Dosahace a wěste zastaranje z energiju tuchwilu wjele ludźi na najwšelakorišich runinach zaběra. To bě tež tema na wčerawšim posedźenju Budyskeje měšćanskeje rady.
Budyšin (CS/SN). Z aktualnym połoženjam zastaranja z milinu a płunom je so Budyska měšćanska rada na swojim wčerawšim posedźenju zaběrała. Situaciju rozłožił je radźićelam jednaćel energijowych a wodowych zawodow Budyšin (EWB) Kai Kaufmann. Při tym zarjadowaše wón sprjewine město stajnje do cyłoněmskeho połoženja.
Mjez druhim jednaćel rjekny, zo je přetrjeba miliny zašłe měsacy woteběrała, přichodnje pak wona zaso rozrosće. Kaufmann citowaše zwjazkowu syćowu agenturu, po kotrejž wójna na Ukrainje riziko tak mjenowaneho blackouta zwyšiła njeje. Kapacita w Němskej produkowaneje miliny wotpowěduje potrjebje. W lěće 2020 je kóždy přetrjebowar miliny přerěznje jědnaće minutow bjez miliny był. Za Budyšin je tale ličba hišće mjeńša. Krizowa situacija za wuchodnu Saksku nastupajo zastaranje z milinu a płunom je wěrje njepodobna, wuzamknyć pak so tajka tež njemóže.
Literarne myta spožćili
Drježdźany. Basnik Andreas Reimann je z lawreatom lětušeho Myta Lessinga Swobodneho stata Sakskeje. Wuznamjenjenje spožča jemu za „njezapřimliwje wobšěrne, mnohostronske, zwadliwe a stajnje znowa překwapjace poetiske dźěło“. Spěchowanskej myće přiznachu spěwytwórče Sarah Lesch a spisowaćelce Heike Geißler. 21. januara maja so wuznamjenjenja w Kamjencu přepodać.
Wysoke wuznamjenjenje
Budyšin. Něhdyši Budyski wyši měšćanosta Christian Schramm budźe ze Zwjazkowym zasłužbowym rjadom počesćeny. Wón słuša k „směrodajnym pućrubarjam demokratiskeho přewróta w Hornjej Łužicy a skutkowaše jako mostytwarc mjez cyrkwinskej diakoniju a komunalnej socialnej politiku“. Wuznamjenjenski ceremoniel ze Zwjazkowym prezidentom Frankom-Walterom Steinmeierom wotměje so 8. decembra.
„Alkoholowy turizm“ we wizěrje
Kozarcy. . Jedna škotowarka a 26 škotowarjow je so wčera na lětušim předposlednim škotowym turněrje serbskich seniorow w Kozarcach wobdźěliło. Z 3 214 dypkami doby Achim Kral před Geratom Šmelingom (2 728) a Měrkom Šmitom (2 620). Po jědnaće turněrach nawjeduje Wolfgang Kühn před Herbertom Kretschmerom a Siegfriedom Rawu. Posledni lětuši turněr wotměje so 13. decembra w Budyšinje.
Premjera „Zernički“
Budyšin. Nowe serbske ewangelske spěwarske „Zernička“ změja njedźelu, 4. decembra, w 15.30 hodź. na Michałskej farje w Budyšinje swoju premjeru. Po kemšach (14.30 hodź. w Michałskej cyrkwi) předstaji so na slědowacej adwentničce zběrka z wjace hač 100 načasnymi kěrlušemi kaž tež z modlitwami za dźěći a młodźinu zjawnosći. Mjez druhim předleži nětko znaty němski kěrluš Dietricha Bonhoeffera „Von guten Mächten“ prěni raz w hornjoserbskim přełožku. Ilustrowała je „Zerničku“ grafikarka a molerka Jutta Mirtschinowa. Podate gitarowe akordy zmóžnja lochki instrumentalny přewod kěrlušow.
Nakupowane twory pokradnyli
Wojerecy. Ani twory wšědneje potrjeby před paduchami wěste njejsu. Tole dyrbješe rentnar předwčerawšim dopołdnja we Wojerecach nazhonić. Nawróćiwši so z kupnicy chcyše 85lětny jeno swoje koleso do pincy donjesć a swój wačok z kupjenymi tworami za tón čas před durjemi wotstaji. Jako so wón z pincy nawróći, bě wačok fuk. Kaž policija zdźěli, bě wuměnkar za něhdźe 20 eurow nakupował.
Trjebin (AK/SN). Tak kaž so lěto 2022 w Trjebinskej gmejnje skónči, tak w lěće 2023 dale póńdźe, rjekny komornica Dana Piehl na njedawnej wobydlerskej zhromadźiznje. „Pytnjemy wuskutki demografiskeje změny a přesydlenja Miłoraza“, komornica wuzběhny. Hišće spočatk 2000tych lět měješe Trjebin z Miłorazom něhdźe tysac wobydlerjow. 2011 bě jich 970, loni mějachu 820. Aktualna ličba je pod 800. „Budźe-li Miłoraz wopušćeny, zniži so ličba wobydlerjow na 620“, zdźěli wjesnjanosta Waldemar Locke (CDU).
Gmejna dyrbi z tymle wuwićom žiwa być. 2017 dóstachu wot Swobodneho stata Sakskeje hišće 364 000 eurow klučowych připokazanjow. Lětsa wučinješe tale suma jenož 134 000 eurow. Dale dyrbjachu w zašłosći 1,3 miliony eurow přemysłoweho dawka wróćić a 90 000 eurow financneho wurunanja. Wot zapósłancow zwjazkoweho a krajneho sejma dóstachu runje tak mało podpěry kaž wot sakskeho ministerskeho prezidenta. Hišće 2018 bě Michael Kretschmer (CDU) na wobydlerskej zhromadźiznje w Trjebinje rjekł: „Hdyž je někajki problem, móža mje Trjebinjenjo kóždy čas zazwonić.“
Pisany program serbskich nałožkow w běhu lěta dožiwi publikum minjenu njedźelu na žurli Slepjanskeho Serbskeho kulturneho centruma. Wothłós publikuma bě přewšo dobry.
Slepo (DFG/SN). Hač na poslednje městno běše minjenu njedźelu žurla Serbskeho kulturneho centruma wobsadźena. Telko ludźi chcyše adwentny program Slepjanskeho serbskeho folklorneho ansambla widźeć, zo dyrbjachu samo stólcy přistajić.
Drježdźany (dpa/SN). Ludźi w Sakskej w starobje mjez 50 do 69 lětami dyrbja po studiji chorobneje kasy AOK plus wjace za swoju strowotu činić. Daty pokazaja, zo je „generacija 50 plus choriša hač prjedy“, zdźěli kasa wčera w Drježdźanach. Po tym su ludowe chorosće kaž schorjenja wutroby a diabetes hižo lěta dołho na wysokim niwowje abo přiběraja. „Mnozy su w zwisku z njestrowym zežiwjenjom, přemało pohibom a stresom schorjeli“, wuswětli Rainer Striebel z předsydstwa AOK.
Za analyzu je chorobna kasa daty wotličenja 626 780 zawěsćenych wuhódnoćiła, štož wotpowěduje podźělej 54 procentow wšěch něhdźe 1,16 milionow ludźi tuteje starobneje skupiny w swobodnym staće. Kóždy druhi zawěsćeny měješe wysoki krejny ćišć, dobrych dźesać procentow mylenje rytmusa wutroby, šěsć procentow insuficiencu wutroby a 8,4 procenty koronarnu chorosć wutroby. Kóždy třinaty zawěsćeny ćerpješe pod chorobnym składowanjom cholesterina a druhich tukow w arterijach, štož móže k infarktej wutroby wjesć. Mužojo su časćišo potrjecheni, ličba žonow pak wot lěta 2016 přiběra.