Nic jenož na wsach, ale tež w městach maja mnozy doma skót. Něchtóžkuli nimo toho drobny skót plahuje. Wšitcy so wo strowotu swojich lubuškow prócuja. K tomu přinošować chce naša serija z pokiwami z weterinarneje mediciny. (67)
W raju zwěrjatow eksistuje wjele wšelakich přičinow a formow bolosćow kosćow a zhibadłow. Čłowjekej znate su bolosće, kotrež nastawaja přez artrozu. Artroza nastawa w zhibadłach, hdyž so chrymst (Knorpel) mjez zhibadłami wottwarja a so škropawy stawa. Chrymst pak funguje kaž zawk za kósć, kiž wšelke mocy wotpopaduje a funkciju zhibadła zaruča. Bywa chrymst přeco ćeńši, njeje kósć hižo wjace tak derje škitana. W najhóršim padźe je chrymst dospołnje wottwarjeny, a při pohibje zhibadła kósć na kosći šudruje.
Wosebje z přiběracej starobu stanje so chrymst mjenje stabilny a so spěšnišo wottwarja, hač pola młodeho zwěrjeća. Tež nadwaha abo přesylne napinanja kaž tež přemało pohiba dopomhaja k tomu, zo stanje so chrymst ćeńši. Dale zawinuja chorosće, operacije abo přinarodźene defekty, zo so artroza spěšnje wuwiwa.
Pjenjezy z bydlenja pokradnyli
Wojerecy. Wjele pjenjez je wobsedźer bydlenja na Wojerowskej Semmelweißowej přisadźił. Sobotu popołdnju su so njeznaći najprjedy do wjacebydlenskeho domu zadobyli a so potom do bydlenja škodowaneho podali. Kaž policija rozprawja, njeběchu durje jeho bydlenja zamknjene. Njeznaći jednotliwe stwy přepytachu a pjećcyfrowu sumu pjenjez pokradnychu, kaž w rozprawje dale rěka. Nimo toho načinichu něhdźe 3 000 eurow wěcneje škody. Policija pad dale přepytuje.
Zubornička (SN/MWj). Za jeho wjelelětny wurjadny angažement jako wjesny chronist a jeho wobšěrne dźěło za zachowanje a posrědkowanje stawiznow swojeje domjaceje gmejny je Budyski krajny rada Udo Witschas (CDU) Thea Hensela ze Zubornički jako Čestnohamtskeho měsaca wuznamjenił.
Theo Hensel je so wjele lět z wulkej zahoritosću stawiznam Zubornički wěnował. Jako wjesny chronist njeje wón jenož historiske žórła wotkrywał, ale tež swójski muzej załožił. Tónle muzej dokumentuje wuwiće wsy a zachowuje dopomnjenki za přichodne generacije. Wosebitu kedźbnosć wěnuje wón w swojim dźěle industrijnej zašłosći Zubornički, jako bě wjes wuznamne městno, hdźež su brunicu wudobywali. Spočatk 20. lětstotka wjedźeše Hornjołužiski brunicowy zawod Olba brunicowu jamu a briketowu fabriku. To je stawizny wsy sylnje wowliwowało.
Kulow (AK/SN). Statny zawod Sakski lěs wobhospodarja za město Kulow 181,6 hektarow měšćanskeho lěsa. Tole čini zawod z wulkej zamołwitosću a do přichoda hladajo, rjekny rewěrowa hajnica Dorit Kobalz srjedu na posedźenju měšćanskeje rady. „Kulowski měšćanski lěs je w dobrym stawje. Tu a tam mamy hišće hnězda skórnika. Potrjechene štomy chcemy bórze pušćić.“ Hospodarski plan 2026 za měšćanski lěs radźićeljo jednohłósnje wobzamknychu. W nim je trochu wjace hač 20 000 eurow dochodow a nimale 18 000 eurow wudawkow předwidźanych. Pod smužku zwostanje potajkim mały dobytk.
W Hodźiju poswjeća přichodnu sobotu wopomnjensku šćežku na česć serbskeho ludoweho basnika Pětra Młónka, kiž je so před 220 lětami w Žičenju (Seitschen) narodźił. Iniciator projekta je 81lětny Gerat Krawc z Delnjeho Wunjowa.
Hodźij (SN/MiP). Na kěrchowje ewangelskeje wosady w Hodźiju je serbski ludowy basnik Pětr Młónk pohrjebany. Wón bě so 19. měrca před 220 lětami jako syn žiwnosćerja a ćěsle w Žičenju narodźił. Čas swojeho žiwjenja je w Hodźijskej gmejnje a wosadźe žiwy był a skutkował. Pětr Młónk je wjace hač 1 000 serbskich spisow a basnjow zawostajił. Wón běše čestny čłon Maćicy Serbskeje a přećel wudawaćela Serbskich Nowin Arnošta Smolerja.
Berlin (SN). Serbske młodźinske towarstwo Pawk je kónc tydźenja w stolicy Němskeje pobyło, zo by hłownu zhromadźiznu přewjedło. Zetkali su so sobustawojo w Berlinskim běrowje MENS, hdźež mjez druhim FUEN a mjeńšinowy sekretariat Němskeje dźěłatej. Zaměr zhromadźizny běše nowe předsydstwo wolić: Jan Kliman bu jako nowy předsyda wuzwoleny, městopředsydka je Sarah Hančikec. Jan Clausen změje financy na starosći, Luiza Winarjec a Filip Budar buštaj do přirady wolenaj. Za wjelelětny angažement dźakowachu so čłonojo towarstwa Jakubej Wowčerjej, Fabianej Šěrakej a Lukašej Pěčakej.
Krabat w srjedźišću stał
Čorny Chołmc. Lubina Hajduk-Veljkovićowa je k zakónčenju lětušeho Krabatoweho tydźenja w Krabatowym młynje w Čornym Chołmcu wčera popołdnju z knihi „Krabat a Čorny mišter“ čitała. Literarny wědomostnik dr. Willi W. Barthold přednošowaše wo mytosu Krabata, wo jeho žórłach w serbskej tradiciji powěsćow a wo jeho literarnym dalewuwiću. Mjez hosćimi bě tež wuměłča Siggiko.
Wjelčica zahinyła
Halštrowska Hola. Jedna z najstaršich wjelčicow po cyłej Sakskej je srjedź septembra w Halštrowskej Holi zahinyła. Sakski krajny zarjad za wobswět, ratarstwo a geologiju zdźěli, zo je Berlinski Leibnizowy institut po přepytowanju přirodnu smjerć zwěsćił. Wjelčica bu 13 lět stara.
Wjeršk reformaciskeho dnja