Krótkopowěsće (17.09.25)
Tři žony za wólby wjesnjanostki
Njeswačidło. Tři žony wabja do 2. koła wólbow wjesnjanostki w Njeswačidle wo wolerjow gmejny: Optikarka Anett Pötschke ze Šešowa, ekspertka za strowotnistwo Silke Mickan-Ziesch z Njeswačidła a kubłanska referentka a swobodna rěčnica Juliane Mazalla z Łuha. Wone wuhotuja tež mnohe zjawne informaciske zarjadowanja (jutře na 4. stronje je wobšěrnišo předstajimy a terminy wozjewimy.)
Doba wupisanja nimo
Budyšin. Doba prěnjeho wupisanja Domowinskeho Myta za hospodarstwo je so zawčerawšim skónčiło. Zarjadej Domowiny su namjety z Delnjeje, srjedźneje a Hornjeje Łužicy dóšli. Nětko ma so nowy wutworjeny mytowanski wuběrk schadźować a wo namjetach wuradźować. Myto přepodadźa na 3. fachowym forumje „hospodarstwo a kultura“ w nowembrje.
Haćenja na železniskej čarje
Drjewo w srjedźišću wikow přirody stało
Stróža (CS/SN). Wiki přirody su so jako magnet za wopytowarjow zbliska a zdaloka etablěrowali. Dwójce wob lěto – w času sadźenja a wusywa kaž tež w času žnjow – přichadźeja tysacy wopytowarjow na dwór zarjadnistwa biosferoweho rezerwata Hornjołužiska hola a haty do Stróže. Zarjadowanje je wosebje přiwabliwe, dokelž so wikowanje, gastronomija a kultura wudospołnjeja.
Minjenu sobotu běchu poskitki na 83 stejnišćow rozdźělene. Mjez nimi běchu mnozy poskićowarjo, kotřiž swoje wudźěłki w regionje produkuja, kaž pjekarjo, rěznicy, pčołarjo, hatarjo, zahrodnicy a piwarcy. Tež kulinariske poskitki běchu zaso přewšo mnohostronske, tak zo nichtó hłódny wostać njetrjebaše. Towarstwa a institucije wo swojim dźěle informowachu. Prěni raz so na přikład Lionsowy klub z Niskeje wobdźěli.
Na dwójny spočatk spominali
Před 70 lětami we Wojerecach nowe město a kombinat twarić započeli
Wjerecy (KD/SN). 31. awgusta 1955 buštej po wobzamknjenju ministerskeje rady NDR dwaj zakładnej kamjenjej połoženej, z čimž je so Łužica bytostnje změniła. Z jednym zahajichu twar płunoweho kombinata Čorna Pumpa a z druhim rozšěrjenje Wojerec jako město, w kotrymž móžachu twarcy tehdy wažneho energijoweho zawoda bydlić. Tole praji bywši zastupowacy generalny direktor płunoweho kombinata dr. Günther Seifert njedawno na swjedźenskim zarjadowanju we Wojerowskej Łužiskej hali. Wot lěta 1959 je płunowy kombinat swědomiće wulki dźěl NDR z briketami a koksom z brunicy kaž tež z měšćanskim płunom zastarał a tak natwar hospodarstwa NDR sobu zmóžnił.
Sodan pola prezidenta był
Dobrošecy (SN/MWj). Bywši wjesnjanosta Malešanskeje gmejny Günter Sodan z Dobrošec bě minjeny pjatk na wobydlerski swjedźeń zwjazkoweho prezidenta Franka-Waltera Steinmeiera w Berlinskim hrodźe Bellevue přeprošeny. „Běch jara zahorjeny wo hrodźe a wonkownych připrawach“, wón na naprašowanje Serbskich Nowin rjekny. Sodan je prezidentej wo swojich aktiwitach nastupajo teologu a pčołarja Hadama Bohuchwała Šěracha rozprawjeć chcył. „Sym drje prezidentej cyle blisko přišoł, składnosć k rozmołwje z nim pak bohužel njemějach“, Dobrošečan rozprawja.
Hakle njedawno bě Sodan wo H. B. Šěrachu w Limbachu-Oberfrohnje přednošował. Šěrach bě so 5. septembra před 301 lětom narodźił. Runje za tón dźeń běchu jeho pčołarjo z Limbacha-Oberfrohny na přednošk přeprosyli. „Bych wočakował, zo mje pčołarske towarstwo z Hornjeje Łužicy za tajki přednošk přeprosy. Ale ně, w Rudnych horinach běchu spěšniši“, tak Sodan. Wón bě so wobšěrnje ze Šěrachom zaběrał a loni składnostnje jeho 300. narodnin pomnik w Budyšinku nastorčił.
Policija (16.09.25)
Wuměnkar wjacekróć kradnył
Běła Woda. W minjenych měsacach je so něchtó wjacekróć do zahrody w Běłej Wodźe zadobył a tam kradnył. Zhubili su so wonkowna žaluzija, wjacore wobělene zdónki robinije, železna škla za lěhwowe wohenje a kara. Pokradnjene wěcy su dohromady něhdźe 2 500 eurow hódne. Přepytowanja wjedźechu kriminalnu słužbu k 78lětnemu mužej, pola kotrehož rubiznu namakachu. Wón změje so nětko padustwa dla zamołwić.
Štwórć miliona za mosćik?
W Bjedrichecach (Friedersdof) we Łazowskej gmejnje je dróhotwarska naprawa nuznje trěbna. Ta pak ma tójšto pjenjez płaćić. We Łazowskej gmejnskej radźe su měnjenja wo tym, kak ma z předewzaćom dale hić, rozdźělne.
Bjedrichecy (AK/SN). Mosćik nad Šćeńčanskej hrjebju w Bjedrichecach je dodźeržany. Fundamenty njejsu hižo krute dosć. Puć póčnje so hižo torhać. Tu dyrbi so spěšnje jednać, praji wjesny předstejićer a gmejnski radźićel Udo Steglich. W aprylu je gmejnska rada wobzamknyła, zo ma so mosćik ponowić. Njedawno pak je wjetšina gmejnskeje rady wotpokazała, twarske dźěła do nadawka dać.
Serbšćina jej wosobinske wobohaćenje a dar
Domowina je spočatk apryla we Wulkich Zdźarach rěčny projekt DOMOJ zahajiła. To je intensiwny kurs serbšćiny, kotryž dźewjeć měsacow traje. Dohromady dwanaće wobdźělnikow wuknje zhromadnje w tak mjenowanym rěčnym hnězdźe. Woni so w našim wječorniku předstajeja. Jessica Flaig měni, zo přichod pochad trjeba.
Moje mjeno je Jessica Flaig, sym 38 lět a bydlu w Lipsku. Pochadźam z Rottweila, městačka na kromje Čorneho lěsa. Serbšćinu znaju z časa swojeho dźěćatstwa. Tehdy zajimowach so hižo za małe a wosebite rěče. Podobnje kaž w jenišćinje (das Jenische) abo jiddišćinje widźu wulku kulturnu hódnotu w serbskej rěči. To je rěč, kotraž ma wjele powědać.
Sym w swójbje ze zdźěla multikulturelnym pozadkom wotrostła. Moja wowka z maćerneje strony pochadźa z kónčiny wokoło Osijeka, z dźensnišeje Chorwatskeje. Wona a jeje swójba rěčachu madźarsce, serbochorwatsce a němsce a su wjacerěčnje wotrostli – na zakładźe měnjaceje wobsadki. Wowcyna kuchnja, jeje dialekt kaž tež stawiznički mje hižo jako małe dźěćo jimachu.
Krótkopowěsće (16.09.25)
Přestorča knižne předstajenje
Njebjelčicy. Knižne předstajenje „Z Prahi do Palestiny“, kotrež měješe so 18. septembra w Njebjelčanskej wosadnicy wotměć, dyrbi Ludowe nakładnistwo Domowina chorosće dla přestorčić. Nowy termin je wutoru, 30. septembra, w 19 hodź. na Njebjelčanskej gmejnskej žurli na Hłownej dróze.
Rozmołwne koło přihotowali
Budyšin. Na swojim wčerawšim online-posedźenju je Mjeńšinowa rada mjez druhim wo přihotach přichodneho rozmołwneho koła narodnych mjeńšin a rěčacych delnjoněmčiny w nutřkownym wuběrku němskeho Zwjazkoweho sejma wuradźowała. Dale zaběrachu so čłonojo rady ze zetkanjom młodostnych, kotřiž přisłušeja narodnej mjeńšinje abo delnjoněmčinu rěča. Zarjadowanje budźe lětsa w nowembrje w Budyšinje.
Dotal dwaj wjelkaj zatřělili
Prěnje kročele po narodźe
Nic jenož na wsach, ale tež w městach maja mnozy doma skót. Něchtóžkuli nimo toho drobny skót plahuje. Wšitcy so wo strowotu swojich lubuškow prócuja. K tomu přinošować chce naša serija z pokiwami z weterinarneje mediciny. (65)
Štóž skót plahuje, je před sezonu porodow zwjetša tróšku napjaty. Wězo so wjeseli, zo so bórze zaso „dźěćaca stwička“ ze žiwjenjom pjelni. Wšojedne, hač wokoło psa a kóčki abo howjadow a wowcow – wobsedźerjo skotu nadźijeja so, zo po wuspěšnym času nošnosće tež porod bjez problemow wotběži a zo su młodźata čiłe a strowe.
Zwjetša přima jedyn wotběh do druheho – přiroda so stara. Druhdy wšak dyrbiš tež zakročić, na přikład hdyž je maćerne zwěrjo so bjez wotpohlada nošne stało, dokelž je hišće jara młode. Někotryžkuli króć sej tež njepřihódna kombinacija rasow, na přikład wulki z małym psom, přičinu za wosebitu kedźbnosć žada.
Policija (15.09.25)
Motorske pokradnyli
Kamjenc. Za wodźerjow motorskich drje so sezona nachila, paduši pak dale mjeńše a wjetše mašiny kradnu. Tak dyrbjachu w Kamjencu minjeny pjatk zwěsćić, zo běchu so njeznaći do garaže na Dróze jednoty zadobyli a tam Kawasaki ZX 10R w hódnoće wjace hač 5 000 eurow sobu wzali. Nimale 7 000 eurow hódne motorske typa Suzuki zhubi so w nocy na pjatk z garaže na Kamjenskej Sewjernej dróze. W samsnej nocy pokradnychu w Žitawje 13 lět staru Kawasaki. Jeje hódnotu trochuje wobsedźer na něhdźe 7 000 eurow.
