Krótkopowěsće (21.02.18)

srjeda, 21. februara 2018 spisane wot:

Mjezynarodny dźeń maćeršćiny

Paris. Dźensa je Mjezynarodny dźeń maćeršćiny. Lěta 1999 bě UNESCO 21. februar na wopomjatny dźeń pozběhnyła. Zaměr bě rěčnu mnohotnosć a nałožowanje maćeršćiny spěchować. Wosebje chce organizacija na mjeńšinowe rěče skedźbnjeć, kotrež 10 000 abo mjenje ludźi wužiwa. Namjet zapodał bě Bangladesh, zo by tak na załoženje kraja tež rěčnych přičin dla pokazał.

Přepytowanja traja

Drježdźany/Budyšin. Dwě lěće po wohenju w bywšim hotelu „Husarenhof“ njejsu dotal njeskutka podhladnych wuslědźić móhli, zdźěli wčera krajny kriminalny zarjad (LKA) Sakskeje. Twarjenje bě jako decentralny azylowy kwartěr w Budyšinje předwidźane. Přepytowanja hišće traja. Specialisća su profil skućićela zdźěłali, z kotrehož nadźijeja so w LKA noweho wuchadźišća za dalše zwěsćenja.

Pytaja probandow

Krótkopowěsće (20.02.18)

wutora, 20. februara 2018 spisane wot:

Podpěruja koncerny

Drježdźany. Sakska podpěruje skóržbu energijowych koncernow před sudnistwom Europskeje unije přećiwo krućišim hraničnym hódnotam za brunicowe milinarnje. Kaž statna kenclija w Drježdźanach wčera zdźěli, wobzamknjenje EU wo nowych hódnotach, kotrež maja wot lěta 2021 płaćić, po měnjenju skóržbnikow standardy techniki daloko přesahuje. Koncerny njemóža je dodźeržeć.

Mužojo so skerje tłóča

Budyšin. Žony su nastupajo profylaksu zubow mnohim z přikładom. Mužojo so před tym časćišo tłóča. To zwěsći Budyska wotnožka překupskeje chorobneje kasy KKH. Přiwšěm ličba tych, kotřiž so lětnje na profylaksy wobdźěleja, přiběra. W lěće 2016 je 61 procentow zawěsćenych KKH poskitk zubneje kontrole wužiwało. To je dźesać procentow wjac hač lěto do toho.

Nowy šeflěkar maltezow

Krótkopowěsće (19.02.18)

póndźela, 19. februara 2018 spisane wot:

Na srjedźiznu so wusměrić

Köln/Berlin. Wjetšina ludźi w Němskej měni z widom na zwadu wusměrjenja CDU dla, zo měła so strona wo politisku srjedźiznu starać. To wuchadźa z naprašowanja instituta Forsa w nadawku sćelakow RTL a n-tv. Po tym přihłosujetej dwě třećinje woprašanych (66 procentow) kursej srjedźizny. Mjez přiwisnikami unije je jich samo 75 procentow.

Škit před wulkej wodu polěpšić

Wojerecy. Łužiske jězory maja wulku wodu Čorneho Halštrowa wotpopadnyć. Wotpowědny projekt stej Sakska a Braniborska do programa za škit před wulkej wodu zapřijałoj. Jězory móhli hač do 60 milionow kubiknych metrow wody wotpopadnyć. Tuchwilu fachowcy pruwuja, hač su brjohi wěste dosć. Planowane maja­, při- a wottoki Čorneho Halštrowa při wjacorych wodźiznach powjetšić.

Mjenje dźěći ma ćeže z chribjetom

Krótkopowěsće (16.02.18)

pjatk, 16. februara 2018 spisane wot:

Nowonakład bajow wušoł

Budyšin. Zběrka łužiskich bajow w němskej rěči „Sagen aus Heide und Spreewald“ je dźensa w Ludowym nakładnistwje Domowina w 9. nakładźe wušła. Za nowonakład bě Erich Schneider baje wu­zwolił, je wobdźěłał a dosłowo spisał. Ilustrował bě knihu Rolf Kuhrt. Wona wobsahuje wjac hač sto powěsćow z łužiskeho regiona, předewšěm wo lutkach, připołdnicy a wódnym mužu.

Deniz Yücel z jastwa pušćeny

Berlin. Němsko-turkowski žurnalist Deniz Yücel je z turkowskeho jastwa pušćeny. To zdźěli jeho dźěłodawar, informuje nowina Welt dźensa na swojej internetnej stronje. Zwjazkowe knježerstwo je powěsće wo pušćenju mjeztym wobkrućiło. Yücel bě dlěje hač lěto bjez wobskóržby­ a sudniskeho jednanja w turkowskim jastwje sedźał. Wumjetowachu jemu propagandu terora.

Rozšěrja archeologisku přehladku

Krótkopowěsće (15.02.18)

štwórtk, 15. februara 2018 spisane wot:

Wobskorža krajneho radu

Hamburg/Zhorjelc. Zwěrinoškitna strona Ethia je zhromadnje ze zajimowym zhromadźenstwom „Wjelk, haj prošu“ a Zelenej ligu Sakskeje skóržbu přećiwo Zhorjelskemu krajnemu radźe Berndej Lanzy (CDU) zapodała. Přičina je njedawno zatřěleny problemowy wjelk. Po słowach skóržbnikow bě Lange z dowolnosću, zwěrjo wottřělić, wjacore zakonje ranił. Njejsu žane dopokazane nadpady, kotrež wottřěl wjelka wusprawnjeja.

Widźi šansu za Łužicu

Grodk. Łužiski zapósłanc zwjazkoweho sejma dr. Klaus-Peter Schulze (CDU) ma předwidźanu zamołwitosć swojeje strony za hospodarski ressort w móžnym nowym zwjazkowym knježerstwje za spomóžnu. To „skići wulku šansu runje hladajo na přichod łužiskeho energijoweho regiona a z nim zwjazanu strukturnu změnu. Tak móhli při temje brunica skónčnje zas prawe ćežišća sadźeć.“

Wabja za aktiwny dowol

Krótkopowěsće (14.02.18)

srjeda, 14. februara 2018 spisane wot:

Předstaja digitalnu wučbnicu

Drježdźany. Rěčny centrum WITAJ chce 29. měrca w Drježdźanskej statnej kencliji prěnju serbsku digitalnu wučbnicu předstajić. Za prezentaciju programa „Serbšćinu DIGITALNJE krok po kroku wuknyć – prawopis a gramatiku“ staj so mjez druhim sakskaj statnaj ministraj za wědomosć a wuměłstwo kaž tež kultus dr. Eva-Maria Stange (SPD) a Christian ­Piwarz (CDU) přizjewiłoj.

Wupisaja stipendij

Biskopicy. Zhromadna załožba města Biskopic wupisa stipendij za wobdarjenych młodych muzeologow a wuměłskich wědomostnikow. Po zakónčenju studija ma so stipendiatej na šěsć měsacow swobodne dźěło bjez wjetšich financnych starosćow zmóžnić. Požadanja pod hesłom „stipendij“ přijimuje Biskopičanske měšćanske zarjadnistwo.

Hładźina morja spěšnišo stupa

Krótkopowěsće (13.02.18)

wutora, 13. februara 2018 spisane wot:

Znamjo wujednanja

Drježdźany. Z kilometry dołhim rjećazom ludźi chcedźa Drježdźanjenjo dźensa wot 17.30 hodź. na róčnicu zničenja swojeho města přez aliěrowane bombowcy w Druhej swětowej wójnje dopominać. Rjećaz ma jako znamjo wujednanja a dorozumjenja w měšćanskim centrumje ludźi na woběmaj pobrjohomaj Łobja mjez sobu zwjazać.

Minister pola FSJnikow

Ochranow. Sakski statny minister za kultus Christian Piwarz (CDU) wopyta jutře w Ochranowje 40 młodostnych, kotřiž wukonjeja tuchwilu dobrowólne socialne lěto (FSJ) na šulach. Woni přebywaja tam w Domje Komenskeho na seminarnym tydźenju. Po słowach Piwarza „skići FSJ wobdźělnikam hódne nazhonjenja a pomha jim, swójsku powołansku perspektiwu wuwiwać“.

Pomoc firmow prašana

Krótkopowěsće (12.02.18)

póndźela, 12. februara 2018 spisane wot:

Ze židowskimi wosadami rěčał

Drježdźany. Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) zetka so dźensa ze zastupjerjemi židowskich wosadow w Drježdźanach, Kamjenicy a Lipsku we wosadnym centrumje Noweje synagogi w krajnej stolicy. Štyri njedźele po rozmołwje z ewangelskimi a katolskimi biskopami je sej Kretsch­mer nastupajo wšelake aktualne temy ze židowskimi zastupjerjemi mysle wuměnjał.

Wjace personala w kubłanišćach

Drježdźany. 37 729 sobudźěłaćerjow je loni 1. měrca w sakskich dźěćacych dnjowych přebywanišćach skutkowało. Tole zdźěla dźensa Sakski krajny zarjad za statistiku. 33 409 ludźi dźěłaše tam jako­ pedagogiski, personal w nawod­nistwje a zarjadnistwje, 4 320 we wobłuku domjacnosć a technika.

Pjatnaće projektow zapodatych

Krótkopowěsće (09.02.18)

pjatk, 09. februara 2018 spisane wot:

Narok na status ćěkanca

Budyšin. Ćěkancy ze Syriskeje, kotřiž su ze swojim ćěknjenjom wojersku słužbu abo rezerwowu wojersku słužbu zapowědźeli, maja prawo na spožčenje statusa­ ćěkanca. To je 5. senat Sakskeho wyšeho zarjadniskeho sudnistwa wčera w Budyšinje we wjacorych padach rozsudźiło. Skóržbnikam bě Zwjazkowy zarjad za migraciju a ćěkancow drje subsidiarny škit připóznał. Wyši škit jako ćěkanc pak bě pobrachowacych wuměnjenjow za to dla wotpokazał.

Křižerjo po nowym mosće

Pančicy-Kukow. Klóšterski a Chróšćanski křižerski procesion móžetej lětsa jutry nowy móst nad Klóšterskej wodu w Pančicach-Kukowje wužiwać. Tole je zastupjer krajneho zarjada za dróhotwar a wobchad wobkrućił, kaž wjesnjanosta Markus Kreuz (CDU) na wčerawšim posedźenju gmejnskeje rady zdźěli. Móst pak budźe jeničce za křižerjow wužiwajomny, za pěškow nic.

Ze słóncom do prózdnin

Krótkopowěsće (08.02.18)

štwórtk, 08. februara 2018 spisane wot:

Wo lajskeho sudnika so požadać

Budyšin. Za chłóstanske a młodźinske komory na hamtskich a krajnych sud­nistwach w Hornjej Łužicy kaž w cyłej Sakskej přisydnikow pytaja. Wobydlerjo w starobje wot 25 do 70 lět, kotřiž so za to zajimuja, móža so hač do 30. junija wo tele čestnohamtske zastojnstwo požadać. Sakske ministerstwo justicy z toho wuchadźa, zo trjebaja za 2019 zahajacu so hamtsku dobu 4 000 lajskich sudnikow.

Najlěpše naćiski wustajane

Choćebuz. Mytowane naćiski za wuhotowanje „Přistawoweho kwartěra Choćebuz“ při nastawacym wuchodnym jězoru sewjernje Choćebuza móžeš sej hišće hač do kónca měsaca w radnicy při Nowych wikach wobhladać. We wobłuku pla­nowanskeho wubědźowanja bě jury pod nawodom prof. Heinza Naglera dźěła pjeć planowanskich a architekturnych běrowow wuzwoliła.

Slědźić wo domiznje

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND