Budyšin (SN/mb). Na přeprošenje předsydy Domowiny Dawida Statnika zetkachu so minjeny štwórtk zastupjerjo serbskich institucijow. Přitomni běchu zastupjerjo tutych institucijow: Załožba za serbski lud, Dolnoserbska kulturna akademija, Ludowe nakładnistwo Domowina, Serbski ludowy ansambl, Serbski institut, Serbski muzej Chóśebuz, Serbski muzej Budyšin, Źěłanišćo za serbske kubłańske wuwijanje Chóśebuz, Rěčny centrum Witaj, rbb, Šula za dolnoserbsku rěc a kulturu a Domowina.
Přitomni wuměnichu so tež wo stawje přichodnych financow Załožby za serbski lud. Direktor załožby Jan Budar na to skedźbni, zo su konkretne ličby za klětu dale njewěste, tohodla su nachwilny skrótšeny budget zdźěłali. Wobstatk personala pak njeje wohroženy. Naćisk zwjazkoweho knježerstwa za klětuši etat Zwjazka parlament najskerje w nowembrje wobzamknje, braniborski krajny sejm je tajki rozsud hižo tworił, ze Sakskeje ertne připrajenje za zwyšenje předleži. Budar wočakuje, kaž nam wobkrući, zo budźe nowe financne zrěčenje za dobu hač do 2030 w nalěću 2026 hotowe.
Chcedźa Chmelíka zajeć
Brüssel. Prezidenta załožby Slavonic Europe a wobhospodarja słowjanskeho hrodźišća w Radušu, Davida Chmelíka, pyta policija z mjezynarodnym wukazom zajeća. To piše čěski portal novinky.cz. Něhdyši sponsor Serbskeho sejma ma so dale na sudnistwje za to zamołwić, zo je ludźi jako podpěraćelow Putina wočornił. Hdźež Chmelík přebywa, ani jeho dotalni prawiznicy njewědźa.
Namołwjeja so šćěpić dać
Budyšin. Wosebje ličby korona-infekcijow w tutej nazymje hižo jasnje stupaja. Jeničce w septembrje su w Budyskim strowotniskim zarjedźe 33 korona-padow registrowali. Stupace ličby schorjenjow na influency wočakuja po změnje lěta. Zamołwići zarjada poskićuja wot jutřišeho škitnej šćěpjeni přećiwo koronje a influency na swojich stejnišćach w Budyšinje, Kamjencu a we Wojerecach.
Seminar za swójby wotměli
Ze spadowacymi temperaturami so nětko w oktobrje čas kćěwa a rósta w zahrodce kónči. Hdyž je zahrodka dospołnje wotžnjata, je čas, ju porjadnje přeryć. Do přeryteje pódy zaryjemy organiske maćizny. Za to wužiwamy najlěpje tón dźěl kompostoweje hromady, kiž je cyle deleka a hižo najbóle přetłaty. Kompost pódu jenož z nowymi wutkami njepolěpšuje, ale ju tež před wulkej zymu a wuschnyćom škita. Tež słoma so tu zaryć hodźi.
Prjedy hač so zyma započnje, měli tež hišće raz trawu syc. Fachowcy doporučeja, ju na wysokosć něhdźe pjeć centimetrow wotsyc. Je-li trawnik jara mochojty, měli jón z hrabjemi porjadnje wuhrabać, zo móhła póda zaso dychać a lěpje kislik přijimować. Wotsyčenu trawu składujemy zaso na komposće. A naposledk je nazyma přihódny čas sadźeć nowe kerki a štomiki. MWj
Wojerecy (AK/SN). Město Wojerecy ze swojimi wjesnymi dźělemi ma za lěće 2025 a 2026 šesty raz wobydlerski etat. We wobłuku tutoho móža dohromady 100 000 eurow wudać, z toho 75 000 w měsće samym a 5 000 eurow w kóždym z pjeć wjesnych dźělow. Wjace hač 160 namjetow, za čo pjenjezy wudać, je dóšło. Z nich je měšćanska rada wutoru lisćinu z 42 idejemi schwaliła, wo kotrychž móža wobydlerjo nětko wothłosować. Ćežišća su hrajkanišća, parki, wólnočasne projekty, zjawny bliskowobchad a zjawna wěstota.
Smječkecy. Na łuce za Bjeńšec twarskim statokom stupaja njedźelu, 5. oktobra, zmije do njebja. Zmijepušćenje je mjeztym dobra tradicija, kotraž tež mnohe swójby z wokolnych wsow do Smječkec wabi. Wot 15 hodź. móžeće sej tam słódny plinc popřeć.
Wotměnjawy tydźeń z Krabatom
Němske Pazlicy. We wobłuku rybarskeho swjedźenja w Němskich Pazlicach wotewru jutře, pjatk, Krabatowy tydźeń, kiž traje hač do 12. oktobra. Tak wotměje so sobotu w Mortkowje nazymski a winowy swjedźeń. Sobotu a njedźelu přeproša w Čornym Chołmcu na domchowanku. Póndźelu powěda Krabat w Jitku stawiznički ze swojeho žiwjenja. 7. oktobra předstaja we Wojerowskim Domowinskim domje, kak móžeš BOOKii-pisak wužiwać. A 11. oktobra zarjaduja nazymske wiki w Koćinje.
Popserbja wustupja
Nosaćicy (WL/SN). 180 wobydlerjow ličaca wjeska Nosaćicy (Nostitz), kotraž městu Wósporkej přisłuša, je wot minjeneho kónca tydźenja wo zajimawosć bohatša. Tam steji nětko wopomnjenska tafla za fararja a wědomostnika Hadama Bohuchwała Šěracha. Z wjele prócu je so čłon wjesneje rady Andreas Seibt hromadźe z wjesnym domizniskim towarstwom za taflu angažował. Njedawno su ju w přitomnosći mnohich wobydlerjow a hosći wotkryli.
W swojej lawdaciji wobswětlowaše Andreas Seibt žiwjenski skutk Šěracha, kotryž je so bytostnje za wuwiće serbskeje rěče a moderneje wědomosće wo pčołkach zasadźował. „Z prawom mjenujemy Šěracha załožerja moderneho pčołarstwa w Europje“, Seibt wuzběhny. „A tale wuznamna wosobina pochadźa z Nosaćic, hdźež je so 5. septembra 1724 narodźił.“
Domowina je spočatk apryla we Wulkich Zdźarach rěčny projekt DOMOJ zahajiła. To je intensiwny kurs serbšćiny, kotryž dźewjeć měsacow traje. Dohromady dwanaće wobdźělnikow wuknje zhromadnje w tak mjenowanym rěčnym hnězdźe. Woni so w našim wječorniku předstajeja. Křesćan Schröter ma wjacerěčnosć za barbojty zwjazk mjez ludźimi.
Łužica je za geografa hoberski pokład – hladajo na jeje mnohostronsku krajinu z horami, jězorami a holu, z jeje bohatej kulturu a tradicionalnej wjacerěčnosću.
Jako kulturny geograf połny wćipnoty startowach swój puć do swěta w durinskej wsy. Mjeztym sym nimale pjeć lět w tutej mnohostronskej Hornjej Łužicy. Najprjedy smědźach Němsko-Serbske ludowe dźiwadło zeznać a w transkulturnym Thespis-centrumje dźěłać. Tam słyšach stawiznički mnohich wšelakich ludźi w jich wulkotnych rěčach a powědach tute na jewišću abo w małych widejach.
Tehdy sym započał we wólnym času serbsce wuknyć. Přetož serbšćina słuša kruće k Łužicy a jewi so tež w někotrymžkuli městnym mjenje mojeje durinskeje domizny.
Kati Struckowa, społnomócnjena za serbske naležnosće Zhorjelskeho wokrjesa, je wčera na posedźenju wokrjesneho sejmika radźićelam rozprawu podała a jich napominała, so za zachowanje serbskeje rěče a kultury angažować.
Zhorjelc (AK/SN). Jako wažny přikład za zdźerženje a wuwiwanje rěčnych rumow mjenowaše Kati Struckowa Němsko-serbski šulski kompleks w Slepom. W minjenym šulskim lěće je tu 183 wot dohromady 294 šulerjow wyšeje šule serbšćinu po koncepće 2plus wuknyło. To je 62 procentow. „Štyrjo wučerjo a šulska asistentka su maćernorěčni“, wona wuzběhny a doda: „Za pozitiwne wuwiće w centrumje mamy so wučerjam kaž Janej Hrjehorjej, Sandrje Stelzer a Petrje Rübesamowej dźakować“. Jědnaće w Slepjanskej gmejnje skutkowacych kubłarkow ma rěčny certifikat A1 za serbšćinu. Cyłkownje wokomiknje 40 kubłarkow w Serbskim kulturnym centrumje Slepo serbsce wuknje, społnomócnjena dale informowaše. „Podpěru dóstanu kubłarki ze stron Rěčneho centruma WITAJ“, wona přispomni.
Škleńčernju zawru
Njedźichow. Ameriski koncern O-I Glasspack zawrěje swoju škleńčernju w Njedźichowje. To je nawoda tamnišeho zawoda wčera wozjewił. Wot zawrjenja je sto sobudźěłaćerjow potrjechenych. Hižo w awgusće běchu tam produkciju zakónčili. Dźěłarnistwo IG hórnistwo, chemija a energija (IGBCE) reaguje raznje a žada sej alternatiwne namjety.
Studij zahajili
Budyšin. Dualna wysoka šula Sakska w Budyšinje je wčera nowe studijne lěto zahajiła. Na swjatočnej imatrikulaciji w Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle witaštaj direktorka prof. dr. Katharina Bühn a Budyski wyši měšćanosta Carsten Vogt (CDU) studowacych prěnjeho semestra, kotřiž su so za studij praksy bliskich studijnych směrow zapisali.
Romow dostojnje pochowali