Krótkopowěsće (20.12.23)

srjeda, 20. decembera 2023 spisane wot:

Rozšěrjeny słownik online

Budyšin. Rozšěrjeny druhi nakład „Němsko-hornjoserbskeho słownika noweje leksiki“ steji wužiwarkam a wužiwarjam w portalu k dispoziciji. Wo tym je Serbski institut informował a zdobom na to skedźbnił, zo LND ćišć słownika přihotuje. Rěčespytnicy instituta su serbske wotpowědniki kritisce přepruwowali a nowe hesła dodali.

AOK zwyši přinoški

Erfurt/Drježdźany. Najwjetša chorobna kasa Sakskeje a Durinskeje AOK Plus, zwyši přidatny přinošk za swojich zawěsćenych spočatk lěta 2024 na 1,8 procent. Jako přičiny mjenowaše zarjadniska rada mjez druhim: Podróšenje lěkarstwow a lěkowanjow. Předsydka zarjadniskeje rady Daniela Kolbe praji, zo su tež zasahowanja politiki wudawki AOK zańdźene lěta šwarnje zwyšili.

Hudźba z najstaršeho žórła na CD

Ćerpjeć na dušaty dych 2. dźěl

wutora, 19. decembera 2023 spisane wot:

„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho ­trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.

Tuž wěnuje so student mediciny ­Pětr Dźisławk znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je ­čitarjam trochu ­bliže rozłožował (34).

Adwentne woknješko

wutora, 19. decembera 2023 spisane wot:
W dohodownym času so předewšěm dźěći wjesela, hdyž wšědnje woknješko swojeho adwentneho kalendra woči­njeja. Čitarjo Serbskich Nowin móža wirtuelnje tajke woknješko wočinić. Scanujće ze šmóratkom QR-kode a dajće so překwapić.

Policija (19.12.23)

wutora, 19. decembera 2023 spisane wot:

Z bagrom so zadobyli

Rozwodecy. K njewšědnemu padej zadobywanja wołachu policiju we wčerawšich rańšich hodźinach do Rozwodec (Rodewitz) pola Budestec. Z ležownosće pokradnychu njeznaći bager a jědźechu z nim k bliskemu wobchodej. Tam z bagrom wokno wutorhnychu. Na te wašnje dóstachu so skućićeljo do twarjenja a pokradnychu z njeho trezor. Po informa­cijach policije bě w nim srjedźna pjeć­cyfrowa suma pjenjez. Nimo toho nasta něhdźe 10 000 eurow wěcneje škody. Kriminalni technikarjo móžachu někotre slědy zawěsćić. Kriminalisća so z tymle njewšědnym padom dale zaběraja.

Nowa skulptura za torhošćo

wutora, 19. decembera 2023 spisane wot:

Měšćanscy radźićeljo wyše staršiske přinoški za pěstowarnju schwalili

Kulow (AK/SN). Město Kulow chce 2024 swoje torhošćo porjeńšić. Tole zdźěli nawoda twarskeho zarjada města Stephen Rachel srjedu na posedźenju měšćanskich radźićelow. Při dźensnišej Krabatowej steli chcedźa mjedźanu skulpturu chorwatskeho obrista Janka Šajatovića (1624–1704) nastajić.

Nadawk we wobjimje 80 000 eurow přepodachu hižo 20. nowembra Jörgej Tauschej ze Slepoho. Moler, restawrator a wučer za wuměłske kubłanje na Slepjanskej šuli bě hižo za Krabatowu wustajeńcu w Budyšinje postawu Šajatovića jako jěcharja a ławku Šajatovića na Wojerowskim torhošću stworił. Nowa postawa w Kulowje ma pokazać Šajatovića, kiž na stelu kaž tež na katolsku cyrkej hlada. Při skulpturje maja informaciska tafla, ławki a małe zelenišćo nastać, tak zo móžeš tam pozastać. „Klětu w juniju chcemy skulpturu poswjećić“, praji Stephen Rachel. „Potom swjećimy 400. narodniny Janka Šajatovića.“ Nimo toho chcedźa na Kulowskim torhošću dalše ławki, městna za přizamknjenje kolesow a reparaturnu připrawu za kolesa za dohromady 68 000 eurow nastajić.

Dźěćatko pobyło

wutora, 19. decembera 2023 spisane wot:
Wojerecy (KD/SN). Jedne z mnohich městnow, hdźež su minjeny kónc tydźenja adwentne wiki přewjedli, běchu Wojerecy. Stajnje třeći adwentny kónc tydźenja přeprošuja na torhošću před radnicu na Tešenske wiki, kaž je tam mjenuja. Wosebity hósć bě kaž kóžde lěto Wojerowske dźěćatko. Ze zawodźětym wobličom a bjez někajkeho słowčka so wone ze swojej hałzu ludźi dótknje a jim tak strowotu a zbožo za nowe lěto přeje. Dźěćatko poby kónc tydźenja tohorunja we Wojerowskej Kulturnej fabrice. Tam pokaza so wone wopytowarjam žiweje adwentneje protyki. Wobdźiwać móžachu je nimo toho we Łužiskim centeru.

Hodowne wjeselo wobradźili

wutora, 19. decembera 2023 spisane wot:

Budyšin (SN/MG). W połnje wobsadźenej žurli Budyskeho Domu swj. Jadwigi čakachu wčera wobydlerki a wobydlerjo cyle wćipni na swoju lětušu hodownu překwapjenku. Tutu skićachu jim šulerki a šulerjo 2. lětnika Budyskeje serbskeje zakładneje šule. „Hody njeměli jenož čas dóstawanja być, ale tež darowanja“ rozłoži wučerka Gabriela Bajtlowa, kotraž dźěći z gitaru přewodźowaše.

Sobu přinjesli běchu dźěći najwšelakoriše spěwy, kotrež běchu před dwěmaj njedźelomaj tež hižo na Wjacławskich wikach zanjesli. Ideju wopyta w starowni mějachu starši dźěći rjadownje. Jako bě wučerka to wšo dopowědała, dachu so šulerki a šulerjo z wulkim elanom do spěwanja. Derje pytnyć bě, zo dźěći z wulkim wjeselom a z wjele energiju spěwaja. Tak zaklinčachu wjacore serbske hodowne spěwy, mjez nimi derje znate kaž „Bórze přińdźe rumpodich“ abo tež „Sněženki padaja“. Wězo přednjesechu dźěći tež někotryžkuli němski spěw. Štučku „W lěsu steji jědlenka“ zaspěwachu samo w třoch rěčach: serbsce, němsce a rusce.

W cyrkwi adwentnje klinčało

wutora, 19. decembera 2023 spisane wot:

Pančicy-Kukow (SP/SN). W kopaće połnej klóšterskej cyrkwi w Pančicach-Kukowje wotmě so njedźelu popołdnju adwentny koncert chowancow Serbskeje zakładneje šule „Šula Ćišinskeho“ Pančicy-Kukow. Po hodźinskim programje staj wjedłoj šulerjej 4. lětnika Nora Birkhofenec a Milan Pawlik. Jimaj k pomocy běše Jonatan Kubic z 2. lětnika jako režijowy asistent.

Trochu mjeńše, ale za to přitulniše adwentne wiki su njedźelu w Hórkach wuhotowali. Při gratowni wohnjoweje wobory je ­tójšto ludźi při horcym winje a słódnej kołbasce pobjesadowało. Dźěći su hodowne dariki paslili a sej hromadźe ze staršimi a rumpodichomaj zaspěwachu. Organizowało je wšitko wjesne towarstwo „Při skale“. Foto: Feliks Haza

Choćebuski stadion přemjenowany

wutora, 19. decembera 2023 spisane wot:
Na tradicijach bohaty „Stadion přećelstwa“ w Choćebuzu rěka wotnětka „LEAG ­Energie Stadion“. Koparski ligist FC Energija Choćebuz je prawa na mjeno stadiona najprjedy raz hač do lěta 2026 łužiskemu energijowemu předewzaću LEAG předał. We wobłuku dohodowneho spěwanja sobotu wječor su wopytowarjam nowostku přeradźili a stadion z nowym mjenom poswjećili. Energijowemu předewzaću je nowe mjeno wuraz wuskeje zwjazanosće z Łužicu a z mustwom, kotrež hižo dlěši čas podpěruje. Na zarjadowanju přepodachu koparskemu ligistej 50 000 eurow, kotrež su na wšelakich zarjadowanjach zezběrali. Foto: Michael Helbig

nowostki LND