Klub Scandale insolwencu přizjewił

wutora, 11. februara 2025 spisane wot:
Skandal w Choćebuzu: Mjez młodostnymi derje znaty klub Scandale při dwórnišću w Choćebuzu je njewočakowano swoje durje zawrěć dyrbjał. Pobrachowacych ­dowolnosćow dla su jemu dalše skutkowanje zakazali. Kónc januara běchu sej ­wobhospodarjo hišće wěsći, zo problemy spěšnje zmištruja. Mjeztym pak je so ­optimizm pominył: Minjeny tydźeń su insolwencu přizjewili. Foto: Michael Helbig

To a tamne (11.02.25)

wutora, 11. februara 2025 spisane wot:

Mole w kamorach, winowych škleńcach a samo na zubnych šćětkach – porik we Wulkej Britaniskej je njelubu překwapjenku dožiwił, po tym zo bě sej chětro drohe bydlenje we wosobnej kónčinje na zapadźe britiskeje stolicy kupił. Nětko je sudnistwo rozsudźiło, zo dyrbja kupcam najwjetši dźěl wonych 39 milionow eurow wróćić. Předawar twjerdźeše, zo njeje ničo wo škódnikach wědźał. Sudnik widźeše to hinak.

Cigareta na dwórnišću w Hannoveru ma za 52lětneho prawniske sćěhi. Muž bě z dźěsćomaj w spěšniku ICE po puću do Berlina. Na dwórnišću kurješe wón cigaretu, jako ćah wotjědźe. Dźěći w starobje dźewjeć a jědnaće lět běštaj z wačokami w ćahu. Policija dźěsći w Magdeburgu přewza. Při přepytowanju kófrow na­makachu 500 gramow cannabisa. Nětko přepytuja přećiwo mužej.

Wótry duel Scholza a Merza

póndźela, 10. februara 2025 spisane wot:

Telewizijne rozestajenje mjez kanclerskimaj kandidatomaj SPD a CDU/CSU

Berlin (dpa/SN). Dwaj tydźenjej do wólbow zwjazkoweho sejma staj zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) a kanclerski kandidat unije Friedrich Merz (CDU) kontrowersnje wo migraciskej politice a wo wobchadźenju z AfD diskutowałoj. Při prěnim z cyłkownje dweju telewizijneju duelow běštaj politikarjej w prašenjach socialneje, hospodarskeje a financneje politiki dospołnje rozdźělneho měnjenja. Po mě­njenju přihladowarjow debaty bě duel, kiž stej sćelakaj ARD a ZDF wčera wječor live wusyłałoj, „bjez jasneho dobyćerja“.

Scholz Merzej znowa wumjetowaše, zo je přilubjenje nastupajo AfD zranił, jako swój pjeć dypkow wopřijacy plan k migraciji z hłosami AfD přesadźi. Scholz předsydźe CDU bjeze wšeho přicpěwa, zo po wólbach zwjazkoweho sejma koaliciju z AfD wutwori. „To je moja chutna starosć“, Scholz rjekny. Merz tole wuraznje wotpokaza. „Njebudźe nihdy zhromadneho dźěła“, wón rjekny. Mjez AfD a uniju CDU/CSU su we wěcownych prašenjach hoberske rozdźěle, praji předsyda CDU.

Widejowa rozmołwa

póndźela, 10. februara 2025 spisane wot:

Vatikan (B/SN). Nimale tři lěta po nadpadźe Ruskeje na Ukrainu je bamž Franciskus młodym Ukrainjanam we widejowej rozmołwje swoje sobučuće wuprajił. Wobdźěleni běchu ukrainscy młodostni z Kijewa a z dalšich europskich a ameriskich městow. Bamž přeje Ukrainje bórzomny měr, kotryž přez dialog nastanje, a namołwja młodostnych, so dale wo tajki dialog prócować.

Přećiwo diskriminaciji

Berlin (B/SN). Prezidentka Centralneho komiteja němskich katolikow Irme Stetter-Karp wumjetuje bamžej njestajny kurs napřećo žonam. Z pomjenowanjom sotry Raffaele Petrini za knježerstwowu šefinu we Vatikanje njejsu zakładne změny zaručene. „Trěbne je woprawdźite runostajenje splahow.“ Tuchwilu su katolske žony po jeje měnjenju diskriminowane, dokelž nimaja dowolnosć, měšniske nadawki wukonjeć.

Rozwjazanje mandźelstwow

EU reaguje na cła USA

póndźela, 10. februara 2025 spisane wot:

Paris (dpa/SN). Wonkowny minister Francoskeje Jean-Noël Barrot je chłostanske cła Europskeje unije na wot prezidenta USA Donalda Trumpa wukazane nowe cła na wocl a aluminium připowědźił. „Njewahamy, hdyž dźe wo to, europske zajimy zakitować“, rjekny minister rozhłosownikam. Komisija EU chce přichodne dny nadrobnosće wobzamknyć. Trump je cła 25 procentow na importy wocla a aluminiuma postajił.

Kónc wójny hišće lětsa

Kijew (dpa/SN). Kónc wójny w Ukrainje je po słowach prezidenta Wolodymyra Zelenskeho „pod wěstymi wuměnjenjemi“ hišće lětsa móžny. K tomu słušeja wěstotne garantije za Ukrainu a wótriše sankcije přećiwo Ruskej, rozłoži Zelenskyj britiskim nowinarjam. Wosebje z pomocu noweho prezidenta USA Donalda Trumpa je kónc wójny móžny. Nětko dźe wo to, „horcu fazu wójny“ skónčić. Ruska je tuchwilu na wšitkich wotrězkach fronty wuspěšna.

Premier wólby dobył

Wjeršk z temu KI

póndźela, 10. februara 2025 spisane wot:
Paris (dpa/SN). Na dwaj dnjej trajacy ­akciski wjeršk nastupajo kumštnu inte­ligencu (KI) su so dźensa wjacori statni a knježerstwowi šefojo kaž tež zastup­nicy a fachowcy branše w francoskej stolicy Parisu zešli. Zetkanje z 1 500 wobdźělnikami ze sto krajow je pokročo­wanje wjerškow 2023 we Wulkej Brita­niskej a loni w Južnej Koreji. Wobdźělić chcyštaj so tež zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) a wiceprezident USA James David Vance. Francoski prezident Emmanuel Macron chce jako hosćićel wodźacu rólu Francoskeje na polu kumštneje inteligency potwjerdźić. Hłowne prašenje zeńdźenja budźe problem regulowanja. Bjez wobmjezowanja hrozy strach njekontrolowaneho rozmacha na škodu ­ludźi.

Lindner za čorno-žołty zwjazk

póndźela, 10. februara 2025 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Předsyda FDP Christian Lindner je so znowa za koaliciju z CDU/CSU wuprajił. „Čorno-žołte by to najlěpše za naš kraj było“, rjekny wón wčera wječor w sćelaku ARD. Lindner, kiž je načolny kandidat swojeje strony za wólby zwjazkoweho sejma 23. februara, potwjerdźi, zo ma tež tak mjenowanu „koaliciju Něm­skeje“ CDU/CSU, FDP a SPD, za realistisku. „To by lěpje było hač čorno-čerwjene abo čorno-zelene“. Žanu z tutych wjazbow pak njeby sej wón přał. Lindner nadźija so tuž dobreho wólbneho wuslědka, „hačrunjež unija we wólbnym boju tuchwilu přećiwo FDP wustupuje“. Zdobom so Lindner tomu wobara, FDP hižo jako přěhračka wólbow wobhladować, dokelž ma strona tuchwilu runje štyri procenty přihłosowanja.

Trump chce Gazaske pasmo kupić

póndźela, 10. februara 2025 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je swój wjele kritizowany plan, zo přewozmu USA Gazaske pasmo, potwjerdźił. W swojim lětadle Air Force One rjekny republikan wo pobrjóžnej kónčinje: „Smy rozsudźeni, kraj wob­sedźeć a zaručić, zo so Hamas hižo njenawróći.“ Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) mjenowaše předewzaće Trumpa, Palestinjanow z Gazaskeho pasma wusydlić a pobrjóžne pasmo na „rivieru ­Bliskeho wuchoda“ přetwarić, „hotowy skandal“.

Trump rjekny w lětadle k žurnalistam wo tym, zo chcył Gazaske pasmo kupić. Tež druhe kraje móhli dźěle pasma přewzać a wutwarić. Wo w Gazaskim pasmje bydlacych Palestinjanach wón twjerdźi, zo „nochcedźa“ tam wjace bydlić, wšako je kónčina wot bombow israelskich lětadłow dospołnje zničena.

Mjeztym je Egyptowska wjerškowe zetkanje arabskich statow zwołała. Palestinski prezident Mahmud Abbas bě wo to prosył. Wurjadne wuradźowanje ma so 27. februara w Kairu wotměć.

Europa we Łužicy

póndźela, 10. februara 2025 spisane wot:
„Štož je so njedawno w Berlinje stało, je w Brüsselu dawno prawidłownje na dnjowym porjedźe.“ To praješe hladajo na zwadne wothłosowanje wo migraciskej politice w zwjazkowym sejmje zapósłanc CDU w europskim parlamenće Oliver Schenk ­zašły pjatk w rozmołwje z našim wječornikom. W europskej demokratiji je normalita, „zo kóždy swoje namjety do parlamenta zapodawa a potom hlada, štó přihłosuje.“ Sakska je w europskim parlamenće poli­tisce jara mnohostronsce prezentna – nimo Schenka je šěsć dalšich zapósłancow: ­Matthias Ecke (SPD), Anna Cavazzini (Zwjazk 90/Zeleni), Carola Rackete (Lěwica), Jan-Peter Warnke (BSW), Siegbert Droese a dr. Maximalian Krah (wobaj AfD), byrnjež wšitcy w Sakskej (hižo) njebydlili. Kaž Ecke bydli Schenk w Drježdźanach a je samo politisku wotnožku we Łužicy załožił. To je dobre znamjo za naš region wosrjedź Europy, wosebje tohodla, dokelž je woči­widnje přichilnosć k Serbam k tutomu rozsudej přinošowała. Marcel Brauman

Płoty sadźenki w parku škitaja

póndźela, 10. februara 2025 spisane wot:
Chětro zadźiwani běchu ludźo, jako wuhladachu před dobrym lětom prěnje płoty w Rogeńskim parku na južnej kromje Choćebuza. Hnydom so prašachu, hač chcedźa sej zamołwići wotnětka snano zastup za park žadać. Mjeztym su sobudźěłaćerjo ­dalše płoty nastajili. Kaž direktor Załožby Rogeńskeho parka Stefan Körner rozłoži, maja płoty sadźenki před sornami škitać. Hermannowa hora z wosebje wjele dubowymi sadźenkami je tam tajke něšto kaž pěstowarnja štomow. Starosće pak wobradźeja zamołwitym tež škódniki, přećiwo kotrymž płoty njepomhaja. Skórnika dla dyrbjachu minjene lěta 500 dubow pušćić. Foto: Michael Helbig

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND