Wulki swjedźeń hakle nazymu

srjeda, 04. junija 2025 spisane wot:

Nowu Rownjansku pěstowarnju w nošerstwje gmejny bórze wužiwaja

Rowno (AK/SN). Nowa Rownjanska Witaj-pěstowarnja „Milenka“, kotrejež nošer je Slepjanska gmejna, je nimale dotwarjena. Tole zdźěli wjesnjanosta Jörg Funda (CDU) na wčerawšim posedźenju gmejnskeje rady. Molerjo, elektrikarjo a fachowcy za přewětrjenje wukonjeja poslednje dźěła. „Kuchnja a wšitke meble su natwarjene. W sanitarnym wobłuku so nuzniki, myjadła a dalše wuhotowanje wudospołnjeja. 10. junija budźe kontrola pitneje wody“, tak Funda.

Přichodne dny zatwarja system za zamkanje. Srjedź meje je Nišćanski twarski dohladowanski zarjad nowu pěstowarnju wohnjoškita dla přepruwował. To je po słowach wjesnjanosty jedne z wuměnjenjow, zo smědźa pěstowarnju ­wužiwać. Přepruwowali su w meji ži­widłowu hygienu. Předewšěm nastupaše to wobłuk, hdźež w kuchni jědź rozdźě­leja. Njedostatki žane zwěsćili njejsu. ­Dalšej přepruwowani přewjedźetej krajny młodźinski zarjad a strowotniski zarjad kónc junija.

Nad hatom tučel widźeć była

srjeda, 04. junija 2025 spisane wot:

Worklecy. Na Worklečanskej kupje je njedźelu na dnju dźěsća wosebje čiłe žiwjenje knježiło. Hišće prjedy hač dźěćacy swjedźeń oficialnje wotewrěchu, wonješe hižo za čerstwje napječenymi waflemi a maćerje samopječene tykancy při­njesechu. Christina Hozyna a předsyda wjesneho towarstwa Carsten Schneider wšo trěbne přihotowaštaj.

Što by so lěpje hodźało, hač na kupje komunikacije, kreatiwity a kultury „Michał Hórnik“ přewjesć dźěćacy swjedźeń. Hižo bórze so z dźěćimi mjerwješe a jich smjeće po wšej zelenej idylce klinčeše. Wjeršk bě zahorjacy koncert šulskeho chóra Worklečanskeje zakładneje šule, kotryž bu wot młodych instrumentalistow podpěrany a z mócnym přikleskom mytowany.

Z połnej paru přihotuja Chróšćenjo swoju wjes na wulki swjedźenski tydźeń składnostnje 800. róčnicy prěnjeho naspomnjenja, kotryž zahaja pjatk, 13. junija. Tež Jan Bulank so w tutych dnjach gratu přima, zo by z hlinu a wapnowej barbu fasadu swojeho ­tykowaneho domskeho při Chróšćanskej nawsy ponowił. Za přichodny tydźeń srjedu a štwórtk pyta organizaciski team hišće ­pomocnikow za natwar swjedźenskeho stana a za rjedźenje woknow farskeje cyrkwje. Foto: Měrćin J. Bulank

Krótkopowěsće (04.06.25)

srjeda, 04. junija 2025 spisane wot:

Wo prawach informować

Stróža. Serbski prawiznik Hajko Kozel ze Stróže informuje wot nětka w njestajnych wotstawkach zajimcow z mejlku wo wšelakich prawniskich a prawniskopolitiskich prašenjach. Wažne su jemu při tym zwiski do łužiskeho regiona a wubrane temy, kotrež su juristiske ćežišćo jeho skutkowanja. Prěnje wudaće zaběra so mjez druhim z prawami dźěći w zakładnym zakonju Němskeje.

Myto za MINT

Kamjenc. Jessica Holland, šulerka Kamjenskeho Gotthold-Ephraim-Lessing-gymnazija je dobyćerka wosebiteho myta w zwjazkowym finale „Młodźina slědźi“. 18lětna je so w kategoriji biologija z lehnjenskimi ptačkami w Kinsporkskej holi zaběrała. Jako myto, kotrež přepoda jej Zwjazkowy prezident Němskeje, Frank-Walter Steinmeier, smě so na Mjezynarodnej wuměnje Wildlife Research w Šwicarskej wobdźělić.

„Kingdom Come“ syły přiwabi

Policija (03.06.25)

wutora, 03. junija 2025 spisane wot:

Šupa wukřćili a psa wuchowali

Běła Woda. Dwěmaj zwěrjećomaj su policisća njedźelu pomhali. W Běłej Wodźe wuchowachu psa z awta. Wobsedźer bě je w słóncu wostajił. Zastojnicy psa z njezamknjeneho jězdźidła pušćichu, dachu jemu wodu a wzachu jeho do chłódneho policajskeho awta. Samsny dźeń namakachu zastojnicy młodeho šupa blisko Kromole. Jeho mać w bliskosći widźeć njebě. Policisća zwěrjo na mjeno Pedro wukřćichu a přepodachu je zwěrjencej w Běłej Wodźe.

Mórskeho worjoła wopjeršćeniłoj

wutora, 03. junija 2025 spisane wot:
Mórski worjoł je najwjetši ptak Łužicy. Jeho křidle matej hač do 2,40 metrow šěroki rozměr. W Hornjej Łužicy wjacore pory hnězdźa. Tuchwilu dźělej dorosta pjeršćeń přičinja. Tole wobstaraštaj minjene dny dr. Winfried Nachtigall a Falk Gleichner. Mórski worjoł bě před lětami jara wohroženy. Mjeztym je so jeho wobstatk w Sakskej na něhdźe sto porow powjetšił. Foto: Hubertus Šwejda

Premjera knihi wo Krabaće

wutora, 03. junija 2025 spisane wot:

Budyšin. Kniha Otfrieda Preußlera ­„Krabat a čorny mišter“ w přełožku Lubiny a Dušana Hajduk-Veljkovičec změje štwórtk, 5. junija, w 19 hodź. premjeru w Budyskej Smolerjec kniharni. Wušła je kniha w Lipšćanskim nakładnistwje ­Veles. Putacy dyrdomdej Krabata čitarjow kóždeje staroby zahorja a k rozmyslowanju pohnuwa. Mištersce napisany roman nětko tež hornjoserbsce předleži. Z knihi čita Klemens Bobka. Hudźbne wobrubjenje na klawěrje přewozmje ­Eliana Kralec.

Powjedźe po wustajeńcy

Budyšin. Kuratorske wodźenje po ­wustajeńcy „Što rěka tu mjeńšina? ­Danojo. Frizojo. Serbja. Němscy Sinti a Roma a Delnjoněmcy“ z dr. Robertom Lorencom wotměje so jutře, srjedu, we 18 hodź. w Budyskim Serbskim muzeju. W 19 hodź. přizamknje so přednošk­ ­„RomArchive jako modelowy projekt: Mjeńšinowe kultury w digitalnej dobje“ w němskej rěči.

300 dźěći wjesele hejsowało

wutora, 03. junija 2025 spisane wot:

Radwor (SN/VaŽ). Składnostnje dnja dźěsća je Radworski gmejnski zarjad w zhromadnym dźěle z wjacorymi partnerami wčera za dźěći wulki swjedźeń w Radworskej hali „Slavia“ zarjadował. K tomu słušeja zakładna šula „Dr. Marja Gról­musec“, Serbski dźěćacy dom „Alois ­Andricki“, AWO-pěstowarnja kaž tež eksperiMINT campus Radwor. Wjace hač 300 dźěći su so na zarjadowanju wobdźěliło, rozprawja wjesnjanostka Madeleine Rynčowa. Radworska „Slavia“ je so do ­pisaneho hrajneho raja přeměniła. Za dźěći běchu mnohe poskitki kaž skakanišća, šminkowanje dźěći, paslenske stacije a wulki sportowy areal spřihotowali. Wo dobru naladu je so clown postarał, kotryž dźěćom posměwk do mjezwoča skuzła.

Swjedźeń měješe wjacore zaměry. ­Nimo zhromadneje hry a wjesela dźěše předewšěm wo to, dwurěčnosć regiona skrućić a dźěći sčasom do šulskeho wobswěta zapřijeć. Předšulske dźěći mějachu móžnosć, prěnje zwiski k zakładnej šuli nawjazać a so z městnom wuknjenja ze­znajomić. Cyłe lěto so w Radworju po­dobne zarjadowanja wotměwaja, na přikład cirkusowy projekt abo wóskowanje jejkow w dojutrownym času.

Zahroda za wustrowjenje

wutora, 03. junija 2025 spisane wot:

Njebjelčicy (SN/WŽ). Hłowna dróha čisło 2 w Njebjelčicach bě njedźelu wulkotna adresa za lubowarjow zahrodow. Na lětušim dnju wotewrjeneje zahrody je Beata Čornakowa znowa wjele ludźi w swojim zelenym refugiju za statokom witała. Na 2000 kwadratnych metrow wulkej ležownosći sej wopytowarjo na palcy stupać njetrjebachu. W chłódku lisćowcow bě na wjacorych přitulnych městnach składnosć so posydnyć a wšu krasnosć kćějatych kwětkow a kerkow, wonjatych zelow a wšeje přirody do so srěbać. Zo bychu so wopytowarjo derje čuli, běchu jim Čornakecy a jich swójbni chłódne napoje runje tak kaž čerstwy kofej spřihotowali. Mnozy rady z wěcywustojnej wólnočasnej zahrodnicu Beatu Čornakowej pobjesadowachu. „Hdyž mi ludźo praja, zo so jim zahroda spodoba, je mi to najrjeńši pohon“, wona powěda. „Chcu, zo maja tež druzy podźěl na tym, štož činju.“ Njebjelčanka je kóždy dźeń w zahrodźe. Přiroda woznamjenja za nju hojenje: „Tule so wustrowjam. Wšědnje mje wjele wěcow zaběra. Hdyž do zahrody du, za poł hodźiny pytnu, zo so mi derje dźe.“

Přichod dale njewěsty

wutora, 03. junija 2025 spisane wot:

Běła Woda (AK/SN). Přichodne financowanje sociokulturneho centruma Telux w Běłej Wodźe je dale njewěste. Na swojim zašłym posedźenju je měšćanska rada ze snadnej wjetšinu wobzamknjenje, kiž je za zawěsćenje spěchowanja kulturneho ruma za lětsa a za 2026 trěbne, wotpokazała. Při tym jedna so wo 44 000 eurow za kóžde lěto. To je podźěl, kotryž dyrbi komuna přidać, w kotrejž ma zarjadnišćo swoje městno (Sitzgemeinde). Bjez njeho njemóža so wo spěchowanje kulturneho ruma Hornja Łužica-Delnja Šleska prócować.

Frakcija Pro WSW bě namjetowała, lětsa 30 000 eurow z darow a 14 000 eurow z měšćanskeje kasy wužiwać. Tole radźićeljo wotpokazachu. Město toho přihłosowaše wjetšina namjetej radźićela Ronalda Krause, po kotrymž ma město 35 000 eurow swójskich srědkow pře­wostajić. Problem je, zo njejsu tele pjenjezy jeno za Telux, ale tež za swobodnych nošerjow młodźinskeje pomocy a za nošerjow dobroćelstwa. Wyša měšćanostka Katja Dietrich (SPD) měła wo rozdźělenju srědkow sama rozsudźić. Financowanje za 2026 we wobzamknjenju wobkedźbowane njeje. Z tym sociokulturny centrum za přichod planować ­njemóže.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND