow azyla je lětsa snadnje woteběrała. Kaž Zwjazkowy kriminalny zarjad informuje, su hač do 27. decembra 921 njeskutkow zličili. Loni bě jich 1 031. We 867 padach je policija prawicarsko­ekstremistiski pozadk zwěsćiła.

Krótkopowěsće (28.12.16)

srjeda, 28. decembera 2016 spisane wot:

Zapalerjo zajeći

Budyšin. Po pospytanym zapalerstwje při přebywarni požadarjow azyla w Budyšinje před tydźenjomaj je policija třoch podhladnych zajała. Mužojo w starobje 19 do 23 lět buchu hižo 23. decembra zajeći a sedźa wot toho časa w přepytowanskej jatbje, kaž rěčnica policije zdźěli. Woni běchu w nocy na 13. december z bencinom pjelnjene a zapalene bleše­ na dom mjetali. Na zbožo njeje k žanej škodźe dóšło.

Dulig namołwja předewzaća

Drježdźany. Sakski hospodarski mi­nister Martin Dulig (SPD) předewzaća w kraju namołwja, so na zasadne změny w awtowej branši na dobro elektromobility nastajić. Němska awtoindustrija je wuwiće minjene lěta „trochu zaspała“, rjekny Dulig powěsćerni dpa. Nětko pak wobkedźbuje wón wulku dynamiku, na kotrejž měła so tež Sakska wobdźělić.

Hrajki zběrali

Drježdźany. Wobradźenje dale dźe: Mnozy wobydlerjo Drježdźan su wčera we wobłuku zběranskeje akcije trjebane abo nowe hrajki jako hodowny dar za dźěći z potrěbnych swójbow znosyli. Drježdźanske wobchadne zawody přewostajichu za to cyły bus, hdźež móžachu ludźo hrajki wotedać.

Krótkopowěsće (27.12.16)

wutora, 27. decembera 2016 spisane wot:

Chlěb město praskotakow

Berlin. Pod hesłom „Chlěb město praskotakow“ prosy ewangelski pomocny skutk Chlěb za swět wo pjenježne dary. „Z raketami a praskotakami ničo přećiwo namocy a njesprawnosći na swěće nje­zdokonješ“, rěka w zdźělence pomocneho skutka. Wón organizuje mjez druhim projekty přećiwo hłodej we wjace hač 90 krajach swěta, kaž zdźěla.

Ratarjam pjenjezy wupłaća

Drježdźany. Sakscy ratarjo dóstanu nětko hač do kónca lěta tak mjenowane direktne wupłaćenja. Cyłkownje 251 milionow eurow jim přewostaja. „Ratarjo maja ćežke lěto za sobu, mjez druhim mlokoweje krizy dla“, zdźěli ratarski minister Thomas Schmidt (CDU). Z pjenjezami chcedźa ratarjam pomhać, zo móhli swoje zličbowanki zapłaćić.

Mjenje płaćenych awtodróhow

Praha. Wobchadny minister Čěskeje republiki Dan Ťok wozjewi, zo wot lěta 2017 syć płaćenych awtodróhow wo ně­hdźe 100 kilometrow skrótša. Jedna so wosebje wo wotrězki na wobjězdkach Prahi a druhich wjetšich městow, kotrež budźe móžno bjez zapłaćeneho awto­dróhoweho nalěpka wužiwać. Nowe rjadowanje ma wodźerjow jězdźidłow wo­lóžić.

Krótkopowěsće (23.12.16)

pjatk, 23. decembera 2016 spisane wot:

CD „Serbski rekwiem“ wušła

Budyšin. CD „Serbski rekwiem“ Korle Awgusta Kocora, kotruž běchu na koncertomaj chóra Lipa a solistow pod nawodom Judith Kubicec w Chrósćicach nahrawali, je wot dźensnišeho na předań. Zynkonošak předawaja w Budyskimaj Smolerjec kniharni a Serbskej kulturnej informaciji, pola Marje Hrjehorjoweje w Róžeńće, Petry Kupcyneje we Worklecach a w klóšterskim wobchodźe.

Gabriel měł zapřimnyć

Budyšin. Zapósłanc CDU w Sakskim krajnym sejmje Marko Šiman w zwisku z planowanym wottwarom dźěłowych městow pola wagonotwarca Bombardier wočakuje, zo zwjazkowy minister za hospodarstwo Sigmar Gabriel (SPD) zapřimnje. Takle móhł prócowanja sakskeho knježerstwa skutkownje podpěrać, rěka w nowinskej zdźělence Šimana. Tramwajki modernizowwali

Krótkopowěsće (22.12.16)

štwórtk, 22. decembera 2016 spisane wot:

Njetrjebatej telko płaćić

Budyšin/Zhorjelc. Wokrjesaj Budyšin a Zhorjelc njetrjebatej w přichodnymaj lětomaj telko pjenjez regionalnemu wotpadkowemu zwjazkej Ravon pře­pokazać, kaž bě dotal planowane. Cyłkownje lutujetej wonej štyri miliony eurow­, informuje dźensa rozhłosowy sćelak MDR. Ravon bě ze spalernju wotpadkow we Łutach nowe přijomniše zrěčenje za wokrjesaj wu­jednał.

Trjebaja wjace pomocnikow

Drježdźany. Přiběraceje ličby potrěbnych trjebaja sakske tafle wjace čestnohamtskich pomocnikow. Předewšěm šoferojo awtow, kotřiž žiwidła rozwožuja, su trěbni, zdźěli rěčnik krajneho zwjazka sakskich taflow. Dotal maja w kraju 1 500 čestnohamtskich pomocnikow, kotřiž zwjetša žiwidła rozdźěleja.

Zapłaći Kuba dołh z rumom?

Praha/Havanna. Kuba ma pola Čěskeje republiki hišće wot časa Čěskosłowakskeje dołh něhdźe 250 milionow eurow. Nětko je wona Čěskej njewšědny namjet činiła – mjenowany dołh z dodawanjom ruma wurunać. Wotpłaćić cyłu sumu by wjace hač 23 milionow blešow woznamjenjało. Poskitk je po cyłym swěće wulku kedźbnosć zbudźił.

Krótkopowěsće (21.12.16)

srjeda, 21. decembera 2016 spisane wot:

Nowa internetna strona

Choćebuz. Serbski muzej w Choćebuzu prezentuje so pod www.wendisches-museum.de z nowej internetnej stronu. Zajimcy móža so tam wo stawiznach a aktualnosćach kaž tež wo stawje twarskich dźěłow wobhonić. Planowanu nowu wustajeńcu chcedźa najzašo kónc lěta 2018 wotewrěć. Hižo wot januara je muzej saněrowanskich dźěłow dla zawrjeny.

Zamołwitaj za wjelka

Postupim. Braniborske wobswětowe ministerstwo chce dweju zamołwiteju za wjelki přistajić, kaž su na njedawnej konferency wo wjelku w Podstupimje wozjewili. Jako přičinu mjenuja dale a wjac nadpadow rubježneho zwěrjeća na domjacy skót. Zdobom chce kraj financne srědki k zarunanju škodow ratarjam a plahowarjam skotu zwyšić. W južnej Braniborskej maja 15 wjelčich črjódow.

Muzej z ćežemi

Krótkopowěsće (20.12.16)

wutora, 20. decembera 2016 spisane wot:

Serbja budu pódla

Choćebuz. Uta Hentšelowa z Lubnjowa smě klětu 12. februara zwjazkoweho prezidenta Němskeje sobu wolić. To zdźěla Delnjoserbski rozhłós. Nowu nawodnicu Šule za delnjoserbsku rěč a kulturu je braniborska CDU namjetowała. Zwjazkoweho prezidenta wuzwoli 630 zapósłancow zwjazkoweho sejma a dalšich 630 woby­dlerjow ze wšěch zwjazkowych krajow.

Wjace wěstoty na wikach

Drježdźany. Dohodowne wiki w Drježdźanach chcedźa po wčerawšim nadpadźe w Berlinje z přidatnymi betonowymi elementami a zawěrami zawěsćić. Te maja tomu zadźěwać, zo něchtó z awtom na wiki zajědźe, policija w sakskej krajnej stolicy připowědźi. Nimo toho chcedźa wjace wobrónjenych zastojnikow zasadźeć. (Hlej tež 2. stronu)

Wjace ludźi na raka schorje

Krótkopowěsće (19.12.16)

póndźela, 19. decembera 2016 spisane wot:

Přećiwo hidźe demonstrowali

Drježdźany. Wjace hač tysac ludźi je wčera w Drježdźanskim Zwingeru přećiwo hidźe na wukrajnikow demonstrowało. Při tym zasadźeše so sakska kultusowa ministerka Brunhild Kurth (CDU) za česćowny wobchad z wukrajnymi sobuwobydlerjemi najebać rěčne mjezy. Tež Drježdźanski wyši měšćanosta Dirk Hilbert (FDP) so wobdźěli.

Twarja nowy elektriski Golf

Drježdźany. W škleńčanej manufakturje awtotwarca Volkswagen w Drježdźanach přihotuja tuchwilu twar noweho elektriskeho Golfa. Spočatk januara maja so produkciske wotběhi pruwować, kaž rěčnik VW dźensa zdźěli. W aprylu potom chcedźa prěnje wozy předać. Spočatnje ma tam wšědnje 35 awtow nastać. Za to maja 300 sobudźěłaćerjow.

Brošurka rozebrana

Drježdźany. Wot sakskeho krajneho knježerstwa wudata brošurka z artiklemi wustawy w arabšćinje je nimale rozebrana. Wot prěnjeho nakłada 15 000 eksemplarow maja runje hišće tysac, informuje socialne ministerstwo w Drježdźanach. Brošurka za požadarjow azyla wobsahuje prěnje 20 artiklow Zakładneho zakonja w němčinje a arabšćinje.

nowostki LND